Δημήτριος Γιατζής
Ο Δημήτριος Γιατζής του Χρήστου (1891 - 1964) ήταν αντιστράτηγος του ελληνικού Στρατού Ξηράς, αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Στρατού (ΓΕΣ) την περίοδο του εμφυλίου πολέμου. Ήταν ο πρώτος διοικητής της 1ης Στρατιάς, το 1947.
| Δημήτριος Γιατζής | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 1891 Λαμία |
| Θάνατος | 1 Ιουνίου 1964 |
| Χώρα πολιτογράφησης | Ελλάδα |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | νέα ελληνική γλώσσα |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | στρατιωτικός |
| Στρατιωτική σταδιοδρομία | |
| Βαθμός/στρατός | στρατηγός/Ελληνικός Στρατός |
| Πόλεμοι/μάχες | Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | Αρχηγός Γενικού Επιτελείου Στρατού της Ελλάδας (1947–1949) |
Βίος
ΕπεξεργασίαΓεννήθηκε στη Λαμία το 1891. Κατατάχθηκε εθελοντικά στο Πεζικό το 1910, και πολέμησε στην πρώτη γραμμή ως λοχίας στους Βαλκανικού Πολέμους το 1912-13. Τον Δεκέμβριο του 1914, αφού πρώτα είχε αποφοιτήσει από τη Σχολή Υπαξιωματικών, ονομάστηκε ανθυπολοχαγός Πεζικού.[1] Πολέμησε στη συνέχεια στον Α΄Παγκόσμιο Πόλεμο, στη διάρκεια του οποίου (1917) προάχθηκε σε υπολοχαγό, ενώ το 1919-22 είχε πολεμική δράση και στην Μικρασιατική εκστρατεία, ως διοικητής λόχου και επιτελής μεραρχίας Το 1920 προάχθηκε σε λοχαγό και το 1923 σε ταγματάρχη.[1]
Στην περίοδο του Μεσοπολέμου υπηρέτησε, μεταξύ άλλων, στο επιτελείο του Β΄ Σώματος Στρατού, στη Διεύθυνση Διοικητικού του τότε υπουργείου Στρατιωτικών, ενώ διετέλεσε και διοικητής του VI Συνοριακού Τομέα (1938-40). Συμπλήρωσε επίσης τις σπουδές του, αποφοιτώντας από την τότε Σχολή Εφαρμογής Πεζικού και την τότε Ανωτέρα Σχολή Πολέμου.[1] Το 1931 προάχθηκε σε αντισυνταγματάρχη και το 1935 σε συνταγματάρχη.
Τον Σεπτέμβριο του 1940 τοποθετήθηκε διοικητής της ΙΙΙ Ταξιαρχίας Πεζικού, με την οποία και διακρίθηκε στο Αλβανικό Μέτωπο, ενώ τον Ιανουάριο του 1941 ανέλαβε διοικητής Πεζικού της VIII Μεραρχίας, θέση που διατήρησε μέχρι το 1945 και το τέλος του πολέμου (αφού εν τω μεταξύ ο Στρατός είχε μεταφερθεί στη Μέση Ανατολή).[1]
Μετά την απελευθέρωση της Ελλάδας το 1944, ο Γιατζής προάχθηκε σε υποστράτηγο, ενώ το 1946 σε αντιστράτηγο. Από το 1944 μέχρι το 1947 ανέλαβε διαδοχικά διοικητής της ΙΙΙ Μεραρχίας Εθνοφυλακής, της ΧΙ Μεραρχίας Πεζικού και του Α΄ Σώματος Στρατού. Τον Φεβρουάριο του 1947 έγινε διοικητής της νεοσύστατης 1ης Στρατιάς (με έδρα τότε τον Βόλο), ενώ την 1η Νοεμβρίου 1947 ανέλαβε αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Στρατού (ΓΕΣ), θέση που διατήρησε μέχρι τις 21 Ιανουαρίου 1949, οπότε αποστρατεύτηκε με αίτησή του.[1] Από τον Μάρτιο του 1948, με την κατάργηση του Στρατηγείου της Στρατιάς, ο Γιατζής πήρε και τον τίτλο «διοικητής Στρατού», ταυτόχρονα με την αρχηγία του ΓΕΣ.[1]
Πέθανε την 1η Ιουνίου 1964, σε ηλικία 73 ετών.[2] Είχε τιμηθεί με το Αριστείο Ανδρείας (2 φορές) και πολλά άλλα ελληνικά και συμμαχικά παράσημα. Ήταν έγγαμος και πατέρας ενός παιδιού.[1]
Ο Γιατζής ως αξιωματικός
ΕπεξεργασίαΟ στρατηγός Γιατζής θεωρούνταν συντηρητικών φρονημάτων αλλά και αυστηρά υπηρεσιακός, καθώς ουδέποτε συμμετείχε σε ένοπλα κινήματα (είτε της βασιλικής είτε της βενιζελικής παράταξης) ή σε μυστικές παραστρατιωτικές οργανώσεις με πολιτικές επιδιώξεις, συχνό φαινόμενο στους αξιωματικούς της εποχής. Όπως πάρα πολλοί άλλοι αξιωματικοί που δεν ήταν προέλευσης Σχολής Ευελπίδων, αντιμετώπιζε έναν ιδιότυπο «ρατσισμό» από συναδέλφους του προερχόμενους από την ΣΣΕ, κάτι που βέβαια δεν δικαιολογείτο αντικειμενικά, καθώς αποδείχθηκε εξαίρετος αξιωματικός. Μετριοπαθής χαρακτήρας, είχε καλή συνεργασία με την κυβέρνηση και τους υπουργούς κατά τη διάρκεια του εμφυλίου, χωρίς να προσπαθεί να «καπελώσει» την πολιτική ηγεσία, όπως επιχείρησε ο Παπάγος που τον διαδέχθηκε.[3]