Μοτέτο: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Το μοτέτο είναι η σπουδαιότερη μορφή [[πολυφωνική μουσική|πολυφωνικής μουσικής]] σύνθεσης που πρωτοεμφανίζεται το [[1200]] μ.Χ. (13ος αιώνας). Είναι ένα [[οργκάνουμόργκανουμ]] (''organum'') (παλαιότερη φόρμα που συνίστατο από μια μελωδία [[γρηγοριανό μέλος|γρηγοριανού μέλους]] που την τραγουδούσε ο [[τενόροςtenor]]) στο οποίo προστίθενται νέα κείμενα, συνήθως διαφορετικά για κάθε φωνή. Πάνω στο οργκάνουμόργκανουμ οικοδομούνται όλες οι υπόλοιπες πρόσθετες φωνές με τον εξής τρόπο: στην επάνω φωνή ενός οργκάνουμόργκανουμ –δηλαδή στον τενόροtenor- μπαίνει μια μελωδική γραμμή η οποία αποτελείται από ένα κείμενο που κάθε συλλαβή του αντιστοιχούσε και σε ένα φθόγγο <ref>Δημητριάδου, 1998, σ. 40</ref>. Αρχικά είχαμε ταυτόχρονη συνήχηση της πρόσθετης φωνής με το διαφορετικό κείμενο και τον tenor. Γρήγορα όμως η επάνω φωνή ανεξαρτητοποιήθηκε τόσο στο κείμενο όσο και στη μελωδία από τη βασική φωνή και ονομάστηκε μοτέτο<ref>Δημητριάδου, 1998, σ. 41</ref>.

Το μοτέτο αρχικά ήταν [[δίφωνο]] (''tenor, motetus'' ή ''duplum'') και στη συνέχεια έγινε [[τρίφωνο]] (''triplum'') ή και [[τετράφωνο]] (''quadruplum''). Στη βάση έχουμε τον τενόροtenor και από πάνω τοποθετείται η motetus. Ως εκ τούτου, η τρίτη φωνή μπαίνει πάνω από τη δεύτερη διατηρώντας όμως πάντα την ανεξαρτησίας της με το διαφορετικό κείμενο. Ομοίως και με την τέταρτη φωνή που έρχεται να μπει πάνω από την τρίτη τραγουδώντας πάλι διαφορετικό κείμενο.

Η γλώσσα του μοτέτου ήταν αρχικά [[λατινική γλώσσα|λατινική]] καθώς προοριζόταν για θρησκευτική χρήση. Επίσης, χρησιμοποιείτο και η [[γαλλική γλώσσα]] για την [[κοσμική μουσική]] η οποία είχε χαρακτήρα ερωτικό ή ποιμενικό. Αργότερα έχουμε τα δίγλωσσα μοτέτα σε γαλλικά-λατινικά και αγγλικά-λατινικά. Το μοτέτο άρχισε να γίνεται κοσμικό όταν οι προστιθέμενες φωνές (η triplum και από το 1250 και η motetus) τραγουδούσαν γαλλικό κείμενο συνήθως ερωτικού χαρακτήρα, ενώ ταυτόχρονα ο τενόροςtenor τραγουδούσε διαφορετικό κείμενο στη λατινική γλώσσα και με θρησκευτικό χαρακτήρα.

Σημαντικό είναι να ειπωθεί ότι το μοτέτο προέκυψε από την [[κλάυζουλακλάουζουλα]] (''clausula''). Στη [[Σχολή της Παναγίας των Παρισίων]] ο Περοτέν έγραψε πολλά κομμάτια οργκάνα (organum ή discantus ήταν η πρώτη και η απλούστερη μορφή πολυφωνικής μουσικής με κύριο χαρακτηριστικό την παράλληλη κίνηση δύο φωνών σε διαστήματα 8ης, 5ης, 4ης) συντελώντας μια καινοτομία. Η δεύτερη φωνή (duplum) είχε ρυθμική και μελωδική ανεξαρτησία και αυτοτέλεια από την πρώτη φωνή (tenor ή cantus firmus). Πολλά από τα παλαιότερα μοτέτα ομοιάζουν μουσικά με την κλάυζουλακλάουζουλα και μόνη διαφορά αποτελεί η προσθήκη του κειμένου στις πάνω φωνές<ref>Τολίκα, 1995, σ. 274</ref>.

*τοη κομμάτιμελωδική γραμμή του tenor παίζεται από όργανο.