Φραγκίσκος Α΄ Σφόρτσα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ Ρομπότ: Προσθήκη: cs:Francesco I. Sforza
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 1:
[[Image:Francsesco_Sforza.jpg|thumb|right|220px|Φραγκίσκος Σφόρτσα (1460) - έργο του Bonifacio Bembo]]
 
Ο '''Φραγκίσκος Α' Σφόρτσα''' (1401 - 1466) ήταν ο ιδρυτής της δυναστείας των [[Οικογένεια Σφόρτσα|Σφόρτσα]] του [[Μιλάνο|Μιλάνου]] μαζί με τον αδελφό του [[Αλεσάντρο Σφόρτσα|Αλεσάντρο]], με τον οποίο βρισκόταν συχνά σε διαμάχη.
 
Γεννήθηκε στο Σάν[[Σαν Μινιάνο]] της [[Τοσκάνη|Τοσκάνης]] και ήταν γιόςγιος του επαναστάτη [[Μούτσιο Αττεντόλο Σφόρτσα]] και της Λουκίας του Τορσάνο. Στην παιδική του ηλικία βρισκόταν στο Τρικαρίνο (σημερινάσήμερα Βασιλικάτα[[Μπαζιλικάτα]]), του οποίου αναδείχθηκε [[μαρκήσιος]] το [[1412]] από τον βασιλιά της Νάπολης Λαδίσλαο.[[Λαδίσλαος Παντρεύτηκετης την [[ΚαλαβρίαΝάπολης|ΚαλαβρέζαΛαδίσλαο]] ευγενή Ποσελλίνα Ρούφφο (1418). Από το 1419 άρχισε να μάχεται κατά του πατέρα του και σύντομα κέρδισε πολύ μεγάλη φήμη με την ικανότητά του να λυγίζει με τα χέρια του ακόμα και μεταλλικά ραβδιά. Αργότερα έγινε ικανότατος στρατιωτικός αρχηγός. Μετά τον θάνατο του πατέρα του πολέμησε για λογαριασμό του δούκα του Μιλάνου Φιλίππου - Μαρία Βισκόντι. Αρχικά είχε επιτυχίες, στη συνέχεια όμως έπεσε σε ανυποληψία και στάλθηκε αιχμάλωτος στο κάστρο του Μοντάνα, κερδίζοντας τα δικαιώματά του
μετά από επιτυχή εκστρατεία κατά του Λούκα.
 
Παντρεύτηκε την [[Καλαβρία|Καλαβρέζα]] ευγενή Πολισένα Ρούφο ([[1418]]). Από το [[1419]] άρχισε να μάχεται κατά του πατέρα του και σύντομα κέρδισε πολύ μεγάλη φήμη με την ικανότητά του να λυγίζει με τα χέρια του ακόμα και μεταλλικά ραβδιά. Αργότερα έγινε ικανότατος στρατιωτικός αρχηγός. Μετά τον θάνατο του πατέρα του, πολέμησε για λογαριασμό του δούκα του Μιλάνου [[Φίλιππος Μαρία Βισκόντι|Φιλίππου - Μαρία Βισκόντι]]. Αρχικά είχε επιτυχίες, στη συνέχεια όμως έπεσε σε ανυποληψία και στάλθηκε αιχμάλωτος στο κάστρο της πόλης [[Μορτάρα]], κερδίζοντας τα δικαιώματά του μετά από επιτυχή εκστρατεία κατά του Λούκα.
Οδήγησε τον Μιλανέζικο στρατό κατά της Βενετίας το [[1431]], ενώ τον επόμενο χρόνο αρραβωνιάστηκε την κόρη του δούκα Μαρία. Ο Βισκόντι δεν ήταν ποτέ δύσπιστος μαζί του, παρά τις αμφιταλαντεύσεις του, ενώ ο Σφόρτσα με τον Μιλανέζικο στρατό επιτέθηκε (1433 - 1435) στο [[Βατικανό|Παπικό κράτος]] κυριεύοντας την [[Ανκόνα]]. Τον ίδιο χρόνο άλλαξε πλευρά απαιτώντας τον τίτλο του '''βικάριου''' του Μιλάνου απευθείας από τον Πάπα. Το 1440 τα φέουδά του στο βασίλειο της Νάπολης βρίσκονταν υπό την κατοχή του Αλφόνσου του 1ου και για να τα ανακτήσει συμφιλιώθηκε με τον Φίλιππο Βισκόντι και παντρεύτηκε τον Οκτώβριο του 1441 την Μαρία Μπιάνκα. Την επόμενη
 
χρονιά συμμάχησε με τον Ρενέ του Ανζού και έκανε επίθεση στη νότια Ιταλία. Με τη βοήθεια του Σιγισμόνδου Παντόλφο Μαλατέστα νίκησε τον Ναπολιτσιάνο Νικολό Πιτσινίνο που είχε επιτεθεί στις κτήσεις του και τους Βενετούς, και επέστρεψε στο Μιλάνο. Αργότερα πολέμησε κατά του γιού του Φραντζέσκου που τον νίκησε στη '''μάχη του Μοντόλμο''' το 1444. Με τη βοήθεια των Βενετών κέρδισε τον τίτλο του γενικού στρατιωτικού αρχηγού του Μιλάνου.
Οδήγησε τον [[Μιλάνο|Μιλανέζικο]] στρατό κατά της [[Βενετία|Βενετίας]] το [[1431]], ενώ τον επόμενο χρόνο αρραβωνιάστηκε την κόρη του δούκα, [[Μπιάνκα Μαρία Βισκόντι]]. Ο Βισκόντι δεν ήταν ποτέ δύσπιστος μαζί του, παρά τις αμφιταλαντεύσεις του, ενώ ο Σφόρτσα με τον Μιλανέζικο στρατό επιτέθηκε ([[1433]] - [[1435]]) στο [[Βατικανό|Παπικό κράτος]] κυριεύοντας την [[Ανκόνα]]. Τον ίδιο χρόνο άλλαξε πλευρά απαιτώντας τον τίτλο του '''βικάριου''' του Μιλάνου απευθείας από τον Πάπα. Το 1440 τα φέουδά του στο βασίλειο της Νάπολης βρίσκονταν υπό την κατοχή του Αλφόνσου του 1ου και για να τα ανακτήσει συμφιλιώθηκε με τον Φίλιππο Βισκόντι και παντρεύτηκε τον Οκτώβριο του 1441 την Μαρία Μπιάνκα. Την επόμενη
 
Τον ίδιο χρόνο άλλαξε πλευρά απαιτώντας τον τίτλο του [[βικάριος|βικάριου]] του Μιλάνου απευθείας από τον Πάπα. Το [[1440]] τα [[φεουδαρχία|φέουδά]] του στο βασίλειο της Νάπολης βρίσκονταν υπό την κατοχή του [[Αλφόνσος Ε' της Αραγωνίας|Αλφόνσου του 1ου]] και για να τα ανακτήσει συμφιλιώθηκε με τον Φίλιππο Βισκόντι και παντρεύτηκε τον Οκτώβριο του [[1441]] την Μαρία Μπιάνκα. Την επόμενη χρονιά συμμάχησε με τον [[Ρενέ Α' της Νάπολης]] και έκανε επίθεση στη νότια [[Ιταλία]].
 
χρονιά συμμάχησε με τον Ρενέ του Ανζού και έκανε επίθεση στη νότια Ιταλία. Με τη βοήθεια του Σιγισμόνδου Παντόλφο Μαλατέστα νίκησε τον Ναπολιτσιάνο Νικολό Πιτσινίνο που είχε επιτεθεί στις κτήσεις του και τους [[Βενετοί|Βενετούς,]] και επέστρεψε στο [[Μιλάνο]]. Αργότερα πολέμησε κατά του γιούγιου του, ΦραντζέσκουΦραγκίσκου, που τον νίκησε στη '''[[μάχη του Μοντόλμο''']] το [[1444]]. Με τη βοήθεια των Βενετών κέρδισε τον τίτλο του γενικού στρατιωτικού αρχηγού του Μιλάνου.
 
==Δούκας του Μιλάνου==
 
Ο δούκας του Μιλάνου πέθανε το [[1447]] χωρίς να έχει αφήσει αρσενικό απόγονο, και επανήλθε η '''[[Αμβροσιανή δημοκρατία''']]. Ο Σφόρτσα, αφού δέχθηκε την ηγεσία πολλών πόλεων του δουκάτου, όπως της [[Παβία|Παβίας]] και του [[Λόντι]], άρχισε να καταστρώνει προσεκτικά σχέδια για την κατάληψη της εξουσίας σε ολόκληρο το δουκάτο, συμμαχώντας με τον [[Γουλιέλμος Η' ο Μομφερατικός|Γουλιέλμο τον 8ο του Μομφερράτου]] και την [[Βενετία]]. Το [[1450]], μετά αποαπό χρόνια πείνας, ταραχές συνέβησαν στους δρόμους του Μιλάνου, και η γερουσία της πόλης αποφάσισε να την κηρύξει ξανά σε δουκάτο, με τον Σφόρτσα να είναι πάντα ο πρώτος υποψήφιος μνηστήρας. Ενώ όλες οι πόλεις τον αναγνώρισαν ως κληρονομικό δούκα του Μιλάνου, δεν κατάφερε να πάρει την αναγνώριση από τοντην Ρωμαίο[[Αγία αυτοκράτοραΡωμαϊκή Αυτοκρατορία]]. Αυτό συνέβη πολλά χρόνια μετά τον θάνατό του, το [[1494]], οπότε ο αυτοκράτορας [[Μαξιμιλιανός Α' της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας|Μαξιμιλιανός]] αναγνώρισε τον γιόγιο του, [[Λουδοβίκος Σφόρτσα|Λουδοβίκο]].
 
Ο Σφόρτσα ήταν δίκαιος ηγεμόνας προστάτης των γραμμάτων και των τεχνών, έφερε το Μιλάνο στη σφαίρα της [[Αναγέννηση|Αναγέννησης]], με φορολογικό σύστημα που έφερε πολλά έσοδα. Εκσυγχρόνισε ολόκληρο το δουκάτο και αγαπήθηκε από το λαό του. Έγινε στενός φίλος με τον [[Κοσμάς των Μεδίκων|Κοσμά των Μεδίκων]], ηγεμόνα της [[Φλωρεντία|Φλωρεντίας]], και οι δύο μεγαλύτεροι ηγεμόνες της Ιταλικής χερσονήσου έκλεισαν μεταξύ τους την [[ειρήνη του Λόντι]].
 
Απέσυρε την υποστήριξή του στους Ανδεγαυούς μνηστήρες της Νάπολης και αποφάσισε να καταλάβει την [[Γένοβα]] που βρισκόταν υπό την κατοχή τους. Τότε εξελέγη [[δόγης]] της Βενετίας ο Σπινέτα Καμποφρεγκόσο, ο άνθρωπος που προοριζόταν για "μαριονέτα" του, οπότε οι πόλεις της Γένοβας και της [[Σαβόνα|Σαβόνας]] ήρθαν υπό την κατοχή του ως το [[1464]].
 
Ο Σφόρτσα ήταν δίκαιος ηγεμόνας προστάτης των γραμμάτων και των τεχνών, έφερε το Μιλάνο στη σφαίρα της Αναγέννησης, με φορολογικό σύστημα που έφερε πολλά έσοδα. Εκσυγχρόνισε ολόκληρο το δουκάτο και αγαπήθηκε από το λαό του. Έγινε στενός φίλος με τον Κοσμά των Μεδίκων, ηγεμόνα της Φλωρεντίας, και οι δύο μεγαλύτεροι ηγεμόνες της Ιταλικής χερσονήσου έκλεισαν μεταξύ τους την ειρήνη του Λόντι. Απέσυρε την υποστήριξή του στους Ανδεγαυούς μνηστήρες της Νάπολης και αποφάσισε να καταλάβει την Γένοβα που βρισκόταν υπό την κατοχή τους. Τότε εξελέγη δόγης της Βενετίας ο Σπινέττα Καμποφρεγκόσο, ο άνθρωπος που προοριζόταν για μαριονέτα του, οπότε οι πόλεις της Γένοβας και της Σαβόνας ήρθαν υπό την κατοχή του ως το 1464. Ήταν ο πρώτος Ιταλός ηγεμόνας που ακολούθησε διπλωματικές τακτικές έξω από τα όρια της χερσονήσου, απειλώντας και κράτη όπως η [[Γαλλία]]. Αρρώστησε άσχημα από υδροκοπία[[υδροψία]] το [[1462]] και φήμες ότι πέθανε οδήγησαν εκστρατείες εχθρών του κατά του Μιλάνου, αλλά αυτός κατάφερε να επιζήσει για άλλα τέσσερα χρόνια. Υμνήθηκε και από τον Μακιαβέλλι[[Μακιαβέλι]] για τις ικανότητες του. Τον διαδέχθηκε ο γιόςγιος του, [[Γκαλεάτσο Μαρία Σφόρτσα]].
 
==Πηγές==
*Rendina, Claudio (1994). I capitani di ventura. Netwon Compton.
 
{{μεταφρασμένο|EN|Francesco I Sforza}}
{{μετάφραση EN}}
[[Κατηγορία:Οίκος των Σφόρτσα|Φραγκίσκος Α' Σφόρτσα]]