|
Η '''[[επαρχία]]''' ή '''κομητεία''' (εσθονικά:maakond) είναι μια διοικητική υποδιαίρεση της [[Εσθονία|Εσθονίας]].
Η Εσθονία διαιρείται σε 15 επαρχίες. Η κυβέρνηση (εσθονικά: ''maavalitsus'') της κάθε επαρχίας έχει επικεφαλής τον ''κυβερνήτη'' της επαρχίας (εσθονικά: ''maavanem''), που εκπροσωπεί την [[κυβέρνηση]] της χώρας σε τοπικό επίπεδο. Οι κυβερνήτες διορίζονται από την [[Κυβέρνηση της Εσθονίας]] για ένα διάστημα πέντε ετών.
Κάθε επαρχία διαιρείται περαιτέρω σε οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης (Municipalities of Estonia) οι οποίοι είναι δύο τύπων: ο αστικός , ή '''δήμος''' (''linn''), και ο αγροτικός, ή '''κοινότητα ''' (''vald'').
== Κατάλογος επαρχιών ==
== Ιστορία ==
[[FileΑρχείο:Eesti maakonnad 2006.svg|thumb|right|350px|Επαρχίες της Εσθονίας]]
Τους πρώτους αιώνες μ.χ. άρχισαν να αναδύονται πολιτικές και διοικητικές διαιρέσεις στην Εσθονία. Εμφανίστηκαν δύο μεγαλύτερες υποδιαιρέσεις: η κοινότητα(kihelkond) και η επαρχία ή κομητεία (maakond). Η κοινότητα αποτελούνταν από περισσότερα χωριά. Κοντά σε όλες τις κοινότητες υπήρχε τουλάχιστον ένα κάστρο. Η άμυνα της τοπικής περιοχής διευθύνονταν από τον υψηλότερο αξιωματούχο, τον γεροντότερο της κοινότητας. Η επαρχία από την άλλη αποτελούνταν από πολλές κοινότητες μαζί, και που είχε πάλι επικεφαλής έναν γέροντα. Κατά τον 13ο αιώνα είχαν σχηματιστεί οι ακόλουθες επαρχίες στην Εσθονία: [[Επαρχία Σάαρε|Σάαρεμαα]] (Osilia), [[Επαρχία Λέενε|Λέενεμαα]] (Rotalia or Maritima), [[Επαρχία Χάργιου|Χάργιουμαα]] (Harria), [[Ρεβάλα]] (Revalia), [[Βίρουμαα]] (Vironia), [[Επαρχία Γιέρβα|Γιέρβαμαα]] (Jervia), [[Επαρχία Σακάλα|Σακάλα]] (Saccala), και [[Ουγκάντι]] (Ugaunia).<ref> Estonia and the Estonians (Studies of Nationalities) Toivo U. Raun p.11 ISBN 08179285290-8179-2852-9</ref> Επιπλέον υπήρχαν μια σειρά από μικρότερες ''γεροντείες'' στην κεντρική Εσθονία όπου ο κίνδυνος του πολέμου ήταν μικρότερος - [[Vaiga]], [[Mõhu]], [[Nurmekund]] και [[Alempois]]. Ο ακριβής αριθμός και τα σύνορα αυτών των γεροντειών αμφισβητούνται.
[[FileΑρχείο:Ducatuum Livoniae et Curlandiae Nova Tabula, 1705.jpg|thumb|250px|Χάρτης της νοτίου Βαλτικής περί το 1705.]]
Η πρώτη βασισμένη σε πηγές αναφορά των πολιτικών και διοικητικών υποδιαιρέσεων της Εσθονίας προέρχεται από το ''Χρονικό του Ερρίκου της Λιβονίας'', γραμμένο τον 13ο αιώνα κατά την διάρκεια των ''Σταυροφοριών του Βορρά''.
Η αυτονομία των κομητειών και κοινοτήτων της Εσθονίας έληξε μετά την κατάκτηση και τον διαμελισμό της μεταξύ της [[Δανία|Δανίας]], του [[Τάγμα της Λιβονίας|Τάγματος της Λιβονίας]], της ''Επισκοπής του Ντόρπατ'' και της ''Επισκοπής του Ösel-Wiek''. Η ονομασία Ρεβάλα έγινε Ρέβαλ, αντικαθιστώντας το όνομα της εσθονικής πόλης Λιντάνισσε, μετέπειτα [[Ταλίν]]. Το Ουγκάντι, η Σακάλα και άλλες μικρότερες γεροντείες εξαφανίστηκαν από την κοινή χρήση.
Στην δεκαετία του 1580, μετά τον [[Πόλεμος της Λιβονίας|Πόλεμο της Λιβονίας]] καθώς η [[Σουηδία]] είχε κατακτήσει την Βόρειο Εσθονία, οι επαρχίες Χάργιου, Γιέρβα, Λέενε και Βίρου σχηματίστηκαν πλέον επίσημα εκεί. Στην Νότιο Εσθονία, που ανήκε στην [[Πολωνία]] μεταξύ 1582-1625, διαιρέθηκε στις [[βοϊβοντίνα|βοϊβοντίνες]] του Πάρνου και του Τάρτου. Η νήσος Σάαρεμαα ανήκε στην [[Δανία]] μέχρι το 1645. Όλες έγιναν κομητείες καθώς περιέρχονταν στην κυριαρχία της Σουηδίας.
Αυτό το διοικητικό σύστημα παρέμεινε σε μεγάλο βαθμό όταν η Εσθονία περιήλθε στους Ρώσους ως αποτέλεσμα του [[Μεγάλος Βόρειος Πόλεμος|Βορείου Πολέμου]]. Το 1793 δημιουργήθηκε η [[Επαρχία Βόρου]] στον νότο της επαρχίας Τάρτου, η [[Επαρχία Βιλγιάντι]] ανάμεσα στις επαρχίες Τάρτου και Πάρνου, και η επαρχία Παλντίσκι δυτικά της επαρχίας Χάγιου. Το 1796 η επαρχία Παλτνίσκι ξαναενώθηκε με την Χάργιου. Μέχρι το 1888 οι επαρχίες Βόρου και Βιλγιάντι δεν ήταν εντελώς ανεξάρτητες από τις επαρχίες Τάρτου και Πάρνου αντίστοιχα.
Πολλές αλλαγές έγιναν στα σύνορα των επαρχιών από τότε που η Εσθονία έγινε ανεξάρτητη, με πιο ξεχωριστή την δημιουγία της [[Επαρχία Βάλγκα|επαρχίας Βάλγκα]] (από τμήματα των επαρχιών του Βόρου, του Τάρτου και του Βιλγιάντι) και της [[Επαρχία Πετσέρι|επαρχίας Πετσέρι]] (περιοχή που προσαρτήθηκε από την Ρωσία με την συνθήκη ειρήνης του Τάρτου το 1920).
Στην διάρκεια της Σοβιετικής κυριαρχίας, η επαρχία Πετσέρι έγινε για άλλη μια φορά τμήμα της Ρωσίας το 1945. Η Χιίουμαα αποσχίστηκε από την Λεένεμαα το 1946, και η Γιογκέβαμαα από την Τάρτουμαα το 1949 και η Γιόβιμαα (η σημερινή [[Επαρχία Ίντα-Βίρου]]) από την Βίρουμαα το 1949. Οι κομητείες καταλύθηκαν εντελώς το 1950 καθώς η τότε ''Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Εσθονίας'' διαιρέθηκε σε ζώνες (''rajoonid'') και (μέχρι το 1953) σε επαρχίες (''oblast''). Μέχρι το 1960 τα σύνορα των ζωνών άλλαζαν συχνά ώσπου έμειναν 15 από αυτές.
Από αυτές, περιοχές [[Επαρχία Πόλβα|Πόλβα]] και η [[Επαρχία Ράπλα|Ράπλα]] έγιναν ξεχωριστές επαρχίες, ενώ οι άλλες μόλις και μετά βιας ανταποκρίνονταν στον διοικητικό χάρτη των επαρχιών προ του 1950.
Οι κομητείς επανιδρύθηκαν την [[1 Ιανουαρίου]], [[1990]] στα ίδια σύνορα με τις επαρχίες της πρώην Σοβιετικής εποχής. Λόγω των πολλών διαφορών μεταξύ της τρέχουσας και των ιστορικών (πριν το 1940) διαγραμμάτων, τα ιστορικά σύνορα χρησιμοποιούνται ακόμα στην εθνολογία, απεικονίζοντας καλύτερα τις πολιτισμικές και γλωσσολογικές διαφορές.
<!--
*[[Municipalities of Estonia]]-->
== Παραπομπές ==
{{reflist}}
== Εξωτερικοί σύνδεσμοι ==
*[http://www.einst.ee/factsheets/factsheets_uus_kuju/local_government_reform.htm Τοπική μεταρρύθμιση της διακυβέρνησης] Δημοσίευση Ινστιτούτου της Εσθονίας
[[bg:Административно деление на Естония]]
[[cs:Administrativní členěnídělení Estonska]]
[[da:Estlands amter]]
[[en:Counties of Estonia]]
| 