Ζιρκόνιο: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

 

Το ζιρκόνιο ως στοιχείο δεν ήταν γνωστό από την αρχαιότητα, ήταν όμως γνωστό το ορυκτό του γιαρκόν ή [[υακινθίτης]] (ZrSiO₄), το οποίο αναφέρεται και στη Βίβλο. Το στοιχείο ήταν άγνωστο μέχρι το 1789, οπότε ο Γερμανός χημικός [[Μάρτιν Χάινριχ Κλάπροτ]] έκανε χημική ανάλυση σε γιαρκόν φερμένο από τη [[Σρι Λάνκα]] και εντόπισε το νέο στοιχείο χωρίς να καταφέρει να το απομονώσει. Αυτό το πέτυχε το 1824 ο Σουηδός χημικός [[Γιονς Γιάκομπ Μπερτσέλιους]] (Jöns Jacob Berzelius) με συνθέρμανση καλίου και χλωριούχου καλιοζιρκονίου. Σε τελείως καθαρή μορφή παρασκευάστηκε μόνο το 1914. <ref>[http://periodic.lanl.gov/elements/40.html Εθνικό Εργαστήριο Los Alamos, Η.Π.Α.]</ref>

 

Τα κυριότερα ορυκτά του ζιρκονίου είναι το γιάρκον (ZrSiO₄) και ο [[βαδελεΐτης]] (ZrO₂). Απαντά, επίσης σε [[μετεωρίτης|μετεωρίτες]], ενώ πετρώματα που λήφθηκαν από τη [[Σελήνη]] κατά τις διάφορες αποστολές "[[Πρόγρραμμα Απόλλων|Απόλλων]]" κατέδειξαν ασυνήθιστη περιεκτικότητα ζιρκονίου σε σχέση με τα γήινα.

 

Η βασική μέθοδος βιομηχανικής παρασκευής ζιρκονίου είναι η μέθοδος Kroll, κατά την οποία το ζιρκόνιο ανάγεται από μαγνήσιο από τη χλωριούχο ένωσή του. Ωστόσο, επειδή βρίσκεται σχεδόν πάντα μαζί με το στοιχείο [[Άφνιο]] (Hf), ο διαχωρισμός τους είναι ιδιαίτερα δυσχερής.

 

Το ζιρκόνιο είναι αργυρόλευκο μέταλλο με ισχυρή λάμψη, μέσης πυκνότητας και σκληρότητας και πολύ ανθεκτικό τόσο στη διάβρωση όσο και στη θερμότητα. Οι φυσικές (και χημικές) του ιδιότητες μοιάζουν πολύ με αυτές του [[Τιτάνιο|τιτανίου]] (Ti)<ref>[http://www.lenntech.com/Periodic-chart-elements/Zr-en.htm Lenntech]</ref>.

 

 

Λόγω της υψηλής αντοχής του στη [[διάβρωση]] και τη θερμότητα, χρησιμοποιείται για την κατασκευή ειδικών [[βαλβίδα|βαλβίδων]] και [[αντλία|αντλιών]]<ref>[http://education.jlab.org/itselemental/ele040.html Jefferson Lab, ΗΠΑ]</ref>. Επειδή, επίσης, δεν απορροφά [[νετρόνιο|νετρόνια]], χρησιμοποιείται πάρα πολύ στις επενδύσεις και τις σωληνώσεις των [[ατομικός αντιδραστήρας|ατομικών αντιδραστήρων]], από τις οποίες όμως πρέπει να είναι τελείως απαλλαγμένο από το [[άφνιο]]. Το οξείδιό του χρησιμοποιείται ως [[πυρίμαχο υλικό]] για την κατασκευή προτύπων (καλουπιών) χυτών αντικειμένων και για την επένδυση κλιβάνων υψηλών θερμοκρασιών. Τα ορυκτά του και ιδιαίτερα το [[ζιρκόνιο (ορυκτό)|ζιρκόνιο]] είναι [[πολύτιμος λίθος|πολύτιμοι ή ημιπολύτιμοι λίθοι]]. Χρησιμοποιείται, επίσης, για την παρασκευή ειδικών [[κράμα|κραμάτων]].

 

{{commonscat|Zirkonium}}

 

<references/>

 

[[uz:Sirkoniy]]

[[vi:Zirconi]]

[[yo:Zirconium]]

[[zh:锆]]