Ιάκωβος Παλαιολόγος

Ο Ιάκωβος Παλαιολόγος ήταν Έλληνας λόγιος του 16ου αιώνα.

Βιογραφικά στοιχεία

Γεννήθηκε περί το 1520 στην Χίο, από γονείς με Βυζαντινή καταγωγή από την οικογένεια των Παλαιολόγων.

Ήλθε στην Ιταλία για να εμπλουτίσει τις γνώσεις του και εκεί ενηγκαλίσθη τις τότε επικρατούσες νέες θρησκευτικές ιδέες. Λόγω των πολιτικών διαταραχών που επικρατούσαν αποδήμησε στην Γερμανία με την ελπίδα ότι εκεί θα έβρισκε ελευθερία συνείδησης. Συνέχισε να περιπλανείται για κάμποσα χρόνια, μέχρι που εγκαταστάθηκε στην Τρανσυλβανία, όπου το 1569 διαδέχτηκε τον Ιωάννη Σόμμερ στην θέση του εφόρου του γυμνασίου του Κλαουζεμβούργου.

Εκείνη την εποχή ήκμαζε ο Σίμων Βουδναίος, περίφημος αιρεσιάρχης, ο οποίος ανέπτυξε τις αρχές του Λαιλίου Σοκίνου μέχρι των τελευταίων συνεπειών, και θεωρήτο αρχηγός των ημιεβραϊζόντων της Λιθουανίας. Ο Παλαιολόγος έγινε θερμότερος και επικινδυνώτερος οπαδός και από τον ίδιο τον Βουδναίο, και εφάμιλος του αιρεσιάρχη αυτού στην παιδεία και την ευγλωττία κατατάραξε όλη την Ευρώπη. Τόσο διατάραξε η διδασκαλία του πυρετώδη αυτού Έλληνα την κοινή ησυχία, ώστε ο Σοκίνος, τον οποίο η νέα αίρεση θεωρούσε αρχηγό της, αναγκάστηκε να αποκυρήξει τα διδασκόμενα. Αλλά και η εξουσία δεν άργησε να ενεργοποιηθεί, συλλαμβάνοντας τον Παλαιολόγο, ο οποίος αιχμάλωτος οδηγήθηκε στον Πάπα Γρηγόριο ΙΓ’, ο οποίος προ πολλού ήδη είχε ζητήσει την σύλληψή του.

Ο Παλαιολόγος οδηγήθηκε στην Ρώμη και παραδόθηκε στο ιεροδικείο. Δικάστηκε και καταδικάστηκε σε θάνατο δια πυρός ζωντανός.

Ο Κιάππης λέει ότι πάνω στην πυρά ο Παλαιολόγος στις 22 Μαρτίου 1585 εκύρηξε μετάνοια για τα συγγράμματα και την διδασκαλία του και ζήτησε προθεσμία για να σκεφτεί. Οι ιεροδικαστές πείστικαν για το ειλικρινές των λόγων του και τον επανέφεραν στην φυλακή, όπου και συνέγραψε μερικά έργα γεμάτα ευλάβεια και σοφία. Η διήγηση αυτή του Κιάππη όμως δεν επαληθεύεται από άλλες πηγές.

Συγγράμματα

• Το σπουδαιότερο των συγγραμμάτων του είναι το «De magistratu politico» που τυπώθηκε με επιμέλεια του Σίμωνος Βουδναίου στην Λόσκη της Λιθουανίας το 1573.

Πηγές

• Κωνσταντίνος Σάθας, επιμ. (1868). Νεοελληνική Φιλολογία: Βιογραφία των εν τοις γράμμασι διαλαμψάντων Ελλήνων, από της καταλύσεως της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας μέχρι της Ελληνικής εθνεγερσίας (1453-1821). Αθήνα: Τυπογραφείο των τέκνων Ανδρέου Κορομηλά. Ανακτήθηκε στις 15 Οκτωβρίου 2009.