Σεισμός της Βαλδίβια (1960): Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ Ρομπότ: Προσθήκη: qu:Valdiviapi pacha kuyuy (1960); διακοσμητικές αλλαγές
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 1:
{{Ορφανό|ημερομηνία=Απριλίου 2010}}
[[Αρχείο:1960 05 22 loc.gif|μινιατούρα|200px|Το επίκεντρο του σεισμού]]
 
Ο '''μεγάλος σεισμός της Χιλής''' ([[ισπανικά]]: ''Gran terremoto de Chile'') συνέβη στις 22 Μαΐου του [[1960]] και είναι ο ισχυρότερος σεισμός που έχει καταγραφεί μέχρι σήμερα, με μέγεθος 9,5 στην [[κλίμακα μεγέθους ροπής]] (''moment magnitude scale'', ''MMS'').<ref name="usgs9.5">U.S. Geological Survey (7 March 2006). [http://earthquake.usgs.gov/regional/world/events/1960_05_22.php Historic Earthquakes - Chile - 1960 May 22 19:11:14 GMT- Magnitude 9.6: The Largest Earthquake in the World.] Retrieved on 2007-01-09</ref> Ο σεισμός έγινε τις απογευματινές ώρες (19:11 GMT, 14:11 τοπική ώρα) και το [[τσουνάμι]] που προκάλεσε έγινε αισθητό στηστην νότια [[Χιλή]], τη [[Χαβάη]], την [[Ιαπωνία]], τις [[Φιλιππίνες]], την ανατολική [[Νέα Ζηλανδία]], τη νοτιοανατολική [[Αυστραλία]], καθώς και στα Αλεούτια νησιά της [[Αλάσκα]].
 
Το επίκεντρο του σεισμού καταγράφηκε κοντά στην περιοχή Κανιέτε, περίπου 900 χλμ.χιλιόμετρα νότια από το [[Σαντιάγο]]. Αν η μεγαλύτερη εγγύτερη πόλη ήταν το Τεμούκο, η πόλη με τις μεγαλύτερες καταστροφές ήταν η [[Βαλδίβια]]. Ο σεισμός προκάλεσε τοπικά [[τσουνάμι]] που επεκτάθηκαν κατά μήκος της χιλιανής ακτογραμμής με ύψος κυμάτων ως και 25 μέτρα. Το κύριο τσουνάμι ταξίδεψε στον [[Ειρηνικός ωκεανός|Ειρηνικό ωκεανό]] και έπληξε το Χίλο στη [[Χαβάη]], ενώ σε απόσταση 10.000 χλμ. από το επίκεντρο καταγράφηκαν κύματα με ύψος 10,7 μέτρα.
 
Ο συνολικός απολογισμός σε ανθρώπινες απώλειες και οικονομική καταστροφή δεν είναι ακριβής. Έχουν δημοσιευτεί διάφορες εκτιμήσεις για τον αριθμό των νεκρών από τον σεισμό και τα τσουνάμι ενώ το [[United States Geological Survey|USGS]] αναφέρει μελέτες με αριθμούς νεκρών από 22312.231, 30003.000, ή 57005.700 άτομα.<ref name="USGS_articles">{{cite web | url = http://neic.usgs.gov/neis/eq_depot/world/1960_05_22_articles.html | accessdate = 2007-01-11 | publisher = U.S. Geological Survey |title= The Largest Earthquake in the World - Articles}}</ref> Ενώ μια άλλη πηγή αναφέρει εκτίμηση για 60006.000 νεκρούς.<ref name="CRED">{{cite web | url = http://www.em-dat.net | accessdate = 2007-01-09 | publisher = Centre for Research on the Epidemiology of Disasters (CRED) |title= Emergency & Disasters Data Base}}</ref> Το κόστος της καταστροφής έχει εκτιμηθεί από διάφορες πηγές μεταξύ 400 εκατομμύρια έως 800 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ<ref name="USGS_articles"/> ή 2.,9 έως 5.,8 δισεκατομμύρια δολάρια[[Δολλάριο ΗΠΑ|δολλάρια ΗΠΑ]] με προσαρμογή σε τιμές του [[2010]].
 
== Σεισμική ανάπτυξη ==
Γραμμή 12 ⟶ 11 :
[[Αρχείο:Valdivia after earthquake, 1960.jpg|thumb|250px|Ένας δρόμος στην [[Βαλδίβια]] μετά τον σεισμό στις 22 Μαΐου 1960]]
 
Ο μεγάλος σεισμός της Χιλής ακολούθησε έναν μικρότερο σεισμό στην επαρχία Αραούκο, ο οποίος έγινε στις 21 Μαΐου του [[1960]] στις 6:02 το πρωί. Οι τηλεπικοινωνίες στη νότια χώρα διακόπηκαν και ο πρόεδρος Χόρχε Αλεσάντρι ακύρωσε την παραδοσιακή γιορτή της μάχης του [[Ικουίκε]], ώστε να επιβλέψει τις προσπάθειες παροχής βοήθειας. Η κυβέρνηση είχε μόλις αρχίσει να οργανώνει την υποστήριξη στις πληγείσες περιοχές, όταν ο δεύτερος σεισμός συνέβη στις 22 Μαΐου) το μεσημέρι, 14:11 τοπική ώρα.
 
Ο μεγάλος σεισμός της Χιλής ακολούθησε έναν μικρότερο σεισμό στην επαρχία Αραούκο, ο οποίος έγινε στις 21 Μαΐου του 1960 στις 6:02 το πρωί. Οι τηλεπικοινωνίες στη νότια χώρα διακόπηκαν και ο πρόεδρος Χόρχε Αλεσάντρι ακύρωσε την παραδοσιακή γιορτή της μάχης του [[Ικουίκε]], ώστε να επιβλέψει τις προσπάθειες παροχής βοήθειας. Η κυβέρνηση είχε μόλις αρχίσει να οργανώνει την υποστήριξη στις πληγείσες περιοχές, όταν ο δεύτερος σεισμός συνέβη στις 22 Μαΐου).
 
Ο σεισμός επηρέασε όλη τη Χιλή μεταξύ της Τάλκα και του νησιού Τσιλοέ, έκταση μεγαλύτερη από 400.000 τετρ.χλμ. Παράκτια χωριά, όπως το Τολτέν, εξαφανίστηκαν. Μετέπειτα μελέτες υποστήριξαν ότι ο σεισμός είχε στην πραγματικότητα 37 επίκεντρα κατά μήκος μίας γραμμής 1.350 χλμ. μήκους μεταξύ βορρά και νότου και διήρκησε από τις 22 Μαΐου ως και τις 6 Ιουνίου.<ref name="La Tercera">[http://www.tercera.cl/medio/articulo/0,0,3255_5666_106009196,00.html La Tercera]{{Dead link|date=September 2009|bot=WebCiteBOT}} Retrieved on 2008-01-14</ref> Στην περιοχή Κοράλ, το βασικό λιμάνι της Βαλδίβια, η στάθμη των υδάτων ανέβηκε κατά 4 μέτρα πριν αρχίσει να κατέρχεται, ενώ στις 16:20 της ημέρας του σεισμού η ακτογραμμή μεταξύ της [[Κονσεπσιόν]] και της Τσιλοέ χτυπήθηκε από ένα κύμα ύψους 8 μέτρων. Δέκα λεπτά αργότερα καταγράφηκε κύμα ύψους 10 μέτρων.
Γραμμή 21 ⟶ 19 :
Ο σεισμός δεν ήταν αισθητός σε όλη την περιοχή με την ίδια ένταση. Με βάση την [[κλίμακα Μερκάλι]], περιοχές με τεκτονικές πιέσεις είχαν μεγαλύτερες καταστροφές. Οι δύο πιο έντονα πληγείσες περιοχές ήταν αυτές της Βαλδίβια και του Πουέρτο Οκτάι κοντά στη βορειοδυτική ακτή της λίμνης Γιανκουίουε. Η συνολική εικόνα των καταστροφών δείχνει ότι το Πουέρτο Οκτάι ήταν το κέντρο μίας ελλειπτικής περιοχής στον άξονα βορρά-νότου, στην οποία η ένταση του σεισμού ήταν μέγιστη, αν δεν συνυπολογιστεί η λεκάνη του ποταμού Βαλδίβια.
 
Δύο μέρες μετά το σεισμό, η ηφαιστειακή εστία του Κορντόν Καουγιέ, κοντά στο [[ηφαίστειο]] Πουγιέουε, εξερράγη. Είναι πιθανό να ακολούθησαν και εκρήξεις άλλων ηφαιστείων, αλλά λόγω της απουσίας επικοινωνιών δεν ήταν δυνατό να καταγραφούν.

Ο σχετικά μικρός αριθμός των θυμάτων (6.000) αποδίδεται κυρίως στη χαμηλή πυκνότητα του πληθυσμού, αλλά και στην ισχύ των κατασκευών, καθώς για τα κτίρια είχε προβλεφθεί ότι η χώρα είναι γεωλογικά ιδιαίτερα ενεργή. Επίσης, αναφέρεται ο μεγάλος αριθμός ξύλινων σπιτιών, καθώς και το γεγονός ότι οι παράκτιες πόλεις ήταν χτισμένες σε υψηλότερο έδαφος, λόγω μίας προ-αποικιακής παράδοσης.
 
=== Τεκτονική ερμηνεία ===
Γραμμή 48:
 
=== Επιπτώσεις στη Βαλδίβια ===
Ως προς τις επιπτώσεις του σεισμού στους αστικούς ιστούς της χώρας, εκτιμάται ότι περίπου το 40% των σπιτιών στη [[Βαλδίβια]] καταστράφηκαν με το σεισμό, αφήνοντας έτσι περίπου 20.000 ανθρώπους άστεγους. Οι περισσότερο πληγείσες κατασκευές ήταν οι κατασκευασμένες από [[σκυρόδεμα]], συχνά λόγω της απουσίας αντισεισμικής θωράκισης. Τα παραδοσιακά ξύλινα σπίτια αντέδρασαν καλύτερα και σεπολλά πολλέςαπό περιπτώσειςαυτά παρέμειναν μεν ακατοίκητα, πλην αλλάόμως χωρίς να καταρεύσουνκαταρρεύσουν. Επίσης, οι κατασκευές που βρίσκοταν σε τεκτονικές ανωφέρειες πλήγεισαν περισσότερο από αυτές σε χαμηλά ύψη ή βαθύπεδα. Αρκετά τετράγωνα στο κέντρο του αστικού ιστού της [[Βαλδίβια]] με κατεστραμένα κτίρια παρέμειναν άδεια ακόμα και τις δεκαετίες [[Δεκαετία 1990|του '901990]] και [[Δεκαετία 2000|του 2000]], ενώ αρκετά χρησιμοποιούνται σήμερα ως υπαίθριοι χώροι στάθμευσης. Τέτοια τετράγωνα είχαν πριν από το σεισμό σύγχρονα για την εποχή τους κτίρια από [[σκυρόδεμα]], τα οποία είχαν κατασκευαστεί μετά τη μεγάλη [[πυρκαγιά]] του [[1090]].
 
Η ευρύτερη αστική ανάπτυξη της πόλης ανακόπηκε από την καταστροφή της μικρής αλλά σημαντικής γέφυρας Κάου-Κάου, η οποία δεν ανακατασκευάστηκε, ενώ οι υπόλοιπες γέφυρες είχαν μικρές ζημιές. Οι κατολισθήσεις στον κόλπο των Κορραλιών ευνόησαν τη ναυσιπλοία, καθώς η ιζηματογενής σύσταση των ακτών πριν τον σεισμό τροφοδουτούσε συνεχώς τον πυθμένα με υλικά που μείωναν το βάθος του κόλπου.