Ο Αλκμαίων ήταν γιος του [[Αμφιάραος|Αμφιάραου]] και της [[Εριφύλη]]ς. Ο πατέρας του Αμφιάραος παρακινήθηκε από τον βασιλιά του Άργους [[Άδραστος|Άδραστο]] να πάρει μέρος στην εκστρατεία κατά της [[αρχαία Θήβα|Θήβας]] που είχε στόχο να εκδιώξει από τον θρόνο της πόλης τον [[Ετεοκλής|Ετεοκλή]] και να τον παραδώσει στον [[Πολυνείκης|Πολυνείκη]]. Ο Αμφιάραος δεν δέχτηκε γιατί ήξερε, χάρη στις μαντικές ικανότητες που κατείχε, πως όλοι οι αρχηγοί της εκστρατείας θα σκοτώνοντας. Αποφασίστηκε τότε την τελική απόφαση να την πάρει η Εριφύλη. Αυτή όμως δωροδοκήθηκε από τον Πολυνείκη, ο οποίος της πρόσφερε το περιδέραιο της [[Αρμονία (μυθολογία)|Αρμονίας]] της γυναίκας του [[Κάδμος|Κάδμου]] και η Εριφύλη αποφάσισε να συμμετάσχει ο άντρας της στον πόλεμο. Πριν φύγει για τον πόλεμο ο Αμφιάραος ζήτησε από τον Αλκμαίωνα να εκδικηθεί για λογαριασμό του την Εριφύλη που τον πρόδωσε, σκοτώνοντας την μόλις ενηλικιωθεί
Ο Αλκμαίων μόλις ενηλικιώθηκε πήρε μέρος ως αρχηγός στην εκστρατεία των [[επίγονοιΕπίγονοι (μυθολογία)|επιγόνωνΕπιγόνων]] κατά της [[αρχαία Θήβα|Θήβας]]. Αρχικά ήταν απρόθυμος να συμμετάσχει αλλά οι υπόλοιποι επίγονοι έλαβαν χρησμό πως στην εκστρατεία αυτή πρέπει να ηγηθεί ο Αλκμαίων. Ο [[Θέρσανδρος]] τότε, που διεκδικούσε τον θρόνο της Θήβας, δωροδόκησε την [[Εριφύλη]] δίνοντάς της το πέπλο της Αρμονίας και αυτή έπεισε και τον γιο της να συμμετάσχει στην εκστρατεία<ref>[[s:Βιβλιοθήκη/Γ|Απολλόδωρος Γ.7.2]] λαβοῦσα γὰρ Ἐριφύλη παρὰ Θερσάνδρου τοῦ Πολυνείκους τὸν πέπλον συνέπεισε καὶ τοὺς παῖδας στρατεύεσθαι. οἱ δὲ ἡγεμόνα Ἀλκμαίωνα ἑλόμενοι Θήβας ἐπολέμουν.</ref><ref>[[s:Ελλάδος περιήγησις/Αρκαδικά|Παυσανία, Αρκαδικά 24.8]]</ref>. Οι επίγονοι κατέλαβαν την Θήβα και ο Αλκμαίων σκότωσε τον βασιλιά της πόλης, [[Λαοδάμας ο Θηβαίος|Λαοδάμαντα]]. Στην συνέχεια όμως, παρακινούμενος και από ένα χρησμός απόφάσισε να εκδικηθεί για τον πατέρα του και σκότωσε την μητέρα του, βοηθούμενος και από τον αδερφό του [[Αμφίλοχος|Αμφίλοχο]].<ref>[[s:Βιβλιοθήκη/Γ|Απολλόδωρος Γ.7.5]] μετὰ δὲ τὴν Θηβῶν ἅλωσιν αἰσθόμενος Ἀλκμαίων καὶ ἐπ᾽ αὐτῷ δῶρα εἰληφυῖαν Ἐριφύλην τὴν μητέρα μᾶλλον ἠγανάκτησε, καὶ χρήσαντος Ἀπόλλωνος αὐτῷ τὴν μητέρα ἀπέκτεινεν. ἔνιοι μὲν λέγουσι σὺν Ἀμφιλόχῳ τῷ ἀδελφῷ κτεῖναι τὴν Ἐριφύλην, ἔνιοι δὲ ὅτι μόνος. Ἀλκμαίωνα δὲ μετῆλθεν ἐρινὺς τοῦ μητρᾐου φόνου</ref>
