Χένρι Κάβεντις: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Ο '''Χένρι Κάβεντις (Henry Cavendish)''' ([[10 Οκτωβρίου]] [[1731]] – [[24 Φεβρουαρίου]] [[1810]]) ήταν ένας Βρετανός [[επιστήμονας]], που διακρίθηκε για τη συνεισφορά του στη [[Φυσική]] και στη [[Χημεία]].

 

Ο Κάβεντις γεννήθηκε στη [[Νίκαια (Γαλλία)|Νίκαια]] της [[Γαλλία|Γαλλίας]], όπου ζούσε η οικογένειά του εκείνη την εποχή. Η μητέρα του ήταν η [[λαίδη]] Ανν Γκρέι, κόρη του [[Δούκας|Δούκα]] του [[Κεντ]]. Ο πατέρας του ήταν ο [[λόρδος]] Τσαρλς Κάβεντις, γιος του δεύτερου Δούκα του [[Ντέβονσαϊρ]]. Η οικογένεια διατηρούσε στενούς δεσμούς με πολλές αριστοκρατικές οικογένειες της Μεγάλης Βρετανίας.

 

Κάποιοι κατιόντες συγγενείς του Χένρι Κάβεντις, και ιδιαίτερα ο William Cavendish, 7ος Δούκας του Ντέβονσαϊρ και πρύτανης του πανεπιστημίου του από το 1861 ως το 1891, δώρισαν χρήματα για την ίδρυση, προς τιμή του Χένρι, του ομώνυμου [[Εργαστήριο Κάβεντις|Εργαστηρίου Κάβεντις]] (Cavendish Laboratory) στο Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ κατά τη δεκαετία 1870-79.

 

Στον Κάβεντις αποδίδεται γενικώς η ανακάλυψη του [[υδρογόνο|υδρογόνου]], επειδή είχε περιγράψει την πυκνότητα του «εύφλεκτου αέρα» που σχημάτιζε νερό όταν καιγόταν, στη δημοσίευσή του "On Factitious Airs" ([[1766]]). Ο [[Αντουάν Λαβουαζιέ]] επανέλαβε αργότερα το πείραμα και έδωσε στο στοιχείο το όνομα με το οποίο είναι σήμερα γνωστό.

 

Ο Κάβεντις επίσης θεωρείται ο πρώτος άνθρωπος που «ζύγισε τη Γη», καθώς έδωσε ένα πολύ καλό υπολογισμό της μέσης της πυκνότητας και δημοσίευσε το αποτέλεσμα στις ''Philosophical Transactions of the Royal Society of London'' ("Experiments to determine the Density of the Earth" by Henry Cavendish Esq. F.R.S. and A.S., ''Philosophical Transactions of the Royal Society of London'', Vol. 88 (1798), p. 469-526). Η συσκευή που χρησιμοποίησε, γνωστή σήμερα και ως «Ζυγός του Κάβεντις», είχε σχεδιασθεί και κατασκευασθεί από τον [[Τζον Μίτσελ]], που πέθανε πριν προλάβει να εκτελέσει το πείραμα. Η συσκευή στάλθηκε στον Κάβεντις, ο οποίος ολοκλήρωσε το πείραμα το [[1797]]. Χάρη στη στροφική ισορροπία ενός νήματος, ο μηχανισμός μετρούσε τη [[βαρύτητα|βαρυτική έλξη]] μεταξύ δύο μολύβδινων σφαιρών του ζύγιζαν 350 [[λίβρες]] (159 κιλά) η καθεμιά. Στην [[Ιστορία των Επιστημών]] γίνεται συνήθως το λάθος να λέγεται ότι ο Κάβεντις υπολόγισε τη [[σταθερά της παγκόσμιας έλξεως]] '''G''' του Νεύτωνα. Στην πραγματικότητα, ο Κάβεντις ήθελε να υπολογίσει την πυκνότητα της Γης σε σχέση με εκείνη του νερού. Τα ακριβή του αποτελέσματα επανερμηνεύθηκαν αργότερα για τον υπολογισμό της G. Η πρώτη φορά που χρησιμοποιήθηκε ποτέ η σταθερά αυτή ήταν σχεδόν ένα αιώνα μετά το πείραμα του Κάβεντις, το [[1873]]. Επίσης, όπως αναφέρθηκε στην αρχή της ενότητας, το αποτέλεσμα χρησιμοποιήθηκε για να υπολογισθεί η μάζα της Γης, γνωστή σήμερα ως 5,9725 εξάκις εκατομμύρια τόνοι, μία διαφορά μόλις 1% από τις μετρήσεις του Κάβεντις.

 

Αυτές ήταν άγνωστες μέχρι που συλλέχθηκαν και εκδόθηκαν από τον Μάξγουελ το [[1879]], πολύ μετά την πίστωσή τους σε άλλους επιστήμονες. Ανάμεσά τους ήταν οι ακόλουθες:

* Η έννοια του [[ηλεκτροστατικό δυναμικό|ηλεκτροστατικού δυναμικού]], που την αποκαλούσε «βαθμό ηλεκτρίσεως» (degree of electrification)

* Ο νόμος αντίστροφου τετραγώνου για την εξάρτηση της ηλεκτροστατικής δυνάμεως από την απόσταση (ο σημερινός «[[Νόμος του Coulomb]]»)

 

Ο Κάβεντις προσδιόρισε με αρκετή ακρίβεια και τη [[χημική σύσταση]] της ατμόσφαιρας. Βρήκε ότι το 79,167% του αέρα είναι «[[Φλογιστόν|φλογιστός]]» ([[άζωτο]] και [[αργό]]), ενώ το 20,8333% είναι «αποφλογισμένος» αέρας (το 20,95% [[οξυγόνο]]). Ανακάλυψε επίσης ότι το 1/120 είναι διαφορετικό αέριο (το αργό ανακαλύφθηκε ένα αιώνα μετά).

 

[[km:ហង់រី កាវិនឌីស]]

[[ko:헨리 캐번디시]]

[[ml:ഹെൻ‌റി കാവൻഡിഷ്]]

[[mr:हेन्री कॅव्हेंडिश]]