Νίκος Κάσδαγλης: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
καλύτερη κατηγοριοποίηση και συμπλήρωση εργογραφίας, προσθήκη παραπομπών και διευθύνσεων, μικρό συμπλήρωμα για τα θέματα και τη γραφή |
|||
Γραμμή 8:
Μετά τον Εμφύλιο, ο Κάσδαγλης οδηγήθηκε σε σταδιακή αλλαγή του ιδεολογικού και πολιτικού του προσανατολισμού, αλλαγή που ολοκληρώθηκε κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής του θητείας, οπότε και προσχώρησε στην Αριστερά - χωρίς όμως να οργανωθεί ή να στρατευθεί ποτέ σε κάποιο κόμμα ή οργάνωση.<br />
Κατά την περίοδο της [[χούντα των συνταγματαρχών|χούντας]] υπέγραψε, τον Απρίλη του 1969, τη διακήρυξη των 18 γνωστών Ελλήνων λογοτεχνών για την απουσία πνευματικής ελευθερίας στην Ελλάδα, κάτω από τη δικτατορία - μετά τη δήλωση Σεφέρη στις 29 Μάρτη του ίδιου χρόνου. Το Νοέμβρη της ίδιας χρονιάς υπέγραψε τη διακήρυξη των 55 πολιτικών, καλλιτεχνών και συγγραφέων για την απουσία πολιτικής ελευθερίας στην Ελλάδα. Η διακήρυξη χρησιμοποιήθηκε για την αποβολή της Ελλάδας από το Συμβούλιο της Ευρώπης. Τον Ιανουάριο του 1970, έπειτα από εντολή του Υπουργού Γεωργίας η Αγροτική Τράπεζα τον έθεσε σε διαθεσιμότητα. Τον Απρίλη δικάστηκε με την κατηγορία πως το μυθιστόρημά του Εγώ ειμί Κύριος ο Θεός σου (που είχε εκδοθεί το 1961), αποτελεί «άσεμνο ανάγνωσμα». Ωστόσο αθωώθηκε.<ref>[http://lagadin.wordpress.com/category/%CE%BA%CE%AC%CF%83%CE%B4%CE%B1%CE%B3%CE%BB%CE%B7%CF%82-%CE%BD%CE%AF%CE%BA%CE%BF%CF%82/</ref>. Τον Νοέμβρη του 1970 απολύθηκε από την Αγροτική Τράπεζα για «πολιτικές ενέργειες» - πράγμα που κόστισε πολλά χρόνια οικονομικής ταλαιπωρίας για την οικογένειά του.
Εμφανίστηκε στα γράμματα το 1952 με το διήγημα ''Ο μηχανικός''<ref name=kathimerini>[http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_2_17/02/2009_303700 Καθημερινή], Εφυγε ο Νίκος Κάσδαγλης, συγγραφέας των «Κεκαρμένων», 17-02-2009.</ref>, το οποίο έγραψε όταν υπηρετούσε στο στρατό
Το πρώτο του μυθιστόρημα ήταν ''Τα δόντια της μυλόπετρας'' (1955), που τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος, εξιστόρηση του έρωτα και του θανάτου ενός εφήβου στην Κατοχή, στο πλαίσιο της εμφυλιοπολεμικής δράσης και ενός ανελέητου αγώνα αλληλοεξόντωσης που παγιδεύει τα μέλη των αντιστασιακών οργανώσεων στα σκληρά δόντια της μυλόπετρας. Στην ελληνική πεζογραφία καθιερώνεται κυρίως με το τρίτο βιβλίο του ''Κεκαρμένοι'', 1959 (του ρήματος ''κείρομαι'', από την επιβολή ατιμωτικής ποινής στους στρατιώτες, κεκαρμένοι ἐν χρῷ = κουρεμένοι σύρριζα). Ο ρεαλιστικός τρόπος γραφής του βιβλίου5 τονίζει όλη την τραχύτητα και τη βαναυσότητα της ομαδικής ζωής του φαντάρου, μέσα στην οποία συνθλίβονται η προσωπικότητα και η ανθρωπιά του ατόμου, ενώ η γλώσσα και η φρασεολογία του στρατώνα και του πορνείου αποτυπώνουν ανάγλυφα τη χυδαιότητα του περιβάλλοντος.<ref>http://www.alfavita.gr/anakoinoseis/ank22_2_9_704.php</ref>. Έχει γράψει συνολικά 17 έργα<ref>[http://www.naftemporiki.gr/t+z/story.asp?id=1630216 Ναυτεμπορική], Νίκος Κάσδαγλης: Αντίο στη Ρόδο, 17-02-2009.</ref><br />:επτά μυθιστορήματα, έξι βιβλία με διηγήματα και νουβέλες, καθώς και πολυάριθμα άλλα μικρά κείμενα, δημοσιευμένα σε εφημερίδες, περιοδικά και ανθολογίες.<br />
Είναι από τους ελάχιστους Έλληνες συγγραφείς που αποτύπωσε την ωμή βία που ασκεί η εξουσία στον άνθρωπο και στο σώμα του με μια σειρά μυθιστορημάτων που αναφέρονται στην ιστορία της νεότερης Ελλάδας, από την Κατοχή, τον Εμφύλιο Πόλεμο, τη Δικτατορία των Συνταγματαρχών ως τους σύγχρονους τρομοκράτες, ενώ τα τελευταία χρόνια έγραψε για το κουρδικό ζήτημα και τον αγώνα του Κουρδικού λαού<ref>http://eteaching.forumup.gr/about520-30-eteaching.html</ref>. Ένα από τα εμβληματικά στοιχεία του έργου του, που επικεντρώνεται σε ιστορικά και κοινωνικά θέματα της εποχής του είναι η βία, η επικράτηση του κακού και η απάνθρωπη συμπεριφορά. <ref>βλ. Αλέξη Ζήρα «Βία: μητέρα και μαμή των πάντων» Νέα Εστία</ref> <br /> "Ο Κάσδαγλης", όπως αναφέρει ο Γ. Παγανός στο αφιέρωμα της Νέας Εστίας "αρύεται τους χαρακτήρες του από τα περιβάλλοντα όπου τοποθετεί τις «ιστορίες» του, από τους χώρους δηλαδή όπου γεννιέται η παθογένεια της δύναμης και της βίας: τους στρατώνες, το κολαστήρι της Μακρονήσου, τα Σώματα Ασφαλείας, τις τρομοκρατικές και αναρχικές οργανώσεις των πόλεων, τους προσφυγικούς καταυλισμούς, τις φυλακές και τα χωριά των Κούρδων" <ref>Γ. Παγανός:«Αρνητικοί ήρωες: η περίπτωση του Νίκου Κάσδαγλη» Νέα Εστία</ref> <br />.
Εκτός από τους ''Κεκαρμένους'' <ref>[http://90lepta.com/m1061.html</ref>σε βιβλία του Κάσδαγλη βασίζονται τα σενάρια των ταινιών ''Οι σφουγγαράδες'' του [[Μάνος Ζαχαρίας|Μάνου Ζαχαρία]] και ''Χώμα και νερό'' του [[Φρέντυ Βιανέλλης|Φρέντυ Βιανέλλη]]<ref>[http://www1.rizospastis.gr/story.do?id=3937493&publDate= Ριζοσπάστης], Νίκος Κάσδαγλης, 04-03-2007.</ref>.
Αφιέρωμα στη ζωή και το έργο του, με συνέντευξη του ίδιου και αποσπάσματα κινηματογραφημένων έργων του έγινε στη σειρά ντοκιμαντέρ «ΕΠΟΧΕΣ ΚΑΙ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ»<ref>http://eteaching.forumup.gr/about520-30-eteaching.html</ref><br />
Ενώ ο κόσμος της λογοτεχνίας και οι αναγνώστες έχουν σίγουρα δώσει στον Κάσδαγλη τη θέση που του αξίζει στα νεοελληνικά γράμματα, δεν συμβαίνει το ίδιος και με το επίσημο ελληνικό κράτος. Γράφει ο Αναστάσιος Αγγ. Στέφος <ref>[http://www.alfavita.gr/anakoinoseis/ank22_2_9_704.php</ref>
''"Από το έργο του Ν.Κ. δύο μόνο κείμενα ανθολογούνται στα διδακτικά βιβλία των Νέων Ελληνικών στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση· Στην Γ΄ τάξη του Ενιαίου (νυν Γενικού) Λυκείου το αφήγημα Σοροκάδα (από το δυνατό νοτιοανατολικό άνεμο), δημοσιευμένο στο περιοδικό Ηριδανός με έντονη θαλασσινή ορολογία, που αναφέρεται στην κατάσταση που δημιουργείται στο νησί με την επίσκεψη ενός αμερικανικού πλοίου. Παλαιότερα, (1979), στα ΚΝΛ Γ΄ Γυμνασίου, είχε ανθολογηθεί και το διήγημα Χώμα και νερό (από τη συλλογή Σπιλιάδες), που εξιστορεί το πάθος για τη θάλασσα του νεαρού Ανέστη, γνήσιου θαλασσινού και ήρωα του διηγήματος. Το διήγημα αυτό δεν συμπεριλαμβάνεται πλέον στα νέα δ.β. Νέων Ελληνικών, που κυκλοφόρησαν το 2006. Έτσι, στα ΚΝΛ Β΄ Γυμνασίου ανθολογείται μόνο ένα κείμενο Το Τόκιο (από τους Δρόμους της στεριάς και της θάλασσας: Ενότητα: Πηγαίνοντας κατά τον ήλιο, Ιαπωνία)· το κείμενο – όχι τόσο αντιπροσωπευτικό του συγγραφέα – οι ενότητες Λυκία και Άθως πιο σημαντικές για μαθητές – πραγματεύεται μια ταξιδιωτική περιγραφή στην Ιαπωνία· αναφέρεται ιδιαίτερα στην ιεροτελεστία και την απόλαυση του φαγητού, στην ιαπωνική πρωτεύουσα, θέμα ενδιαφέρον για τον αναγνώστη του 1988, καθώς αναφέρει το εισαγωγικό σημείωμα. Έκπληξη, πάντως, προκαλεί η παράλειψη αναφοράς του ονόματος του Ν.Κ. στην Ιστορία Νεοελληνικής Λογοτεχνίας9, Α΄ Β΄ και Γ΄ Γυμνασίου."''
Το Νοέμβριο του 2008 αναγορεύθηκε επίτιμος διδάκτωρ του [[Πανεπιστήμιο Αιγαίου|Πανεπιστημίου Αιγαίου]], για την προσφορά του στα ελληνικά γράμματα<ref name=kathimerini/>. Ο Κάσδαγλης απεβίωσε στη Ρόδο την Κυριακή 14 Φεβρουαρίου 2009, σε ηλικία 81 ετών, το 2009<ref>[http://www.madata.gr/epikairotita/social/31472.html Madata.gr], "Εφυγε" ο συγγραφέας Νίκος Κάσδαγλης, 17-02-2009.</ref>.
== Εργογραφία ==
===Μυθιστορήματα===
* ''Η Μαρία περιηγείται τη Μητρόπολη των Μερών'' (Αθήνα, Κέδρος,1982, επανεκτύπωση 1994, αγγλική μετάφραση 2010)▼
* ''Ακοίμητο το αίμα των νεκρών, Κουρδική τριλογία(1999)
===Διηγήματα - νουβέλες===
* ''Ο μηχανικός'' (1952, διήγημα)- στο περιοδικό του [[Ρένος Αποστολίδης|Ρένου Αποστολίδη]] ''Νέα Ελληνικά''.
* ''Σπιλιάδες
* ''Μυθολογία'' (1977)
▲* ''Τα δόντια της μυλόπετρας'' (1955)
▲* ''Οι Κεκαρμένοι'' (1959)
▲* ''Εγώ ειμί Κύριος ο Θεός σου'' (1961)
▲* ''Η δίψα'' (1970)
▲* ''Η Μαρία περιηγείται τη Μητρόπολη των Μερών'' (Αθήνα, Κέδρος,1982)
▲* ''Η νευρή '' (Αθήνα, Κέδρος, 1985).
* ''Δρόμοι της στεριάς και της θάλασσας '' ▼
* ''Οι ελεήμονες'' ▼
* ''Ακοίμητο το Αίμα των Νεκρών''▼
* ''Στον Πανορμίτη''▼
* ''Το θολάμι'' (νουβέλες - Αθήνα, Στιγμή, 1987)
▲* ''Οι ελεήμονες'' (1990)
▲* ''Στον Πανορμίτη'' (παιδικά διηγήματα, 1997)
* ''Αλλάχ Ακμπάρ'' (1998)
===Χρονικά/Δοκίμια===▼
* ''Το Αραράτ αστράφτει - Αφήγηση Κούρδου αγωνιστή'' (Αθήνα, Κέδρος, 1994)
* ''Ο Σεφέρης στη δωρική κρήνη'' (2000)
===Άλλα===
▲* ''Ακοίμητο το Αίμα των Νεκρών''
*'' Το Χρονικό του Κέδρου, 1954-2004'' (συλλογικό έργο)
* ''Δεκαοχτώ κείμενα''
* ''Επιβολή: Τα κείμενα της βίας (1952-1998)'' (Εκδόσεις Σοκόλη, Αθήνα 2005) Κείμενα επιλεγμένα από τον ίδιο τον συγγραφέα και από τους Στ. Διαλησμά και Γ. Παγανό.
▲==Δοκίμια==
▲* ''Το έλος - Χρονικά (Θεσσαλονίκη, Διαγώνιος, 1988).
== Μεταφράσεις ==
Γραμμή 41 ⟶ 58 :
== Εξωτερικοί σύνδεσμοι ==
*[http://culture.ana.gr/view5.php?id=2819&pid=375 Βιογραφία στο ΑΠΕ/ΜΠΕ]
*[http://www.alfavita.gr/anakoinoseis/ank22_2_9_704.php βιογραφικό και αποτίμηση του έργου του από τον Αναστάσιο Στέφο, Πρόεδρο Π.Ε.Φ.]
*[http://www.sarantakos.com/kibwtos/mazi/kasdaglhs_kountrastadoroi.html Κουντρασταδόροι, όλο το διήγημα]
*[http://www.biblioasi.gr/product_info.php?products_id=48703&ref=bestprice&op=list Σπιλιάδες, Κέδρος]
*[https://www.ebooks.gr/book/103859 Η Μαρία περιηγείται τη μητρόπολη των νερών]
*[http://www.biblioasi.gr/product_info.php?manufacturers_id=231&products_id=142894 Οι Κεκαρμένοι]
*[http://www.kedrosedu.com/content/content.php?id=255 Δρόμοι της στεριάς και της θάλασσας, Κέδρος]
*[http://users.dra.sch.gr/papangel/sch/lit/ko.kasdaglis1.htm Ανάλυση της "Σοροκάδας"]
==Πηγές==
Άννα-Μαρία Κάσδαγλη, «Βιογραφικά Νίκου Κάσδαγλη» Νέα Εστία, 1797 (2007), σ.σ. 267-270
«Μικρή εισαγωγή στην πεζογραφία του Νίκου Κάσδαγλη» Νέα Εστία, ό.π. σ.σ. 195-202
«Αρνητικοί ήρωες: η περίπτωση του Νίκου Κάσδαγλη» Νέα Εστία, ό.π. σ.σ. 215-224
Λίνος Πολίτης, Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, ΜΙΕΤ, Αθήνα 1978, σελ. 350-351
== Παραπομπές ==
| |||