Ο '''Θωμάς Μανδακάσης'''[[1709]]- [[1796]] γεννήθηκε στην [[Καστοριά]], όπου και παρακολούθησε τα πρώτα του μαθήματα στα σχολεία της [[Καστοριά|Καστοριάς]] και της [[Κοζάνη|Κοζάνης]], ως μαθητής του [[Ευγένιος Βούλγαρης|Ευγένιου Βούλγαρη]]. Συνέχισε τις εγκύκλιες σπουδές του στη μονή της ''Αγίας Τριάδας'' στη [[Ρωσία]]. Σπούδασε φιλολογία και ιατρική στην [[Κωνσταντινούπολη]] και στη [[Λειψία]]. Το [[1757]] αναγορεύτηκε διδάκτορας ιατρικής στη Λειψία. Εγκαταστάθηκε στη [[Γερμανία]], όπου άσκησε το επάγγελμα του ιατρού. Ενδιάμεσα και για ένα διάστημα τεσσάρων ετών (1767-1770) μετέβη στην πατρίδα του, Καστοριά, όπου Ο Θωμάς Μανδακάσης δίδαξε στο Ανώτερο Σχολείο Κυρίτζη. <ref>[[Ματθαίος Παρανίκας]][[,Σχεδίασμα περί της εν τω ελληνικώ έθνει καταστάσεως των γραμμάτων από αλώσεως μέχρι των αρχών της ενεστώσης (ΙΘ) εκατονταετηρίδος σσ 53-54, εν Κωνσταντινοπόλει 1867
</ref>
Προοδευτικός λόγιος και υπέρμαχος της δημοτικής γλώσσας έγραφε σ΄ένα ποίημά του προς τον Καισάριο Δαπόντε: «Συ δε την γλώσσαν την απλήν μη την καταφρονήσεις, ότι αρίστη και αυτή, ως θέλεις την γνωρίσεις και τόσας χάριτας γλυκάς και νοστιμάδας έχει, οπού και όλων των εθνών τας γλώσσας υπερέχει». Μαζί με τον δάσκαλό του Ευγένιο Βούλγαρη και τον άλλον μαθητή του Ιώσηπο Μοισιόδακα θεωρούνται οι πρωτεργάτες της πρώτης φάσης του νεοελληνικού διαφωτισμού» .
