Τρυπανισμός: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μδιορθ |
|||
Γραμμή 1:
'''Τρυπανισμός''' ονομάζεται η χειρουργική τεχνική κατά την οποία διανοίγεται μια οπή
[[Image:Crane-trepanation-img 0507 crop.jpg|thumb|Τρυπανισμένο κρανίο από την εποχή του σιδήρου. Η περίμετρος της οπής έχει λειανθεί από την αναγέννηση του οστού, ένδειξη πως ο ασθενής επιβίωσε της εγχείρισης]]
Ο τρυπανισμός εμφανίζεται κατά τη [[Νεολιθική περίοδος | Νεολιθική εποχή]], την 7η χιλιετία π.Χ. Το αρχαιότερο δείγμα τρυπανισμένου κρανίου προέρχεται από την Ουκρανία και
Οι αρχαιότεροι τρυπανισμοί, που εμφανίζονται πριν τη χρήση του μετάλλου, έχουν γίνει με μαχαίρι από πυρόλιθο. Ο πιο συνηθισμένος τρόπος τρυπανισμού ήταν με δράπανο, εργαλείο με ξύλινο χερούλι και σκληρή άκρη, ώστε να διαπερνά το οστό με όσο μεγαλύτερη ακρίβεια γίνεται. Ένα από τα εργαλεία που χρησιμοποιείται συχνότερα είναι το τοξόσχημο δράπανο. Ήταν φτιαγμένο από εύκαμπτο ξύλο και με δερμάτινη χορδή. Με αυτό ο «χειρούργος» τοποθετούσε τη μύτη του δράπανου στο κεφάλι και τρυπούσε το κρανίο μετακινώντας μπρος και πίσω το οριζόντιο σκέλος, χρησιμοποιώντας το εργαλείο ακριβώς όπως χρησιμοποιούνταν και στη δημιουργία φωτιάς. Οι οπές που δημιουργούνται με αυτόν τον τρόπο ειναι κυκλικές, ενώ οι οπές που γίνονται με μαχαίρι είναι τετράγωνες.
Γραμμή 8:
== Προκολομβιανή Αμερική ==
Στην κοιλάδα [[Οαξάκα]], κυρίως στο Μόντε Αλμπάν (τη μητρόπολη) αλλά και σε άλλες πόλεις των [[Ζαποτέκοι |Ζαποτέκων]]
▲ Στη Μεσοαμερική, ο τρυπανισμός εφαρμόζεται κατά κόρον στους πολιτισμούς των Άνδεων, όπως οι [[Ίνκας]]. Στα ευρήματα παρουσιάζονται προηγούμενα τραύματα, που σημαίνει ότι η πρακτική χρησιμοποιείται για την ίαση κακώσεων, με ένα ποσοστό επιβίωσης του ασθενούς τουλάχιστο 70%. Η οπή πραγματοποιούνταν με διάφορους τρόπους, όπως με τρυπάνι, με μαχαίρι, μέσω τριβής ή ακόμη και καυτηριάζοντας το εκτεθημένο κρανίο. Το σύνηθες εργαλείο για την εγχείριση ήταν ένα τελετουργικό μαχαίρι που ονόμαζαν «τούμι» από χαλκό ή ορείχαλκό ή μαχαίρια από οψιδιανό. Μετά την εγχείριση, συχνά η οπή σκεπαζόταν με ένα κοχύλι ή ένα κομμάτι χρυσό ή ασήμι.
▲Στην κοιλάδα [[Οαξάκα]], κυρίως στο Μόντε Αλμπάν (τη μητρόπολη) αλλά και σε άλλες πόλεις των [[Ζαποτέκοι |Ζαποτέκων]] , που άρχισαν να ακμάζουν τον 6ο αιώνα π.Χ., ευρήματα κρανίων με μία ή περισσότερες ελλειπτικές οπές και δείγματα αναγέννησης του οστού, υποδεικνύουν πως ο τρυπανισμός ήταν μια χειρουργική τεχνική με ικανοποιητικά αποτελέσματα.
Οι [[Μάγιας]] φαίνεται να απέχουν από την πρακτική αυτή. Αν και έχουν βρεθεί κρανία παιδιών με κυκλικές λεπτύνσεις στο πίσω μέρος του κρανίου λόγω τριβής, θεωρείται ότι αυτές οι πρακτικές ανήκουν στα πλαίσια της παράδοσης των εν λόγω λαών να παραμορφώνουν το κρανίο τους για αισθητικούς και κοινωνικούς λόγους.
== Μεσόγειος και Ευρώπη ==
Στο κείμενό του διαβάζουμε:
«... Και αν, όταν δημιουργηθεί εσοχή από κάποιο όπλο στο οστό και αν συνοδεύεται από θραύση και μόλωπα, ή ακόμη και μόνο μόλωπα, χωρίς θραύση, που υφίσταται μαζί με εσοχή, απαιτείται τρυπανισμός... αυτα (τα οστά) που είναι περισσότερο πιεσμένα και σπασμένα, απαιτούν τρυπανισμό κατ’ελάχιστο».
Από τον Ιπποκράτη, ο τρυπανισμός κληρονομείται στο [[Γαληνός|Γαληνό]] και επειδή ο Γαληνός παραμένει η αυθεντία της ιατρικής μέχρι την επιστημονική επανάσταση, η πρακτική παραμένει ζωντανή τόσο κατά το μεσαίωνα όσο και κατά την αναγέννηση. Οι πιθανότητες επιβίωσης των ασθενών είναι μάλιστα αρκετά καλές και από τα οκτώ κρανία που έχουν βρεθεί στη Νοτιοδυτική Γερμανία, προερχόμενα μεταξύ 6ου και 8ου αιώνα, τα επτά φέρουν σαφή δείγματα αναγέννησης του κρανίου (και άρα επιβίωσης του ασθενούς).
Γραμμή 27 ⟶ 28 :
Σήμερα η διάνοιξη του κρανίου για ιατρικούς σκοπούς ονομάζεται πλέον «κρανιοτομή» ή «κρανιεκτομή», ανάλογα με το αν το οστό του κρανίου επανατοποθετείται ή όχι, αντιστοίχως.
== Πηγές ==
| |||