Χορωδία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
|||
Γραμμή 77:
Στη [[Λουθηρανική Εκκλησία]] την τιμητική της είχε το είδος της [[καντάτα]]ς, που συχνά είχε ως βάση κάποιο [[χορικό]] ([[ύμνος]]). Τα θεμέλια της καντάτας έθεσε ο [[Ντήτριχ Μπουξτεχούντε]], ωστόσο ήταν η επόμενη γενιά Γερμανών συνθετών που έγραψαν κύκλους καντατών για το καθ' ολοκληρίαν [[εκκλησιαστικό έτος]]. Ο [[Γκέοργκ Φίλιπ Τέλεμαν]] και ο [[Κρίστοφ Γκράουπνερ]] συνέθεσαν έναν μεγάλο αριθμό, που όμως δεν συγκρίνεται με την κολοσσιαία συνεισφορά του [[Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ]]: στη νεκρολογία του αναφέρεται πως έγραψε πέντε πλήρεις κύκλους, από τους οποίους τρεις (υπολογίζονται σε 200 περίπου έργα) σώζονται μέχρι σήμερα. Άξιο αναφοράς είναι ότι ο ίδιος δεν χρησιμοποιούσε συχνά τον όρο "καντάτα"· με τον όρο "μοτέτο" αναφερόταν στην εκκλησιαστική του φωνητική μουσική χωρίς ανεξάρτητη οργανική συνοδεία, στην οποία όμως τα όργανα έπαιζαν σε ταυτοφωνία (''colla parte'') με τις φωνές. Τα έργα του στα οποία υπάρχει πραγματικά ανεξάρτητη οργανική (ορχηστρική) συνοδεία αποτελούν τα [[Πάθος (μουσική)|Πάθη]], οι Λειτουργίες, το ''Magnificat'' και φυσικά οι Καντάτες.
===Κλασική περίοδος και Ρομαντισμός===
{{Κύριο|Κλασική εποχή της μουσικής}} {{Κύριο|Ρομαντική μουσική}}
Στα τέλη του 18ου αιώνα οι συνθέτες στράφηκαν κυρίως στην ενόργανη μουσική, μέσα από είδη όπως τη [[Συμφωνία (μουσική)|Συμφωνία]], παραγκωνίζοντας έτσι το ρόλο της χορωδίας. Τα χορωδιακά έργα του [[Μότσαρτ]] δεν θεωρούνται γενικά τα κορυφαία του αριστουργήματα, με φωτεινές εξαιρέσεις το Ρέκβιεμ και τη Μεγάλη Λειτουργία σε Ντο ελάσσονα. Ο [[Γιόζεφ Χάυντν]] έδειξε μεγαλύτερο ενδιαφέρον στη χορωδιακή μουσική προς το τέλος της καριέρας του, όταν επισκεπτόμενος την Αγγλία είχε την ευκαιρία να ακούσει διάφορα ορατόρια του Χαίντελ, σε πολυπληθείς εκτελέσεις· επηρεασμένος απ' αυτά, έγραψε από το 1797 μια σειρά από λειτουργίες καθώς και δύο μεγάλα ορατόρια, τη "Δημιουργία" και τις "Εποχές". Ο [[Μπετόβεν]] άφησε παρακαταθήκη μόνο δύο λειτουγίες, εκ των οποίων η «επίσημη» (''Missa Solemnis'') είναι κατάλληλη μόνο σε πολύ σπουδαίες εκκλησιαστικές περιστάσεις. Εκτός αυτών, ήταν ο πρώτος που εισήγαγε τη χορωδία σε συμφωνικό έργο, τοποθετώντας τη στην κατακλείδα της 9ης του [[Συμφωνία Νο 9 (Μπετόβεν)|Συμφωνίας]], αλλά και στην "Φαντασία για πιάνο, χορωδία και ορχήστρα σε Ντο ελάσσονα".
Τον 19ο αιώνα η θρησκευτική μουσική μεταπηδά από τους ιερούς ναούς στα συναυλιακά μέγαρα, καθώς γράφονται έργα για υπερπληθώρα εκτελεστών, που δεν μπορούν να φιλοξενηθούν σε εκκλησία. Παραδείγματα τέτοιων αποτελούν τα ''Te Deum'' και Ρέκβιεμ του [[Εκτόρ Μπερλιόζ]], καθώς και το "Γερμανικό Ρέκβιεμ" του [[Μπραμς]]. Άλλα παραδείγματα όπου συνυφαίνεται σε μεγάλο βαθμό η ορχηστρική συνοδεία αποτελούν το Ρέκβιεμ του [[Βέρντι]], το "Στάμπατ Μάτερ" του [[Τζοακίνο Ροσσίνι|Ροσσίνι]], το ''Te Deum'' του [[Άντον Μπρούκνερ]] κλπ.
Όσον αφορά στο είδος του ορατόριου, ο Χαίντελ εξακολούθησε να αποτελεί το κύριο πρότυπο· τα "Άγιος Παύλος" και "Ηλίας" του [[Φέλιξ Μέντελσον-Μπαρτόλντυ|Μέντελσον]] και το ''L'Enfance du Christ'' ("η παιδική ηλικία του Χριστού") του Μπερλιόζ εμπίπτουν σ' αυτή την κατηγορία. Οι συνεισφορές στο είδος της καντάτας δεν λείπουν από την εποχή του Ρομαντισμού, με κύριο εκφραστή τον Μπραμς, τον Μέντελσον, αλλά και τον [[Φραντς Σούμπερτ]].
Τα έργα για ''a cappella'' χορωδία υπήρξαν μάλλον σπανιότητα, είδος στο οποίο όμως μεγαλούργησε ο Μπρούκνερ· έγραψε μεγάλο αριθμό από λειτουργίες και μοτέτα, στα οποία αντιπαραβάλλεται με χαρακτηριστικό τρόπο η τυπική γλώσσα της Αναγεννησιακής [[αντίστιξη]]ς, με τη νεωτεριστική, χρωματική [[αρμονία]]. Ο Μέντελσον και ο Μπραμς, μεταξύ άλλων, συνέθεσαν εξίσου σημαντικά έργα για ασυνόδευτη χορωδία.
Στο είδος της όπερας, η χορωδία συνέχισε να έχει έναν κύριο ρόλο, όπως και την εποχή του Μπαρόκ. Στο λυρικό θέατρο της εποχής, η χορωδία αντιπροσωπεύει τον χαρακτήρα μιας μεγάλης ομάδας ανθρώπων σε ένα έργο, όπως αυλικοί, πιστοί της εκκλησίας, στρατιώτες, γυναικόπαιδα, μετανάστες κλπ.
==Παραπομπές==
| |||