Κορινθιακός Πόλεμος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

| λεζάντα = Οπλίτες σε σχηματισμό φάλλαγαςφάλαγγας

Ο '''Κορινθιακός Πόλεμος''' ήταν αρχαία ελληνική πολεμική σύγκρουση, η οποία διήρκεσε από το 395 μέχρι το 387 π.Χ, με αντίπαλους την [[Αρχαία Σπάρτη]] και τους [[Σπαρτιατική Συμμαχία|σύμμαχους]] της από τη μια πλευρά, και την [[Αρχαία Αθήνα|Αθήνα]], το [[Άργος]], την [[Κόρινθος|Κόρινθο]], τη [[Θήβα]] και την [[Περσία]] από την άλλη. Η άμεση αιτία του πολέμου ήταν μια τοπική σύγρουσησύγκρουση μεταξύ της Σπάρτης και της Θήβας στην Στερεά Ελλάδα. Άλλη αιτία του πολέμου ήταν η εχθρότητα που υπήρχε απέναντι στη Σπάρτη, η οποία προκλήθηκε «μετά την επέκταση της ηγεμονίας της στη Μικρά Ασία, στην Κεντρική και Βόρεια Ελλάδα ακόμα και στη... Δύση».<ref>Hornblower, "Corinthian War", 391</ref>

Στη συνέχεια, η Θήβα, η Κόρινθος και η Αθήνα αρνήθηκαν να βοηθήσουν τη Σπάρτη στην εκστρατεία κατά των Περσών εκστρατεία της στην [[Ιωνία]] το 398 π.Χ, με τους Θηβαίους να φτάνουν στο σημείο να διαταράξουν μια θυσία του βασιλιά [[Αγησίλαος Β΄|Αγησίλαου Β']], πριν την αναχώρησή του.<ref>Παυσανίας, ''Ελλάδος περιήγησις'', [http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?lookup=Paus.+3.9.1 3.9.2–4]</ref> Παρά την απουσία των συμμάχων της, η Σπάρτη νίκησε τους Πέρσες στη [[Λυδία]] και έφτασε μέχρι τις [[Σάρδεις]]. Ο [[σατράπης]] [[Τισσαφέρνης]] εκτελέστηκε για τις ήττες στις μάχες κατά του Αγησίλαου και ο διάδοχος του, [[Τιθραύστης]], δωροδόκησε τους Σπαρτιάτες για να κινηθούν προς τα νότια, στη σατραπεία του [[Φαρνάβαζος|Φαρνάβαζου]]. Ο Αγησίλαος έτσι και έπραξε, αλλά ταυτόχρονα ετοίμαζε τον στόλο του.<ref>Ξενοφών, ''Ελληνικά'' [[s:Ελληνικά (Ξενοφών)/Γ'/IV|3.4.25–29]]</ref>

Ανίκανος να νικήσει τον στρατό του Αγησίλαου, ο Φαρνάβαζος αποφάσισε πώς ο μόνος τρόπος για να νικήσει τον Αγησίλαο ήταν να προκαλέσει αναταραχές στην ηπειρωτική Ελλάδα. Ζήτησε από τον [[Τιμοκράτης ο Ρόδιος|Τιμοκράτη τον Ρόδιο]] να δωροδοκήσει άλλες πόλεις και να τις πείσει να αρχίσουν πόλεμο κατά της Σπάρτης, έτσι ώστε να αναγκάσει τον Αγησίλαο να επιστρέψει στη Σπάρτη.<ref>Ο Ξενοφών (''Ελληνικά'', [http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?lookup=Xen.+Hell.+3.5.1 3.5.1]) πιστεύει πώς ο Τιθραύστης, και όχι ο Φαρνάβαζος, έστειλε τον Τιμοκράτη, αλλά τα ''[[Ελληνικά (Ξενοφώντος)|Ελληνικά]]'' καταγράφουν πώς ο Φαρνάβαζος έστειλε τον Τιμοκράτη. Άλλη πηγή, η οποία αναφέρεται στο θέμα, είναι το ''The Ancient Greeks'' (σελ. 548)</ref> Ο Τιμοκράτης επισκέφθηκε την Αθήνα, τη Θήβα, την Κόρινθο και το Άργος και έπεισε τους τοπικούς άρχοντες να δημιουργήσουν αντι-σπαρτιατική συμμαχία.<ref>Ο Ξενοφών, στα ''Ελληνικά'' ([http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?lookup=Xen.+Hell.+3.5.1 3.5.2]), ισχυρίζεται πώς η Αθήνα δεν δέχτηκε χρήματα, αλλά τα ''Ελληνικά'' της ΟξυρύγχουΟξυρρύγχου ισχυρίζονται το αντίθετο. Ο ιστορικός George Cawkwell, σε σημειώσεις του για τη μετάφραση του Ξενοφώντα από τον Ρεξ Βάρνερ ισχυρίζεται πώς ο Ξενοφών δεν καταγράφει πως η Αθήνα δέχτηκε χρήματα, λόγω συμπάθειας που έτρεφε για τον [[Θρασύβουλος|Θρασύβουλο]] (σελ. 174).</ref>

Ο [[Ξενοφών]] ισχυρίζεται ότι, απρόθυμοι να αντιμετωπίσουν άμεσα τους Σπαρτιάτες, οι Θηβαίοι έπεισαν του [[Λοκρίδα|Οπούντιους Λοκρούς]] να συλλέξουν φόρους από μια περιοχή που διεκδικούσαν μαζί με τη Φωκίδα, ώστε να προκαλέσουν την αντίδραση των Φωκέων. Ως απάντηση, οι ΦωκείςΦωκαείς εισέβαλλαν στη Λοκρίδα και κατέλαβαν τα εδάφη της. Οι Λοκροί ζήτησαν τη βοήθεια της Θήβας, η οποία εισέβαλλε στη Φωκίδα. Η τελευταία ζήτησε βοήθεια από την Σπάρτη, η οποία διέταξηδιέταξε γενική κινητοποίηση, <ref>Ξενοφών, ''Ελληνικά'' [[s:Ελληνικά (Ξενοφών)/Γ'/V|3.5.3–5]]</ref> ενώ οι Θηβαίοι έστειλαν πρεσβεία στους Αθηναίους, ζητώντας βοήθεια, αίτημα που έγινε δεκτό. Έτσι συστάθηκε συμμαχία μεταξύ Αθηναίων και [[Βοιωτία|Βοιωτών]].<ref>Fine, ''The Ancient Greeks'', 548–9</ref>

Η επόμενη σημαντική σύγκρουση του πολέμου διεξήχθη στη θάλασσα, με αντίπαλους τους Πέρσες και τους Σπαρτιάτες. Αφού έλαβε και πλοία από νησιά του Αιγαίου, ο Αγησίλαος είχε στη διάθεση του 120 [[τριήρης|τριήρεις]], υπό τον γαμπρό του, [[Πείσανδρος ο Λακεδαιμόνιος|Πείσανδρο]], ο οποίος πρώτη φορά αναλάμβανε τέτοιου είδους διοίκηση.<ref>Ξενοφών, ''Ελληνικά'' [[s:Ελληνικά (Ξενοφών)/Γ'/IV|3.4.27–29]]</ref> Οι Πέρσες είχαν τη στήριξη του στόλου των [[Φοίνικες|Φοίνικων]], της [[Κιλικία]]ς και της [[Κύπρος|Κύπρου]], υπό την ηγεσία του Αθηναίου ναύαρχου [[Κόνων|Κόνωνα]], ο οποίος είχε καταλάβει τη [[Ρόδος|Ρόδο]] το 396 π.Χ. Οι δύο στόλοι συναντήθηκαν στην [[Κνίδος Καρίας|Κνίδο]]. Η ναυμαχία είχε ως αποτέλεσμα τη νίκη των Περσών και την κατάληψη της Ιωνίας. Παρά τις προσπάθειές τους, οι Πέρσες δεν κατάφεραν να κατελάβουνκαταλάβουν την [[Άβυδος Μυσίας|Άβυδο]] και την [[Σηστός|Σηστό]].<ref>Fine, ''The Ancient Greeks'', 546–7</ref>

Μετά το 394 π.Χ, οι Σπαρτιάτες είχαν την υπεροχή στο χερσαίο μέτωπο αλλά ηττήθηκαν στο θαλάσσιο. Οι σύμμαχοι της Αθήνας είχαν δεχτεί πολλές ήττες στο χερσαίο μέτωπο, αλλά οι Σπαρτιάτες δεν κατάφεραν να επεκταθούν μέχρι την κεντρική Ελλάδα. Τα επόμενα χρόνια, οι Σπαρτιάτες προσπάθησαν να καταλάβουν την Κόρινθο ή το Άργος - παράλληλα οι σύμμαχοι της Αθήνας ενώθηκαν και συνέχισαν τον πόλεμο κατά της Σπάρτης, ενώ η Αθήνα και η Θήβα είχαν ανακατάλαβειανακαταλάβει κάποια εδάφη τους από τη Σπάρτη.

Το 392 π.Χ, οι Σπαρτιάτες έστειλαν τον [[Ανταλκίδας|Ανταλκίδα]] στον σατράπη [[Τιρίβαζος|Τιρίβαζο]], με την ελπίδα ότι οι Πέρσες θα σταματήσουν την ανοικοδόμηση της Αθήνας και θα σταματούσαν να επεμβαίνουν στα εσωτερικά των Ελλήνων. Οι Αθηναίοι, όταν έμαθαν για την αποστολή του Ανταλκίδα στην Περσία, έστειλαν τον Κόνωνα μαζί με άλλους στρατιωτικούς για να παρουσιάσουν τις προτάσεις των Αθηναίων στους Πέρσες, κάτι που έπραξαν και οι σύμμαχοί τους. Στη διάσκεψη, οι Σπαρτιάτες πρότειναν ειρήνη με τον όρο να γίνουν όλες οι πόλεις-κράτη ανεξάρτητες. Αυτό όμως δεν έγινε αποδεκτό από τους συμμάχους της Αθήνας καθώς οι Αθηναίοι ήθελαν τον έλεγχο του Αιγαίου, οι Θηβαίοι ήθελαν να ηγεμονεύουν στη Βοιωτία, ενώ το Άργος ήθελε να ενωθεί με την Κόρινθο και να αναλάβει τη διοίκηση της πόλης. Η προσπάθεια για ειρήνη απέτυχε. Ο Κόνων συνελλήφθησυνελήφθη και ο Τιρίβαζος με μυστικό τρόπο εφοδίαζε τους Σπαρτιάτες.<ref>Ξενοφών, ''Ελληνικά'' [[s:Ελληνικά (Ξενοφών)/Δ'/VIII|4.8.12–15]]</ref> Τελικά ο Κόνων κατάφερε να δραπετεύσει, αλλά πέθανε λίγες μέρες αργότερα.<ref name="Fine"/> Τον ίδιο χρόνο, διεξήχθη ακόμα μια διάσκεψη στη Σπάρτη, αλλά οι όροι των Σπαρτιατών δεν έγιναν δεκτοί από τους Αθηναίους.<ref>Fine, ''The Ancient Greeks'', 550</ref>

Μετά την αποτυχημένη διάσκεψη στην Περσία, ο Τιρίβαζος επέστρεψε στα [[Σούσα]], και ο στρατηγός [[Στρούθας]] ανέλαβε τη διοίκηση. Ο Στρούθας άσκησε αντι-σπαρτιατικήαντισπαρτιατική πολιτική και ανάγκασε τον αρχηγό τους, [[Θίβρων|Θίβρωνα]], να του επιτεθεί. Παρά την αρχική του επιτυχία, ο Θίβρων και αρκετοί στρατιώτες του σκοτώθηκαν αργότερα από τους στρατιώτες του Στρούθα.<ref>Ξενοφών, ''Ελληνικά'' [[s:Ελληνικά (Ξενοφών)/Δ'/VIII|4.8.17–19]]</ref> Τη διοίκηση των Σπαρτιατών στην Ασία ανέλαβε ο [[Διφρίδας]], ο οποίος σημείωσε αρκετές επιτυχίες και αιχμαλώτισε τον γαμπρό του Στρούθα. Αλλά, αυτά δεν είχαν σημαντική επιρροή στο αποτέλεσμα του πολέμου.<ref>Ξενοφών, ''Ελληνικά'' [[s:Ελληνικά (Ξενοφών)/Δ'/VIII|4.8.20–22]]</ref>

Μετά την ήττα στην Κνίδο, οι Σπαρτιάτες άρχισαν την επανασύσταση του στόλου τους και, σε μια σύγκρουση με τον κορινθιακό στόλο, νίκησαν και πήραν υπό την κατοχή τους τον Κόλπο της Κορίνθου, το 392 π.Χ.<ref>Ξενοφών, ''Ελληνικά'' [[s:Ελληνικά (Ξενοφών)/Δ'/VIII|4.8.10–11]]</ref> Μετά την αποτυχία της ειρήνευτικήςειρηνευτικής προσπάθειας του 392 π.Χ., οι Σπαρτιάτες έστειλαν ένα μικρό σώμα στρατού υπό την ηγεσία του ναύαρχου Εκδίκου στο Αιγαίο με διαταγή να βοηθήσει τους ολιγαρχικούς, οι οποίοι εξορίστηκαν από τη Ρόδο. Ο Έκδικος έφθασε στη Ρόδο, όπου είδε πώς οι δημοκρατικοί διέθεταν μεγαλύτερο στόλο από τον δικό του. Τότε οι Σπαρτιάτες έφεραν ως ενισχύσεις στόλο από τον Κορινθιακό Κόλπο, υπό την ηγεσία του [[Τελευτίας|Τελευτία]]. Αφού παρέλαβε κι άλλο στόλο στη Σάμο, ο Τελευτίας ανέλαβε τη διοίκηση στην Κνίδο και άρχισε τις επιθέσεις κατά της Ρόδου.<ref>Ξενοφών, ''Ελληνικά'' [[s:Ελληνικά (Ξενοφών)/Δ'/VIII|4.8.23–24]]</ref>

Μετά από αυτό, οι Σπαρτιάτες έστειλαν νέο διοικητή, τον Αναξίβιο, στην Άβυδο. Αρχικά, είχε νικήσει τον Φαρνάβαζο σε αρκετές και κατέστρεψε ένα μεγάλο αριθμό εμπορικών πλοίων. Μετά από αυτές τις ήττες, οι Αθηναίοι έστειλαν τον Ιφικράτη στην περιοχή, για να αντιμετωπίσει τον Αναξίβιο. Για αρκετό διάστημα, οι δύο στρατοί επιτίθονταν σε περιοχές που κατείχε ο αντίπαλος, αλλά σε κάποια στιγμή ο Ιφικράτης μάντεψε την πορεία του Αναξίβιου, και του έστησε ενέδρα. Καθώς ο Αναξίβιος και οι άνδρες του, περνούσαν το βουνό, όπου ο Ιφικράτης έστησε την ενέδρα του, δέχθηκαν επίθεση από τους Αθηναίους και κατατροπώθηκαν. Στη μάχη σκοτώθηκαν πολλοί Σπαρτιάτες, συμπεριλαμβανομένου και του Αναξίβιου.<ref>Ξενοφών, ''Ελληνικά'' [[s:Ελληνικά (Ξενοφών)/Δ'/VIII|4.8.31–39]]</ref>

Η απελευθέρωση της Ιωνίας αποτελούσε στόχοςστόχο των Ελλήνων, αλλά μετά τον Κορινθιακό Πόλεμο, οι Έλληνες δεν μπορούσαν να παρεμποδίσουνεμποδίσουν την περσική κυριαρχία. Μετά από έναν αιώνα συγκρούσεων στην περιοχή, η Περσία κατάφερε να καταλάβει την Ιωνία, και για άλλα 50 χρόνια η Ιωνία ήταν υπό την κατοχή των Περσών, μέχρι την εποχή του [[Αλέξανδρος ο Μέγας|Αλέξανδρου του Μέγα]].