Έξαρχος Φθιώτιδας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Η ακρόπολη των Αβών, σύμφωνα με τις ανασκαφές, βρίσκεται στη τοποθεσία Σμίξη, νοτιοδυτικά του Εξάρχου . Επιπλέον εκεί βρέθηκαν λείψανα Μεσοελλαδικών κτισμάτων καθώς και πλήθος λίθινων εργαλείων, πήλινα σφονδύλια, ένα χάλκινο έλασμα και ένα κανθαρόσχημο αγγείο από τεφρό πηλό.

 

 

Ένα εξαιρετικό μνημείο, του οποίου την αρχική μορφή δεν αλλοίωσαν οι μεταγενέστερες ακαλαίσθητες προσθήκες, είναι ο ναός του [[Άγιος Νικόλαος|Αγ. Νικολάου]] στον ΄Εξαρχο. Είναι ένας μικρών διαστάσεων σταυροειδής εγγεγραμμένος ναός (δίστηλος ελλαδικής σχολής) με σχετικά ψηλό τρούλο και τοίχους χτισμένους από πωρόλιθους που προέρχονται πιθανόν από τα αρχαία κτίσματα της περιοχής. Υπάρχουν διάσπαρτα ίχνη μεταγενέστερων επισκευών, προφανώς της περιόδου της [[Τουρκοκρατία]]ς. Η ανέγερση του ναού από τα μορφολογικά στοιχεία της τοιχοδομίας του θα πρέπει να τοποθετηθεί στον 12ο αιώνα. Το εσωτερικό του κοσμούν τοιχογραφίες στους ανατολικούς πεσσούς και στο τέμπλο του 18ου αιώνα. Κάποιες τοιχογραφίες εξαιρετικής ποιότητας και μεγάλης καλλιτεχνικής δεξιότητας, ανήκουν πιθανότατα στην αρχική φάση του μνημείου<ref>Δακορώνια Φ., Κωτούλας Δ., Μπαλτά Ε. Συθιακάκη Β. Τόλιας Β. «Λοκρίδα – Ιστορία & Πολιτισμός». Εκδόσεις: Κτήμα Χατζημιχάλη. σελ. 122-123.</ref>.