Ρωμαϊκό Δίκαιο: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Κατά τη στενότερη εκδοχή, ό όρος δηλώνει το ''νομικό σύστημα'' που διαπλάστηκε από την ίδρυση της Ρώμης (8ος αι. π.Χ. -από το συμβατικό έτος ίδρυσής της ([[759 π.Χ.]])) έως το έτος [[565]], χρονολογία του θανάτου του αυτοκράτορα του [[Βυζάντιο| Βυζαντίου]] [[Ιουστινιανός| Ιουστινιανού Α΄]]. Από άποψη, όμως, γενικότερης ιστορικής σημασίας, το ρωμαϊκό δίκαιο είναι το ίδιο νομικό σύστημα που, με μεταγενέστερες τροποποιήσεις και αναπροσαρμογές, ίσχυε σε ένα μεγάλο μέρος της [[Ευρώπη]]ς έως τις αρχές των νεότερων χρόνων.

Το ρωμαϊκό δίκαιο κατά τη στενή του έννοια, διέτρεξε τέσσερα στάδια ανάπτυξης, που συνδέονται με τέσσερις ουσιώδεις περιόδους του ρωμαίκού πολιτισμού: της βασιλείας, της δημοκρατίας, της αυτοκρατορίας από τον [[Οκταβιανός Αύγουστος|Αύγουστο]] έως τους Σεβήρους[[ΣεβήροιΣεβήρους]] και της δεσποτικής μοναρχίας. Με βάση τις κετευθύνσεις που το χαρακτηρίζουν κατά τις διάφορες περιόδους γίνεται λόγος για: το ''jus quiritarium'' δηλαδή το δίκαιο των Ρωμαίων πολιτών (Quirites), που διαπλάστηκε στα στενά πλαίσια της ρωμαίκής πολιτείας (civitas)· το ρωμαϊκό προκλασικό δίκαιο, που το χαρακτηρίζει μια βαθμιαία μετάβαση προς περισσότερο εξελιγμένες μορφές· το κλασικό δίκαιο (κατά την πρώτη περίοδο της αυτοκρατορίας), που αποτελεί την πιο εξελιγμένη μορφή του συστήματος· το μετακλασικό και το ιουστινιάνειο δίκαιο.