Έλυρος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Ετικέτα: αφαιρέθηκαν παραπομπές
μ Αναστροφή της επεξεργασίας από τον 79.107.146.90 (συνεισφ.), επιστροφή στην τελευταία εκδοχή υπό [[Χρήστ
Γραμμή 1:
{{coord|35|17|33|N|23|47|45|E|display=title|region:GR_type:landmark_source:dewiki}}
Η '''Έλυρος''' ήταν αρχαία πόλη στη νοτιοδυτική [[Κρήτη]] στον λόφο Κεφάλα, κοντά στο σημερινό χωριό [[Ροδοβάνι Χανίων|Ροδοβάνι]]. Η Έλυρος γνώρισε περίοδο ακμής τουλάχιστον μέχρι την Ελληνική [[Κλασική εποχή|κλασσική περίοδο]], από το 500 έως το 350 π.Χ.<ref>[http://www.kairatos.com.gr/thehistoryofcrete1.htm The History of Crete]</ref>. Κατά τη διάρκεια της περιόδου αυτή, η Έλυρος αποτέλεσε ένα από τα σημαντικότερα αστικά κέντρα της νοτιοδυτικής Κρήτης, έχοντας πληθυσμό περίπου 16.000 κατοίκων. Αποτέλεσε κέντρο βιοτεχνίας και [[εμπόριο|εμπορίου]] με μεγάλη παραγωγή [[όπλο|όπλων]]. Επίνειά της ήταν η [[Συία]] και η [[Λισσός]]. Στην Έλυρο λατρεύονταν ο [[Απόλλων|Απόλλωνας]], οι γιοί του [[Φυλακίδης]] και [[Φίλανδρος]] και η νύμφη [[Ακακαλλίδα]].
Η '''Έλυρος''' ήταν αρχαία πόλη στη νοτιοδυτική [[Κρήτη]] στον λόφο Κεφάλα, κοντά στο σημερινό χωριό [[Ροδοβάνι Χανίων|Ροδοβάνι]].
 
Επίνειά της υπήρξαν το λιμάνι της Συίας, ως κύριο, και της Λισού ως εφεδρικό. Αναφέρεται μεταξύ των Κρητικών πόλεων που το 183 π.Χ. υπέγραψαν συμμαχία με τον Ευμένη Β', βασιλιά της Περγάμου. Κατά τον 3ο αι. π.Χ. υπήρξε μέλος της Ομοσπονδίας των Ορείων, μαζί με τις πόλεις Υρτακίνα, Λισό, Ποικιλασσό και Τάρρα. Τον τρίτο π.Χ. αιώνα ή Έλυρος βρισκόταν σε πόλεμο με την [[Κυδωνία]], σημαντικό κέντρο της Κρήτης εκείνης της περιόδου<ref>C.M.Hogan, ''Cydonia''</ref>. Οι κάτοικοι της Ελύρου έστειλαν πρεσβεία στο [[Δελφοί|Μαντείο των Δελφών]] και μαζί ένα [[Χαλκός|χάλκινο]] [[τάμα]] το οποίο αναπαριστούσε μία [[γίδα]] να ταΐζει τους γιους του Απόλλωνα όταν ήταν βρέφη. Η Έλυρος ήταν επίσης μία από τις τριάντα πόλεις που υπέγραψαν τη συμμαχία με τον [[Ευμένης Β' της Περγάμου|Ευμενή το δεύτερο]] το 183 π.Χ.
Η εποχή ίδρυσής της δεν είναι γνωστή. Αναφέρεται ως δωρική πόλη, που διατηρούσε σχέσεις με το ιερό του Απόλλωνα στους Δελφούς. Η σχέση αυτή επιβεβαιώνεται από τον Παυσανία που είδε (τον 2ο αι. μ.Χ.), στο ιερό του Απόλλωνα ανάθημα των Ελυρίων.
Η Έλυρος θεωρείται η πόλη που γεννήθηκε ο λυρικός ποιητής Θαλήτας ή Θαλής, ο οποίος έζησε γύρω στα μέσα του 7ου αι. π.Χ. Αυτό σημαίνει ότι η πόλη ήταν σε ακμή ήδη από τα μέσα των αρχαϊκών χρόνων. Η μεγάλη όμως ακμή της τοποθετείται στους κλασικούς χρόνους (4ος αι. π.Χ.). Την ισχυρή και ανεξάρτητη θέση της αποδεικνύει το γεγονός ότι είχε κόψει δικό της νόμισμα, με την επιγραφή «ΕΛΥΡΙΟΝ» και με απεικόνιση κεφαλής αίγας και αιχμής βέλους στον εμπροσθότυπο και μέλισσας στον οπισθότυπο. Κατά τη διάρκεια της περιόδου αυτή, η Έλυρος αποτέλεσε ένα από τα σημαντικότερα αστικά κέντρα της νοτιοδυτικής Κρήτης, έχοντας πληθυσμό περίπου 16.000 κατοίκων. Αποτέλεσε κέντρο βιοτεχνίας και [[εμπόριο|εμπορίου]] με μεγάλη παραγωγή [[όπλο|όπλων]]. Επίνειά της ήταν η [[Συία]] και η [[Λισσός]].
 
Επίνειά της υπήρξαν το λιμάνι της Συίας, ως κύριο, και της Λισού ως εφεδρικό. Αναφέρεται μεταξύ των Κρητικών πόλεων που το 183 π.Χ. υπέγραψαν συμμαχία με τον Ευμένη Β', βασιλιά της Περγάμου. Κατά τον 3ο αι. π.Χ. υπήρξε μέλος της Ομοσπονδίας των Ορείων, μαζί με τις πόλεις Υρτακίνα, Λισό, Ποικιλασσό και Τάρρα. Τον τρίτο π.Χ. αιώνα ή Έλυρος βρισκόταν σε πόλεμο με την [[Κυδωνία]], σημαντικό κέντρο της Κρήτης εκείνης της περιόδου<ref>C.M.Hogan, ''Cydonia''</ref>. Οι κάτοικοι της Ελύρου έστειλαν πρεσβεία στο [[Δελφοί|Μαντείο των Δελφών]] και μαζί ένα [[Χαλκός|χάλκινο]] [[τάμα]] το οποίο αναπαριστούσε μία [[γίδα]] να ταΐζει τους γιους του Απόλλωνα όταν ήταν βρέφη. Η Έλυρος ήταν επίσης μία από τις τριάντα πόλεις που υπέγραψαν τη συμμαχία με τον [[Ευμένης Β' της Περγάμου|Ευμενή το δεύτερο]] το 183 π.Χ.
 
Η Έλυρος αποτέλεσε σημαντικό κέντρο και κατά τη διάρκεια της [[Ρωμαϊκή εποχή|Ρωμαϊκής περιόδου]]. Το άγαλμα του Φιλοσόφου της Ελύρου, της Ρωμαϊκής περιόδου, βρίσκεται σήμερα στο [[Αρχαιολογικό Μουσείο Χανίων]].
 
Κατά την Α’ Βυζαντινή περίοδο υπήρξε έδρα Επισκοπής. Η πόλη καταστράφηκε από τους Σαρακηνούς.
Ο χώρος στον οποίο εκτείνεται η αρχαία πόλη δεν έχει ανασκαφεί συστηματικά. Διακρίνονται λίγα ερείπια των κλασικών και των ελληνιστικών χρόνων. Το πιο χαρακτηριστικό απ’ αυτά είναι τμήμα της οχύρωσης της πόλης. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς σε ορισμένες περιπτώσεις σώζονται σε μεγάλο ύψος, παρουσιάζουν τα λείψανα δημοσίων οικοδομημάτων και έργων υποδομής της ρωμαϊκής περιόδου, όπως τμήμα του υδραγωγείου, δεξαμενές, οικοδόμημα που ερμηνεύεται πιθανόν ως «θέατρο». Στη βόρεια πλευρά του χώρου, κάτω από την εκκλησία της Παναγίας, βρίσκονται τα ερείπια ανεσκαμμένης παλαιοχριστιανικής βασιλικής. Επίσης σε πλάτωμα του λόφου σώζεται οχυρό της τουρκοκρατίας («κουλές»). Το νεκροταφείο της πόλης εκτείνεται στις νότιες και νοτιοανατολικές υπώρειες του λόφου, όπου έχουν εντοπιστεί τάφοι διαφόρων τύπων (κιβωτιόσχημοι, θαλαμωτοί).
 
Από παλιές κατασχέσεις και παραδόσεις κατοίκων της περιοχής προέρχονται πολλά και σημαντικά ευρήματα. Ένα από τα πιο εντυπωσιακά είναι ο φιλόσοφος της Ελύρου, άγαλμα των ρωμαϊκών χρόνων που βρέθηκε στην περιοχή στις αρχές του 20ου αι. και σήμερα εκτίθεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Χανίων.
 
Ο [[Ρόμπερτ Πάσλεϊ]] (''Robert Pashley'') ήταν ο πρώτος που αναγνώρισε τη θέση της πόλης, κοντά στο χωριό Ροδοβάνι. Ο επιγραφολόγος Thenon<ref>Συζήτηση περί ένταξης επιγραφής στο Corpus Inscriptionum Judaicarum πρωτοδημοσιευμένη από Thenon το 1866, στο Stylianos V. Spyridakis 1989, «Inscriptiones Creticae II, xiii, 8» The Harvard Theological Review, Vol. 82, No. 2 (Apr.), 231-232.</ref> μελέτησε εκτενέστερα τα ερείπια της πόλης και ανακάλυψε μία επιγραφή του έγραφε «''έδοξε τη πόλει των Ελυρίων''»<ref>«''φαινόταν στην πόλη των Ελυρίων''»</ref>.
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/wiki/Έλυρος"