Ογδοηκονταετής Πόλεμος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

{{στρατιωτική σύγκρουση

| σύγκρουση = Ογδοηκονταετής πόλεμος

| λεζάντα =

| χρονολογία = 1568-1648

Κατά τη διάρκεια του πολέμου η [[Ολλανδία]] εξελίχθηκε σε μεγάλη ναυτική και οικονομική δύναμη και έθεσε της βάσεις για την δημιουργία της μεγάλης [[αποικία|αποικιακής]] δύναμης των επομένων ετών. Η παραμονή των νοτιότερων επαρχιών σε ισπανικό έλεγχο οδήγησε σε μετακίνηση της οικονομικής και πνευματικής ελίτ του νότου στον βορά συμβάλλοντας στην περαιτέρω ανάπτυξή του.

 

Στα μέσα του 16ου αιώνα η περιοχή των [[Κάτω Χώρες|Κάτω Χωρών]] αποτελούσε τμήμα του [[Δουκάτος της Βουργουνδίας|Δουκάτου της Βουργουνδίας]] και αυτό με τη σειρά του τμήμα της [[Αυτοκρατορία των Αψβούργων|Αυτοκρατορίας των Αψβούργων]]. Μία σειρά γάμων είχε μετατρέψει το Δουκάτο της Βουργουνδίας σε μία εκτεταμένη περιοχή μεταξύ της [[Ελβετία]]ς και της [[Φλάνδρα]]ς. Το 1482 κληρονομήθηκε στον [[Οίκος των Αψβούργων|οίκο των Αψβούργων]]. Το 1519 ο Αψβούργος αυτοκράτορας [[Κάρολος Κουίντος]] υπήρξε κληρονόμος του οίκου της Ισπανίας με αποτέλεσμα οι κτήσεις των Αψβούργων να εκτείνονται σε ένα μεγάλο τμήμα της [[Ευρώπη]]ς καθώς και της [[Αμερική]]ς. Τα επόμενα χρόνια όμως άρχισε η παρακμή της απέραντης αυτοκρατορίας. Οι πόλεμοι στην [[Ιταλία]] εναντίον της [[Γαλλία]]ς, στη Μεσόγειο εναντίον των [[Οθωμανοί|Οθωμανών]], στην Αμερική με τους [[Άγγλοι|Άγγλους]] και τους [[πειρατές]] και οι πόλεμοι εναντίον των [[προτεστάντες|προτεσταντικών]] γερμανικών πριγκηπάτων, οδήγησαν σε σταδιακή παρακμή την Αυτοκρατορία.

 

Για να στερεώσει την εξουσία του στην περιοχή των Κάτω Χωρών ο βασιλιάς [[Φίλιππος Β' της Ισπανίας|Φίλιππος Β]] της [[Ισπανία]]ς τοποθέτησε στην θέση του διοικητή της περιοχής την ξαδέλφη του [[Μαργαρίτα της Πάρμας]] και παράλληλα διατηρούσε άτομα της εμπιστοσύνης του στο Συμβούλιο των Κρατών, το διοικητικό όργανο των 17 επαρχιών των Κάτω Χωρών. Το 1558 η οικονομική κρίση που έπληξε την [[Αυτοκρατορία των Αψβούργων]], οδήγησε σε αύξηση της φορολογίας προκαλώντας την πρώτη αντίδραση στην περιοχή. Μερικοί από τους ισχυρότερους ευγενείς των Κάτω Χωρών συνασπίστηκαν κατά του Φιλίππου. Την ίδια περίοδο σημειώθηκε εξάπλωση του [[Καλβινισμός|Καλβινισμού]]. Το 1566 οικονοκλάστες Καλβινιστές προχώρησαν σε επιθέσεις και βανδαλισμούς εναντίον καθολικών μοναστηριών και εκκλησιών, έχοντας και την υποστήριξη πολλών ευγενών. Ο Φίλιππος για να σταματήσει τις επιθέσεις απέστειλε τον [[Δούκας της Άλβας|Δούκα της Άλβας]] με σημαντικό στρατό να επιβάλλει την τάξη. Ο Δούκας της Άλβας ανέλαβε την εξουσία καταργώντας όλες τις υπόλοιπες αρχές. Υπήρξε σκληρότατος και εγκαθίδρυσε καθεστώς τρομοκρατίας προκαλώντας γενικό ξεσηκωμό του πληθυσμού. Το 1568 ο ισχυρότερος Ολλανδός ευγενής ο [[Γουλιέλμος ο Σιωπηλός|Γουλιέλμος της Οράγγης ο Σιωπηλός]], πέρασε από την [[Γερμανία]] στην [[Ολλανδία]] με σημαντικό στρατό για να αντιμετωπίσει τον Δούκα της Άλβας.

 

[[Αρχείο:WilliamOfOrange1580.jpg|thumb|200px|left|O [[Γουλιέλμος ο Σιωπηλός|Γουλιέλμος της Οράγγης ο Σιωπηλός]]]]

Στον πόλεμο που ξέσπασε οι Ολλανδοί υποστηρίχθηκαν εκτός από τους [[προτεστάντες]] [[Γερμανία|Γερμανούς]], από του [[Γαλλία|Γάλλους]] και τους [[Αγγλία|Άγγλους]] που επιδιώκαν φθορά της αυτοκρατορίας των Αψβούργων. Υποστήριξη βρήκαν επίσης στους [[Οθωμανοί|Οθωμανούς]]. Μέχρι το 1571 οι διαμάχες ήταν αμφίρροπες. Τότε όμως ο Δούκας της Άλβας επέβαλλε έναν βαρύ φόρο για να ενισχύσει οικονομικά τις στρατιωτικές του δυνάμεις και αυτό είχε ως συνέπεια να ενώσει τους καλβινιστές και του καθολικούς των Κάτω Χωρών εναντίον του. Το 1572 η [[Ελισάβετ Α' της Αγγλίας|Ελισάβετ της Αγγλίας]] παρενέβη στον πόλεμο υπέρ των επαναστατών οδηγώντας σε επικράτηση της επανάστασης.

Το 1581 οι επαρχίες του βορά προχώρησαν σε αποκήρυξη της ισπανικής εξουσίας και ανακήρυξαν τον Γουλιέλμο κληρονομικό ηγεμόνα τους. Η προσπάθεια να αναζητήσουν βασιλιά από τους οίκους της Αγγλίας και της Γαλλίας δεν είχε αποτέλεσμα.

 

[[Αρχείο:Map-1579 Union of Utrecht.png|thumb|260px|Η Ένωση του Αρράς και η Ένωση της Ουτρέχτης]]

Μετά την αποκήρυξη της εξουσίας της από τους Ολλανδούς, η Ισπανία απέστειλε νέες δυνάμεις για την ανακατάληψη των Κάτω Χωρών. Το 1584 ο [[Γουλιέλμος ο Σιωπηλός]] δολοφονήθηκε και τον διαδέχτηκε ο γιος του ο [[Μορίς του Νασσάου]]. Οι Ισπανικές δυνάμεις κατάφεραν να ανακτήσουν κάποιες περιοχές τις νότιες Κάτω Χώρες. Το 1585 κατέλαβαν την [[Αντβέρπ]]. Οι Ολλανδοί τότε ζήτησαν υποστήριξη από την Αγγλία. Ο πόλεμος που είχε ήδη κηρύξει η Γαλλία εναντίων των [[Ουγενότοι|Ουγενότων]], καθιστούσε αδύνατη την υποστήριξη από τη Γαλλία. Η Αγγλία απέστειλε στρατιωτικές δυνάμεις να ενισχύσουν τους Ολλανδούς. Ταυτόχρονα αναμίχθηκε σε [[Αγγλοισπανικός πόλεμος 1585-1604|πόλεμο]] με την Ισπανία. Η [[Ισπανική Αρμάδα|Ανίκητη Αρμάδα]] που απέστειλαν οι Ισπανοί για να κατατροπώσουν την Αγγλία βυθίστηκε από τον αγγλικό στόλο.

Τα γεγονότα ευνόησαν τους Ολλανδούς που άρχισαν να σημειώνουν επιτυχίες. Οι Ολλανδοί ευνοήθηκαν επίσης από τον [[Ισπανογαλλικός πόλεμος 1595-1598|Ισπανογαλλικό πόλεμο]] που διεξήχθη στο διάστημα 1595-1598 και προκάλεσε νέα χρεοκοπία της Ισπανίας. Η κακή οικονομική κατάσταση της Ισπανίας είχε ως συνέπεια τις συνεχείς εξεγέρσεις των στρατιωτών που δεν πληρώνονταν. Όσο οι Ισπανοί ταλανίζονταν από σοβαρά προβλήματα οι Ολλανδοί υπό την ηγεσία του [[Μορίς του Νασσάου]] επέκτειναν τα εδάφη τους. Οι Ισπανοί κατάφεραν να διατηρήσουν τον έλεγχο στον νότο και οι δύο πλευρές οδηγήθηκαν το 1609 στην υπογραφή ανακωχής που διήρκεσε δώδεκα έτη.

 

Η Ολλανδία δεν έμεινε ανεπηρέαστη από τον [[Τριακονταετής πόλεμος|Τριακονταετή πόλεμο]] που είχε ξεσπάσει στην Ευρώπη το 1618. Η έντονη θρησκευτική διαμάχη μεταξύ των βόρειων και των νότιων Κάτω Χωρών άλλα και ο ανταγωνισμός για την ίδρυση αποικιών οδήγησε σε αναζωπύρωση του πολέμου το 1621, δώδεκα χρόνια μετά την υπογραφή ανακωχής. Το 1622 οι Ισπανοί κατέλαβαν την [[Μπρέντα]] άλλα λίγα χρόνια αργότερα οι Ολλανδοί κατέλαβαν το [[Φένλο]] και το [[Μάαστριχτ]]. Απέτυχαν όμως να επεκταθούν νοτιότερα καθώς δεν συνάντησαν υποστήριξη από τον καθολικό πληθυσμό των περιοχών αυτών.

 

Το 1639 οι Ισπανοί απέστειλαν μία πανίσχυρη ναυτική και στρατιωτική δύναμη για να υποτάξουν τους Ολλανδούς η οποία απέτυχε. Πλέον οι Ισπανοί αδυνατούσαν να αντιμετωπίσουν τους Ολλανδούς. Με την [[Συνθήκη της Βεστφαλίας]] που σήμανε και την λήξη του τριακονταετούς πολέμου, η [[Ολλανδία]] αναγνωρίστηκε ως ανεξάρτητο κράτος. Την αποτελούσαν οι επτά επαρχίες που κατείχε η Ολλανδία στο τέλος της δεύτερης φάσης του πολέμου ([[Ολλανδία (επαρχία)|Ολλανδία]], [[Ζηλανδία]], [[Ουτρέχτη]], [[Γκέλντερς]], [[Οφεράισσελ]], [[Φρίσλαντ]] και [[Γκρόνινγκεν]]) και τρεις ακόμα που προστέθηκαν στην τελευταία φάση και για τις οποίες υπήρξε ξεχωριστό διοικητικό καθεστώς ([[Βόρεια Βραβάντη]], [[Ζηλανδική Φλάνδρα]] και [[Μάαστριχτ]]). Τα επόμενα χρόνια η Ολλανδία εξελίχθηκε σε νέα παγκόσμια δύναμη. Η άνοδός της την έφερε σύντομα σε σύγκρουση με την Αγγλία. Το 1562 ξέσπασε ο [[Πρώτος Αγγλοολλανδικός πόλεμος]] που διήρκεσε μέχρι το 1564.

 

*Gelderen, M. van (2002), ''The Political Thought of the Dutch Revolt 1555–1590'', Cambridge University Press, ISBN 0-521-89163-9

*Glete, J. (2002),''War and the State in Early Modern Europe. Spain, the Dutch Republic and Sweden as Fiscal-Military States, 1500–1660'', Routledge, ISBN 0-415-22645-7

*Parker, G. (2004) ''The Army of Flanders and the Spanish Road 1567–1659. Second edition''. Cambridge University Press, ISBN 978-0-521-54392-7 paperback

*Tracy, J.D. (2008), ''The Founding of the Dutch Republic: War, Finance, and Politics in Holland 1572–1588'', Oxford University Press, ISBN 978-0-19-920911-8

 

[[Κατηγορία:Πόλεμοι]]

 

[[af:Tagtigjarige Oorlog]]

[[bn:ওলন্দাজ বিদ্রোহ]]

[[br:Brezel ar Pevar-Ugent Vloaz]]

[[ca:Guerra dels Vuitanta Anys]]

[[da:Firsårskrigen]]

[[de:Achtzigjähriger Krieg]]

[[eo:Okdekjara Milito]]

[[eu:Laurogei Urteko Gerra]]

[[fr:Guerre de Quatre-Vingts Ans]]

[[fy:Tachtichjierrige oarloch]]

[[gl:Guerra de Flandres]]

[[id:Perang Delapan Puluh Tahun]]

[[is:Áttatíu ára stríðið]]

[[it:Guerra degli ottant'anni]]

[[ka:ნიდერლანდის რევოლუცია]]

[[li:Tachtigjaorige Oorlog]]

[[mk:Осумдесетгодишна војна]]

[[ms:Perang Lapan Puluh Tahun]]

[[nds-nl:Tachtigjoarigen Oorlog]]

[[new:चेदंयागु युद्ध]]

[[nn:Åttiårskrigen]]

[[pl:Wojna osiemdziesięcioletnia]]

[[pt:Guerra dos Oitenta Anos]]

[[ro:Războiul de Optzeci de Ani]]

[[ru:Нидерландская революция]]

[[simple:Eighty Years' War]]

[[sk:Nizozemská revolúcia]]

[[sl:Nizozemska osamosvojitvena vojna]]

[[su:Perang Dalapan Puluh Taun]]

[[sv:Spansk-nederländska kriget]]

[[ta:எண்பதாண்டுப் போர்]]

[[war:Kawaloan ka tuig nga gyera]]

[[zh:八十年戰爭]]