Γκαμπριέλ Φωρέ: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Ο '''Γκαμπριέλ Υρμπαίν Φωρέ''' (γαλλ. Gabriel Urbain Fauré, 12 Μαΐου 1845 – 4 Νοεμβρίου 1924) ήταν Γάλλος συνθέτης, οργανίστας, πιανίστας και δάσκαλος μουσικής της ύστερης [[Ρομαντική μουσική|Ρομαντικής]] εποχής. Το έργο του, που περιλαμβάνει την περίφημη [[Παβάνα (Φωρέ)|Παβάνα]] και το [[Ρέκβιεμ (Φωρέ)|Ρέκβιεμ]], επηρέασε σημαντικά πολλούς συνθέτες του 20^ού αιώνα.

 

Έκτο κατά σειρά τέκνο μιας καλλιεργημένης οικογένειας, ο Φωρέ γεννήθηκε στην κοινότητα του Παμιέ των γαλλικών Πυρηναίων. Λόγω προβλημάτων υγείας της μητέρας του Marie-Antoinette-Hélène Lalène-Laprade, μέχρι την ηλικία των τεσσάρων έζησε με μια τροφό· το 1849 ο πατέρας του, Toussaint-Honoré Fauré, διορίζεται διευθυντής της ''École Normale'' στο Μονγκωζύ και ο Φωρέ επιστρέφει στην οικογένειά του. Δίπλα στο σχολείο του υπήρχε ένα παρεκκλήσιο, όπου ο Φωρέ έπαιζε συχνά [[αρμόνιο]]· μια τυφλή ηλικιωμένη που τον άκουσε, αναγνώρισε το πηγαίο του ταλέντο και ενημέρωσε τον πατέρα του. Αργότερα, το 1853, ο Dufaur de Saubiac -αξιωματούχος της [[Εθνοσυνέλευση της Γαλλίας|Γαλλικής Εθνοσυνέλευσης]]- επίσης άκουσε τον νεαρό Φωρέ να παίζει και εισηγήθηκε τις περαιτέρω σπουδές του. Μετά από έναν χρόνο, ο πατέρας του συμφώνησε και ο 9χρονος Φωρέ εισάγεται στη Σχολή Κλασικής και Θρησκευτικής Μουσικής που μόλις είχε ανοίξει ο Ελβετός [[Λουί Νίντερμέγιερ]] στο Παρίσι <ref name=grove>Nectoux, Jean-Michel. [http://www.oxfordmusiconline.com/subscriber/article/grove/music/09366 "Fauré, Gabriel (Urbain)"], ''Grove Online'', Oxford Music Online, accessed 21 August 2010</ref>.

 

Τον Μάρτιο του 1861 ο Νίντερμέγιερ πεθαίνει και αντικαθίσταται από τον [[Καμίγ Σαιν-Σανς]], ο οποίος κατά βάση διδάσκει πιάνο, ενώ εισάγει τους μαθητές στην τότε σύγχρονη μουσική του [[Ρόμπερτ Σούμαν]], του [[Φραντς Λιστ]] και του [[Βάγκνερ]]<ref>Jones, p. 16</ref>. Με τον Φωρέ ανέπτυξε μια ιδιαίτερη σχέση δασκάλου προς μαθητή, την οποία επισφράγισαν με μια φιλία που κράτησε πάνω από 60 χρόνια <ref name=copland>Copland, Aaron. [http://www.jstor.org/stable/738475 "Gabriel Fauré, a Neglected Master"]. ''The Musical Quarterly'', October 1924, pp. 573–86, Oxford University Press, accessed 20 August 2010 </ref>. Ενόσω μαθητής, ο Φωρέ έλαβε την πρώτη θέση σε πολλούς σχολικούς διαγωνισμούς, συμπεριλαμβανομένης της διάκρισης στη σύνθεση για το χορωδιακό ''Cantique de Jean Racine'' Op. 11, έργο που καθιερώθηκε σύντομα στο χορωδιακό ρεπερτόριο <ref name=grove/>. Αποφοίτησε το 1865, ως διπλωματούχος (''Laureat'' = δαφνούχος) στο όργανο, το πιάνο, την αρμονία και τη σύνθεση, με διακριτικό τίτλο αυτόν του ''Maître de Chapelle'' (''Μαέστρος Χορωδίας'').<ref name=nectoux502>Nectoux (1991), p. 502</ref><ref>Jones, p. 20</ref>

 

Τελειώνοντας τη σχολή, διορίζεται αρχικά οργανίστας στην Εκκλησία του Αγίου Σώστη, στην πόλη [[Ρεν]] της [[Βρεττάνη]]ς. Παρέμεινε εκεί για τέσσερα χρόνια, όπου παρέδιδε «αμέτρητα» ιδιαίτερα μαθήματα ως συμπλήρωμα του εισοδήματός του <ref>Nectoux (1991), p. 508</ref>. Έβρισκε την πόλη βαρετή, ενώ η σχέση του με τον εφημέριο δεν ήταν και η καλύτερη: συχνά έκανε διάλειμμα για τσιγάρο κατά τη διάρκεια του κυρήγματος, ενώ το 1870, πηγαίνοντας μετά από ξενύχτι στην Κυριακάτικη Λειτουργία με τα βραδινά του ρούχα, του ζητήθηκε να παραιτηθεί <ref name=jones21>Jones, p. 21</ref>. Άμεσα, προσελήφθη ως βοηθός οργανίστα στη Νοτρ Νταμ του [[Κλινιανκούρ]] βόρεια του Παρισιού, όπου και παρέμεινε για λίγους μόνο μήνες· με το ξέσπασμα του [[Γαλλοπρωσικός Πόλεμος|Γαλλο-Πρωσσικού Πολέμου]] το 1870, δήλωσε εθελοντής στρατιώτης, συμμετέχοντας στην άρση της Παρισινής Κατοχής και λαμβάνοντας μέρος σε μάχες στο [[Μπουρζέ]], το [[Σαμπινύ]] και το [[Κρετέιγ]].<ref>Nectoux (1991), p. 503</ref>

 

Το 1877 υπήρξε έτος-σταθμός για τον Φωρέ, τόσο σε επαγγελματικό, όσο και σε προσωπικό επίπεδο<ref name=jones33>Jones, p. 33</ref>. Τον Ιανουάριο παρουσιάζεται η [[σονάτα]] του για βιολί σε συναυλία της Λέσχης<ref name=jones33/>, αποσπώντας διθυράμβους, ενώ τον Μάρτιο αναλαμβάνει τη διεύθυνση της χορωδίας της Εκκλησίας της Μαντλέν, παραδίδοντας τη θέση του οργανίστα στον [[Τεοντόρ Ντυμπουά]]<ref name=jones33/>. Τον Ιούλιο του ίδιου έτους αρραβωνιάζεται με την κόρη της Βιαρντό, Μαριάν, με την οποία είναι βαθιά ερωτευμένος<ref name=jones33/>· ωστόσο, τον Νοέμβριο του 1877 ο αρραβώνας διαλύεται από μέρους της, χωρίς να γνωρίζουμε τους λόγους<ref name=jones50>Jones, p. 50</ref>. Για να τον παρηγορήσει, ο Σαιν-Σανς παίρνει τον Φωρέ στη [[Βαϊμάρη]] και του γνωρίζει τον Φραντς Λιστ. Το ταξίδι αποτελεί βάλσαμο για τον Φωρέ, ο οποίος έκτοτε αρέσκεται να ταξιδεύει στο εξωτερικό<ref name=jones50/>· τον επόμενο χρόνο παίρνει τον άλλοτε μαθητή του Μεσαζέ και πηγαίνουν στη [[Γερμανία]] για να παρακολουθήσουν [[όπερα|όπερες]] του Βάγκνερ. Βλέπουν τον [[Ο Χρυσός του Ρήνου|Χρυσό του Ρήνου]] και τις [[Βαλκυρία|Βαλκυρίες]] στην Όπερα της Κολωνίας· το [[Το Δαχτυλίδι των Νιμπελούνγκεν|Δαχτυλίδι των Νιμπελούνγκεν]] στην Όπερα του Μονάχου και το Βασιλικό Θέατρο του Λονδίνου· τους [[Οι Αρχιτραγουδιστές της Νυρεμβέργης|Αρχιτραγουδιστές της Νυρεμβέργης]] και τον [[Πάρσιφαλ (όπερα)|Πάρσιφαλ]] στο [[Μόναχο]] και την [[Όπερα του Μπαϊρόιτ]]<ref>Jones, p. 51</ref>. Με τον Μεσαζέ γράφουν από κοινού το ''Souvenirs de Bayreuth'', ένα πιανιστικό κομμάτι για τέσσερα χέρια, με δάνεια θέματα από το Δαχτυλίδι<ref>Wagstaff, John and [[Andrew Lamb]]. [http://www.oxfordmusiconline.com/subscriber/article/grove/music/18492 "Messager, André"]. ''Grove Music Online'', Oxford Music Online, accessed 14 August 2010 </ref>. Εντούτοις, αν και εκτέθηκε σε μεγάλο βαθμό στη μουσική του Βάγκνερ, ο Φωρέ είναι από τους ελάχιστους συνθέτες της γενιάς του που γενικά δεν επηρεάστηκε απ' αυτόν.<ref name=nectoux39>Nectoux (1991), p. 39</ref>

 

Το 1883 ο Φωρέ παντρεύεται τη Μαρί Φρεμιέ, κόρη του γλύπτη [[Εμμανουέλ Φρεμιέ]]. Ο γάμος άρχισε με τους καλύτερους οιωνούς, ωστόσο η νοικοκυρά Μαρί σιγά-σιγά σιχάθηκε τις απουσίες και τους παράνομους δεσμούς του συζύγου της<ref name="Jones, p. 52">Jones, p. 52</ref>. Ο Φωρέ συνδέθηκε ερωτικά με την τραγουδίστρια Έμμα Μπαρντάκ περί το 1892<ref name=nectoux181>Nectoux (1991), p. 181</ref>, κατόπιν με τη συνθέτη Αντέλα Μάντισον<ref name="Orledge16">Orledge (1979), pp. 16–17</ref> και το 1900 με την πιανίστα Μαργκερίτ Χάσελμανς, κόρη του Αλφόνς Χάσελμανς. Η τελευταία αυτή σχέση κράτησε μέχρι τον θάνατο του συνθέτη· τη συντηρούσε σ' ένα διαμέρισμα στο Παρίσι, ενώ δεν έκρυβαν το αμοιβαίο τους αίσθημα <ref name=nectoux282>Nectoux (1991), pp. 282–285</ref>.

 

Στην αλλαγή του αιώνα, ο Φωρέ γράφει μουσική για το θεατρικό του Μωρίς Μέτερλινκ "''Πελλέας και Μελισάνθη''" (1898), καθώς και τον "''Προμηθέα''", μια λυρική τραγωδία για το αμφιθέατρο στην πόλη [[Μπεζιέ]]. Καθώς προοριζόταν για εκτέλεση σε ανοιχτό χώρο, η ενορχήστρωση είναι για μια μεγάλη ορχήστρα και χορωδία. Η πρεμιέρα του τον Αύγουστο του 1900 αποτέλεσε μεγάλη επιτυχία, που επαναλήφθηκε και την επόμενη χρονιά, αλλά και στο Παρίσι το 1907. Δέκα χρόνια μετά παίζεται στην [[Όπερα των Παρισίων]], σε εκδοχή για κανονικού μεγέθους ορχήστρα και χορωδία, και ακολουθούν άλλες 40 παραστάσεις{{#tag:ref|Η Παρισινή πρεμιέρα του 1907 έλαβε χώρα στον Ιππόδρομο του Vincennes Racecourse, αλλά η ακουστική ήταν τόσο κακή που οι υπόλοιπες παραστάσεις μεταφέρθηκαν στην [[Όπερα των Παρισίων]]. Η αναθεωρημένη ενορχήστρωση του 1917 έγινε κατά παράκληση του Φωρέ από τον Ροζέ-Ντυκάς.<ref>Nectoux (1991), p. 370</ref>|group= n}}. Από το 1903 ως το 1921 ο Φωρέ γράφει μουσικές κριτικές στην εφημερίδα Λε Φιγκαρό, ρόλος που όμως δεν του ταιριάζει· ο βιογράφος του, Ζαν-Μισέλ Νεκτού, το εξηγεί αυτό, λέγοντας πως "''η φυσική του καλοσύνη και το ανοιχτό του μυαλό αν μη τι άλλο του έδιναν το έναυσμα να εστιάζει στα θετικά στοιχεία ενός έργου''"<ref name=grove/>.

 

Το 1905 έλαβε χώρα ένα σκάνδαλο ανάμεσα στους μουσικούς κύκλους της Γαλλίας, με μήλο της έριδος το κορυφαίο μουσικό έπαθλο, το [[Βραβείο της Ρώμης]]· η γενική γνώμη ήταν ότι το βραβείο έπρεπε να είχε δοθεί στον μαθητή του Φωρέ, Μωρίς Ραβέλ, κάτι που δεν έγινε λόγω αντιδραστικών στοιχείων εντός του Ωδείου. Σαν επακόλουθο, παραιτείται της διεύθυνσης ο Ντυμπουά και αναλαμβάνει ο Φωρέ, ο οποίος -με την υποστήριξη της κυβέρνησης- έκανε δραστικές αλλαγές, τόσο σε διοικητικά θέματα, όσο και στο πρόγραμμα σπουδών. Μία απ' αυτές ήταν η καθιέρωση εξωτερικών επιτροπών σε εξετάσεις και διαγωνισμούς, το οποίο εξανάγκασε κάποιους καθηγητές σε παραίτηση· ο λόγος ήταν οικονομικός, αφού πλέον δεν μπορούσαν να τύχουν ειδικής μεταχείρησης οι μαθητές τους, στους οποίους παρέδιδαν ιδιαίτερα μαθήματα<ref>Woldu, Gail Hilson. [http://www.jstor.org/stable/928428 "Gabriel Fauré, directeur du Conservatoire: les réformes de 1905"], Revue de Musicologie, T. 70e, No. 2e (1984), pp. 199–228, Société Française de Musicologie. French text. Accessed 7 September 2010. </ref>. Όσον αφορά στο πρόγραμμα σπουδών, οι αλλαγές ήταν τόσο σαρωτικές, που οι παλαιότεροι της σχολής του απέδωσαν το παρατσούκλι "Ροβεσπιέρος", καθώς το εύρος της διδασκόμενης ύλης εκμοντερνίστηκε και διευρύνθηκε, ώστε να καλύπτει τα πιο πρόσφατα έργα. Κατά τον Νεκτού, "''εκεί που ο [[Ντανιέλ Φρανσουά Εσπρί Ωμπέρ|Ωμπέρ]], ο [[Φρομεντάλ Αλεβύ|Αλεβύ]] και ο [[Τζάκομο Μέγιερμπέερ|Μέγιερμπέερ]] ήταν επιβεβλημένοι... τώρα ήταν δυνατό να τραγουδήσει κανείς μια άρια του [[Ζαν Φιλίπ Ραμώ|Ραμώ]], ή ακόμη και του Βάγκνερ -ονόματα μέχρι πρότινος απαγορευμένα εντός των τειχών του Ωδείου''"<ref name=Nectoux269>Nectoux (1991), p. 269</ref>. Το ρεπερτόριο πλέον εκτείνονταν από την Αναγεννησιακή [[πολυφωνία]], μέχρι τα έργα του [[Κλωντ Ντεμπυσσύ|Ντεμπυσσύ]]<ref name=Nectoux269/>.

 

Με το ξέσπασμα του [[Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος|Α΄Παγκοσμίου Πολέμου]] ο Φωρέ βρίσκεται αποκλεισμένος στη Γερμανία, όπου περνάει συνθέτοντας τις καλοκαιρινές του διακοπές. Καταφέρνει να επιστρέψει στο Παρίσι διαμέσου Ελβετίας<ref>Jones, pp. 160–61</ref>, όπου και παραμένει κατά τη διάρκεια του πολέμου. Όταν μια ομάδα Γάλλων μουσικών -με επικεφαλής τον Σαιν-Σανς- προσπάθησε να μποϋκοτάρει τη γερμανική μουσική, ο Φωρέ με τον Μεσαζέ αποστασιοποιήθηκαν από την ιδέα, χωρίς ωστόσο να χαλάσουν τις σχέσεις τους με τον Σαιν-Σανς<ref>Jones, pp. 162–65</ref>. Για τον Φωρέ, η μουσική δεν μπορούσε να τοποθετηθεί σε εθνικά πρότυπα, καθώς η τέχνη του "''μιλάει μια γλώσσα πέρα και πάνω από τις άλλες, που καταρρέει όταν τη χρησιμοποιούν για την έκφραση συναισθημάτων και φρονημάτων που ανήκουν σε ένα συγκεκριμένο έθνος''"<ref>Caballero, Carlo. [http://www.jstor.org/stable/746624 ''Review: Gabriel Fauré: A Musical Life'']. ''19th-Century Music'', Vol. 16, No. 1 (Summer, 1992), pp. 85–92, University of California Press, accessed 6 September 2010 </ref>. Ωστόσο, είχε επίγνωση ότι τα έργα του στη Γερμανία ήταν περισσότερο σεβαστά παρά αγαπητά. Τον Ιανουάριο το 1905, επισκεπτόμενος για συναυλίες τη [[Φρανκφούρτη]] και την [[Κολωνία]], είχε γράψει: "''οι κριτικοί γράφουν για τη μουσική μου ότι είναι κάπως ψυχρή και "καλοθρεμμένη"! Δεν υπάρχει αμφιβολία, οι Γάλλοι με τους Γερμανούς δεν έχουν ουδεμία σχέση''"<ref>Nectoux (1991), p. 277</ref>.

 

[[Αρχείο:Choumoff - Gabriel Fauré at the piano.jpg|thumb|Ο Φωρέ σε φωτογραφία του Pierre Choumoff]]

Το 1920, στην ηλικία των 75 πλέον ετών, ο Φωρέ συνταξιοδοτείται από το Ωδείο, κυρίως λόγω της κώφωσης και της φθίνουσας υγείας του<ref name=grove/>. Σαν δείγμα εκτίμησης, του απονέμεται τον Μέγα Σταυρό της Λεγεώνας της Τιμής, μεγάλη και σπάνια διάκριση για μουσικό. Δύο χρόνια αργότερα δίδεται μια συναυλία προς τιμήν του, "''μια υπέροχη γιορτή στη [[Σορβόννη]], όπου συμμετείχαν οι πλέον ταλαντούχοι Γάλλοι καλλιτέχνες, που τού έδωσε μεγάλη χαρά. Το οξύμωρο του θεάματος ήταν ότι παρουσιάστηκε η μουσική παρουσία του συνθέτη, που όμως δεν μπόρεσε να ακούσει ούτε μια νότα, και απλώς παρακολουθούσε σκεπτικός, και εντούτοις ευπρεπής και χαμογελαστός''"<ref name=landormy/>.

Στην επετειακή εκατονταετηρίδα από τον θάνατό του, ο μουσικολόγος Λέσλι Όρρεϋ γράφει στο περιοδικό ''The Musical Times'': "''πιο βαθυστόχαστος από τον Σαιν-Σανς, πιο ποικίλος από τον [[Εντουάρ Λαλό|Λαλό]], πιο πηγαίος από τον ντ' Εντύ, πιο κλασικός από τον Ντεμπυσσύ, ο Γκαμπριέλ Φωρέ είναι ο πλέον έξοχος «μαΐστωρ» της γαλλικής μουσικής, ένας τέλειος καθρέπτης της μουσικής διανόησης''"<ref>Orrey, Leslie.[http://www.jstor.org/stable/935506 "Gabriel Fauré, 1845–1924",] ''The Musical Times'' May 1945, pp. 137–139, accessed 21 August 2010</ref>.

 

Ο Άαρον Κόπλαντ γράφει πως αν και η μουσική του Φωρέ διαιρείται σε τρεις περιόδους, οι διαφορές μεταξύ της πρώτης και της τελευταίας δεν είναι τόσο έντονες, όσο παρατηρείται σε άλλους συνθέτες. Ο Κόπλαντ εντοπίζει στοιχεία της τρίτης περιόδου ακόμη και στα πρώιμά του έργα, αλλά και τούμπαλιν: "''τα θέματα, οι αρμονίες, οι φόρμες παραμένουν κατ' ουσίαν ίδιες, αλλά με κάθε νέο έργο προσλαμβάνουν ολοένα και περισσότερη φρεσκάδα και προσωπικότητα''"<ref name=copland/>.

 

"The quartet inhabits a demiworld that hovers between Brahms's unrequited longing in melodies and harmonies turned modal, and Debussy's auto-erotic reveries in ninth chords and altered scales."<ref>''Fanfare Magazine'', 1 May 2007</ref>|group= n}}.

 

Ο Φωρέ θεωρείται ειδήμων της τέχνης του Γαλλικού Τραγουδιού<ref name=grove/>, ενώ σύμφωνα με τον Κόπλαντ είναι εμφανής η επιρροή από τον [[Σαρλ Γκουνώ]], εκτός από μεμονωμένα τραγούδια -όπως τα "Après un rêve" και "Au bord de l'eau"- που δεν απεικονίζουν τη μελλοντική του μαεστρία. Ο «πραγματικός» Φωρέ διαφαίνεται στον δεύτερο τόμο με 60 τραγούδια του, μερικά από τα οποία περιλαμβάνουν τα "Les berceaux", "Les roses d'Ispahan" και κυρίως το "Clair de lune" (''φεγγαρόφως''), λέει ο Κόπλαντ, και συμπληρώνει ότι είναι "''τόσο όμορφα και τέλεια που κατάφεραν να «περάσουν» ακόμη και στην Αμερική''"<ref name=copland/>. Ο Φωρέ έγραψε επίσης μερικούς κύκλους τραγουδιών, εκ των οποίων οι "''Πέντε Βενετσιάνικες Μελωδίες''", Op. 58, περιγράφονται από τον συνθέτη ως ένα είδος [[σουίτα]]ς τραγουδιών, με ένα κεντρικό μουσικό θέμα να διαπερνά όλο τον κύκλο<ref>Orledge (1979), pp. 78–81</ref>. Ένας μεταγενέστερος κύκλος με τίτλο "''La bonne chanson''", Op. 61, εμπεριέχει πέντε μουσικά θέματα που ανακυκλώνονται ανά τα τραγούδια, και περιγράφεται ως "''η πιο αυθόρμητη σύνθεσή''" του· μέχρι την ολοκλήρωσή του, η ερωμένη του -Έμμα Μπαρντάκ- τού τραγουδούσε καθημερινά ό,τι καινούριο είχε γράψει<ref>Orledge (1979), p. 15</ref>.

 

Οι όπερες του Φωρέ δεν μπόρεσαν ποτέ να βρουν τη θέση τους στο ρεπερτόριο του λυρικού θεάτρου. Κατά τον Κόπλαντ, η "''[[Πηνελόπη (όπερα)|Πηνελόπη]]''" είναι ένα συναρπαστικό έργο, από τις καλύτερες όπερες μετά τον Βάγκνερ. Σημειώνει, ωστόσο, ότι η μουσική στο σύνολό της δεν εμπίπτει ακριβώς σ' αυτό που θα αποκαλούσαμε ''θεατρικό είδος''<ref name=copland/>. Ο Φωρέ χρησιμοποιεί θεματικά μοτίβα (γερμ. ''Leitmotif'') και οι πρωταγωνιστικοί ρόλοι είναι γραμμένοι για ηρωικής ποιότητας φωνές, όμως η επιρροή του Βάγκνερ σταματά εκεί. Καθότι έργα της τελευταίας περιόδου, η τονικότητα ωθείται στα όριά της, χωρίς όμως να «σπάει»<ref>Murray, David, in Holden, p. 120</ref>.

 

Στα έργα για πιάνο ο Φωρέ απορρίπτει το δεξιοτεχνικό ύφος χάρην των φωτεινών και καθαρών μελωδικών γραμμών -τυπικό χαρακτηριστικό της γαλλικής μουσικής<ref name=baker/>. Χρησιμοποιεί συχνά αρποειδείς φιγούρες (τα λεγόμενα [[αρπέζ]]), ενώ η μελωδία περνά από το ένα χέρι στο άλλο. Από τεχνικής πλευράς, καθότι ο ίδιος οργανίστας κατά κύριο λόγο, εμφανίζουν συχνά δακτυλικές μεταθέσεις, που καταστούν τα έργα του αρκετά δύσκολα, ακόμη και για κάποιον βιρτουόζο όπως τον Λιστ<ref>Jones, p. 51.</ref>. Τα πιο πρώιμα έργα του είναι καθαρά επηρεασμένα από τον Σοπέν<ref>Nectoux (1991), p. 49</ref>, ωστόσο μεγαλύτερη ακόμη πηγή αποτελεί ο Σούμαν, τα έργα για πιάνο του οποίου ο Φωρέ θαύμαζε περισσότερο απ' οποιουδήποτε άλλου<ref>Nectoux (1991), p. 43</ref>. Με το 6ο του Νυχτερινό, ο Φωρέ απενδύεται κάθε αναφορά σε άλλους συνθέτες <ref name=copland/> και ο πιανίστας Αλφρέντ Κορτό σημειώνει σχετικά: "''δεν υπάρχουν παρά ελάχιστες σελίδες μουσικής που μπορούν να συγκριθούν μ' αυτό''"<ref name=copland/>. Ο μουσικοκριτικός Μπράις Μόρισον αναφέρει ότι οι πιανίστες δείχνουν προτίμηση στα πρώιμα έργα, όπως το ''Impromptu'' No. 2 (= Αυτοσχεδιασμός), παρά στα ύστερα κομμάτια που βρίθουν "''τέτοιου προσωπικού πάθους, όπου ο θυμός εναλλάσσεται με την παραίτηση''", που δημιουργεί αμηχανία στο κοινό<ref name=morrison>Morrison, Bryce (1995). Liner notes to "Gabriel Fauré – The Complete Music for Piano", Hyperion Records, catalogue number CDA66911/4</ref> Fauré was unimpressed by purely virtuoso pianists, saying, "the greater they are, the worse they play me."<ref>Nectoux (1991), p. 379</ref>. Ο δε Φωρέ δεν εντυπωσιαζόταν από απόλυτα βιρτουόζους πιανίστες, λέγοντας πως "''όσο μεγαλύτεροι είναι, τόσο χειρότερα παίζουν τα έργα μου''"<ref>Nectoux (1991), p. 379</ref>.

 

Η ενορχήστρωση δεν ενδιέφερε ιδιαίτερα τον Φωρέ, πράγμα που συχνά ανέθετε στους μαθητές του, όπως τον [[Ζαν Ροζέ-Ντυκάς]] και τον Σαρλ Κεκλέν. Η αισθητική του ορίζεται γενικά από έναν μάλλον μελαγχολικό και ήρεμο τόνο<ref name=nectoux259/>, ενώ απουσιάζουν οι έντονες ηχητικές αντιθέσεις, καθώς -κατά τον ίδιο- "''υποκαθιστούν την έλλειψη ιδεών και τείνουν να γίνονται ένα είδος αυτο-ικανοποίησης''"<ref name=grove/>. Ο βιογράφος του, Νεκτού, γράφει πως "''η ιδέα της χροιάς δεν ήταν καθοριστικό στοιχείο της μουσικής του σύλληψης''"<ref name=nectoux259>Nectoux (1991), p. 259</ref>. Από τα ορχηστρικά του έργα ξεχωρίζει η ορχηστρική [[σουίτα]] "''Masques et bergamasques''" (βασισμένη σε μουσική για ένα θεατρικό έργο, μια ''divertissement comique'') και η μουσική για το θεατρικό "''Πελλέας και Μελισσάνθη''".

 

Όσον αφορά τα έργα μουσικής δωματίου, ξεχωρίζουν τα δύο του ''κουαρτέτα με πιάνο''<ref name=sackville265>Sackville-West, p. 265</ref>, ενώ περιλαμβάνονται και δύο ''κουιντέτα με πιάνο'', δύο [[σονάτα|σονάτες]] για βιολί, ένα ''τρίο με πιάνο'' και ένα [[κουαρτέτο εγχόρδων]]· το τελευταίο, μάλιστα, έχει χαρακτηριστεί ως "''ένας εσωτερικός διαλογισμός για τα περασμένα''".

 

Μεταξύ του 1905 και του 1913, κομμάτια του για πιάνο εξεδόθησαν σε διάτρητη μορφή για αυτόματα πιάνα ([[πιανόλα]]) από αρκετούς οίκους· απ' αυτά σώζονται σε ''κύλινδρο'' τα {{#tag:ref|"Romance sans paroles" No. 3, Barcarolle No. 1, Prelude No. 3, Pavane, Nocturne No. 3, ''Sicilienne'', Thème et variations και τα Valses-caprices Nos. 1, 3 και 4<ref>Nectoux (1991), p. 45.</ref>|group= n}}. Στη δεκαετία του 1920 μερικά από τα πιο γνωστά του τραγούδια ηχογραφήθηκαν, όπως το "Après un rêve" με την Olga Haley<ref>''[[Gramophone (magazine)|The Gramophone]]'', April 1925, p. 63</ref> και τα "Automne" και "Clair de lune" με την Ninon Vallin<ref>''The Gramophone'', November 1929, p. 19</ref>. Την επόμενη δεκαετία εμφανίζονται ηχογραφήσεις με πιο ηχηρά ονόματα εκτελεστών, όπως ο Georges Thill ("En prière")<ref>''The Gramophone'', December 1937, p. 18</ref>, και οι Jacques Thibaud και [[Αλφρέντ Κορτό]] (Σονάτα για βιολί No. 1 και Berceuse)<ref>''The Gramophone'', July 1932, p. 11 and December 1932, p. 19</ref>, ενώ το 1938 ηχογραφούνται και κάποια αποσπάσματα από τον "''Πελλέα και Μελισσάνθη''"<ref>''The Gramophone'', July 1938, p. 24</ref>.

 

Στη νεότερη εποχή του [[Δίσκος γραμμοφώνου|δίσκου βινυλίου]] και του [[Compact Disc|CD]], οι δισκογραφικές εταιρείες διαθέτουν εκτενείς καταλόγους με έργα του Φωρέ, σε πολλές εκτελέσεις από Γάλλους και μη εκτελεστές. Μερικοί από τους πιο γνωστούς ερμηνευτές, περιλαμβάνουν τους διευθυντές ορχήστρας [[Μισέλ Πλασόν]] (1981)<ref>EMI Records, catalogue number 5 86564-2</ref>, [[Υάν Πασκάλ Τορτελιέ]] (1996)<ref>Chandos Records, catalogue number Chan 9412</ref>, τα κουαρτέτα εγχόρδων Ysaÿe Quartet (1984) και Domus, τον βιολοντσελίστα Paul Tortelier, και τους βιολιστές [[Αρτύρ Γκρυμιώ]] και Joshua Bell<ref>March, pp. 450–53</ref>. Όλα τα έργα για πιάνο έχουν ηχογραφηθεί από τους Kathryn Stott (1995)<ref>Hyperion Records, catalogue number DA 66911/4</ref> και Paul Crossley (1984–85)<ref>CRD Records, catalogue number 5006</ref>, καθώς επίσης και από τους Jean-Philippe Collard (1982–84)<ref>EMI Records, catalogue number 5 85261-2</ref> και [[Πασκάλ Ροζέ]] (1990)<ref>Decca Records, catalogue number 425 606–40</ref>. Όσον αφορά στα τραγούδια του, ξεχωρίζουν μεταξύ άλλων οι Jean-Paul Fouchécourt, [[Φελίσιτυ Λοτ]], [[Τζον Μαρκ Αίνσλεϋ]] και η Jennifer Smith<ref>Hyperion Records, catalogue numbers CDA67333-CDA67336</ref>. Πολλές εκτελέσεις του Ρέκβιεμ είναι διαθέσιμες στην αγορά<ref>March pp. 455–56.</ref>, ενώ στην [[Πηνελόπη (όπερα)|Πηνελόπη]] φιγουράρουν τα ηχηρά ονόματα της Ρεζίν Κρεσπέν και [[Τζέσυ Νόρμαν]]<ref>Discoreale Records, catalogue number DR 10012-4; and Erato Records, catalogue number STU71386</ref>.

 

;Σημειώσεις

{{Reflist|group=n|colwidth=24em}}

{{Reflist|colwidth=25em}}

 

* Sackville-West, Edward, and Desmond Shawe-Taylor (1956). ''The Record Guide''. London: Collins. {{OCLC|500373060}}

 

{{Commons}}

* [http://www.kunstderfuge.com/faure.htm Gabriel Fauré MIDI files] Kunst der Fuge site

* {{IMSLP|id=Faur%C3%A9%2C_Gabriel|cname=Gabriel Fauré}}

* [http://www.schubertline.co.uk/Scorchshop/cgi-bin/catdetail.pl?c=faur Fauré's Songs] in Schubertline (online) edition

* [http://www.adventuresinmusic.biz/Archives/Music_Makers/Faure1.htm "The Master of Charms" – a series of short articles about Fauré's music on AdventuresInMusic.biz]

 

{{DEFAULTSORT:Φωρε Γκαμπριελ}}

[[Κατηγορία:Γάλλοι συνθέτες]]

[[Κατηγορία:Γάλλοι πιανίστες]]

[[Κατηγορία:Γεννήσεις το 1845]]

[[Κατηγορία:Θάνατοι το 1924]]

 

{{Link FA|en}}