Συνέδριο του Λιβάνου: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
→Σκοπός: μτφ σχολίων στη σημείωση |
|||
Γραμμή 106:
'''Σχόλια''': Το παραπάνω 2ο σημείωμα (φερόμενο στο αρχείο του Τσώρτσιλ με αριθμό 3-211-16) δεν αναφέρεται στα "Απομνημονεύματα" του Α. Ήντεν. Το ερώτημα αν τελικά στάλθηκε ή όχι δεν ανατρέπει τις αντιλήψεις και τις τότε προθέσεις του Τσώρτσιλ. Εκ της ημερομηνίας αυτού και των αναφερομένων σ΄ αυτό διαφαίνεται σαφέστατα ότι η πρόσκληση των εκπροσώπων των "ανθρώπων των βουνών" στο Συνέδριο του Λιβάνου από τον Σ. Βενιζέλο, καθώς και η με βεβαιότητα δήλωση αποδοχής τους σ΄ αυτό, είχαν ήδη προηγηθεί της 5ης Μαΐου του 1944.
==Σημειώσεις==
{{cnote|a|<u>'''Σχόλια''':</u> Εκ των παραπάνω περικοπών διαφαίνεται η σιγουριά του Γ. Παπανδρέου επί των εξελίξεων του πολέμου, σε βαθμό που αφήνει υπόνοιες ότι γνώριζε για την πολύωρη συνάντηση που είχε ο Άγγλος υπουργός Εξωτερικών Ήντεν με τον Ρώσο πρέσβη Γιούσεφ στο Λονδίνο στις 5 Μαΐου, δηλαδή 17 ημέρες πριν αρχίσει η Διάσκεψη του Λιβάνου, καθώς και τι ειπώθηκε, αν και ποτέ δεν δημοσιεύτηκε. Επίσης, στο λόγο του καταφέρεται κατά του ΕΑΜ και της ΠΕΕΑ ως να προέρχονται αποκλειστικά από κομμουνιστές, παρόλο που παρευρίσκονταν ο Άγγελος Αγγελόπουλος, όπως και ο Σαράφης που δεν ήταν κομμουνιστής.<br />
Αναφερόμενος στα τάγματα ασφαλείας (σύμφωνα με την άποψη της αριστεράς) δικαίωσε τις πράξεις τους αφού απ΄ αυτούς ζητούσαν προστασία τα θύματα του ΕΑΜ. Τέλος, όταν αναφέρθηκε στην ανταρσία της Αλεξάνδρειας, που αποτελούσε μια σκοτεινή υπόθεση, φέρεται να την υιοθέτησαν οι εαμικοί αντιπρόσωποι ότι αποτελούσε προβολή παρά δημιούργημά τους, εξ ου και η στάση τους επ΄ αυτού υπήρξε όχι μόνο διαλλακτική, αλλά και με αποκήρυξη αυτής. Έτσι, στο τέλος συμφώνησαν όλοι την τιμωρία των υποκινητών, αυτό δηλαδή που ζητούσαν ο Γεώργιος Β΄, ο Εμ. Τσουδερός, ο Γ. Παπανδρέου και οι σύμμαχοι. Οι εκπρόσωποι του ΕΑΜ και του ΚΚΕ ζήτησαν τουλάχιστον οι "άφρονες" να μην εκτελεστούν.<br />
Η στάση της Αλεξάνδρειας είχε προκαλέσει πρόβλημα στις συμμαχικές επιχειρήσεις της Μέσης Ανατολής, καθώς και την οργή των συμμάχων. Συγκεκριμένα ο Τσόρτσιλ είχε δηλώσει ότι "η λάμψη της Ελλάδος μεταξύ των εθνών αμαυρώθηκε", ενώ ο Ρούσβελτ με πιο σκληρό τρόπο δήλωσε ότι "η Ελλάς εξήλθε του συμμαχικού στρατοπέδου" (πρέπει να σημειωθεί ότι έπειτα από τη στάση της Αλεξάνδρειας διακόπηκε η συμμαχική/Βρετανική βοήθεια προς το ΕΑΜ).
Για το λόγο αυτό ακολούθησαν δραματικές συζητήσεις και ενστάσεις επί τετραήμερο. Ιδιαίτερα όμως επικριτικοί κατά του ΕΑΜ υπήρξαν στους λόγους τους ο Σ. Βενιζέλος και ο Π. Κανελλόπουλος. Εκπληκτική λέγεται πως υπήρξε, τη δεύτερη ημέρα των εργασιών, η αγόρευση του Π. Ρούσου στη προσπάθειά του ν΄ αποκρούσει τον Παπανδρέου, πλην όμως ο λόγος του έπεσε στο κενό, αφού δεν μπορούσε ν΄ αντιπαρατεθεί για τη δολοφονία του Δ. Ψαρρού για την οποία ο Γ. Καρτάλης δεν έπαψε σχεδόν ούτε λεπτό, σε έντονη συγκινησιακή φόρτιση, επί δύο συνεχείς ώρες να κατηγορεί και να αποκαλύπτει τις πραγματικές προθέσεις του ΕΑΜ - ΕΛΑΣ. Ιδιαίτερα όταν αποκάλυψε κατά τη συνάντηση που είχε με τον Σιάντο στο ορεινό αεροδρόμιο Νεράιδας, τον Αύγουστο του 1943, όταν του αρνήθηκε την ένταξη του 5/42 ΣΕ στον ΕΛΑΣ, ο Σιάντος του απάντησε "''Πας τις αρνούμενος να συνεργαστεί με το ΚΚΕ θα θεωρηθεί Γκεσταμπίτης''". Σε μία μάλιστα αποστροφή του λόγου του ο Γ. Καρτάλης αναφερόμενος στον Σαράφη του είπε: "''Ανηγορεύθης αρχιστράτηγος του ΕΛΑΣ δι΄ εμπτυσμού''" (υπονοώντας τις ταπεινωτικές συνθήκες προσχώρησής του). Όταν στη συνέχεια ο Σαράφης πήρε το λόγο προσπαθώντας ν΄ αποσείσει τις κατηγορίες επιτέθηκε στους εκπροσώπους των άλλων οργανώσεων, καταλήγοντας "''Οικοδομήσαμε τη δύναμή μας μαχόμενοι και δημιουργώντας την Ελεύθερη Ελλάδα''". Τον λόγο πήραν και όλοι οι άλλοι αντιπρόσωποι όπου ακούστηκαν διάφορα φοβερά κατά του ΕΛΑΣ, όπως του τύπου ο ΕΔΕΣ πρώτος εχθρός αντί των Γερμανών. Παίρνοντας τον λόγο ο Ι. Σοφιανόπουλος υποστήριξε την ανάγκη δημιουργίας εθνικού στρατού και τη συνδιαλλαγή όλου του ελληνικού πολιτικού κόσμου για την εξασφάλιση ομαλού πολιτικού βίου και της δημοκρατικής εξέλιξης. Τελικά μέσα σ΄ ένα κλίμα ενθουσιασμού έγιναν δεκτές ομόφωνα οι προγραμματικές αρχές.
Το βράδυ της 20ης Μαΐου το κείμενο που προέκυψε ως κοινή δήλωση των 25 συνέδρων το οποίο και υπέγραψαν όλοι χαρακτηριζόμενο από τον Γ. Παπανδρέου «Εθνικό Συμβόλαιο» βασιζόταν στις αρχικές προγραμματικές διακηρύξεις του ίδιου.
}}
{{cnote|β|Το παραπάνω "συμβόλαιο" είναι γεγονός ότι προέβλεπε σχηματισμό ενιαίας κυβέρνησης χωρίς όμως να καθορισθεί ο αριθμός και τα συγκεκριμένα Υπουργεία που θα λάμβανε το ΕΑΜ<ref>Σπυρίδων Γασπαρινάτος, Η Κατοχή, τόμ. 2, σ. 548</ref>, αφήνοντας το θέμα αυτό στο άμεσο μέλλον σε συζητήσεις που θα διεξάγονταν στο Κάιρο. Αξίζει όμως να επισημανθούν τα ακόλουθα σημεία:
:α) Πουθενά δεν έγινε μνεία για την μέχρι τότε "Εθνική Αντίσταση".
Γραμμή 116 ⟶ 125 :
Και τα επτά παραπάνω σημεία σε συσχετισμό των προκαταρκτικών "μίνιμουμ αξιώσεων" καταμαρτυρούν όχι μόνο απλή υποχώρηση του ΕΑΜ, αλλά πλήρη αναδίπλωση αυτού σε ουσιαστικές θέσεις. Εξ ου και ο μεν Σ. Γρηγοριάδης να χαρακτηρίσει το Συνέδριο ως τη μεγαλύτερη ήττα που υπέστη το ΕΑΜ <ref>"Δεκέμβριος 1944 - το ανεξήγητο λάθος", σελ.101</ref>, ενώ ο Β. Ραφαηλίδης "Βατερλώ του ΕΑΜ, του ΚΚΕ και όλων των αριστερών πολιτικών δυνάμεων"<ref>"Ιστορία (κωμικοτραγική) του Νεοελληνικού Κράτους 1830-1974", σελ.175</ref>. Βέβαια όταν αυτά άρχισαν να γίνονται γνωστά στα βουνά τη Ελλάδας η οργή που ξέσπασε ήταν αναμενόμενη, με συνέπεια ν΄ ακολουθήσει κρίση.
}}
==Παραπομπές==
| |||