Άνω Μακεδονία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
ZéroBot (συζήτηση | συνεισφορές)
μ r2.7.1) (Ρομπότ: Προσθήκη: mk:Горна Македонија
μ Διόρθωση λάθους CHECKWIKI 64 + επιμέλεια με τη χρήση AWB (8480)
Γραμμή 11:
}}
[[Αρχείο:Macedonian Kingdom.jpg|right|250px|thumb|Χάρτης της Μακεδονίας]]
Η '''Άνω Μακεδονία''' ή '''άνω Αλιάκμων Μακεδονίαν''', αναφέρεται ιστορικά ως η ευρύτερη γεωγραφική περιοχή που καταλαμβάνουν οι δυτικές περιοχές της [[Μακεδονία|Αρχαίας Μακεδονίας]].<ref>[http://invenio.lib.auth.gr/record/100726/files/Chatzinikolaou.pdf?version=1] [[Καλλιόπη Γ. Χατζηνικολάου|Χατζηνικολάου, Κ.]] (2007). Οι λατρείες των θεών και των ηρώων στην Άνω Μακεδονία κατά την αρχαιότητα (Ελιμεία, Εορδαία, Ορεστίδα, Λυγκιστίδα).. Διδακτορική διατριβή. Θεσσαλονίκη: Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης-Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας </ref> O όρος ''άνω'' σημαίνει ''ορεινή'', λόγω του φυσικού αναγλύφου της περιοχής, καθώς και ''άνω αλιάκμων'', ώστε να διαχωρίζεται με το κατώτερο τμήμα του ποταμού [[Αλιάκμονας|Αλιάκμονα]], ο οποίος διαρρέει την κεντρική και δυτική Μακεδονία. Η πρώτη αναφορά της περιοχής αποδίδεται στον [[Ηρόδοτος|Ηρόδοτο]] που αναφέρεται στην εισβολή του [[Ξέρξης Α' της Περσίας|Ξέρξη]] στην [[Θεσσαλία]] και στην περιπλάνηση του ιδρυτή του βασιλείου οίκου των [[Τημενίδες|Τημενιδών Αργεαδών]] [[Περδίκκας Α' της Μακεδονίας|Πέρδικκα Α']].<ref>[[Ηρόδοτος]] 7. 173.4: ''«ἐσβολήν ἐς Θεσσαλούς κατά τήν ἄνω μακεδονίην, διά Περραιβῶν κατά Γόννων πόλιν…ἡ στρατιή ἡ Ξέρξεω…»''</ref>. Άργότερα αναφέρεται σε αυτή και ο [[Θουκυδίδης]] σχετικά με την κατάλυση της ημιαυτονομίας των βασιλείων από τον [[Φίλιππος Β' της Μακεδονίας|Φίλιππο Β']].<ref>[[Θουκυδίδης]] 2.99.1-2 ''«ες την κάτω Μακεδονίαν, ης ο Περδίκκας ήρχεν. Των γαρ Μακεδόνων εισι Λυγκησταί και Ελιμιώται κα άλλα έθνη επάνωθεν, ά ξύμμαχα μεν εστι τούτοις και υπήκοα, βασιλείας δ' έχει καθ' αυτά. Των δ' παρά θάλασσαν νυν Μακεδονίαν Αλέξανδρος ο Περδίκκου πατή και οι πρόγονοι αυτού, Τημενίδαι γαρ το αρχαίον όντες εξ Άργους...»''</ref>
 
===Γεωγραφία===
Σήμερα θα μπορούσαμε να πούμε ότι καλύπτει γεωγραφικά την σημερινή [[Δυτική Μακεδονία]] καθώς και περιοχές βόρεια αυτής, πέριξ των ελληνικών συνόρων, στο έδαφος της σημερινής [[πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας|Π.Γ.Δ.Μ.]] και της [[Αλβανία|Αλβανίας]]ς, καθώς και νότια, στα βόρεια ημιορεινά τμήματα της Θεσσαλίας. Το όνομα Άνω Μακεδονία δόθηκε πιθανότητα λόγω του ορεινού αναγλύφου της περιοχής ώστε να διαχωρίζεται με την πεδινή περιοχή της [[Κάτω Μακεδονία|Κάτω Μακεδονίας]]ς, μεγάλο μέρος της οποίας καλύπτει γεωγραφικά η σημερινή [[Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας|Κεντρική Μακεδονία]].{{Πηγή}}
 
Στην Άνω Μακεδονία τοποθετούνταν οι επαρχίες του δυτικού [[Μακεδονικό βασίλειο|μακεδονικού βασιλείου]]. Ο αριθμός των επαρχιών και τα όρια αυτών δεν μπορούν να προσδιοριστούν με σαφήνεια, λόγω διφορούμενων απόψεων ιστορικών και γεωγράφων της εποχής και της ύστερης αρχαιότητας.
 
Οι πιο γνωστές επαρχίες ήταν: η [[Εορδαία]], η [[Ελιμία]], η [[Λυγκηστίδα]], η [[Ορεστίδα]]. Η [[Πελαγονία]], βόρεια της περιοχής των τεσσάρων αυτών επαρχιών, άλλοτε ταυτίζεται με την Λυγκηστίδα και άλλοτε ως ξεχωριστή [[Ρωμαϊκή επαρχία|επαρχία]] κατά την [[Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία|Ρωμαϊκή Περίοδο]]. Σύμφωνα με άλλους ιστορικούς και γεωγράφους, προστίθενται η [[Τυμφαία]] (περιοχή [[Νομός Γρεβενών|Γρεβενών]] και [[Ζαγόρι|Ζαγορίου]]) και η [[Δευρίοπος]], μέρος της [[Παιονία|Παιονίας]]ς. Επίσης προστίθενται στο Μακεδονικό Βασίλειο από τον [[Τίτος Λίβιος|Λίβιο]]<ref>[[Τίτος Λίβιος]] 45.29.9 και 45.30.6</ref> και ορισμένους σύγχρονους ιστορικούς, περιοχές που ιστορικά θα λέγαμε ότι ανήκαν στην [[Αρχαία Ήπειρος|Αρχαία Ήπειρο]]: η [[Ατιντανία]], με κατοίκους τους [[Ατίντανες]] και η [[Δασσαρήτιδα]], με κατοίκους τους [[Δασσαρήτες]] ή Δέξαρες.
 
Τα γεωγραφικά όρια της Άνω Μακεδονίας, τουλάχιστον για τις τέσσερις επαρχίες που είναι ευρύτερα γνωστές, παραθέτει ο [[Στράβων]].<ref>[[Στράβων]] 7. απόσπ.12) ''«ότι Πηνειός ορίζει την Κάτω και προς τη θαλάττη Μακεδονίαν από Θετταλίας και Μαγνησίας, Αλιάκμων δ' την Άνω Μακεδονίαν»''</ref>. Ορίζει την Κάτω Μακεδονία με φυσικό όριο νότια τον [[πηνειός|Πηνειό]] και ο Αλιάκμων ορίζει νότια, την Άνω Μακεδονία.
 
===Ιστορία===
Γραμμή 46:
 
'''[[Ορεστίδα]]''' ''ή Όρέστεια, Ορεστίς''
* [[Άργος Ορεστικό|Άργος Ορεστικόν]]ν ''ή Ορεστίς [Αρμενοχώρι;]''<ref>[http://www.agelioforos.gr/default.asp?pid=7&ct=100&artid=83241 Στα ίχνη του αρχαίου Αργους της Μακεδονίας 06/03/2011]</ref>
* [[Καστοριά|Κέλετρον]]<ref> Ιστοσελίδα δήμου Καστοριάς: Καστοριά - Προέλευση του ονόματος</ref>
* Βάτυννα ''[Κρανοχώρι;]''<ref>[http://www.kastoriacity.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=237&Itemid=457 Ιστοσελίδα δήμου Καστοριάς: Άργος Ορεστικό και Αρχαία Βάτυννα.]</ref>
* (Αγία Άννα)
* Κρεπενή <ref>[http://books.google.ca/books?id=6gbvAAAAMAAJ&q=%CE%BA%CF%81%CE%B5%CF%80%CE%B5%CE%BD%CE%AE&dq=%CE%BA%CF%81%CE%B5%CF%80%CE%B5%CE%BD%CE%AE&hl=en&ei=mW9QTomFJMbJgQfz7rmTBw&sa=X&oi=book_result&ct=result]
, Volume 54, Part 2, Issue 2, Hypourgeio Politismou, 2006, σελ. 644</ref>
* (Πλατανιά)
* [[Νεστόριο Καστοριάς|Νεστόριο]]<ref>Χ. Τσούγγαρης, Ανασκαφικές έρευνες στον νομό Καστοριάς κατά το 1999, ΑΕΜΘ 13 (1999), σ. 611</ref>
* (Σισάνι)
* (Τσούκα)
 
'''[[Ελιμία|Ελιμεία]]''' ''ή Ελιμιώτις, Ελιμιώτιδα''
Γραμμή 65:
* [[Σέρβια|Φύλακαι]]
 
'''[[Λυγκηστίδα|Λυγκηστίδα]]''' ''ή Λυγκηστίς, ή [[Πελαγονία]] (Ρωμ.)''
* [[Μοναστήρι (ΠΓΔΜ)|Ηράκλεια Λιγκηστίς]]
* [[Οχρίδα|Λύχνιδος]]
Γραμμή 72:
===Μερικοί βασιλείς με καταγωγή από την Άνω Μακεδονία===
'''Δυναστεία των Αργεαδών ή Τημενιδών'''
*[[Περδίκκας]]
*[[Αργαίος Α' της Μακεδονίας|Αργαίος Α']]
*[[Αλκέτας Α' της Μακεδονίας|Αλκέτας Α']]
Γραμμή 79:
*[[Αντίγονος ο Μονόφθαλμος]]
*[[Αντίγονος Β' Γονατάς]]
*[[Αντίγονος Γ΄ Δώσων]]
*[[Περσέας της Μακεδονίας|Περσέας]]
'''Δυναστεία των Πτολεμαίων'''