Κυνουρία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Παλαιότερες έδρες της επαρχίας υπήρξαν εκτός από το Άστρος και το Λεωνίδιο οι ορεινοί οικισμοί [[Άγιος Πέτρος|Άγιος Πέτρος]] και [[Πραστός Αρκαδίας|Πραστός]]. Ένα τμήμα της Κυνουρίας περιλαμβάνει τα χωριά των [[Τσάκωνες|Τσακώνων]], πληθυσμιακής ομάδας που είναι ομιλητές της [[Τσακωνική διάλεκτος|Τσακώνικης διαλέκτου]]. Η περιοχή τους καταλαμβάνει μέρος του νότιου κυρίως τμήματος της επαρχίας.

Σε περιοχή της νότιας Κυνουρίας, γνωστή ως [[Τσακωνιά]], ομιλείται η [[Τσακωνική διάλεκτος]]. Η Τσακωνική διάλεκτος προήλθε από τη [[Δωρική διάλεκτος]] η οποία είχε επικρατήσει στην περιοχή κατά την αρχαιότητα λόγω της εγκατάστασης Δωριέων στην Κυνουρία. Η τσακώνικη διάλεκτος έχει εξάπλωση κυρίως στις κωμοπόλεις του Λεωνιδίου και του Τυρού και τα χωριά Μέλανα, Άγιος Ανδρέας, Βασκίνα, Πραστός, Σίταινα και Καστάνιτσα.<ref>[http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/culture/tsakonia/langage.html Πανεπιστήμιο Πάτρας, Η Τσακώνικη Διάλεκτος]</ref>.

Στην αρχαιότητα η Κυνουρία ήταν η χώρα των Κυνουρέων, λαός πιθανόν Ιωνικής καταγωγής.<ref>[http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/arcadia-hist/topics/kynhist1.html Κυνουρία, ιστορική αναδρομή]</ref>. Μετά την κάθοδο των Δωριέων στην Κυνουρία εγκαταστάθηκαν [[Δωριείς]].<ref>[http://www.nmo.gr/Parko/istoria.htm Ιστορία της Κυνουρίας]</ref>. Το κράτος της Κυνουρίας έγινε σύντομα στόχος των ισχυρών γειτόνων του, των [[Σπαρτιάτες|Σπαρτιατών]] των [[Αργείοι|Αργείων]] και των [[Αρκάδες|Αρκάδων]] [[Τεγέα|Τεγεατών]]. Αποτέλεσε κυρίως μήλον της έριδος μεταξύ των Σπαρτιατών και των Αργείων, καθώς βρισκόταν ανάμεσα στα δύο κράτη. Παρά την έντονη πίεση των γειτόνων της η Κυνουρία πρέπει να παρέμενε ανεξάρτητη μέχρι την εποχή του Αργείου Τυράννου [[Φείδωνας|Φείδωνα]] οπότε και πέρασε στην κυριαρχία του Άργους. Το Άργος τότε βρισκόταν στην μέγιστη ακμή του. Μετά τη Φείδωνα όμως το Άργος άρχισε σταδιακά να παρακμάζει ενώ η Σπάρτη ισχυροποιούταν. Η τύχη της Κυνουρίας φαίνεται να κρίθηκε οριστικά ο 546 π.Χ., στη [[μάχη της Θυρέας]]<ref>[[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Κλειώ|Ηροδότου Ιστορία, βιβλίο Α΄]]ἔς τε δὴ ὦν τὰς ἄλλας ἔπεμπε συμμαχίας καὶ δὴ καὶ ἐς Λακεδαίμονα. τοῖσι δὲ καὶ αὐτοῖσι τοῖσι Σπαρτιήτῃσι κατ᾽ αὐτὸν τοῦτον τὸν χρόνον συνεπεπτώκεε ἔρις ἐοῦσα πρὸς Ἀργείους περὶ χώρου καλεομένου Θυρέης</ref> ή μάχη των εξακοσίων επιλέκτων, οπότε η Σπάρτη επικράτησε του Άργους και απέκτησε τον έλεγχο της Κυνουρίας. Η Κυνουρία παρέμεινε Σπαρτιατική μέχρι το 338 π.Χ.. Την χρονιά αυτή ο [[Φίλιππος Β' ο Μακεδών|Φίλιππος Β΄]] απέδωσε την βόρεια Κυνουρία στους Αργείους ενώ η νότια περιόχη των Πρασιών και του Τυρού η οποία ήταν το φυσικό σύνορο της αρχαίας Σπάρτης παρέμεινε στη Σπάρτη. Οι σημαντικότερες πόλεις της αρχαίας Κυνουρίας ήταν στη βόρεια Κυνουρία η Θυρέα και η Ανθήνη και στη νότια Κυνουρία οι Πρασιές, ο Τυρός, η Πολίχνη, η Γλυπία και το Μάριο.