Βικιπαίδεια

Μάχη της Γαβιηνής: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιήγηση ιστορικού διαδραστικά
← Προηγούμενη διαφοράΕπόμενη διαφορά →
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
ΟπτικήΚώδικας wiki
μ r2.7.2) (Ρομπότ: Προσθήκη: bg:Битка при Габиена
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 1:
{{στρατιωτική σύγκρουση
| σύγκρουση = Μάχη της ΓαβιηνήςΓαβηινής
| μέροςτου = [[Διάδοχοι του Μεγάλου Αλεξάνδρου|Πόλεμοι των Διαδόχων του Μεγάλου Αλεξάνδρου]]
| εικόνα =[[ File:Shakh kenar dam before Ghavkhouni.jpg|300px]]
| λεζάντα = Ποταμός του [[Ισφαχάν]], όπου βρίσκονταν η Γαβηινή
| λεζάντα =
| χρονολογία = Ιανουάριος [[316 π.Χ.]]
| τόπος = Γαβηινή (πλησίον του σημερινού [[ΓαβιηνήΙσφαχάν]], στο σημερινό [[Ιράν]]
| έκβαση = Νίκη Επικράτηση του [[Αντίγονος ο Μονόφθαλμος|Αντίγονου]]
| μαχόμενος1=[[Αρχείο:Diadochi satraps babylon.png|30px]] [[Διάδοχοι του Μεγάλου Αλεξάνδρου]]
| μαχόμενος1 =
 
| μαχόμενος2 =
| μαχόμενος2=[[Αρχείο:Diadochi satraps babylon.png|30px]] [[Διάδοχοι του Μεγάλου Αλεξάνδρου]]
| αρχηγός1 = [[Αντίγονος ο Μονόφθαλμος]]<br />[[Πείθων]] της [[Μηδία]]ς
| αρχηγός2 = [[Ευμένης της Καρδίας]]
| αρχηγός2 = [[Ευμένης της Καρδίας]]<br />[[Αντιγένης]]<br />[[Τεύταμος]]<br />[[Πευκέστας]] της [[Περσία|Περσίδος]]<br /> [[Τληπόλεμος]] της [[Καρμανία]]ς<br />[[Σιβύρτιος]] της [[Αραχωσία]]ς <br /> [[Στάσανδρος]] της [[Αρεία]]ς και [[Δραγγιανή]]ς<br /> [[Εύδαμος]] της [[Ινδική]]ς <br /> [[Ανδρόβαζος]] από τη σατραπεία των [[Παροπαμισάδες|Παροπαμισαδών]] <br /> Φίλιππος
| σθένος1 = 28.000 πεζοί, 10.600 ιππείς, 65 ελέφαντες
| σθένος2σθένος1 = 3522.000 πεζοίβαρύ πεζικό,<br 6/> 5.300000 ελαφρύ πεζικό,<br /> 9.000 ιππείς,<br /> 12565 ελέφαντες
| σθένος2 = 17.000 βαρύ πεζικό,<br /> 19.700 ελαφρύ πεζικό,<br /> 6.000 ιππείς,<br /> 114 ελέφαντες
| απώλειες1 = 5.000 νεκροί
| απώλειες2 = 300 νεκροί
| σημειώσεις =
}}
Γραμμή 22 ⟶ 23 :
== Προοίμιο ==
 
Το [[323 π.Χ.]] ο [[Μέγας Αλέξανδρος]] πέθανε. Δεν άφησε όμως διάδοχο στο απέραντο κράτος του. Το [[321 π.Χ.]] , ύστερα από την εκτέλεση του [[Περδίκκας|Περδίκκα]] που κατείχε την θέση του ανωτάτου αξιωματούχου του κράτους (αρχικά «χιλίαρχος» και έπειτα «προστάτης των βασιλέων» ) <ref>Ιστορία του Ελληνικού έθνους ''Τόμος Δ' Μέγας Αλέξανδρος –Ελληνιστικοί Χρόνοι . ΔΙΑΔΟΧΟΙ ΤΟΥ Μ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ –ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ (323-306 π.Χ.).ΑΓΩΝΕΣ ΤΟΥ ΠΕΡΔΙΚΚΑ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΤΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ . ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΠΕΡΔΙΚΚΑ.σελ.252'' </ref> , άρχισε το μοίρασμα της αυτοκρατορίας του Αλεξάνδρου στο [[Τριπαράδεισο]] της [[Συρία]]ς (Συμφωνία του Τριπαράδεισου) από τον γηραιό [[Αντίπατρος|Αντίπατρο]] που ανακηρύχτηκε από τον στρατό «επιμελητής αυτοκράτωρ» <ref>Ιστορία του Ελληνικού έθνους ''Τόμος Δ' Μέγας Αλέξανδρος –Ελληνιστικοί Χρόνοι . ΔΙΑΔΟΧΟΙ ΤΟΥ Μ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ –ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ (323-306 π.Χ.).Η ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΗΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΕΙΑΣ ΤΟΥ ΑΝΤΙΠΑΤΡΟΥ (321-319 π.Χ.) . Η ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΤΟΥ ΤΡΙΠΑΡΑΔΕΙΣΟΥ (321 π.Χ.).σελ.252'' </ref> . Ο διορισμένος από τον Αντίπατρο, νέος «προστάτης των βασιλέων» Αντίγονος<ref>Ιστορία του Ελληνικού έθνους ''Τόμος Δ' Μέγας Αλέξανδρος –Ελληνιστικοί Χρόνοι . ΔΙΑΔΟΧΟΙ ΤΟΥ Μ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ –ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ (323-306 π.Χ.).Η ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΗΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΕΙΑΣ ΤΟΥ ΑΝΤΙΠΑΤΡΟΥ (321-319 π.Χ.) . Η ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΤΟΥ ΤΡΙΠΑΡΑΔΕΙΣΟΥ (321 π.Χ.).σελ.253'' </ref> κινήθηκε κατά του υποστηρικτή του Περδίκκα Ευμένη που βρίσκονταν στην [[Καππαδοκία]] (Ορκύνια πεδία, άνοιξη του [[ 320 π.Χ.]]) <ref>Ιστορία του Ελληνικού έθνους ''Τόμος Δ' Μέγας Αλέξανδρος –Ελληνιστικοί Χρόνοι . ΔΙΑΔΟΧΟΙ ΤΟΥ Μ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ –ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ (323-306 π.Χ.).Η ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΗΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΕΙΑΣ ΤΟΥ ΑΝΤΙΠΑΤΡΟΥ (321-319 π.Χ.) . ΑΓΩΝΕΣ ΤΟΥ ΑΝΤΙΓΟΝΟΥ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΕΥΜΕΝΟΥΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΛΚΕΤΑ (320-319 π.Χ.).σελ.253'' </ref>. Ο Αντίγονος είχε 10.000 πεζούς, 2.000 ιππείς και 30 πολεμικούς ελέφαντες, ενώ ο Ευμένης 20.000 πεζούς και 5.000 ιππείς. Με ένα έξυπνο τέχνασμα ο Αντίγονος παρουσίασε τον στρατό του διπλάσιο από ότι πραγματικά ήταν . Έτσι κατάφερε να εξαναγκάσει τον αντίπαλο του σε υποχώρηση<ref> Στρατιωτική Ιστορία . ΜΠΕΛΕΖΟΣ Σ. ΔΗΜΗΤΡΗΣ ''ΑΝΤΙΓΟΝΟΣ Ο ΜΟΝΟΦΘΑΛΜΟΣ.Ο ΠΡΩΤΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΤΩΝ ΔΙΑΔΟΧΩΝ.σελ.9'' </ref>. Η υποχώρηση κατέληξε σε καταστροφή του στρατού του Ευμένη, όταν κατά την μάχη που ακολούθησε ο Απολλωνίδης αρχηγός του ιππικού της παράταξης του Ευμένη, ύστερα από συνεννόηση με τον Αντίγονο αυτομόλησε προς αυτόν <ref>Ιστορία του Ελληνικού έθνους ''Τόμος Δ' Μέγας Αλέξανδρος –Ελληνιστικοί Χρόνοι . ΔΙΑΔΟΧΟΙ ΤΟΥ Μ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ –ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ (323-306 π.Χ.).Η ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΗΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΕΙΑΣ ΤΟΥ ΑΝΤΙΠΑΤΡΟΥ (321-319 π.Χ.) . ΑΓΩΝΕΣ ΤΟΥ ΑΝΤΙΓΟΝΟΥ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΕΥΜΕΝΟΥΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΛΚΕΤΑ (320-319 π.Χ.).σελ.253'' </ref> .
Το [[323 π.Χ.]] ο [[Μέγας Αλέξανδρος]] πέθανε. Δεν άφησε όμως διάδοχο στο απέραντο κράτος του. Το [[320 π.Χ.]] άρχισε το μοίρασμα της αυτοκρατορίας του Αλεξάνδρου στο [[Τριπαράδεισο]] της [[Συρία]]ς. Έτσι άρχισαν οι διαμάχες για περισσότερα εδάφη. Ο Αντίγονος και ο [[Κάσσανδρος]] συμμάχησαν κατά του Ευμένη και επιχείρησαν να τον νικήσουν στην [[Καππαδοκία]]. Ο Αντίγονος είχε 10.000 πεζούς, 2.000 ιππείς και 30 πολεμικούς ελέφαντες, ενώ ο Ευμένης 20.000 πεζούς και 5.000 ιππείς. Με ένα έξυπνο τέχνασμα ο Αντίγονος κατάφερε να κατατροπώσει τον Ευμένη.
 
Μετά το θάνατο του Αντιπάτρου την εξουσία στη Μακεδονία την ανέλαβε ο [[Πολυπέρχων]]( άνοιξη του 319 π.Χ.). Ο Αντίγονος όμως δεν αναγνώρισε την εξουσία του Πολυπέρχοντα. Ο τελευταίος πήρε με το μέρος του τον Ευμένη. Ο Αντίγονος πήρε με το μέρος του τον [[Κάσσανδρος|Κάσσανδρο]], ο οποίος δεν ανέχονταν να είναι υφιστάμενος του Πολυπέρχοντα («χιλίαρχος») και τον [[Πτολεμαίος ο Σωτήρ|Πτολεμαίο]] που μετά τον θάνατο του Αντίπατρου θεωρούσε την Αίγυπτο, στην οποία ήταν σατράπης προσωπική του κτήση (τέλος του 319 π.Χ.) Παρά<ref> τις ήττεςΣτρατιωτική Ιστορία . ΜΠΕΛΕΖΟΣ Σ. ΔΗΜΗΤΡΗΣ ''ΑΝΤΙΓΟΝΟΣ Ο ΜΟΝΟΦΘΑΛΜΟΣ.Ο ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΤΩΝ ΔΙΑΔΟΧΩΝ.σελ.9'' </ref> . Ενώ ο Πολυπέρχων προσπαθούσε να αντιμετωπίσει τον Κάσσανδρο και τους συμμάχους του στην Νότια Ελλάδα (όχι με επιτυχία ) <ref> Στρατιωτική Ιστορία . ΜΠΕΛΕΖΟΣ Σ. ΔΗΜΗΤΡΗΣ ''ΑΝΤΙΓΟΝΟΣ Ο ΜΟΝΟΦΘΑΛΜΟΣ.Ο ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΤΩΝ ΔΙΑΔΟΧΩΝ.σελ.9'' </ref> ο Πολυπέρχοντας στόλος του νίκησε τον Αντίγονοστόλο του Αντίγονου που είχε ενισχυθεί και από τον στρατηγό του Κάσσανδρου Νικάνορα, σε μια ναυμαχία κοντά στο [[Βυζάντιο]] <ref>Ιστορία του Ελληνικού έθνους ''Τόμος Δ' Μέγας Αλέξανδρος –Ελληνιστικοί Χρόνοι . ΑλλάΔΙΑΔΟΧΟΙ μετάΤΟΥ οΜ. ΑντίγονοςΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ παρά–ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ την ήτταΚΟΣΜΟΣ (323-306 π.Χ.).ΑΓΩΝΕΣ ΤΟΥ ΚΑΣΣΑΝΔΡΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΝΤΙΓΟΝΟΥ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΠΟΛΥΠΕΡΧΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΥΜΕΝΟΥΣ (319-316 π.Χ.) . ΗΤΤΕΣ ΤΟΥ ΠΟΛΥΠΕΡΧΟΝΤΟΣ .σελ.259'' </ref>. Όμως ο Αντίγονος του αιφνιδίασε τους αντιπάλους του τον ναύαρχο Κλείτο και τον Αρριδαίο σατράπη της Ελλησποντιακής Φρυγίας και με μια επίθεση κατάφερε να σκοτώσεικαταλάβει πολλούςτον απόστόλο τοτου στράτευμαΚλείτου , ο οποίος φονεύτηκε προσπαθώντας να διαφύγει (φθινόπωρο του Πολυπέρχοντα318 π.Χ.).Έτσι ο Αντίγονος απέκτησε τον έλεγχο του Αιγαίου<ref>Ιστορία του Ελληνικού έθνους ''Τόμος Δ' Μέγας Αλέξανδρος –Ελληνιστικοί Χρόνοι . ΔΙΑΔΟΧΟΙ ΤΟΥ Μ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ –ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ (323-306 π.Χ.).ΑΓΩΝΕΣ ΤΟΥ ΚΑΣΣΑΝΔΡΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΝΤΙΓΟΝΟΥ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΠΟΛΥΠΕΡΧΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΥΜΕΝΟΥΣ (319-316 π.Χ.) . ΗΤΤΕΣ ΤΟΥ ΠΟΛΥΠΕΡΧΟΝΤΟΣ .σελ.259'' </ref>.
 
Μετά την νίκη του, ο Αντίγονος, κατευθύνθηκε με 20.000 πεζούς και 4.000 ιππείς στην Συρία στην πόλη της Ρωσού όπου ο Ευμένης προσπαθούσε να συγκροτήσει στόλο. Ο Αντίγονος κατάφερε να αποσπάσει τον στόλο του αντιπάλου του και ο Ευμένης κατέφυγε στις Άνω σατραπείες προκειμένου να αναζητήσει συμμάχους <ref>Ιστορία του Ελληνικού έθνους ''Τόμος Δ' Μέγας Αλέξανδρος –Ελληνιστικοί Χρόνοι . ΔΙΑΔΟΧΟΙ ΤΟΥ Μ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ –ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ (323-306 π.Χ.).ΑΓΩΝΕΣ ΤΟΥ ΚΑΣΣΑΝΔΡΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΝΤΙΓΟΝΟΥ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΠΟΛΥΠΕΡΧΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΥΜΕΝΟΥΣ (319-316 π.Χ.) . Ο ΕΥΜΕΝΗΣ «ΑΥΤΟΚΡΑΤΩΡ ΣΤΡΑΤΗΓΟΣ» .σελ.262'' </ref>. Ζήτησε την βοήθεια του σατράπη της [[Βαβυλωνία]]ς [[Σέλευκος|Σέλευκου]], και της [[Μηδία]]ς Πείθωνος . Όταν αυτοί δεν τον βοήθησαν συμμάχησε με άλλους [[σατράπης|σατράπες]], αντιπάλους του Σέλευκου και του Πείθωνος ([[Πευκέστας|Πευκέστα]] της [[Περσία|Περσίδος]], [[Τληπόλεμος|Τληπόλεμο]] της [[Καρμανία]]ς, [[Σιβύρτιος|Σιβύρτιο]] της [[Αραχωσία]]ς, [[Στάσανδρος|Στάσανδρο]] της [[Αρεία]]ς και [[Δραγγιανή]]ς, [[Εύδαμος|Εύδαμο]] της [[Ινδική]]ς και [[Ανδρόβαζος|Ανδρόβαζο]] από τη σατραπεία των [[Παροπαμισάδες|Παροπαμισαδών]], στην οποία σατράπης ήταν ο [[Οξυάρτης]]) με τους οποίους οι δύο πρώτοι βρίσκονταν σε πόλεμο <ref>Ιστορία του Ελληνικού έθνους ''Τόμος Δ' Μέγας Αλέξανδρος –Ελληνιστικοί Χρόνοι . ΔΙΑΔΟΧΟΙ ΤΟΥ Μ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ –ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ (323-306 π.Χ.).ΑΓΩΝΕΣ ΤΟΥ ΚΑΣΣΑΝΔΡΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΝΤΙΓΟΝΟΥ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΠΟΛΥΠΕΡΧΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΥΜΕΝΟΥΣ (319-316 π.Χ.) . ΑΝΤΙΠΑΛΕΣ ΠΑΡΑΤΑΞΕΙΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΜΕΤΑΞΥ ΑΝΤΙΓΟΝΟΥ ΚΑΙ ΕΥΜΕΝΟΥΣ ΣΤΗΝ ΑΣΙΑ .σελ.262'' </ref> . Ο Σέλευκος ζήτησε τότε τη βοήθεια του Αντίγονου. Ο Αντίγονος έσπευσε στην Μεσοποταμία . Αφού όρισε τον Σέλευκο σατράπη της Σουσιανής κινήθηκε προς τα Σούσα που κατέχονταν από μια φρουρά του Ευμένη. Εκεί άφησε μια δύναμη με επικεφαλής τον Σέλευκο προκείμενου να πολιορκήσει και να καταλάβει την πόλη και ο ίδιος με τον υπόλοιπο στρατό του κατευθύνθηκε προς τις ανατολικές σατραπείες . Αφού πέρασε πολεμώντας μέσα από την χώρα των Κοσσαίων που του ζήτησαν 6.000 [[τάλαντο|τάλαντα]] για να επιτρέψουν την διέλευσή του έφτασε στα Εκβάτανα και τα κατέλαβε . Στο μεταξύ ο Ευμένης συγκέντρωνε δυνάμεις στην [[Περσέπολη]] <ref> Στρατιωτική Ιστορία . ΜΠΕΛΕΖΟΣ Σ. ΔΗΜΗΤΡΗΣ ''ΑΝΤΙΓΟΝΟΣ Ο ΜΟΝΟΦΘΑΛΜΟΣ.Ο ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΤΩΝ ΔΙΑΔΟΧΩΝ.σελ.10'' </ref>.
Μετά την νίκη του, ο Αντίγονος, κατευθύνθηκε κοντά στην [[Κύπρος|Κύπρο]] όπου αντίκρυσε το στόλο του Ευμένη. Εκεί ο Ευμένης βλέποντας το μεγαλύτερο στόλο του Αντιγόνου έφυγε χωρίς να ναυμαχήσει. Ο Αντίγονος ήταν πια κυρίαρχος και στη θάλασσα. Αμέσως μετά την ήττα του, ο Ευμένης, αναζήτησε συμμαχίες. Συμμάχησε με το [[Σέλευκος|Σέλευκο]], αλλά διαφώνησε μαζί του. Τότε συμμάχησε με άλλους [[σατράπης|σατράπες]], αντιπάλους του Σελεύκου. Ο τελευταίος ζήτησε τότε τη βοήθεια του Αντίγονου. Ο Αντίγονος τότε προετοίμασε στρατό 20.000 πεζών για βοήθεια στο Σέλευκο με την αρχηγία του ίδιου. Καθώς κατευθυνόταν προς τις ανατολικές σατραπείες, ο Αντίγονος, βρέθηκε στη χώρα των Κοσσαίων. Οι [[Κοσσαίοι]] του ζήτησαν 6.000 [[τάλαντο|τάλαντα]] για να περάσει ανενόχλητος τη χώρα τους. Ο Αντίγονος όμως αρνήθηκε με υπερηφάνεια. Στο μεταξύ ο Ευμένης συγκέντρωνε δυνάμεις στην [[Περσέπολη]].
==Κινήσεις των αντιπάλων πριν την μάχη==
Οι δύο στρατοί συγκρούστηκαν στην [[Παραιτακηνή]] το [[317 π.Χ.]] . Η σύγκρουση ήταν αμφίρροπη. Ύστερα από την μάχη αποσύρθηκαν ο Αντίγονος στην Γαδάμαλα της Μηδίας και ο Ευμένης στην Γαβιηνή προκείμενου να εξασφαλίσουν την διατροφή τους . Έτσι βρέθηκαν σε μεγάλη απόσταση μεταξύ τους. Ο Αντίγονος επιχείρησε να αιφνιδιάσει τον αντίπαλο του εκτελώντας με τον στρατό του μια κοπιαστική πορεία δέκα ημερών μέσα σε άνυδρη έρημο προκειμένου να πλήξει τις δυνάμεις του αντιπάλου του οι οποίες βρίσκονταν διασκορπισμένες σε απόσταση πολλών ημερών μεταξύ τους . Οι στρατιώτες όμως του Αντίγονου παράκουσαν τις εντολές του ανάβοντας φωτιές κάποιο βράδυ της πορείας τους. Έτσι έγιναν αντιληπτοί από τον Ευμένη, ο οποίος διέταξε τον καθένα από τους λιγοστούς στρατιώτες του να ανάψει μια φωτιά .Τότε ο Αντίγονος σταμάτησε την πορεία του προκειμένου ανασυγκροτήσει τον στρατό του δίνοντας ταυτόχρονα την ευκαιρία στον Ευμένη να συγκεντρώσει και τον δικό του στρατό (Ιανουάριος [[316 π.Χ.]]) <ref> Στρατιωτική Ιστορία . ΜΠΕΛΕΖΟΣ Σ. ΔΗΜΗΤΡΗΣ ''ΑΝΤΙΓΟΝΟΣ Ο ΜΟΝΟΦΘΑΛΜΟΣ.Η ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΓΑΒΗΙΝΗΣ .σελ.10-11'' </ref>.
==Δυνάμεις και παράταξη των αντιπάλων==
Ο Αντίγονος διέθετε 25.000 βαριά οπλισμένους πεζούς και 5.000 ελαφρά οπλισμένους, 9.000 ιππείς και 65 ελέφαντες. Ο Ευμένης διέθετε 17.000 βαριά οπλισμένους πεζούς και 19.700 ελαφρά οπλισμένους, 6.000 ιππείς και 114 ελέφαντες. Μαζί με τον Ευμένη πολεμούσε το επίλεκτο πεζικό των παλαίμαχων αργυράσπιδων. Οι αργυράσπιδες αυτοί παρά την ηλικία τους (ήταν όλοι άνω των 60 ετών) ήταν ακαταμάχητοι<ref>Ιστορία του Ελληνικού έθνους ''Τόμος Δ' Μέγας Αλέξανδρος –Ελληνιστικοί Χρόνοι . ΔΙΑΔΟΧΟΙ ΤΟΥ Μ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ –ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ (323-306 π.Χ.).ΑΓΩΝΕΣ ΤΟΥ ΚΑΣΣΑΝΔΡΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΝΤΙΓΟΝΟΥ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΠΟΛΥΠΕΡΧΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΥΜΕΝΟΥΣ (319-316 π.Χ.) . ΑΝΤΙΠΑΛΕΣ ΠΑΡΑΤΑΞΕΙΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΜΕΤΑΞΥ ΑΝΤΙΓΟΝΟΥ ΚΑΙ ΕΥΜΕΝΟΥΣ ΣΤΗΝ ΑΣΙΑ . Η μάχη της Γαβιηνής (316 π.Χ.).σελ.263'' </ref>.
 
Ο Αντίγονος παρέταξε στο δεξί του κέρας (όπου πήρε θέση ο ίδιος και ο νεαρός γιος του Δημήτριος) το βαρύ του ιππικό, στο κέντρο το πεζικό του και στο αριστερό το ελαφρύ ιππικό του υπό τις διαταγές του Πείθωνος. Μπροστά από την κυρίως παράταξή του παρατάχθηκαν οι ψιλοί και οι ελέφαντες . Ο Ευμένης ενίσχυσε το αριστερό του κέρας , αντί του παραδοσιακού δεξιού προκείμενου να αποφύγει την επανάληψη της προηγούμενης αμφίρροπης μάχης. Έτσι τοποθέτησε εκεί το βαρύ του ιππικό υπό τις διαταγές του ίδιου και του Πευκέστα και μπροστά από τους ιππείς τους ισχυρότερους ελέφαντες και μονάδες ψιλών. Στο κέντρο παρατάθηκαν οι πεζοί και στο δεξιό το ελαφρύ ιππικό υπό τις διαταγές του Φιλίππου. Ο Ευμένης έδωσε διαταγή στον Φίλιππο να αποφεύγει την σύγκρουση και να περιμένει την έκβαση της μάχης στο δεξιό<ref>Ιστορία του Ελληνικού έθνους ''Τόμος Δ' Μέγας Αλέξανδρος –Ελληνιστικοί Χρόνοι . ΔΙΑΔΟΧΟΙ ΤΟΥ Μ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ –ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ (323-306 π.Χ.).ΑΓΩΝΕΣ ΤΟΥ ΚΑΣΣΑΝΔΡΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΝΤΙΓΟΝΟΥ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΠΟΛΥΠΕΡΧΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΥΜΕΝΟΥΣ (319-316 π.Χ.) . ΑΝΤΙΠΑΛΕΣ ΠΑΡΑΤΑΞΕΙΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΜΕΤΑΞΥ ΑΝΤΙΓΟΝΟΥ ΚΑΙ ΕΥΜΕΝΟΥΣ ΣΤΗΝ ΑΣΙΑ . Η μάχη της Γαβιηνής (316 π.Χ.).σελ.263'' </ref> <ref>''The Library of History of Diodorus Siculus.Book XIX.40.1-4''</ref>.
== Η μάχη ==
==Η εξέλιξη της μάχης==
 
Η μάχη άρχισε με την σύγκρουση των ελεφάντων και του ιππικού. Ύστερα από λίγο πυκνά σύννεφα σκόνης κάλυπταν την άνυδρη πεδιάδα . Ο Αντίγονος σκέφτηκε να εκμεταλλευτεί την κατάσταση αυτή στέλνοντας ένα τμήμα από Μήδους και Ταραντίνους ιππείς για να καταλάβει το στρατόπεδο του αντιπάλου του. Οι ιππείς αυτοί εκτέλεσαν με επιτυχία την αποστολή τους συλλαμβάνοντας τις γυναίκες και τους ακόλουθους των στρατιωτών του Ευμένη και καταλαμβάνοντας τις αποσκευές τους. Κάποια στιγμή ο Αντίοχος κατάφερε με μια επέλαση να τρέψει σε φυγή τον Πευκέστα μαζί με 1.500 ιππείς .Ο Ευμένης παρέμεινε στην θέση του και συνέχισε να μάχεται, όταν όμως είδε ότι οι δυνάμεις του κινδύνευαν να εξοντωθούν κατέφυγε στο άλλο άκρο της παράταξής του και ενώθηκε με τον Φίλιππο<ref>''The Library of History of Diodorus Siculus.Book XIX.42.1-7''</ref> .Την ίδια στιγμή οι αργυράσπιδες νικούσαν κατά κράτος τους πεζούς του Αντίγονου και έτρεπαν σε φυγή το αντίπαλο κέντρο<ref>''The Library of History of Diodorus Siculus.Book XIX.43.1''</ref><ref>Ιστορία του Ελληνικού έθνους ''Τόμος Δ' Μέγας Αλέξανδρος –Ελληνιστικοί Χρόνοι . ΔΙΑΔΟΧΟΙ ΤΟΥ Μ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ –ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ (323-306 π.Χ.).ΑΓΩΝΕΣ ΤΟΥ ΚΑΣΣΑΝΔΡΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΝΤΙΓΟΝΟΥ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΠΟΛΥΠΕΡΧΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΥΜΕΝΟΥΣ (319-316 π.Χ.) . ΑΝΤΙΠΑΛΕΣ ΠΑΡΑΤΑΞΕΙΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΜΕΤΑΞΥ ΑΝΤΙΓΟΝΟΥ ΚΑΙ ΕΥΜΕΝΟΥΣ ΣΤΗΝ ΑΣΙΑ . Η μάχη της Γαβιηνής (316 π.Χ.).σελ.263'' </ref>.
Οι δύο στρατοί συναντήθηκαν στην [[Παραιτακηνή]] το [[316 π.Χ.]] στρατοπεδεύοντας και περιμένοντας την πρωτοβουλία του αντιπάλου τους. Τελικά πέρασαν τέσσερις ημέρες και τελείωσαν τα εφόδια του στρατού του Αντιγόνου και γι' αυτό μετακινήθηκε στη Γαβιηνή. Όταν το έμαθε ο Ευμένης κατευθύνθηκε και εκείνος προς τη Γαβιηνή. Μάλιστα ο τελευταίος έστειλε κάποιους στρατιώτες του "δήθεν" λιποτάκτες για να πουν στον Αντίγονο ότι ο Ευμένης θα επιτίθετο στο στρατό του το βράδυ. Ο Αντίγονος τότε ανέμενε όλο το βράδυ για επίθεση του Ευμένη. Ο τελευταίος τότε κέρδισε έδαφος. Όταν κατάλαβε τι είχε γίνει ο Αντίγονος, βιάστηκε και συνάντησε την οπισθοφυλακή του στρατού του Ευμένη. Εκείνος σταμάτησε την οπισθοφυλακή του για να δώσει μάχη.
 
Ο Αντίγονος διέθετε 28.000 πεζούς, 10.600 ιππείς, 65 πολεμικούς ελέφαντες και άγνωστο αριθμό ελαφρά οπλισμένων πολεμιστών. Ο Ευμένης διέθετε 35.000 πεζούς, 6.300 ιππείς και 125 πολεμικούς ελέφαντες. Και οι δύο αντίπαλοι τοποθέτησαν το ιππικό τους στο δεξί και το αριστερό τους άκρο. Το πεζικό τοποθετήθηκε στο κέντρο και των δύο παρατάξεων. Ο Αντίγονος διοικούσε τη δεξιά πτέρυγα. Ο Ευμένης ανέλαβε και αυτό το δεξί.
 
Η μάχη άρχισε με την επίθεση της αριστερής πτέρυγας του στρατού του Αντιγόνου. Ο Ευμένης που διοικούσε τη δεξιά πτέρυγα απόκρουσε την επίθεση του αριστερού του αντιπάλου. Το κέντρο της παράταξης του Ευμένη επιτέθηκε και αυτό και κατάφερε να απωθήσει το κέντρο του Αντιγόνου. Ο Αντίγονος όμως στο δεξί άκρο εκμεταλλεύτηκε την καταδίωξη του κέντρου του Ευμένη και διείσδυσε σε αυτό. Τελικά το κέντρο του Ευμένη προσπάθησε να ανασυνταχθεί για να επιτεθεί στο δεξί άκρο του Αντιγόνου. Όμως τότε βρήκε την ευκαιρία το κέντρο του Αντιγόνου και κατέστρεψε το κέντρο. Ο Αντίγονος παρότι υπέστη περισσότερες απώλειες νίκησε τη μάχη.
 
Παρά τις απώλειες του ο Ευμένης επέμενε στην συνέχιση του αγώνα. Ο Πευκέστας όμως συνέχιζε να υποχωρεί ενώ και οι αργυράσπιδες πιεζόμενοι από το ιππικό του Αντίγονου υποχώρησαν τελικά με την έλευση της νύχτας στις όχθες ενός ποταμού. Έτσι ο Αντίγονος παρά το γεγονός ότι είχε 5.000 νεκρούς ενώ ο αντίπαλος του μόνο 300 ήταν νικητής<ref>Ιστορία του Ελληνικού έθνους ''Τόμος Δ' Μέγας Αλέξανδρος –Ελληνιστικοί Χρόνοι . ΔΙΑΔΟΧΟΙ ΤΟΥ Μ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ –ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ (323-306 π.Χ.).ΑΓΩΝΕΣ ΤΟΥ ΚΑΣΣΑΝΔΡΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΝΤΙΓΟΝΟΥ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΠΟΛΥΠΕΡΧΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΥΜΕΝΟΥΣ (319-316 π.Χ.) . ΑΝΤΙΠΑΛΕΣ ΠΑΡΑΤΑΞΕΙΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΜΕΤΑΞΥ ΑΝΤΙΓΟΝΟΥ ΚΑΙ ΕΥΜΕΝΟΥΣ ΣΤΗΝ ΑΣΙΑ . Το τέλος του Ευμένους.σελ.263-264'' </ref><ref>''The Library of History of Diodorus Siculus.Book XIX.43.2-5''</ref>.
== Μετά τη μάχη ==
Ύστερα από την μάχη ο Ευμένης ζήτησε από τους επιτελείς του να συνεχίσουν τον αγώνα δίνοντας νέα μάχη. Οι σύμμαχοί του σατράπες επέμεναν να υποχωρήσουν στις Άνω σατραπείες . Οι Μακεδόνες όμως ανησυχώντας για την τύχη των οικείων τους που είχαν αιχμαλωτιστεί ήρθαν σε μυστικές διαπραγματεύσεις με τον Αντίγονο και αγνοώντας και τον Ευμένη και τους σατράπες αυτομόλησαν προς αυτόν και του παρέδωσαν τον Ευμένη<ref>''The Library of History of Diodorus Siculus.Book XIX.43.6-9''</ref>.
 
Ο Αντίγονος φρόντισε να εξοντώσει αρχικά τον αρχηγό των αργυράσπιδων Αντιγένη και τον Εύδαμο που διοικούσε τους ελέφαντες δίστασε όμως να εκτελέσει τον Ευμένη που είχε την φήμη έντιμου και άξιου στρατηγού. Υπέρ της σωτηρίας του Ευμένη συνηγόρησαν ο γιος του Αντίγονου Δημήτριος και ο Νέαρχος. Τελικά ο Αντίγονος που δεν είχε εμπιστοσύνη στον Ευμένη εξαιτίας της πίστης του τελευταίου προς τους βασιλείς υπάκουσε στην απαίτηση των οργισμένων στρατιωτών του και τον θανάτωσε , φροντίζοντας κατόπιν να αποστείλει την τέφρα του στους οικείους του<ref>''The Library of History of Diodorus Siculus.Book XIX.44.1-2''</ref><ref>Ιστορία του Ελληνικού έθνους ''Τόμος Δ' Μέγας Αλέξανδρος –Ελληνιστικοί Χρόνοι . ΔΙΑΔΟΧΟΙ ΤΟΥ Μ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ –ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ (323-306 π.Χ.).ΑΓΩΝΕΣ ΤΟΥ ΚΑΣΣΑΝΔΡΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΝΤΙΓΟΝΟΥ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΠΟΛΥΠΕΡΧΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΥΜΕΝΟΥΣ (319-316 π.Χ.) . ΑΝΤΙΠΑΛΕΣ ΠΑΡΑΤΑΞΕΙΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΜΕΤΑΞΥ ΑΝΤΙΓΟΝΟΥ ΚΑΙ ΕΥΜΕΝΟΥΣ ΣΤΗΝ ΑΣΙΑ . Το τέλος του Ευμένους.σελ.264'' </ref>.
Αμέσως μετά τη νίκη του ο Αντίγονος έθαψε τους νεκρούς του και το βράδυ έφυγε κρυφά. Μετά τη μάχη της Γαβιηνής ακολούθησε μια άλλη. Νικητής ήταν και πάλι ο Αντίγονος. Παρά τις νίκες του τα εδάφη του θα τα χάσει το [[301 π.Χ.]] στη [[μάχη της Ιψού]].
==Παραπομπές==
 
{{Παραπομπές|2}}
== Πηγές ==▼
 
▲== Πηγές ==
Στρατιωτική Ιστορία, εκδόσεις Περισκόπιο, τεύχος 94, Ιούνιος 2004
*Ιστορία του Ελληνικού έθνους ''Τόμος Δ' Μέγας Αλέξανδρος –Ελληνιστικοί Χρόνοι Εκδοτική Αθηνών '' 1979
*Στρατιωτική Ιστορία . ΜΠΕΛΕΖΟΣ Σ. ΔΗΜΗΤΡΗΣ ''ΑΝΤΙΓΟΝΟΣ Ο ΜΟΝΟΦΘΑΛΜΟΣ. Τεύχος 94. ΕΚΔΟΣΕΙΣ Σ. ΠΑΝΕΛΗΣ '' ΙΟΥΝΙΟΣ 2004
*''[http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Diodorus_Siculus/19B*.html ''The Library of History of Diodorus Siculus published in Vol. X of the Loeb Classical Library edition'' Βοοκ ΧΙΧ]'', 1954
 
{{Πρότυπο:Πόλεμοι των Διαδόχων}}
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/wiki/Μάχη_της_Γαβιηνής"