Ιστοριογραφία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Γραμμή 31:
 
Στις αρχές του 19ου αιώνα οι Γερμανοί ιστορικοί [[Μπάρτολντ Γκέοργκ Νίμπουρ]] (Barthold Georg Niebuhr) και ο [[Λέοπολντ φον Ράνκε]] (Leopold von Ranke) άνοιξαν νέους ορίζοντες στη συγγραφή της ιστορίας. Ο Νίμπουρ φέρεται ως ο πρώτος σύγχρονος ιστορικός που ασχολήθηκε με την ιστοριογραφία με [[επιστήμη|επιστημονικό]] τρόπο, αξιολογώντας με κριτικά τους πρώιμους [[ρωμαϊκή μυθολογία|ρωμαϊκούς μύθους]], αποδίδοντας παράλληλα μεγαλύτερη σημασία στην ανάπτυξη των θεσμών και σε κοινωνικά χαρακτηριστικά παρά σε άτομα περιστατικά<ref>"Niebuhr, Barthold Georg", ''The Oxford Companion to English Literature''. Ed. Margaret Drabble. Oxford University Press, 2000. Ανάκτηση 26 Ιουλίου 2009, <http://www.oxfordreference.com/views/ENTRY.html?subview=Main&entry=t113.e5438></ref>. Με τη σειρά του, προσπαθώντας να κατανοήσει πώς πραγματικά συνέβησαν τα γεγονότα, ο Ράνκε έθεσε νέα κριτήρια στην ιστορική έρευνα την οποία στήριξε σε κριτικά αξιολογημένες πρωτογενείς πηγές. Παρά το γεγονός ότι το γενικό περίγραμμα παρέμενε στενά εθνικιστικό, η ιστοριογραφική του μέθοδος οδήγησε σε συστηματική συλλογή και ταξινόμηση των πηγών, όπως συνέβη με το ''Monumenta Germaniae Historicae'', 1825 – 1925<ref>Βλ. [http://bsbdmgh.bsb.lrz-muenchen.de/dmgh_new/ online έκδοση των ''MGH'']</ref>. Μία άλλη μορφή «επιστημονικής ιστορίας» αναπτύχθηκε μέσω της [[Θετικισμός|θετικιστικής]] πεποίθησης σε υποκείμενους γενικούς νόμους που διέπουν την ιστορία. Πρωτοπόρος στη συγκεκριμένη ιστοριογραφική άποψη υπήρξε ο [[Γαλλία|γάλλος]] ιστορικός [[Ογκίστ Κοντ]] Έναν τέτοιο νόμο, τον νόμο της αλλαγής μέσω της πάλης των τάξεων, παρουσίασε ο Καρλ Μαρξ στη θεωρία του για τον [[Διαλεκτικός υλισμός|διαλεκτικό υλισμό]]. Η εστίαση στις [[οικονομία|οικονομικές]] εσωτερικές δομές της [[κοινωνία|κοινωνίας]] θεμελιώθηκε ως αντίλογος ουσιαστικά στη στενή πολιτική θεώρηση.
== Μαρξιστές ==
 
Ο Κάρλ Μάρξ (1818-1883) ήταν ο ιδρυτής και θεμελιωτής του λεγόμενου μαρξισμού. Ο μαρξισμός ήταν κατά κύρια βάση ένα οικονομικό και κοινωνικό κίνημα που επηρέασε και επηρεάζει ακόμα και σήμερα την πολιτική ζωή της οικουμένης. Παρότι ο Μάρξ υπήρξε κυρίως θεωρητικός της οικονομίας, εντούτοις στις οικονομικές του θεωρίες ενσωμάτωσε ιστορικές μελέτες. Αποτέλεσμα ήταν να καθιερώσει και στην ιστοριογραφία σχολή που φέρει το όνομά του. Ο ιστοριογραφικός Μαρξισμός δεν διέφερε σε πολλά σημεία από το ρεύμα των Annales. Το αυστηρά επιστημονικό ύφος ήταν κοινό γνώρισμα, όπως και οι οικονομικές και κοινωνικές πτυχές των απλών ανθρώπων.
Ο όρος που χαρακτήρισε τον μαρξισμό ήταν ο ιστορικός υλισμός, όρος που χρησιμοποιήθηκε για να περιγράψει τις σχέσεις παραγωγής των ανθρώπων. Οι σχέσεις παραγωγής κατέληξαν να είναι η εμμονή των μαρξιστών ιστορικών.
Η αλήθεια είναι ότι σε πολλές περιπτώσεις έβρισκαν αυτές τις σχέσεις να πρωταγωνιστούν π.χ κατά την διάρκεια της φεουδαρχίας, τον 12ο αιώνα στην Γαλλία. Τότε η εντατική χρήση προηγμένων μεθόδων καλλιέργειας της γης προκάλεσε ανακατάταξη στην διαστρωμάτωση του πληθυσμού, ξεχωρίζοντας τους πιο εξελιγμένους καλλιεργητές από τους φτωχότερους, με τους πρώτους να απολαμβάνουν μεγαλύτερα προνόμια από τους φεουδάρχες, σε σχέση με τους δεύτερους.
Άλλο παράδειγμα ήταν ότι οι φεουδάρχες επιδοτούσαν τους αγρότες που εκχέρσωναν τη μη καλλιεργήσιμη γη, με αποτέλεσμα και οι φεουδάρχες να μεγαλώνουν το φέουδο τους αλλά και οι καλλιεργητές τα εισοδήματα τους.
Στον Μαρξισμό η κάθε εποχή χωρίζεται ανάλογα με τις σχέσεις παραγωγής. Έτσι υπάρχουν τρεις περίοδοι: η αρχαία όπου κυριαρχεί η δουλεία, η φεουδαρχία και ο καπιταλισμός. Οι τάξεις εντοπίζονται μόνο στον Ευρωπαϊκό χώρο ιδίως η φεουδαρχία. Πολλές φορές οι τάξεις έχουν ασαφή χαρακτηριστικά, οπότε μπορούμε και να τις χωρίσουμε με πολιτικά κριτήρια.
Βέβαια η εμμονή των μαρξιστών να αναγάγουν τα πάντα στην πάλη των τάξεων τους, προξένησε πολλά προβλήματα στην επεξήγηση των καθαρά πολιτικών γεγονότων, γι’ αυτό κατέφυγαν, με κάποιες εξαιρέσεις, στη θεωρία ότι οι πολιτικές διαμάχες είναι απόρροια των κοινωνικών αγώνων.
Τελικά οι μαρξιστές ιστορικοί δεν κατάφεραν να πάνε μέχρι τέλους την ιστορική πρακτική που ευαγγελίστηκαν. Ειδικά στην Ιστορία του Κουμμουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ενωσης, έχουμε σαφή αλλοίωση των χαρακτηριστικών του μαρξισμού.
Σε κάθε περίπτωση όμως δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι ο Μάρξ υπήρξε κατά βάση οικονομικός θεωρητικός και μπορεί τα βασικά του έργα να είχαν ιστορικές αναλύσεις, αλλά δεν ήταν ιστορικά<ref>Αρώνη-Τσίχλη Καίτη, Ιστορικές Σχολές και Μέθοδοι</ref>.
 
===20ός αιώνας===