Παταγονία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Jaguarlaser (συζήτηση | συνεισφορές)
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 4:
[[Αρχείο:Landschaft von Patagonien.jpg|thumb|250px|Χαρακτηριστικό τοπίο της Παταγονίας.]]
[[Αρχείο:Patagonia_aerial.jpg|thumb|250px|Εναέρια φωτογραφία της Παταγονίας (Χιλή).]]
 
Η '''Παταγονία''' προσδιορίζεται ως γεωγραφική περιοχή που καταλαμβάνει το νοτιότερο τμήμα της [[Νότια Αμερική|Νότιας Αμερικής]] και βρίσκεται στις νότιες περιοχές της [[Αργεντινή|Αργεντινής]] και της [[Χιλή|Χιλής]]. Δυτικά και νότια περιλαμβάνει την οροσειρά των [[Άνδεις|Άνδεων]], ενώ ανατολικά τα υψίπεδα και τις πεδιάδες των αργεντινών πεδιάδων (''πάμπας'').
 
Γραμμή 35 ⟶ 34 :
[[Αρχείο:Plume from eruption of Chaiten volcano, Chile.jpg|thumb|250px|right|Σύννεφα στάχτης από την έκρηξη του ηφαιστείου Τσαϊτέν το 2008, με κατεύθυνση από την Παταγονία προς τη λεκάνη του Σαν Χόρχε στον Ατλαντικό ωκεανό]]
Η γεωλογική σύνθεση της ευρύτερης περιοχής ακολουθεί την ορογραφική φυσιογνωμία της ηπείρου της [[Νότια Αμερική|Νότιας Αμερικής]]. Τα τριτογενή υψίπεδα, επίπεδα στα ανατολικά και με σταδιακή ανάβαση προς τα δυτικά, έχουν στη βάση τους εδάφη των Ανώτερου Κρητιδικού, ενώ λόφοι του Πρώτου και Κατώτερου Κρητιδικού εμφανίζονται επίσης, με [[γρανίτης|γρανιτική]] και [[διορίτης|διοριτική]] προέλευση. Στη συνέχεια, στα δυτικά εμφανίζονται μεταμορφωμένοι σχιστόλιθοι απροσδιόριστης περιόδου, και ακολουθούν γρανίτες και [[γνεύσιος|γνεύσιοι]], οι οποίοι και σχηματίζουν το βασικό άξονα των [[Άνδεις|Άνδεων]]. Στα σχιστολιθικά πετρώματα υπάρχουν περιστασιακά και πορφυρόλιθοι, ενώ τα ιζήματα του Κρητιδικού ποικίλουν.
[[Αρχείο:Perito Moreno Glacier - Satelite - NASA - ISS004-E-9707.JPG|thumb|right|300px250px|Δορυφορική εικόνα του παγετώνα Περίτο Μορένο στην επαρχία Σάντα Κρους της Αργεντινής, καθώς και του καλύμματος πάγου των Άνδεων]]
[[Αρχείο:Perito Moreno Glacier Patagonia Argentina Luca Galuzzi 2005.JPG|thumb|right|300px250px|Ο παγετώνας Περίτο Μορένο στην Αργεντινή.]]
[[Αρχείο:Ushuaia6a (js).jpg|thumb|right|250px|[[Ουσουάια]]]]
 
=== Κλίμα ===
Γραμμή 56:
Τα πιο χαρακτηριστικά θηλαστικά της πεδινής περιοχής της Παταγονίας είναι το [[γουανάκο]], το [[κούγκαρ]], η Βραζιλιάνικη [[αλεπού]] ή ζόρρο (''Canis azarae''), το Παταγονικό [[κουνάβι]] ή ζορρίνο και το τούκο-τούκο ή ''Ctenomys magellanicus'' (ένα είδος [[τρωκτικό|τρωκτικού]]). Τα γουανάκο ζουν σε κοπάδια και κινούνται νομαδικά, ενώ μαζί με τα ρέα (''Rhea americana'' ή ''Rhea darwinii'') αποτελούσαν βασική πηγή τροφής για τους αυτόχθονες παλαιότερα. Σε βορειότερα σημεία της πάμπας συναντάει κανείς και τα είδη τρωκτικών Βισκάτσα(Lagidum spp.) και Μάρα (Dolichotis).
[[Αρχείο:Black-browed Albatross, Beagle Channel.jpg|thumb|left|240px|Μαυρόπτερο [[άλμπατρος]] κοντά στην [[Ουσουάια]] της Αργεντινής.]]
[[Αρχείο:Ballenas en Península Valdès.jpg|thumb|left|240px|[[Χερσόνησος Βαλντές]].]]
Επίσης πλούσιος είναι ο πληθυσμός των πτηνών στην περιοχή. Το [[καράντσο]] (''Polyborus tharus''), ένα είδος [[γεράκι|γερακιού]], είναι χαρακτηριστικό ιθαγενές είδος, ενώ σημαντική είναι η παρουσία πράσινων [[παπαγάλος|παπαγάλων]] μέχρι και τις νότιες ακτές των Στενών. Υδρόβια πτηνά της περιοχής είναι τα [[φλαμίνγκο]], η χερσαία [[χήνα]], καθώς και η πάπια στίμερ.
 
Γραμμή 63 ⟶ 64 :
 
=== Προκολομβιανή Παταγονία (10000 π.Χ. - 1520 μ.Χ.) ===
[[Αρχείο:SantaCruz-CuevaManos-P2210651b.jpg|thumb|left|260px240px|Η ''Σπηλιά των Χεριών'' (''Cueva de las Manos'') στη Σάντα Κρους της Αργεντινής.]]
Η πρώτη ανθρώπινη παρουσία στην περιοχή χρονολογείται αρκετές χιλιάδες χρόνια πριν, καθώς πρώιμα αρχαιολογικά ευρήματα έχουν εκτιμηθεί ότι προέρχονται από ακόμα το διάστημα 13000 ως 10000 έτη [[π.Χ.]]. Ευρήματα δραστηριότητας έχουν βρεθεί στο [[Μόντε Βέρδε]] στη χιλιανή επαρχία [[Γιανκίουε]], χρονολογημένα το 12500 π.Χ.<ref name="Princeton"/>. Οι [[Παγετώνας|παγετώνες]] της περιόδου εκείνης όμως δεν ευνοούσαν τη συστηματική εγκατάσταση των [[άνθρωπος|ανθρώπων]].
 
Γραμμή 95 ⟶ 96 :
Οι οικονομικές δραστηριότητες της ευρύτερης περιοχής περιλαμβάνουν την εξόρυξη [[ορυκτό|ορυκτών]], τη φαλαινοθηρία, την κτηνοτροφία (κυρίως [[πρόβατο|προβάτων]]), τη [[γεωργία]] ([[σιτάρι]] και στο βόρειο τμήμα στις υπόρροιες των Άνδεων [[φρούτο|φρούτα]]), καθώς και [[εξόρυξη]] [[πετρέλαιο|πετρελαίου]] μετά την ανακάλυψη κοιτασμάτων κοντά στο [[Κομοδόρο Ριβαδάβια]] το [[1907]]. Η παραγωγή [[ενεργεια|ενέργειας]] αποτελεί επίσης σημαντικό τομέα της τοπικής οικονομίας. Η ανάπτυξη της [[σιδηρόδρομος|σιδηροδρομικής]] σύνδεσης του [[Σαν Κάρλος ντε Μπαριλότσε]] με το [[Μπουένος Άιρες]] έγινε για να εξυπηρετήσει τη βιομηχανία πετρελαίου και ενέργειας, τα [[ορυχείο|ορυχεία]] και την αγροτική παραγωγή. Αν και άλλα δίκτυα είχαν κατασκευαστεί νοτιότερα, σήμερα παραμένει σε λειτουργία μόνο οι γραμμές της [[Λα Τροτσίτα]] στο [[Εσκουέλ]], της [[Ουσουάια]] γνωστή ως «Το τρένο του τέλους του κόσμου»<ref>[http://www.latrochita.org.ar/TrochiIngles/historia.htm History of the Old Patagonian Express], La Trochita, accessed [[2006-08-11]]</ref>, και μία μικρή ιστορική διαδρομή στο [[Περίτο Μορένο]].
[[Αρχείο:Ovejas afuera de un galpon de esquila SETF.jpg|thumb|left|260px|Αγρόκτημα στη [[Γη του Πυρός]] στην Αργεντινή, το [[1942]]. Η κύρια δραστηριότητα της περιοχής τότε έχει παρακμάσει με τη συρρίκνωση της παγκόσμιας αγοράς μαλλιού αλλά και από την εξόρυξη μεταλλευμάτων και πετρελαίου.]]
[[Αρχείο:Base del Cerro Catedral en Bariloche. (Patagonia Argentina) 01.JPG|thumb|260px|]]
[[Αρχείο:LaTrochita12EnNahuelPanFormacionEstacionada.jpg|thumb|260px|Η σιδηροδρομική γραμμή Λα Τροτσίτα στο Τσουμπούτ, που αποτελεί πλέον ένα από τα βασικά τουριστικά αξιοθέατα της περιοχής.]]
Η [[κτηνοτροφία]] εισήχθει στην Παταγονία στο τέλος του 19ου αιώνα και ήταν μία βασική πηγή εισοδήματος. Μετά τη μέγιστη ανάπτυξή της κατά τον [[ΑΠΠ|Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο]], η πτώση στις τιμές μαλλιού παγκόσμια επηρέασε τις δραστηριότητες στην Αργεντινή. Σήμερα, περίπου το μισό από τα 15 εκατ. πρόβατα της Αργεντινής βρίσκονται στην Παταγονία, ενώ το ποσοστό μεγαλώνει καθώς η κτηνοτροφία εκλείπει σταδιακά στο βορρά και τις πάμπας. Το [[Τσουμπούτ]] έχει την πρώτη θέση στην παραγωγή μαλλιού, ενώ ακολουθείται από τη Σάντα Κρους. Η κτηνοτροφία προβάτων αναβίωσε το [[2002]] με την υποτίμηση του πέσο και την αύξηση της παγκόσμιας ζήτησης (κυρίως από την [[Κίνα]] και την [[Ευρωπαϊκή Ένωση]]). Το ποσοστό των επενδύσεων παραμένει μικρό για νέες μονάδες και συχνά υπάρχουν αρκετοί υγειονομικοί περιορισμοί για την εξαγωγή πρόβιου κρέατος. Το δυναμικό της κτηνοτροφίας στην Παταγονία περιλαμβάνει, εκτός από πρόβατα, μικρότερους αριθμούς [[βόδι|βοοειδών]], [[χοίρος|χοίρων]] και αλόγων.