Εύα (Γνωστικισμός): Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 20:
Στην παράθεση που ακολουθεί συμπεριλαμβάνονται εδάφια των γνωστικών κειμένων της βιβλιοθήκης που βοηθούν στην κατανόηση της Γνωστικής Εύας. Ουσιαστικά καταγράφονται όσα γνώριζαν ή διδάσκονταν οι Γνωστικοί.
 
«{{Απόσπασμα|''και όταν τελείωσε τον Αδάμ, τον εγκατέλειψε ως άψυχο φορέα, για να μην μπει σε τούτη τη διαμορφωμένη μορφή ο αληθινός άνθρωπος και γίνει κύριός της. Για αυτόν τον λόγο άφησε τη διαμορφωμένη μορφή σαράντα ημέρες δίχως ψυχή. τη τεσσαρακοστή ημέρα η Σοφία Ζωή έστειλε την ανάσα της στον Αδάμ, που δεν είχε καμία ψυχή. εκείνος άρχισε να κινείται επάνω στο έδαφος και δεν μπορούσε να σταθεί όρθιος''. (115:3-15).}}
 
Οι επτά κυβερνήτες ή αρχές (άρχοντες), υπερφυσικές υπάρξεις κατώτερης τάξης που συνδέονται με τη φυσική δημιουργία, έφτιαξαν το σώμα του Αδάμ. Όμως, καθόρισαν ότι ο Αδάμ, αν του δινόταν ψυχή, θα γινόταν ισχυρότερος από εκείνους. Για αυτό δημιουργήθηκε ως άψυχη ύπαρξη. Η Σοφία Ζωή, μορφή υπέρτερη των επτά αρχόντων στην Γνωστική κοσμολογία, έδωσε στον Αδάμ ζωή με την ανάσα της. Αυτή η οντολογικά μετασχηματιστική προσφορά τάραξε και θύμωσε τους κυβερνήτες. Αλλά η πνοή της ζωής δεν απελευθέρωσε πλήρως τον Αδάμ. Ήταν ακόμη υποχρεωμένος να σέρνεται στο έδαφος. Η αδυναμία του κατεύνασε τους επτά κυβερνήτες, που τον πήραν και τον τοποθέτησαν στον παράδεισο. Κατόπιν αποχώρησαν για τους ουρανούς τους.
 
Σε αυτό το σημείο της αφήγησης εισέρχεται η Εύα: «{{Απόσπασμα|''όταν η Εύα είδε τον άνδρα της πρηνή ένιωσε οίκτο και είπε, ‘Αδάμ! Ζωντάνεψε! Σήκω από τη γη!’. αμέσως η λέξη της έγινε πράξη. ο Αδάμ, έχοντας εγερθεί, άνοιξε ξαφνικά τα μάτια του. σαν την είδε είπε, ‘Θα ονομαστείς μητέρα της ζωής. Γιατί είσαι εσύ που μου έδωσες ζωή''», (116:1-7).}} Είναι φανερό ότι οι ρόλοι αντιστρέφονται στη γνωστική εκδοχή του μύθου. Αντί να δημιουργείται η Εύα από το πλευρό του Αδάμ, είναι εκείνη που παρέχει την ψυχή στον Αδάμ. Γίνεται ενεργός δωρητής της ζωής, και όχι παθητικός δέκτης του Αδάμ.
 
Ο ρόλος της Εύας συνεχίζει να ξετυλίγεται στο περί της προέλευσης του Κόσμου: «{{Απόσπασμα|''Κατόπιν οι άρχοντες ενημερώθηκαν ότι η μορφή ήταν ζωντανή και ταράχθηκαν πολύ. έτσι έστειλαν επτά αρχαγγέλους να δουν τι είχε συμβεί. εκείνοι ήλθαν προς τον Αδάμ. όταν είδαν την Εύα να του μιλά, είπαν ο ένας στον άλλον ‘Τι«Τι είδος είναι αυτή η φωτεινή γυναίκα; γιατί μοιάζει με εκείνη την ομοίωση που εμφανίστηκε σε εμάς εν τω μέσω του φωτός’φωτός». ελάτε τώρα, ας την κρατήσουμε να ρίξουμε μέσα της το σπόρο μας, έτσι ώστε όταν μιανθεί να μην είναι σε θέση να ανέλθει στο φως της. επίσης, εκείνοι που θα γεννήσει θα είναι κάτω από την κυριαρχία μας. αλλά ας μην το πούμε στον Αδάμ, γιατί δεν είναι ένας από μας. καλύτερα να του επιβάλλουμε βαθύ ύπνο και ας του διδάξουμε στον ύπνο του ότι εκείνη προήλθε από το πλευρό του, για να τον υπακούει και να γίνει κύριός της’. τότε η Εύα, όντας δύναμη, γέλασε με την απόφασή τους. έθεσε ομίχλη επί των οφθαλών τους και μυστικά άφησε την ομοίωσή της με τον Αδάμ. εισήλθε στο δέντρο της γνώσης και παρέμεινε εκεί. και την καταδίωξαν, και εκείνη τους αποκάλυψε ότι είχε εισέλθει στο δέντρο και ότι είχε γίνει δέντρο. κατόπιν, μπαίνοντας σε κατάσταση μεγάλου φόβου, τα τυφλά πλάσματα τράπηκαν σε φυγή'', (116:8-34).}}
 
Στο σχέδιό τους για να καταστρέψουν την Εύα, οι [[Άρχων (Γνωστικισμός)|Άρχοντες]] δημιουργούν ένα ψέμα – ότι η Εύα προήλθε από το πλευρό του Αδάμ. Τούτη η υπόθεση της διαμόρφωσης από το πλευρό του Αδάμ γίνεται το επίκεντρο γύρω από το οποίο περιστρέφεται η ορθόδοξη ερμηνεία της Εύας, μια ερμηνεία που στερείται της απαραίτητης σωτηριολογικής γνώσης. Μια μελέτη των δογματικών συστημάτων –ιδιαίτερα των χριστιανικών ομάδων του 20ου αιώνα- αρκεί για να κατανοήσει κανείς από πού πηγάζει η υπαγωγή των γυναικών στις δυνάμεις της πατριαρχίας.
 
{{Απόσπασμα|''Οι κυβερνήτες ήταν «πολύ ευτυχείς» που αυτοί -το «θηλυκό πλάσμα», μαζί με τον Αδάμ και τα παιδιά τους- «έσφαλλαν μέσα στην αμάθειά τους όπως τα κτήνη''», (118:9-10).}} Φυσικά, η αληθινή Εύα παρέμεινε κρυμμένη στο δέντρο. Αλλά η ιστορία της Εύας συνεχίζει να ξετυλίγεται. Η «ομοίωσή» της που έζησε με τον [[Αδάμ]], σε αντιδιαστολή με την «αληθινή Εύα» στο [[Δέντρο της Ζωής]], επίσης αποδίδει έναν κεντρικό ρόλο στη σωτηρία. Όπως στην ιστορία της Γένεσης, αποφασίζει να φάει από το δέντρο της γνώσης και να μοιραστεί τη φώτισή του με τον Αδάμ:
 
«{{Απόσπασμα|''τότε η διάνοιά τους άνοιξε. γιατί όταν έφαγαν, το φως της κατανόησης έλαμψε πάνω τους. όταν είδαν ότι αυτοί που τους είχαν διαμορφώσει κατείχαν τη μορφή θηρίων, ένιωσαν απέχθεια. από εκείνη την ημέρα γνώρισαν ότι αληθινά υπήρχε κάτι ισχυρότερο από εκείνους''», (119:10-20, 120:13-15).}}
 
Για τους Γνωστικούς η επίτευξη της κρυμμένης γνώσης κρατά το κλειδί για τη σωτηρία τους. Δύο Εύες, η καθε μία από τις οποίες συνεισφέρει με τρόπο μοναδικό στη γνώση, ενυπάρχουν στον γνωστικό μύθο της Δημιουργίας. Η Εύα, η Μητέρα του Κόσμου της παγκόσμιας [[μυθολογία]]ς, η θηλυκή άποψη για τη ζωή, ο θηλυκός τρόπος κατανόησης των πραγμάτων, εφικτός από άνδρες και γυναίκες, είναι το κρυφό κλειδί για τη σωτηρία. Ένα κλειδί κρυμμένο σύμφωνα με αρκετούς ερευνητές από τους [[Ορθοδοξία|ορθόδοξους]] Χριστιανούς εξαιτίας της πεισματικής τους προσήλωσης στη δογματικά κατοχυρωμένη θέση περί της κατωτερότητας της γυναίκας. Ωστόσο, θα πρέπει να λάβουμε σοβαρά υπ' όψιν μας πως ο Χριστιανισμός στην εξελικτική του πορεία απέδωσε αν όχι στη γυναίκα, τουλάχιστον στην θηλυκή αρχή μια πολύ υψηλή θέση μέσω της Μαρίας και της γενικότερης ιδεολογίας του Αγίου Πνεύματος, ίσως όχι κατοχυρώμένη δογματικά, αλλά βαθειά εντυπωμένη στη λαϊκή συνείδηση.
 
==Παραπομπές==