Βικιπαίδεια:Εγχειρίδιο μορφής/Δομή: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
Αναίρεση έκδοσης 3863156 από τον ΓΕΡΟΝΙΚΟΛΑΟΥ (Συζήτηση) |
||
Γραμμή 1:
Ο '''Οδηγός μορφοποίησης λημμάτων''' είναι ένα σύντομο παράδειγμα της μορφοποίησης αρκετών λημμάτων της Βικιπαίδεια. Είναι μια περίληψη του τρόπου μορφοποίησης λημμάτων (βλέπε επίσης [[Βικιπαίδεια:Βασική μορφή λήμματος]]). Για πιο περίπλοκα λήμματα, καλό θα είναι να αντιγράψετε τον κώδικα κάποιου λήμματος που φαίνεται να έχει τη σωστή μορφοποίηση. Για τη γενική πολιτική μορφοποίησης δείτε το [[Βικιπαίδεια:Εγχειρίδιο μορφής|Εγχειρίδιο μορφής]].
Το λήμμα αυτό δεν αφορά τη χρήση του κώδικα που εμφανίζει τα διάφορα στοιχεία του κειμένου (όπως λίστες, σύνδεσμους, πρότυπα). Οι πληροφορίες αυτές περιγράφονται στο [[Βοήθεια:Πώς να επεξεργαστείτε μια σελίδα]] αλλά και στον [[Βικιπαίδεια:Οδηγός για νέους χρήστες|Οδηγό για νέους χρήστες]]. Παραδείγματα εφαρμογής των όσων αναφέρονται παρακάτω μπορείτε κατ' αρχήν να δείτε στο [[Βικιπαίδεια:Αξιόλογα λήμματα]].
== Γενικά ==
=== ελληνικά ===
Η Βικιπαίδεια γράφεται στη δημοτική και ακολουθεί το μονοτονικό σύστημα, τηρώντας τους κανόνες της ισχύουσας σχολικής γραμματικής και συντακτικού. Αν υπάρχει διαφωνία για την ορθογραφία ή τη σύνταξη, οι συντάκτες μπορούν να συμβουλευτούν και να επικαλεστούν σύγχρονα λεξικά και γραμματικές, αλλά σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να επιλέγουν τη γραφή που προκρίνουν τα περισσότερα κάθε φορά έργα.
Κατ' εξαίρεση μπορούν να γραφούν όπως έχουν δοθεί / βρεθεί ή δημοσιευτεί στο πρωτότυπο σε καθαρεύουσα / πολυτονικό σύστημα / αρχαία ελληνικά ή σε διαλέκτους παραθέματα από αρχαίους Έλληνες / λόγιους Βυζαντινούς συγγραφείς και γενικά συγγραφείς του παρελθόντος.
Προτείνεται δε η απόδοση του παραθέματος στη δημοτική γλώσσα, προς διευκόλυνση των αναγνωστών οι οποίοι θεωρούμε πως δεν είναι αναγκαστικά εξοικειωμένοι με γλωσσικούς τύπους άλλους από τους ισχύοντες σήμερα.
=== Εισαγωγικά στοιχεία ===
Ένα λήμμα θα πρέπει, εκτός αν είναι πολύ σύντομο, να ξεκινά με μια εισαγωγή που να αποτελείται από μια ή περισσότερες εισαγωγικές παραγράφους. Η εισαγωγή δεν θα πρέπει να τιτλοφορείται με την επικεφαλίδα <nowiki>==Εισαγωγή==</nowiki> ή κάτι ανάλογο.
Το θέμα του λήμματος θα πρέπει να υπάρχει με έντονο κείμενο (π.χ. '''Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης''') σε μια κανονική θέση, κατά προτίμηση στην πρώτη πρόταση ή κάπου αλλού μέσα στην πρώτη παράγραφο. Το θέμα του λήμματος είναι συνήθως ίδιο με τον τίτλο της σελίδας, αν και μπορεί να εμφανίζεται ελαφρά παραλλαγμένο ή σε διαφορετική μορφή σε σχέση με τον τίτλο (π.χ. "Η Υπηρεσία Ενημερώσεως Ενόπλων Δυνάμεων (πιο γνωστή σαν '''ΥΕΝΕΔ''') ήταν τηλεοπτικός σταθμός..."). Τα λήμματα στην ελληνική Βικιπαίδεια συνήθως αρχίζουν κάπως σαν "Ο '''Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης''' (4 Μαρτίου 1851 - 3 Ιανουαρίου 1911) ήταν Έλληνας λογοτέχνης γνωστός για τα ηθογραφικά του διηγήματα", χωρίς να αποκλείονται παραλλαγές.
Συνήθως, η πρώτη παράγραφος εξηγεί σε λίγες γραμμές το αντικείμενο, έτσι ώστε ο αναγνώστης να προετοιμαστεί για τις πιο αναλυτικές πληροφορίες που θα ακολουθήσουν. Αν χρειάζεται συμπληρωματικό εισαγωγικό υλικό πριν την πρώτη ενότητα, μπορεί να μπει σε επόμενη παράγραφο. Οι εισαγωγές των βιογραφικών λημμάτων χρησιμοποιούνται και σαν περιλήψεις, περιλαμβάνοντας τα πιο γνωστά επιτεύγματα του προσώπου που αποτελεί αντικείμενο του λήμματος.
Μετά την εισαγωγή, κι αν το λήμμα έχει περισσότερες από τέσσερεις ενότητες, εμφανίζεται αυτόματα ένας πίνακας περιεχομένων. Η πρώτη ενότητα αρχίζει μετά τον πίνακα περιεχομένων.
=== Εσωτερικοί σύνδεσμοι προς άλλα λήμματα (wikilinks) ===
Τα λήμματα της Βικιπαίδεια περιέχουν εσωτερικούς συνδέσμους που δείχνουν πληροφορίες για σημαντικές λέξεις σε αντίστοιχα λήμματα ή ενότητες λημμάτων, με τις προϋποθέσεις ότι:
* ότι οι πληροφορίες θα βοηθήσουν τον αναγνώστη να κατανοήσει το πρώτο λήμμα.
* δεν υπάρχει ή δεν είναι εφικτή συνοπτική εξήγηση εντός του λήμματος.
Μια σύντομη φράση που εξηγεί τον όρο μπορεί να είναι μερικές φορές προτιμότερη λύση, ωστόσο, χρησιμοποιείστε εσωτερικούς συνδέσμους, αντί να επαναλαμβάνετε αναλύσεις του ίδιου αντικειμένου. Παρομοίως, προσπαθήστε να μη δημιουργείτε εσωτερικούς συνδέσμους για τον ίδιο όρο υπερβολικά πολλές φορές μέσα σε ένα λήμμα. Χρήσιμοι εσωτερικοί σύνδεσμοι που δεν περιλαμβάνονται στο κυρίως κείμενο μπορούν να μπουν στην ενότητα "Δείτε επίσης" (βλ. παρακάτω) στο τέλος του λήμματος.
Για παράδειγμα, στο λήμμα [[Πνευματική ιδιοκτησία]], η σημασία της φράσης "βάσεις δεδομένων" είναι άγνωστη σε πολλούς χρήστες. Η πολυπλοκότητα του όρου δεν επιτρέπει να γίνει μια σύντομη ανάλυσή του εντός του λήμματος (μια μικρή φράση ή σημείωση). Αν γινόταν αυτό, είναι πολύ πιθανό να υπήρχε επαναλαμβανόμενο περιεχόμενο. Επομένως είναι απαραίτητο να γίνει σύνδεσμος προς το λήμμα βάση δεδομένων, που εμφανίζεται με τη μορφή [[βάση δεδομένων|βάσεις δεδομένων]].
== Δομή του λήμματος ==
{{Κύριο|Βικιπαίδεια:Βασική μορφή λήμματος}}
=== Παράγραφοι ===
Οι παράγραφοι που αποτελούνται από μια ή δυο προτάσεις θα πρέπει να αποφεύγονται, καθώς κόβουν τη ροή του κειμένου. Με το ίδιο κριτήριο, μια παράγραφος διαβάζεται πιο δύσκολα αν ξεπεράσει ένα ορισμένο μέγεθος.
Τα λήμματα γενικά περιλαμβάνουν παραγράφους κειμένου κι όχι αριθμημένες λίστες. Όμως μερικές φορές η χρήση μιας λίστας με κουκίδες ή αριθμούς μπορεί να "σπάσει" ένα μεγάλο, μονολιθικό κομμάτι κειμένου, ειδικά αν το θέμα απαιτεί μεγάλη προσπάθεια από τους αναγνώστες. Οι λίστες δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται υπερβολικά μέσα στο κείμενο, αλλά είναι συνηθισμένες στα παραρτήματα στο τέλος του λήμματος.
=== Ενότητες ===
Οι '''επικεφαλίδες''', που δημιουργούν μια νέα ενότητα στο κείμενο, βοηθούν στην καλύτερη κατανόηση ενός λήμματος και εμφανίζουν και τον πίνακα περιεχομένων. Οι επικεφαλίδες έχουν σειρά μεγέθους και πρέπει να ξεκινάτε με μια <nowiki>==Επικεφαλίδα==</nowiki>, συνεχίζοντας με μια <nowiki>===Υποεπικεφαλίδα===</nowiki>, μια <nowiki>====Υπο-υποεπικεφαλίδα====</nowiki> κ.τ.λ.
Όπως και με τις παραγράφους, ενότητες και υποενότητες πολύ μικρές σε μέγεθος φορτώνουν το λήμμα και εμποδίζουν την ροή του. Μικρές παράγραφοι και μεμονωμένες προτάσεις συχνά δεν δικαιολογούν τη χρήση υποεπικεφαλίδας, και σε τέτοιες περιπτώσεις είναι προτιμότερη η χρήση λιστών.
Το κατά πόσο κάποια μέρη του λήμματος πρέπει να εμφανίζονται σε ενότητα μέσα στο λήμμα ή να μεταφερθούν σε δική τους σελίδα λόγω μεγέθους και ανάπτυξης της ενότητας, είναι θέμα κρίσης και ελέγχου του συνολικού μεγέθους του λήμματος. Όταν κρίνετε ότι πληροφορίες που υπάρχουν και σε ένα άλλο λήμμα πρέπει να μπουν και σε αυτό που γράφετε, αναφέρετέ τες σε μια μικρή ενότητα, τοποθετώντας κάτω απ' την επικεφαλίδα τη σημείωση:
{{Κύριο|Όνομα κύριου λήμματος}}
Επίσης, καλό είναι να αποφεύγετε τη χρήση συνδέσμων στις επικεφαλίδες.
== Πρόσθετα ==
=== Παραθέματα ===
Τα παραθέματα από τρίτους συγγραφείς πρέπει να είναι σύντομα (όχι περισσότερο από 10-12 γραμμές), να περιέχουν πλήρεις περιόδους του αρχικού κειμένου και, φυσικά, να είναι σχετικά με το ζήτημα του λήμματος. Αν ξεπερνούν τις τρεις-τέσσερεις γραμμές κειμένου πρέπει να είναι χωριστά από το υπόλοιπο κείμενο σε παράγραφο με εσοχή, διαφορετικά ενσωματώνονται στο κείμενο.
Τηρούμε την ορθογραφία και τη σύνταξη του πρωτότυπου των παραθεμάτων. Δεν τονίζουμε με πλάγια ή μαύρα στοιχεία λέξεις ή φράσεις του κειμένου αν δεν το έχουν κάνει οι ίδιοι οι συγγραφείς οπότε και δηλώνουμε με σαφήνεια ότι "Η έμφαση είναι του συγγραφέα". Αποφεύγουμε, τέλος, τη χρήση παραθεμάτων στις υποσημειώσεις προτιμώντας την ένταξή τους στο σώμα του κειμένου.
Για τη χρήση πολυτονικού στα παραθέματα ισχύουν όσα αναφέρονται παραπάνω για την παλαιότητα του κειμένου. Μετά το πρωτότυπο κείμενο, προτείνεται η απόδοση των παραθεμάτων στη δημοτική γλώσσα («μεταγραφή»), προς διευκόλυνση των αναγνωστών.
=== Εικόνες ===
{{Κύριο|Βοήθεια:Πώς να προσθέσετε εικόνες σε μια σελίδα}}
Αν στο λήμμα μπορούν να προστεθούν σχετικές εικόνες, ψάξτε στην [http://commons.wikimedia.org/ Κοινή Βικιπαίδεια] να τις βρείτε και τοποθετήστε τις στην κατάλληλη θέση. Μπορείτε να επιφορτώσετε και εικόνες εκτός Κοινής Βικιπαίδεια, αφού πρώτα όμως σιγουρευτείτε για την κατάσταση των πνευματικών τους δικαιωμάτων και τις σημάνετε ανάλογα με μια [[Βικιπαίδεια:Πινακίδες πνευματικών δικαιωμάτων|Πινακίδα πνευματικών δικαιωμάτων]]. Για περισσότερες λεπτομέρειες, δείτε τα [[Βικιπαίδεια:Πολιτική χρήσης εικόνων]] και [[Βοήθεια:Επιφόρτωση αρχείου]].
=== Πρότυπα ===
{{Κύριο|Βικιπαίδεια:Πρότυπα}}
Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε διάφορα πρότυπα σε μια σελίδα. Τα πρότυπα είναι κομμάτια κειμένου ή πίνακες ταξινόμησης που μπορούν να χρησιμοποιηθούν με την ίδια μορφή σε περισσότερες από μια σελίδες. Για παράδειγμα, για λήμματα που αποτελούν μια ευρύτερη κατηγορία, όπως οι [[:Κατηγορία:Βυζαντινοί Αυτοκράτορες|Βυζαντινοί Αυτοκράτορες]], έχει δημιουργηθεί το πρότυπο {{tl|Βυζαντινός Αυτοκράτορας}} που μπορεί να προστεθεί σε σελίδες με βιογραφικά Βυζαντινών Αυτοκρατόρων.
== Συνηθισμένα παραρτήματα ==
Τα παραρτήματα είναι κάποιες ενότητες που τυπικά θα πρέπει να υπάρχουν στο τέλος κάθε λήμματος.
=== Πηγές ===
{{Κύριο|Βικιπαίδεια:Παράθεση πηγών}}
Βάλτε εδώ, σε λίστα με κουκκίδες και πλάγια γράμματα, τα βιβλία, λήμματα, ιστοσελίδες κ.λπ. που χρησιμοποιήθηκαν για τη συγγραφή του λήμματος και προς τα οποία υπάρχουν παραπομπές μέσα στο λήμμα. Το πιο σημαντικό είναι να υπάρχει η πλήρης παραπομπή, όπως θα γινόταν για οποιαδήποτε άλλη βιβλιογραφία. Για παράδειγμα:
''Πολύφημος Αναγνώστου, "Η καθημερινή ζωή των Φαραώ", (1926, εκδόσεις Γκίζα, Αλεξάνδρεια), σελ. 126-129''
{{δείτε|Βικιπαίδεια:Επαληθευσιμότητα|Βικιπαίδεια:Όχι πρωτότυπη έρευνα}}
=== Βιβλιογραφία ===
Βάλτε εδώ, σε λίστα με κουκκίδες, τα βιβλία, λήμματα, ιστοσελίδες κ.λπ. που προτείνετε σαν πρόσθετη βιβλιογραφία, χρήσιμο γνωστικό υπόβαθρο ή πηγές πρόσθετων πληροφοριών για τους αναγνώστες.
=== Δείτε επίσης ===
Βάλτε εδώ, σε λίστα με κουκκίδες, άλλα λήμματα της Βικιπαίδεια που έχουν σχέση με το θέμα.
* [[Βικιπαίδεια:Πολιτική]]
* [[Βικιπαίδεια:Επιμέλεια]]
Τα σχετικά λήμματα θα πρέπει να είναι ομαδοποιημένα ανά θέμα για πιο εύκολη πλοήγηση. Επίσης προσθέστε μια μικρή επεξηγηματική πρόταση, όταν η συνάφεια του συνδέσμου δεν είναι προφανής. Για παράδειγμα:
* [[Βικιπαίδεια:Πολιτική]], η πολιτική για τη συγγραφή λημμάτων της Βικιπαίδεια.
=== Εξωτερικοί σύνδεσμοι ===
{{Κύριο|Βικιπαίδεια:Εξωτερικοί σύνδεσμοι}}
Βάλτε εδώ, σε λίστα, εξωτερικές ιστοσελίδες που χρησιμοποιήσατε ή προτείνετε στους αναγνώστες του λήμματος. Δώστε και μια περιγραφή αν γίνεται: http://www.nlg.gr Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος
=== Ρήσεις ===
Εδώ βάλτε τυχόν διάσημες ρήσεις που είναι σχετικές με το θέμα. Για παράδειγμα:
''"Η εμπειρία δεν είχε καμία ηθική αξία. Ήταν απλά το όνομα που δίναμε στα λάθη μας", [[Όσκαρ Ουάιλντ]]''
Αυτό το τμήμα δεν χρησιμοποιείται συνήθως. Προτιμήστε να βάλετε τις ρήσεις είτε μέσα στο κείμενο, είτε στα Βικιφθέγματα προσθέτοντας στο κείμενο το πρότυπο <code>{{[[Πρότυπο:Βικιφθέγματα|Βικιφθέγματα]]}}</code>.
[[Κατηγορία:Βικιπαίδεια βοήθεια|Οδηγός μορφοποίησης λημμάτων]]
[[ar:ويكيبيديا:دليل تنسيق المقالات]]
[[ca:Viquipèdia:Estructura d'un article]]
[[cs:Wikipedie:Vzhled a styl]]
[[de:Wikipedia:Wikifizieren]]
[[en:Wikipedia:Manual of Style/Layout]]
[[es:Wikipedia:Estructura de un artículo]]
[[fa:ویکیپدیا:راهنمای طرحبندی و آرایش مقاله]]
[[fi:Ohje:Artikkelin rakenne]]
[[fr:Wikipédia:Conventions de plan]]
[[he:ויקיפדיה:עריכה טכנית]]
[[id:Wikipedia:Pedoman tata letak]]
[[ja:Wikipedia:スタイルマニュアル (レイアウト)]]
[[ko:위키백과:편집 지침/구성]]
[[ml:വിക്കിപീഡിയ:വിന്യാസം]]
[[ms:Wikipedia:Garis panduan reka letak]]
[[nl:Help:Tekstopmaak]]
[[no:Wikipedia:Oppsettsveiledning]]
[[simple:Wikipedia:Guide to layout]]
[[sl:Wikipedija:Slogovni priročnik/Postavitev]]
[[sv:Wikipedia:Disposition]]
[[ta:விக்கிப்பீடியா:பக்க வடிவமைப்பு கையேடு]]
[[uk:Вікіпедія:Оформлення/Структура статті]]
[[vi:Wikipedia:Hướng dẫn về bố cục]]
[[zh:Wikipedia:版面指南]]
| |||