Παραισθησιογόνο: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Τα παραισθησιογόνα (βλέπε επίσης το λήμμα [[Ενθεογόνοενθεογόνο]]) είναι μια γενική κατηγορία φαρμακολογικών παραγόντων που μπορεί να διακριθεί σε τρεις μεγάλες κατηγορίες: ψυχεδελικά, αποσυνδετικά και δηλητήρια. Κοινό γνώρισμα των τριών αυτών τάξεων ψυχοδραστικών ουσιών είναι ότι μπορούν να προκαλέσουν αντικειμενικές νοητικές, συναισθηματικές και συνειδησιακές αλλαγές.

Τα κριτήρια του Χόλιστερ, βάσει των οποίων μπορεί μια ουσία να θεωρηθεί παραισθησιογόνος είναι: -σε σύγκριση με την όποια άλλη επίδραση, κυριαρχούν οι αλλαγές στη σκέψη, την αντίληψη και τη διάθεση, μηδαμινή διανοητική και μνημονική εξασθένηση, αποχαύνωση, νάρκωση ή υπερδιέγερση, μόνο μερική, -μηδαμινές παρενέργειες στο αυτόνομο νευρικό σύστημα, απουσία εθιστικής λαχτάρας.

Σημειωτέον ότι: δεν προκαλούν όλα τα ναρκωτικά την ίδια επίδραση και ακόμη και το ίδιο ναρκωτικό μπορεί να επενεργήσει διαφορετικά στο ίδιο άτομο ανάλογα την περίσταση.

Ο όρος παραισθησιογόνα είναι εσφαλμένος επειδή οι ουσίες αυτές δεν προκαλούν παραισθήσεις κατά τη συνήθη δοσολογία. Με τον όρο παραισθήσεις στην κυριολεξία εννοούμε αντιλήψεις ανυπόστατες, που όμως εμφανίζονται ως απολύτως ρεαλιστικές. Οι τυπικές «παραισθήσεις» που προξενούνται από τις ψυχεδελικές ουσίες μπορούν με μεγαλύτερη ακρίβεια να περιγραφούν ως μεταλλαγές της κανονικής αντιλήψεως, καθώς το υποκείμενο έχει συνήθως επίγνωση της απατηλής και προσωπικής φύσης των αντιλήψεών του. Δηλητήρια όπως η διφενυδραμίνη και η ατροπίνη, μπορεί να προκαλέσουν παραισθήσεις με την κυριολεκτική έννοια. Τα ψυχεδελικά, αποσυνδετικά και δηλητήρια έχουν μακρά ιστορία χρήσης στο πλαίσιο των θεραπευτικών και θρησκευτικών παραδόσεων όλου του κόσμου. Χρησιμοποιούνται σε σαμανικές τελετουργικές μορφές ίασης και μαντικής, σε ιεροτελεστίες μυήσεως και σε θρησκευτικές τελετές συγκριτιστικών κινημάτων, όπως η União do Vegetal (Ενότητα των Φυτών), η Santo Daime και η Ιθαγενής Αμερικανική Εκκλησία (Πεγιοτισμός). Όταν οι ψυχεδελικές -ή–ή και άλλες-άλλες– ουσίες χρησιμοποιούνται για θρησκευτικούς σκοπούς αναφέρονται ως ενθεογενείς[[ενθεογόνο|ενθεογόνες]]. Επίσης, σε κάποιες πολιτείες ή σε κάποιες ειδικές ζώνες κάποιες ουσίες όπως το πεγιότ, κρίνονται ως αναπόσπαστο μέρος της θρησκευτικής εθιμοτυπίας, και γι' αυτό θεωρούνται νόμιμες.