Γρηγοριανό μέλος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

[[Αρχείο:Graduale Aboense 2.jpg|thumb|250px|Το [[απολυτίκιο]] ''Gaudeamus omnes'', γραμμένο στην τετράγραμμη [[μουσική σημειογραφία]] κατά τον 14ο-15ο αιώνα.]]
Το '''γρηγοριανό μέλος''' (ονομάζεται επίσης και '''μονωδικό άσμα''') είναι το [[Μονοφωνία|μονοφωνικό]] λειτουργικό [[μέλος]] της [[Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία|Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας]]. Πήρε το όνομά του από τον [[Πάπας Γρηγόριος Α΄|Πάπα Γρηγόριο Α'Α΄ το Μέγα]] (θητεία 590 - 604 μ.Χ.) Το γρηγοριανό μέλος εκτελείται από τον [[Ιερέας|ιερέα]], τον πρωτοψάλτη, τη [[χορωδία]], που αποτελείται από κληρικούς και παιδιά, και από το εκκλησίασμα.

Όπως η μουσική των [[Έλληνες|Ελλήνων]] και των [[Εβραίοι|Εβραίων]] απ' όπου κατάγεται, το γρηγοριανό μέλος αποτελείται από μία μονογραμμική [[μελωδία]]. Με άλλα λόγια, είναι [[Μονοφωνία|Μονοφωνικό]] ως προς την υφή του, στερείται δηλαδή τη διάσταση της [[Αρμονία (μουσική)|αρμονίας]] και της [[Αντίστιξη|αντίστιξης]]. Η φωνητική γραμμή που κυλάει αβίαστα, προσαρμόζεται επιδέξια στις καταλήξεις τουστο [[Λατινική γλώσσα|λατινικούλατινικό]] κειμένουκείμενο. Γενικά, η γρηγοριανή μελωδία είναι απελευθερωμένη από τον κανονικό τονισμό. Στο μελωδικό του ύφος, το γρηγοριανό μέλος αποφεύγει τα μεγάλα [[διάστημα (μουσική)|άλματα]] και τις [[δυναμική (μουσική)|δυναμικές]] αντιθέσεις. Η απαλή του άνοδος και η πτώση συγκροτούν ένα είδος εξαϋλωμένου μουσικού λόγου, ''«μια προσευχή πάνω στους τόνους»''.

Τα γρηγοριανά άσματα μεταφέρονται προφορικά στην αρχή από τη μία γενιά στην επόμενη. Καθώς ο αριθμός των ασμάτων αυξάνεται διαρκώς, οι τραγουδιστές νιώθουν αναπόφευκτα την ανάγκη να υπενθυμίζεται το γενικό διάγραμμα των διαφορετικών μελωδιών. Έτσι δημιουργούνται τα [[Νευματική σημειογραφία|νεύματα]], μικράσύμβολα ανοδικάανόδου και καθοδικά σημείακαθόδου τα οποία γράφονται αρχικά πάνω από τις λέξεις για να υποδείξουν τη μελωδική καμπύλη και αργότερα μετεξελίσσονται σεστις τετράγωνες [[Νότα|νότες]] της τετράγραμμης μουσικής σημειογραφίας.