Βικιπαίδεια

Οιστρογόνο: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιήγηση ιστορικού διαδραστικά
← Προηγούμενη διαφοράΕπόμενη διαφορά →
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
ΟπτικήΚώδικας wiki
Tie teiath (συζήτηση | συνεισφορές)
89 επεξεργασίες
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 3:
[[Αρχείο:Estrone structure.svg|thumb|[[Οιστρόνη]]. Προσέξτε την [[κετόνη|κετονομάδα]] (=O) στον δακτύλιο Δ. ]]
 
Τα '''οιστρογόνα''' είναι μια ομάδα [[στεροειδή|στεροειδών]] χημικών ενώσεων, ονομαζόμενα για τον ρόλο τους στον οιστρικό κύκλο, και που εργάζονται ως οι κύριες γυναικείες φιλικές ορμόνες. Όπως όλες οι στεροειδείς [[ορμόνη|ορμόνες]], τα οιστρογόνα περνούν εύκολα την κυτταρική μεμβράνη. Μέσα στο κύτταρο, αλληλεπιδρούν με οιστρογόνους υποδοχείς.<ref name="Endocrinology">Nussey and Whitehead: ''[http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/bv.fcgi?call=bv.View..ShowTOC&rid=endocrin.TOC&depth=10 Endocrinology, an integrated approach]'', Taylor and Francis 2001</ref>
Παράγονται κυρίως από τα πρωτογενή ωοθυλάκια κατά την περίοδο της ωρίμανσης τους, το ωχρό σωμάτιο, και τον πλακούντα. Σε μικρότερες ποσότητες, παράγονται σε άλλους ιστούς όπως ο μαστός, το ήπαρ και τα επινεφρίδια.<ref name="lifemag">{{cite web|title=Πόσα γνωρίζουμε για τα οιστρογόνα;|url=http://www.lifemag.gr/Default.aspx?lang=1&id=1151&t=6|publisher=lifemag.gr|accessdate=15 Μαΐου 2013‎ }}</ref>
 
Τα οιστρογόνα είναι μια ομάδα στεροειδών χημικών ενώσεων, ονομαζόμενα για τον ρόλο τους στον οιστρικό κύκλο, και που εργάζονται ως οι κύριες γυναικείες φιλικές ορμόνες. Όπως όλες οι στεροειδείς ορμόνες, τα οιστρογόνα περνούν εύκολα την κυτταρική μεμβράνη. Μέσα στο κύτταρο, αλληλεπιδρούν με οιστρογόνους υποδοχείς [13]. <br />
==Βιοσύνθεση==
Παράγονται κυρίως από τα πρωτογενή ωοθυλάκια κατά την περίοδο της ωρίμανσης τους, το ωχρό σωμάτιο, και τον πλακούντα. Σε μικρότερες ποσότητες, παράγονται σε άλλους ιστούς όπως ο μαστός, το ήπαρ και τα επινεφρίδια [1].
Η βιοσύνθεση του οιστρογόνου αρχίζει στα κύτταρα του ωοθυλακίου, με την σύνθεση [[ανδροστενοδιόνη]]ς από [[χοληστερόλη]]. Η ανδροστενοδιόνη είναι μία ορμόνη με μέτρια ανδρογενή δραστηριότητα. Αυτή περνά τον βασικό υμένα και μπαίνει στα κύτταρα της κοκκιώδους στοιβάδας της ωοθήκης, όπου μετατρέπεται σε οιστρόνη και οιστραδιόλη, είτε κατ'ευθείαν είτε μέσω [[τεστοστερόνη]]ς. Το ένζυμο υπεύθυνο για αυτή την μετατροπή ονομάζεται [[αρωματάση]]. Ακολουθεί, μετατροπή της χοληστερόλης σε πρεγνενολόνη και αυτής σε προγεστερόνη. Στη συνέχεια η προγεστερόνη σχηματίζει ανδρογόνα και με αρωματοποίηση των ανδρογόνων σχηματίζονται τα οιστρογόνα. Από το σχηματισμό των οιστρογόνων μπορούν να παραχθούν [[προγεστερόνη]] και τεστοστερόνη.<ref name="Βασική Ενδοκρινολογία">{{cite book|author=Κούτρας Δ, Αδαμόπουλος Δ, Ράπτης Σ, Σουβατζόγλου Α.|title=Βασική Ενδοκρινολογία|chapter=|publisher=ΠΑΡΙΣΙΑΝΟΥ Α.Ε.|url=http://onlinebooks.parisianou.gr/index.php?page=shop.product_details&flypage=flypage.tpl&product_id=91&category_id=5&option=com_virtuemart&Itemid=17&vmcchk=1&Itemid=17|year=1994|pages=|isbn=}}</ref> <br />
=Βιοσύνθεση=
Η τεστοστερόνη είναι μια στεροειδής ορμόνη που ανήκει στην ομάδα των ανδρογόνων και εκκρίνεται από τους όρχεις των αρσενικών και τις [[ωοθήκη|ωοθήκες]] των θηλυκών.<ref name="Structure-activity">{{cite journal | author = Fang H, Tong W, Shi L, Blair R, Perkins R, Branham W, Hass B, Xie Q, Dial S, Moland C, Sheehan D | title = Structure-activity relationships for a large diverse set of natural, synthetic, and environmental estrogens. | journal = Chem Res Toxicol | volume = 14 | issue = 3 | pages = 280-94 | year = 2001 | id = PMID 11258977}}</ref> Η προγεστερόνη είναι η ορμόνη που παράγει ο οργανισμός για την δημιουργία του ενδομητρίου δηλαδή της παχιάς επένδυσης της μήτρας απαραίτητης για την ανάπτυξη του εμβρύου.<ref name="Structure-activity"/>
Η βιοσύνθεση του οιστρογόνου αρχίζει στα κύτταρα του ωοθυλακίου, με την σύνθεση ανδροστενοδιόνης από χοληστερόλη. Η ανδροστενοδιόνη είναι μία ορμόνη με μέτρια ανδρογενή δραστηριότητα. Αυτή περνά τον βασικό υμένα και μπαίνει στα κύτταρα της κοκκιώδους στοιβάδας της ωοθήκης, όπου μετατρέπεται σε οιστρόνη και οιστραδιόλη, είτε κατ'ευθείαν είτε μέσω τεστοστερόνης. Το ένζυμο υπεύθυνο για αυτή την μετατροπή ονομάζεται αρωματάση. Ακολουθεί, μετατροπή της χοληστερόλης σε πρεγνενολόνη και αυτής σε προγεστερόνη. Στη συνέχεια η προγεστερόνη σχηματίζει ανδρογόνα και με αρωματοποίηση των ανδρογόνων σχηματίζονται τα οιστρογόνα. Από το σχηματισμό των οιστρογόνων μπορούν να παραχθούν προγεστερόνη και τεστοστερόνη [11]. <br />
 
Η τεστοστερόνη είναι μια στεροειδής ορμόνη που ανήκει στην ομάδα των ανδρογόνων και εκκρίνεται από τους όρχεις των αρσενικών και τις ωοθήκες των θηλυκών [13].Η προγεστερόνη είναι η ορμόνη που παράγει ο οργανισμός για την δημιουργία του ενδομητρίου δηλαδή της παχιάς επένδυσης της μήτρας απαραίτητης για την ανάπτυξη του εμβρύου [13].
==Είδη οιστρογόνων==
=Είδη οιστρογόνων=
Τα τρία κύρια φυσικά οιστρογόνα στις γυναίκες είναι η οιστραδιόλη, η οιστριόλη και η οιστρόνη. Μέσα στον οργανισμό και οι τρεις παράγονται από ανδρογόνα μέσω της δράσης ενζύμων.
Τα τρία κύρια φυσικά οιστρογόνα στις γυναίκες είναι η οιστραδιόλη, η οιστριόλη και η οιστρόνη. Μέσα στον οργανισμό και οι τρεις παράγονται από ανδρογόνα μέσω της δράσης ενζύμων. Από την εμμηνοαρχή μέχρι την εμμηνόπαυση το κύριο οιστρογόνο στις γυναίκες είναι η 17β-οιστραδιόλη. Μετά την εμμηνόπαυση, κυριαρχεί πλέον η οιστρόνη παρά η οιστραδιόλη. Η οιστραδιόλη βιοσυντίθεται από την τεστοστερόνη (ορμόνη) ενώ η οιστρόνη από την ανδροστενδιόνη. Η οιστρόνη είναι πιο αδύνατη ορμόνη από την οιστραδιόλη. Έχουν ταυτοποιηθεί πολλές φυσικές αλλά και συνθετικές ουσίες που επίσης έχουν οιστρογονική δραστηριότητα [14].
Από την εμμηνοαρχή μέχρι την εμμηνόπαυση το κύριο οιστρογόνο στις γυναίκες είναι η 17β-οιστραδιόλη. Μετά την εμμηνόπαυση, κυριαρχεί πλέον η οιστρόνη παρά η οιστραδιόλη.
Η οιστραδιόλη βιοσυντίθεται από την τεστοστερόνη (ορμόνη) ενώ η οιστρόνη από την ανδροστενδιόνη.
Η οιστρόνη είναι πιο αδύνατη ορμόνη από την οιστραδιόλη.
Έχουν ταυτοποιηθεί πολλές φυσικές αλλά και συνθετικές ουσίες που επίσης έχουν οιστρογονική δραστηριότητα. <ref name="Science Blog"/>
*Η οιστραδιόλη η οποία βιοσυντίθεται από την ορμόνη τεστοστερόνη και είναι το κύριο οιστρογόνο από την αρχή της εμμήνου ρύσεως μέχρι την εμμηνόπαυση. Έχει την μεγαλύτερη οιστρογόνο δράση και δρα στο ενδομήτριο.
*Η οιστριόλη η οποία δρα διεγερτικά σε πολύ μεγάλο βαθμό στον τράχηλο, στον κόλπο και στο αιδοίο [11].<ref name="Βασική Ενδοκρινολογία"/>
*Η οιστρόνη η οποία βιοσυντίθεται από την ανδροστενδιόνη, είναι το κύριο οιστρογόνο μετά την εμμηνόπαυση και δρα μαζί με την οιστραδιόλη στο ενδομήτριο.
Και οι τρεις παράγονται από ανδρογόνα μέσω ενζυμικής δράσης[1].<ref name="lifemag"/>
=Παραγωγή οιστρογόνων=
 
==Παραγωγή οιστρογόνων==
Το οιστρογόνο παράγεται κυρίως από τα πρωτογενή ωοθυλάκια κατά την διάρκεια της ωρίμανσης τους, το ωχρό σωμάτιο, και τον πλακούντα. Η ωοθυλακιοτρόπος ορμόνη (FSH) και η ωχρινοτρόπος ορμόνη (LH) διεγείρουν την παραγωγή οιστρογόνου στις ωοθήκες. Σε μικρότερες ποσότητες, οιστρόγονο παράγεται σε ιστούς όπως το ήπαρ, τα επινεφρίδια και τον μαστό. Αυτές οι δευτερεύουσες πηγές οιστρογόνου είναι ειδικά σημαντικές σε γυναίκες που έχουν περάσει την εμμηνόπαυση.<br />
Στην αρχή του κύκλου ο οργανισμός παράγει την ωοθυλακιοτρόπο ορμόνη (FSH), που είναι η κύρια ορμόνη που εμπλέκεται στην παραγωγή των ώριμων ωαρίων. Η FSH διεγείρει τα ωοθυλάκια, ώστε να ξεκινήσουν την παραγωγή οιστρογόνων. Το επίπεδο των οιστρογόνων στον οργανισμό αυξάνεται και τελικά προκαλεί την ταχεία αύξηση της ωχρινοτρόπου ορμόνης (LH). Η ωχρινοτρόπος ορμόνη LH παρέχει στο ωάριο την τελική ώθηση που χρειάζεται για να ωριμάσει πλήρως και να απελευθερωθεί από το ωοθυλάκιο. Σε περίπτωση που δεν γονιμοποιηθεί το ωάριο, τα επίπεδα των οιστρογόνων και της προγεστερόνης μειώνονται, επειδή δεν είναι πλέον απαραίτητα.<ref name="clearblue">{{cite web|title=Κατανόηση του έμμηνου κύκλου σου και της ωορρηξίας|url=http://www[2].clearblue.com/gr/cycle-and-ovulation.php|publisher=clearblue.com|accessdate=15 Μαΐου 2013‎ }}</ref> Η ταυτόχρονη δράση της ωοθυλακιοτρόπου ορμόνης FSH και της ωχρινοτρόπου ορμόνης LH στην ωοθήκη έχει σαν αποτέλεσμα την ωοθυλακιορρηξία. Η LH μετατρέπει το ώριμο ωοθυλάκιο σε ωχρό σωμάτιο όπου εκεί παράγονται τα [[οιστρογόνα]] και η προγεστερόνη [[προγεστερόνη]11].<ref name="Βασική Ενδοκρινολογία"/>
=Μεταβολισμός οιστρογόνων=
 
Το ήπαρ με τα ειδικά του ένζυμα αποτελεί το κύριο μέρος μεταβολισμού των οιστρογόνων. Έτσι η οιστραδιόλη κατά την διέλευση της από το ήπαρ με τη βοήθεια της 17β-OH-στεροειδικής δευδρογενάσης μεταβολίζεται σε οιστριόλη και οιστρόνη μέρος των οποίων εισέρχεται στην κυκλοφορία του αίματος. Ο ηπατικός μεταβολισμός των οιστρογόνων ελαττώνει την βιολογική τους ισχύ και αυξάνει τη διαλυτότητά τους στη νεφρική απέκκριση και το νερό. Τα μεταβολικά παράγωγα των οιστρογόνων αποβάλλονται μέσω της χολής από όπου επαναρροφούνται στην κυκλοφορία του αίματος. Το μεγαλύτερο μέρος των οιστρογόνων απορροφάται σε μεγάλο βαθμό στο έντερο και μόνο ένα μικρό ποσοστό αυτών αποβάλλεται μέσω κοπράνων [12]. <br />
==Μεταβολισμός οιστρογόνων==
Τα οιστρογόνα συνδέονται με πρωτεΐνες του πλάσματος και κυρίως τη β-σφαιρίνη στο ήπαρ, του οποίου υδρολύει τις γλυκουρονικές ενώσεις τους ρυθμίζοντας με αυτόν τον τρόπο τη δράση τους. Η ημερήσια έκκριση των οιστρογόνων κυμαίνεται από 50 mg έως 340 mg. Στη διάρκεια του εμμηνορρυσιακού κύκλου φθάνει τα 4 mg έως 8 mg. Στη διάρκεια της εγκυμοσύνης ξεπερνά τα 1000 pg/ml ενώ στην εμμηνόπαυση δεν ξεπερνά τα 15 pg/ml. Τα οιστρογόνα αποβάλλονται από τα ούρα με τη μορφή γλυκουρονικών ενώσεων [11].
Το [[συκώτι|ήπαρ]] με τα ειδικά του ένζυμα αποτελεί το κύριο μέρος μεταβολισμού των οιστρογόνων. Έτσι η οιστραδιόλη κατά την διέλευση της από το ήπαρ με τη βοήθεια της 17β-OH-στεροειδικής δευδρογενάσης μεταβολίζεται σε οιστριόλη και οιστρόνη μέρος των οποίων εισέρχεται στην κυκλοφορία του αίματος. Ο ηπατικός μεταβολισμός των οιστρογόνων ελαττώνει την βιολογική τους ισχύ και αυξάνει τη διαλυτότητά τους στη νεφρική απέκκριση και το νερό. Τα μεταβολικά παράγωγα των οιστρογόνων αποβάλλονται μέσω της χολής από όπου επαναρροφούνται στην κυκλοφορία του αίματος. Το μεγαλύτερο μέρος των οιστρογόνων απορροφάται σε μεγάλο βαθμό στο έντερο και μόνο ένα μικρό ποσοστό αυτών αποβάλλεται μέσω κοπράνων.<ref name="Endocrinology"/><br />
=Η λειτουργία των οιστρογόνων=
Τα οιστρογόνα συνδέονται με πρωτεΐνες του πλάσματος και κυρίως τη β-σφαιρίνη στο ήπαρ, του οποίου υδρολύει τις γλυκουρονικές ενώσεις τους ρυθμίζοντας με αυτόν τον τρόπο τη δράση τους. Η ημερήσια έκκριση των οιστρογόνων κυμαίνεται από 50 mg έως 340 mg. Στη διάρκεια του εμμηνορρυσιακού κύκλου φθάνει τα 4 mg έως 8 mg. Στη διάρκεια της [[εγκυμοσύνη]]ς ξεπερνά τα 1000 pg/ml ενώ στην εμμηνόπαυση δεν ξεπερνά τα 15 pg/ml. Τα οιστρογόνα αποβάλλονται από τα [[ούρα]] με τη μορφή γλυκουρονικών ενώσεων.<ref name="Βασική Ενδοκρινολογία"/>
Τα οιστρογόνα κυκλοφορούν στο αίμα και των δύο φύλων αλλά βρίσκονται σε πολύ μεγαλύτερες συγκεντρώσεις σε γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας. Προωθούν την ανάπτυξη γυναικείων δευτερευόντων φυλετικών χαρακτηριστικών, όπως τους μαστούς, και είναι επίσης υπεύθυνα για την πάχυνση του ενδομητρίου αλλά και άλλων λειτουργιών του εμμηνορροϊκού κύκλου. Στους άνδρες τα οιστρογόνα ρυθμίζουν διάφορες λειτουργίες του αναπαραγωγικού συστήματος που έχουν να κάνουν με ωρίμανση του σπέρματος [15][16] και συνδέονται με την φυσιολογική σεξουαλική επιθυμία [17]. <br />
 
Τα επίπεδα της οιστραδιόλης μεταβάλλονται κατά την διάρκεια του εμμηνορροϊκού κύκλου με περίοδο αιχμής αμέσως πριν την ωοθηλακιορηξία.
==Η λειτουργία των οιστρογόνων==
*Δομή
Τα οιστρογόνα κυκλοφορούν στο [[αίμα]] και των δύο φύλων αλλά βρίσκονται σε πολύ μεγαλύτερες συγκεντρώσεις σε [[γυναίκα|γυναίκες]] αναπαραγωγικής ηλικίας. Προωθούν την ανάπτυξη γυναικείων [[δευτερεύοντα φυλετικά χαρακτηριστικά|δευτερευόντων φυλετικών χαρακτηριστικών]], όπως τους μαστούς, και είναι επίσης υπεύθυνα για την πάχυνση του [[ενδομήτριο|ενδομητρίου]] και άλλες πτυχές της ρύθμισης του [[εμμηνορροϊκός κύκλος|εμμηνορροϊκού κύκλου]]. Στους άνδρες τα οιστρογόνα ρυθμίζουν διάφορες λειτουργίες του αναπαραγωγικού συστήματος που έχουν να κάνουν με ωρίμανση του σπέρματος <ref name="Science Blog">[http://www.scienceblog.com/community/older/1997/B/199701564.html Science Blog - Estrogen Linked To Sperm Count, Male Fertility<!-- Αυτόματα δημιουργημένος τίτλος -->]</ref> <ref>[http://www.sciencenews.org/pages/sn_arc97/12_6_97/fob1.htm Science News Online (12/6/97): Estrogen's Emerging Manly Alter Ego<!-- Αυτόματα δημιουργημένος τίτλος -->]</ref> και είναι συνδεδεμένα με κανονική σεξουαλική επιθυμία<ref>[http://www.phimr.monash.edu.au/news/media_releases/estrogen_vital_for_male_sex_drive.htm] - 20k </ref>.
:προωθούν την διαμόρφωση των γυναικείων δευτερευόντων φυλετικών χαρακτηριστικών
 
:διεγείρουν διόγκωση του ενδομητρίο
Επίπεδα της οιστραδιόλης μεταβάλλονται κατά την διάρκεια του εμμηνορροϊκού κύκλου με περίοδο αιχμής αμέσως πριν την ωοθηλακιορηξία.
:διατηρούν αγγεία και δέρμα
 
:ελαττώνουν την επαναρρόφηση των οστών και αυξάνουν την δημιουργία νέου οστικού ιστού.
* Δομή
*Βιοσύνθεση πρωτεϊνών
** προωθούν την διαμόρφωση των γυναικείων δευτερευόντων φυλετικών χαρακτηριστικών
:αυξάνουν ηπατική παραγωγή σταθεροποιητικών πρωτεϊνών
** διεγείρουν διόγκωση του [[ενδομήτριο|ενδομητρίου]]
*Πήξη Αίματος
** διατηρούν αγγεία και δέρμα
:αυξάνουν κυκλοφορούντα επίπεδα των παραγόντων 2,7,9,10, αντιθρομβίνης ΙΙΙ και πλασμινογόνου
** ελαττώνουν την επαναρρόφηση των οστών και αυξάνουν την δημιουργία νέου οστικού ιστού
:αυξάνουν την προσκόλληση αιμοπεταλίων
 
*Λιπίδια
* Βιοσύνθεση [[πρωτεΐνη|πρωτεϊνών]]
:αυξάνουν επίπεδα λιποπρωτεϊνων υψηλής πυκνότητας, τριγλυκεριδίων, απόθεση λίπους.
** αυξάνουν ηπατική παραγωγή σταθεροποιητικών πρωτεϊνών
:μειώνουν επίπεδα λιποπρωτεϊνων χαμηλής πυκνότητας
 
*Ομοιοστασία
* Πήξη Αίματος
:συγκράτηση άλατος και νερού
** αυξάνουν κυκλοφορούντα επίπεδα των παραγόντων 2,7,9,10, [[αντιθρομβίνη|αντιθρομβίνης]] ΙΙΙ και [[πλασμινογόνο|πλασμινογόνου]]
*Γαστρεντερικός σωλήνας
** αυξάνουν την προσκόλληση αιμοπεταλίων
:μειώνουν την κινητικότητα του εντέρου
 
:αυξάνουν χοληστερόλη στη χολή
* Λιπίδια
** αυξάνουν επίπεδα [[λιποπρωτεϊνη υψηλής πυκνότητας|λιποπρωτεϊνων υψηλής πυκνότητας]], [[τριγλυκερίδια|τριγλυκεριδίων]], απόθεση λίπους.
** μειώνουν επίπεδα [[λιποπρωτεϊνη χαμηλής πυκνότητας|λιποπρωτεϊνων χαμηλής πυκνότητας]]
 
* Ομοιοστασία
** συγκράτηση άλατος και νερού
 
* Γαστρεντερικός σωλήνας
** μειώνουν την κινητικότητα του [[έντερο|εντέρου]]
** αυξάνουν [[χοληστερόλη]] στη [[χολή]]
 
*Καρκίνος
**:Περίπου 80% όλων των [[καρκίνος του μαστού|καρκίνου του μαστού]] βασίζονται σε οιστρογόνα για ανάπτυξη<ref> [http://www.breastcancer.org/tre_sys_hrt_idx18].html Hormonal Therapy<!-- Αυτόματα δημιουργημένος τίτλος -->]</ref>.
*Ακόμα τα οιστρογόνα:
:Βοηθούν στη μείωση της παραγωγής της ολικής χοληστερόλης, αυξάνοντας την HDL χοληστερόλη και μειώνοντας την LDL χοληστερόλη η οποία προκαλεί τις αθηρωματικές πλάκες στις αρτηρίες [4].
Ακόμα τα οιστρογόνα:
:Αυξάνουν την οστική πυκνότητα και ενισχύουν την νευρική και εγκεφαλική λειτουργία [4].
*Βοηθούν στη μείωση της παραγωγής της ολικής χοληστερόλης, αυξάνοντας την HDL χοληστερόλη και μειώνοντας την LDL χοληστερόλη η οποία προκαλεί τις αθηρωματικές πλάκες στις αρτηρίες.<ref name="antikarkiniki">{{cite web|title=Διατροφή και Υγεία|url=http://www.antikarkinikimagnisias.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=22%3Adiatrofi&catid=22%3Aprolipsi&Itemid=10&lang=el|publisher=antikarkinikimagnisias.gr|accessdate=15 Μαΐου 2013‎ }}</ref>
*:Συντελούν στην ανάπτυξη του [[Κόλπος (ανατομία)|κόλπου]], του τραχήλου και του σώματος της [[μήτρα]]ςμήτρας και των σαλπίγγων [[Σάλπιγγα (ανατομία)|σαλπίγγων]12].<ref name="Endocrinology"/>
*:Συντελούν στην ανάπτυξη των γαλακτοφόρων πόρων και του στρώματος των [[Μαστός|μαστών] [12].<ref name="Endocrinology"/>
*:Σχετίζονται με την κατανομή λίπους στους μαστούς και στους γοφούς.<ref name="Endocrinology"/>[12].
*:Συμμετέχουν σε μεταβολικές επιδράσεις σε ήπαρ και οστά [12].<ref name="Endocrinology"/>
*:Επιδρούν στο μεταβολισμό των λιποπρωτεϊνών, της χοληστερόλης και των φωσφολιπιδίων.
*:Αναστέλλουν την πρόσληψη σιδήρου από τα [[Ερυθροκύτταρο|ερυθρά]] με συνέπεια την μείωση της αιμοσφαιρίνης στις γυναίκε*γυναίκες.
:Μπορούν να αναστείλουν την [[οστεοπόρωση]].
*:Προκαλούν επαναρρόφηση του νατρίου και του νερού από τα νεφρικά σωληνάρια.
*:Μπορούν να αναστείλουν την ανάπτυξη όταν η εμμηνορρυσία εμφανίζεται νωρίς [11].<ref name="Βασική Ενδοκρινολογία"/>
=Οιστρογόνα και εγκυμοσύνη=
 
Όταν το ωάριο γονιμοποιηθεί οι ωοθήκες εκκρίνουν μεγαλύτερη ποσότητα οιστρογόνων, που αυξάνεται έως και τριακόσιες φορές παραπάνω απ’ το φυσιολογικό μέχρι το τέλος της εγκυμοσύνης [3]. <br />
==Οιστρογόνα και εγκυμοσύνη==
Η αυξημένη ποσότητα οιστρογόνων στον οργανισμό ενισχύει τη ροή του αίματος στα όργανα του σώματος και συντελεί στην εντυπωσιακή ανάπτυξη και αύξηση της μήτρας και του πλακούντα, το ενδομήτριο γίνεται παχύτερο και εμπλουτίζεται με θρεπτικά συστατικά. Έτσι, το γονιμοποιημένο ωάριο έχει όλα τα θρεπτικά συστατικά και την υποστήριξη που χρειάζεται για να αναπτυχθεί. Ακόμα τα υψηλά επίπεδα οιστρογόνων, σχετίζονται με την εμφάνιση βλέννας όπου το σπερματοζωάριο μπορεί να κολυμπά και να επιβιώνει για αρκετές ημέρες [2]]. Μετά τη δέκατη μέρα απ’ τη γονιμοποίηση, οι ωοθήκες σταματούν την παραγωγή οιστρογόνων και το ρόλο αυτό αναλαμβάνει ο πλακούντας. Τα οιστρογόνα αυξάνουν την έκκριση της μελανίνης, είναι υπεύθυνα για την κατακράτηση υγρών στα άκρα και το πρόσωπο και μπορεί να ευθύνονται σ’ ένα βαθμό και για τις ναυτίες που προκαλούνται σε ορισμένες περιπτώσεις κατά τη διάρκεια μιας εγκυμοσύνης [3].
Όταν το [[ωάριο]] γονιμοποιηθεί οι ωοθήκες εκκρίνουν μεγαλύτερη ποσότητα οιστρογόνων, που αυξάνεται έως και τριακόσιες φορές παραπάνω απ’ το φυσιολογικό μέχρι το τέλος της [[εγκυμοσύνη]]ς.<ref name="mybabysworld">{{cite web|title=Ορμόνες: οι πρωταγωνίστριες της εγκυμοσύνης|url=http://www.mybabysworld.gr/site/content.php?artid=717421|publisher=mybabysworld.gr|accessdate=15 Μαΐου 2013‎ }}</ref>
=Φυτοοιστρογόνα=
Η αυξημένη ποσότητα οιστρογόνων στον οργανισμό ενισχύει τη ροή του αίματος στα όργανα του σώματος και συντελεί στην εντυπωσιακή ανάπτυξη και αύξηση της μήτρας και του [[πλακούντας|πλακούντα]], το ενδομήτριο γίνεται παχύτερο και εμπλουτίζεται με θρεπτικά συστατικά. Έτσι, το γονιμοποιημένο ωάριο έχει όλα τα θρεπτικά συστατικά και την υποστήριξη που χρειάζεται για να αναπτυχθεί. Ακόμα τα υψηλά επίπεδα οιστρογόνων, σχετίζονται με την εμφάνιση βλέννας όπου το [[σπερματοζωάριο]] μπορεί να κολυμπά και να επιβιώνει για αρκετές ημέρες.<ref name="antikarkiniki"/>
Συνθετικές ουσίες αυτού του τύπου είναι γνωστές ως ξενοοιστρογόνα και φυσικές ουσίες φυτικής προέλευσης έχουν ονομαστεί φυτοοιστρογόνα. Πρόκειται για φυτά με ορμόνες παρόμοιες με αυτές των ανθρώπων, μπορούν να συνδεθούν στους υποδοχείς οιστρογόνων των ανθρώπινων κυττάρων και συμπεριφέρονται όπως τα οιστρογόνα, μόνο που η δράση τους δεν έχει την ίδια ένταση [8]. Τα φυτοοιστρογόνα περιέχονται σε μεγάλη ποσότητα σε τροφές όπως η σόγια (το αλεύρι, το γάλα και ο κιμάς της σόγιας) και τα πράσινα φασόλια[5]. <br />
Μετά τη δέκατη μέρα απ’ τη γονιμοποίηση, οι ωοθήκες σταματούν την παραγωγή οιστρογόνων και το ρόλο αυτό αναλαμβάνει ο πλακούντας. Τα οιστρογόνα αυξάνουν την έκκριση της μελανίνης, είναι υπεύθυνα για την κατακράτηση υγρών στα άκρα και το πρόσωπο και μπορεί να ευθύνονται σ’ ένα βαθμό και για τις ναυτίες που προκαλούνται σε ορισμένες περιπτώσεις κατά τη διάρκεια μιας εγκυμοσύνης.<ref name="mybabysworld"/>
Το μέλι έχει σημαντική αντιοιστρογονική δράση και συμβάλλει ουσιαστικά στην πρόληψη του καρκίνου του μαστού, του προστάτη, σε καρδιαγγειακά νοσήματα και στην οστεοπόρωση [4]. Σε μικρές ποσότητες φυτοοιστρογόνα υπάρχουν στο σκόρδο, στο ρύζι, στο μαϊντανό, στο κριθάρι, στα καρότα, στις πατάτες, και σε ορισμένα φρούτα όπως στα κεράσια και στα μήλα [5].
 
=Φυσικά οιστρογόνα=
==Φυτοοιστρογόνα==
Ο οργανισμός της γυναίκας παράγει τριών ειδών οιστρογόνα: την οιστραδιόλη, την οιστρόνη και την οιστρόλη η οποία φαίνεται ότι λειτουργεί σαν φυσικός προληπτικός αντικαρκινικός παράγοντας που προφυλάσσει από τον καρκίνο του μαστού. <br />
Συνθετικές ουσίες αυτού του τύπου είναι γνωστές ως ξενοοιστρογόνα και φυσικές ουσίες φυτικής προέλευσης έχουν ονομαστεί φυτοοιστρογόνα.
Τα φυσικά οιστρογόνα παρουσιάζουν πολλά οφέλη στον οργανισμό όπως:
Πρόκειται για φυτά με ορμόνες παρόμοιες με αυτές των ανθρώπων, μπορούν να συνδεθούν στους υποδοχείς οιστρογόνων των ανθρώπινων κυττάρων και συμπεριφέρονται όπως τα οιστρογόνα, μόνο που η δράση τους δεν έχει την ίδια ένταση.
*Προστασία από τη νόσο του Αλτζχάιμερ.
Τα φυτοοιστρογόνα περιέχονται σε μεγάλη ποσότητα σε τροφές όπως η σόγια (το αλεύρι, το γάλα και ο κιμάς της σόγιας) και τα πράσινα φασόλια.<ref name="dietup">{{cite web|title=
*Μείωση κινδύνου από τον καρκίνο του παχέος εντέρου. - *Ανακούφιση από τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης καθώς και της κατάθλιψης που οφείλεται σε αυτήν. *Διατήρηση της μνήμης. *Μείωση απώλειας οστικής μάζας[8].
Στα οιστρογόνα των ... φυτών αναζητείται τώρα η λύση για την πρόληψη των γυναικολογικών καρκίνων...|url=http://www.dietup.gr/gynaika/ygeia/1869.html|publisher=dietup.gr|accessdate=15 Μαΐου 2013‎ }}</ref>
=Οιστρογόνα και υγεία=
Το μέλι έχει σημαντική αντιοιστρογονική δράση και συμβάλλει ουσιαστικά στην πρόληψη του καρκίνου του μαστού, του προστάτη, σε καρδιαγγειακά νοσήματα και στην οστεοπόρωση.<ref name="clearblue"/>
Τα επίπεδα οιστρογόνων διαφέρουν ανάλογα με την ηλικία και τις μεθόδους ελέγχου που χρησιμοποιούνται για την ανεύρεση τους. Καλύτερα είναι τα τεστ αίματος από τα τεστ σιέλου ή ούρων. Στο τεστ αίματος τα φυσιολογικά επίπεδα οιστρογόνων κυμαίνονται μεταξύ 180 - 200 pg/ml πριν την εμμηνόπαυση ενώ στην εμμηνόπαυση ιδανικά είναι τα επίπεδα που κυμαίνονται μεταξύ 60 – 120 pg/ml [8].
Σε μικρές ποσότητες φυτοοιστρογόνα υπάρχουν στο σκόρδο, στο ρύζι, στο μαϊντανό, στο κριθάρι, στα καρότα, στις πατάτες, και σε ορισμένα φρούτα όπως στα κεράσια και στα μήλα.<ref name="dietup"/>
=Οιστρογόνα και ψυχολογία=
 
Τα οιστρογόνα παρουσιάζουν φυσιολογικές διακυμάνσεις στη διάρκεια του κύκλου και της εγκυμοσύνης και κάθετη πτώση κατά την εμμηνόπαυση. Όταν το επίπεδο τους είναι φυσιολογικό διατηρείται η καλή διάθεση και ευεξία, ενώ όταν το επίπεδο τους είναι χαμηλό προκαλείται εκνευρισμός και κακή διάθεση[6]. <br />
==Φυσικά οιστρογόνα==
Τα οιστρογόνα αυξάνονται στην ωορρηξία στη συνέχεια εφόσον δεν υπάρξει γονιμοποίηση, αρχίζουν να μειώνονται και ταυτόχρονα μειώνεται και η σεξουαλική επιθυμία. Κατά την εμμηνόπαυση μπορεί να προκαλέσουν εφιδρώσεις, εξάψεις και δυσκολία στον ύπνο[6].
Ο οργανισμός της γυναίκας παράγει τριών ειδών οιστρογόνα: την οιστραδιόλη, την οιστρόνη και την οιστρόλη η οποία φαίνεται ότι λειτουργεί σαν φυσικός προληπτικός αντικαρκινικός παράγοντας που προφυλάσσει από τον καρκίνο του μαστού.
=Αντισυλληπτικά και οιστρογόνα=
Τα φυσικά οιστρογόνα παρουσιάζουν πολλά οφέλη στον οργανισμό όπως:
Τα οιστρογόνα χρησιμοποιούνται ως μέρος αντισυλληπτικών που χορηγούνται από το στόμα. Επίσης δίνονται για αναπλήρωση οιστρογόνων σε μεταεμμηνοπαυσιακές γυναίκες και ως ορμονική θεραπεία σε τρανσεξουαλικές γυναίκες[1].
*Προστασία από τη νόσο του Αλτζχάιμερ.
Τα αντισυλληπτικά είναι ένα συνθετικό μείγμα ορμονών οιστρογόνων και προγεστερόνης. Σκοπός τους είναι να εμποδίζουν την ωορρηξία διατηρώντας σταθερά τα επίπεδα αυτών των ορμονών. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα η ωοθήκη να μην παράγει ωάριο και το συνεπώς το επίπεδο των οιστρογόνων να μην αυξάνεται[7].
*Μείωση κινδύνου από τον καρκίνο του παχέος εντέρου.
=Οιστρογόνα και παχυσαρκία=
*Ανακούφιση από τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης καθώς και της κατάθλιψης που οφείλεται σε αυτήν.
*Διατήρηση της μνήμης.
*Μείωση απώλειας οστικής μάζας.
 
==Οιστρογόνα και υγεία==
Τα επίπεδα οιστρογόνων διαφέρουν ανάλογα με την ηλικία και τις μεθόδους ελέγχου που χρησιμοποιούνται για την ανεύρεση τους. Καλύτερα είναι τα τεστ αίματος από τα τεστ σιέλου ή ούρων. Στο τεστ αίματος τα φυσιολογικά επίπεδα οιστρογόνων κυμαίνονται μεταξύ 180 - 200 pg/ml πριν την εμμηνόπαυση ενώ στην εμμηνόπαυση ιδανικά είναι τα επίπεδα που κυμαίνονται μεταξύ 60 – 120 pg/ml .
 
==Οιστρογόνα και ψυχολογία==
Τα οιστρογόνα παρουσιάζουν φυσιολογικές διακυμάνσεις στη διάρκεια του κύκλου και της εγκυμοσύνης και κάθετη πτώση κατά την εμμηνόπαυση. Όταν το επίπεδο τους είναι φυσιολογικό διατηρείται η καλή διάθεση και ευεξία, ενώ όταν το επίπεδο τους είναι χαμηλό προκαλείται εκνευρισμός και κακή διάθεση.
Τα οιστρογόνα αυξάνονται στην ωορρηξία στη συνέχεια εφόσον δεν υπάρξει γονιμοποίηση, αρχίζουν να μειώνονται και ταυτόχρονα μειώνεται και η σεξουαλική επιθυμία. Κατά την εμμηνόπαυση μπορεί να προκαλέσουν εφιδρώσεις, εξάψεις και δυσκολία στον ύπνο.<ref>{{cite web|title=Θυμώνετε, κλαίτε, κουράζεστε; Πότε φταίνε οι ορμόνες σας;|url=http://www.vita.gr/html/ent/040/ent.1040.asp|author=Άννα Δάλλα|publisher=vita.gr|accessdate=15 Μαΐου 2013‎ }}</ref>
 
==Αντισυλληπτικά και οιστρογόνα==
Τα οιστρογόνα χρησιμοποιούνται ως μέρος αντισυλληπτικών που χορηγούνται από το στόμα. Επίσης δίνονται για αναπλήρωση οιστρογόνων σε μεταεμμηνοπαυσιακές γυναίκες και ως ορμονική θεραπεία σε τρανσεξουαλικές γυναίκες.<ref name="lifemag"/>
Τα αντισυλληπτικά είναι ένα συνθετικό μείγμα ορμονών οιστρογόνων και προγεστερόνης. Σκοπός τους είναι να εμποδίζουν την ωορρηξία διατηρώντας σταθερά τα επίπεδα αυτών των ορμονών. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα η ωοθήκη να μην παράγει ωάριο και το συνεπώς το επίπεδο των οιστρογόνων να μην αυξάνεται.
 
==Οιστρογόνα και παχυσαρκία==
Στην παχυσαρκία τα οιστρογόνα επιδρούν θετικά και αρνητικά. Η επίδραση αυτή γίνεται πιο εμφανής σε ορισμένες περιόδους της ζωής της γυναίκας όπως είναι η εφηβεία, η εγκυμοσύνη και η εμμηνόπαυση. <br />
Πιο συγκεκριμένα τα οιστρογόνα: *Μειώνουν την όρεξη καθώς ελαττώνουν την ορεξιογόνο νευροορμόνη του εγκεφάλου.
 
*Προκαλούν κατακράτηση άλατος και νερού.
Πιο συγκεκριμένα τα οιστρογόνα: *Μειώνουν την όρεξη καθώς ελαττώνουν την ορεξιογόνο νευροορμόνη του εγκεφάλου.
*Συμβάλλουν στον πολλαπλασιασμό των λιποκυττάρων στους γλουτούς και στα κάτω άκρα ενώ αντίθετα μειώνουν τα λιποκύτταρα στην κοιλιά.
*Προκαλούν κατακράτηση άλατος και νερού.
*Διαμορφώνουν το σωματότυπο και τη κατανομή του λίπους.
*Συμβάλλουν στον πολλαπλασιασμό των λιποκυττάρων στους γλουτούς και στα κάτω άκρα ενώ αντίθετα μειώνουν τα λιποκύτταρα στην κοιλιά.
*Η ελάττωση τους κατά την εμμηνοπαυσιακή περίοδο προκαλεί αύξηση του βάρους[9].
*Διαμορφώνουν το σωματότυπο και τη κατανομή του λίπους.
=Οιστρογόνα και οστεοπόρωση=
*Η ελάττωσή τους κατά την εμμηνοπαυσιακή περίοδο προκαλεί αύξηση του βάρους.<ref>{{cite web|title=Γυναικείες γεννητικές ορμόνες και σωματικό βάρος|url=http://www.eiep.gr/c02.asp?id=46#http://www.chem-lab.com.cy/el/themata-ygeias/osteoporosh-siophlh-astheneia|author=Θεμιστοκλής Τζώτζας|publisher=eiep.gr|accessdate=15 Μαΐου 2013‎ }}</ref>
Η οστεοπόρωση είναι μία πάθηση των οστών κατά την οποία ελαττώνεται η ποιότητα και η πυκνότητα των οστών με αποτέλεσμα να γίνονται πιο λεπτά και εύθραυστα. Η έλλειψη οιστρογόνων είναι ένας σημαντικός παράγοντας για την εμφάνιση οστεοπόρωσης. Η μείωση των οιστρογόνων στις γυναίκες έχει ως αποτέλεσμα την μείωση οστικής μάζας, το φαινόμενο αυτό ονομάζεται μετεμμηνοπαυσιακή οστεοπόρωση (Τύπος Ι) και αφορά τις γυναίκες οι οποίες βρίσκονται στην εμμηνόπαυση. Για την αντιμετώπιση της οστεοπόρωσης χρησιμοποιούνται φάρμακα κυρίως οιστρογόνα, με αυτόν τον τρόπο διατηρείται η οστική πυκνότητα και μειώνεται ο κίνδυνος καταγμάτων [10].
 
==Οιστρογόνα και οστεοπόρωση==
=Πηγές=
Η [[οστεοπόρωση]] είναι μία πάθηση των οστών κατά την οποία ελαττώνεται η ποιότητα και η πυκνότητα των οστών με αποτέλεσμα να γίνονται πιο λεπτά και εύθραυστα. Η έλλειψη οιστρογόνων είναι ένας σημαντικός παράγοντας για την εμφάνιση οστεοπόρωσης. Η μείωση των οιστρογόνων στις γυναίκες έχει ως αποτέλεσμα την μείωση οστικής μάζας, το φαινόμενο αυτό ονομάζεται μετεμμηνοπαυσιακή οστεοπόρωση (Τύπος Ι) και αφορά τις γυναίκες οι οποίες βρίσκονται στην εμμηνόπαυση. Για την αντιμετώπιση της οστεοπόρωσης χρησιμοποιούνται φάρμακα κυρίως οιστρογόνα, με αυτόν τον τρόπο διατηρείται η οστική πυκνότητα και μειώνεται ο κίνδυνος καταγμάτων.<ref>{{cite book|author=Καλογερόπουλος, Αχιλλεύς Π.|title=Γυναικολογία|chapter=|publisher=University Studio Press|url=http://www.biblionet.gr/book/9731/%CE%9A%CE%B1%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%B5%CF%81%CF%8C%CF%80%CE%BF%CF%85%CE%BB%CE%BF%CF%82,_%CE%91%CF%87%CE%B9%CE%BB%CE%BB%CE%B5%CF%8D%CF%82_%CE%A0./%CE%93%CF%85%CE%BD%CE%B1%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AF%CE%B1|year=1996|pages=|isbn=960-12-0535-7}}</ref>
#http://www.lifemag.gr/Default.aspx?lang=1&id=1151&t=6.
 
#http://www.clearblue.com/gr/cycle-and-ovulation.php.
==Παραπομπές==
#http://www.mybabysworld.gr/site/content.php?artid=717421
{{παραπομπές}}
#http://www.antikarkinikimagnisias.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=22%3Adiatrofi&catid=22%3Aprolipsi&Itemid=10&lang=el
<!--είναι από blog δεν τα κράτησα σαν παραπομπές #http://episthmi.blogspot.gr/2011/12/blog-post_30.html [7]
#http://episthmiwww.blogspotdietup.gr/2011gynaika/12ygeia/blog-post_301869.html [8]-->
#http://www.hairtransplant.gr/services_0304.asp
 
#http://episthmi.blogspot.gr/2011/12/blog-post_30.html
 
#http://www.eiep.gr/c02.asp?id=46
[[Κατηγορία:Ορμόνες]]
#http://www.chem-lab.com.cy/el/themata-ygeias/osteoporosh-siophlh-astheneia
[[Κατηγορία:Στεροειδή]]
#Καλογερόπουλος Α. Γυναικολογία. Έκδοση Θεσσαλονίκη 1996. ISBN: 960-12-0535-7.
#Κούτρας Δ, Αδαμόπουλος Δ, Ράπτης Σ, Σουβατζόγλου Α. Βασική Ενδοκρινολογία. Έκδοση Αθήνα 1994.
#Nussey and Whitehead: Endocrinology, an integrated approach, Taylor and Francis 2001
#Fang H, Tong W, Shi L, Blair R, Perkins R, Branham W, Hass B, Xie Q, Dial S, Moland C, Sheehan D (2001). "Structure-activity relationships for a large diverse set of natural, synthetic, and environmental estrogens.". Chem Res Toxicol 14 (3): 280-94. PMID 11258977.
#Science Blog - Estrogen Linked To Sperm Count, Male Fertility.#Science News Online (12/6/97): Estrogen's Emerging Manly Alter Ego.
#http://www.phimr.monash.edu.au/news/media releases/estrogen_vital_for_male _sex_drive.htm.
#Hormonal Therapy.
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/wiki/Οιστρογόνο"