Χουρρίτες: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ Bot: Migrating 39 langlinks, now provided by Wikidata on d:Q190394 |
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
||
Γραμμή 1:
'''Χουρρίτες''', αρχαίος λαός της [[Εγγύς Ανατολή|Εγγύς Ανατολής]] που κατοικούσε στην περιοχή της Μεσοποταμίας μιλούσαν μια μορφή Ινδοευρωπαικής γλώσσας σχετιζόμενη με αυτή των [[Χετταίοι|Χετταίων]], η μυθολογία και η θρησκεία τους είχαν επίσης πολλά κοινά με τις αντίστοιχες των Χετταίων. Δημιούργησαν πολλά κρατίδια και αυτοκρατορίες από την 3η χιλιετία π.χ., το πιο ένδοξο Χουρρίτικο έθνος ήταν αυτό των Μιταννί που κυριάρχησε σε ολόκληρη την [[Ασία]] για δυο περίπου αιώνες (15ος – 13ος αιώνας π.χ.). Κείμενα Χουρρίτικης γραφής έχουν βρεθεί σε ανασκαφές στην [[Χατούσα]] και την [[Ουγκαρίτ]] το σημαντικότερο κείμενο και το μοναδικό μακροσκελές ήταν επιστολή του βασιλιά των Μιτάννι Τουσράτα στον Αιγύπτιο [[Φαραώ]] [[Αμενχοτέπ Γ’]], βρέθηκε στην [[Χατούσα]] ([[1983]]).
==Ιστορία των Χουρριτών==
Στην [[Παλαιά Διαθήκη]] γίνεται αναφορά στους «Χορραίους» (''[[Ο']]'') ή «Χορίτες» (''[[ΜΝΚ]]''). (Γένεση 36:20, 21, 29, 30· Δευτερονόμιο 2:12, 22) Ορισμένοι [[Γλωσσολογία|γλωσσολόγοι]] ταυτίζουν τους Χουρρίτες με τους Χορραίους αλλά κάτι τέτοιο δεν αποτελεί οριστικό συμπέρασμα.▼
Το πρώτο γνωστό Χουρρίτικο βασίλειο στην ιστορία βρέθηκε την 3η χιλιετία π.χ. στην πόλη Ουρκές ('''σημερινή Τέλλ Μοζάν''') με ισχυρούς γείτονες, συμμάχησαν με τους [[Ακκάδιοι|Ακκάδες]] την εποχή του βασιλιά Ναράμ Σίν ([[2254]] – [[2218]] π.χ.). Στις αρχές της 2ης χιλιετίας π.χ. το κράτος του Ουρκές υποτάχθηκε στους [[Αμορρίτες]] της [[Μαρί]] την εποχή εκείνη οι Χουρρίτες μετανάστευσαν. Οι Χουρρίτες σύντομα αναδιοργανώθηκαν δημιουργώντας το ισχυρό βασίλειο της Γιαμχάντ ([[1725]] π.χ.) στην βόρεια [[Συρία]] γύρω απο το [[Χαλέπι]] γνωστότερος βασιλιάς ο Γιαρίμ Λίμ Α’. Ο Χετταίος βασιλιάς [[Χατουσίλις Α’]] κατέλαβε το Αλαλακί από τους Γιαμχάντ στα παράλι στην θέση του σημερινού [[Χατάυ]] ([[1600]] π.χ.), ο εγγονός του Μουρσίλις Α’ στον δρόμο του για την κατάληψη της [[Βαβυλώνα|Βαβυλώνας]] διέλυσε οριστικά το Χουρρίτικο βασίλειο του Γιαμχάντ. Μετά την κατάληψη της Βαβυλώνας απο τον [[Μουρσίλις Α’]] και την διάλυση της Αμμορίτικης δυναστείας του [[Χαμουραμπί]] νέα Χουρρίτικη δυναστεία ανέβηκε στην εξουσία με ιδρυτή τον Κίρκα ([[1500]] π.χ.) τον ιδρυτή του πανίσχυρου βασιλείου των [[Μιτάννι]]. Η πρωτεύουσα των Μιτάννι ήταν η Αράφα το κράτος τους διαλύθηκε τον 14ο αιώνα π.χ. από τον Χετταίο βασιλιά [[Σουπιλουλιούμας Α’]] τον νέο μεγάλο κυρίαρχο της Ασίας. Οι Ασσύριοι είχαν υποταγεί στους Μιτάννι από την εποχή του βασιλιά [[Ενλίλ Νασίρ Α’]] αλλά μετά την υποταγή τους στον Σουπιλουλιούμας οι Ασσύριοι ανεξαρτητοποιήθηκαν υπο την ηγεσία του βασιλιά [[Ασούρ Ουμπαλίτ Α’]]. Ο εγγονός του Ασσύριος βασιλιάς [[Αντάντ Νιραρί Α’]] τον 13ο αιώνα π.χ. θα διαλύσει οριστικά τους Μιτάννι. Οι απόγονοι των Χουρριτών θα βρεθούν λίγους αιώνες αργότερα βόρεια στην λίμνη [[Βάν]] δημιουργώντας το βασίλειο των [[Ουραρτού]] οι οποίοι θα είναι οι πρόγονοι των σημερινών [[Αρμενία|Αρμενίων.]] Οι Ουραρτού πολέμησαν σκληρά για πολλά χρόνια με τους [[Ασσυρία|Ασσύριους]] τελικά υποτάγησαν σε αυτούς μετά την συντριβή του βασιλιά τους Ρουσά Β’ από τον Ασσύριο βασιλιά [[Σαργών Β’]] ([[714]] π.χ.) απόγονοι των Χουρριτών τα νεώτερα χρόνια υπήρξαν οι Αρμένιοι.
==Τέχνη των Χουρριτών==
Οι Χουρρίτες είχαν μια ιδιαίτερη μορφή κεραμικής που τους είχαν κάνει διάσημους σε όλη την περιοχή απο την [[Μεσοποταμία]] ως την [[Αίγυπτος|Αίγυπτο,]] χαρακτηρίζεται από γεωμετρικά τρίγωνα και τελείες σε κόκκινο ή μαύρο χρώμα. Ο πολιτισμός των Μιτάννι ήταν συσχετισμένος με τα άλογα, σύμφωνα με κείμενα που βρέθηκαν στην [[Χαττούσα]] ήταν οι καλύτεροι εκπαιδευτές αλόγων στον κόσμο. Στα ευρήματα τους βρέθηκαν τέλος κείμενα με γραπτή μουσική από το [[1400]] π.χ. Ο Χουρρίτικος αστικός πολιτισμός την 3η χιλιετία π.χ. είναι γνωστός από μια μόνο πόλη την Ουρκές, δεν βρέθηκε καμιά άλλη πόλη στα αρχαιολογικά ευρήματα. Την 2η χιλιετία π.χ. την εποχή κυριαρχίας των [[Μιτάννι]] βρέθηκαν αντίθετα πλήθος πολλών πόλεων ανάμεσα τους οι : η Αρράφα, η Καχάτ, η Ταιντού και η πρωτεύουσα των Βασουκανί στο σημερινό Τέλλ Φακαρίγια. Ο Χουρρίτικος πολιτισμός παρουσιάζει σημαντικές διαφορές από τους μεγαλοπρεπείς γειτονικούς πολιτισμούς των Ασσυρίων και των Αιγυπτίων στην αστική δομή του, δεν υπάρχουν πουθενά πολυτελείς ναοί και ανάκτορα. Τα αστικά αρχαιολογικά ευρήματα των Μιτάννι μοιράζονται ανάμεσα στην σημερινή [[Τουρκία]], το [[Ιράκ]] και την [[Συρία]] ιδιαίτερα στα σύνορα μεταξύ [[Τουρκία|Τουρκίας]] και [[Συρία|Συρίας,]] οι ανασκαφές ξεκίνησαν το 1920 με επικεφαλής τους Άγγλους αρχαιολόγους Μάξ Μάλλοβαν και Χαγκάρ Μπαζάρ.
==Θρησκεία των Χουρριτών==
▲Στην [[Παλαιά Διαθήκη]] γίνεται αναφορά στους '''«Χορραίους»''' (''[[Ο']]'') ή '''«Χορίτες»''' (''[[ΜΝΚ]]''). '''(Γένεση 36:20, 21, 29,
Η Χουρρίτικη θρησκεία και οι τρόποι λατρείας τους έχουν εκπληκτικές ομοιότητες με τους [[Χετταίοι|Χιττίτες]] όπως έχουν επίσης τα ίδια ονόματα των θεών, τα ίδια ονόματα μεταφέρθηκαν αργότερα στους απογόνους των Χουρριτών [[Ουραρτού]]. Οι κυριότεροι θεοί των Χουρριτών ήταν :
*Τεσούμπ,ο θεός των καιρικών φαινομένων όπως στους Χιττίτες
*Εμπά, σύζυγος του Τεσούμπ θεά του ηλίου όπως στους Χιττίτες
*Κουμαρμπί, ο πατέρας του Τεσούμπ ο ιδρυτής της πόλης του Ουρκές
*Σαούσκα,θεά της γονιμότητας όπως στους Χιττίτες προέρχεται απο την [[Ιστάρ]] των Ασσυρίων.
*Νεργκάλ,προέρχεται απο την Βαβυλωνιακή θεότητα του Κάτω κόσμου
*Εά θεός των υδάτων προέρχεται απο τους Ανουνάκι των Σουμερίων
Οι επιγραφές των Χουρριτών με τα ιπτάμενα ζώα και δράκους παριστάνουν συνήθως θεότητες ή δαιμονικά πνεύματα, οι Χουρρίτες δέν είχαν ναούς αφιερωμένους στους θεούς τους όπως οι υπόλοιποι λαοί. Ο Χουρρίτικος μύθος «τα τραγούδια του Ουλικουμμί» είναι αντίστοιχος με την Ελληνική [[Θεογονία]] του [[Ησίοδος|Ησιόδου]] περιγράφοντας τον ευνουχισμό του [[Ουρανός (μυθολογία)
|Ουρανού]] από τον [[Κρόνος (μυθολογία)|Κρόνο.]]
==Πηγές==
*Asimov, Isaac. The Near East: 10,000 Years of History. Boston: Houghton Mifflin, 1968.
*Chahin, M. The Kingdom of Armenia. London and New York: Croom Helm, 1987. Reprint, New York: Dorset Press, 1991. Second, revised edition, as The Kingdom of Armenia: A History. Richmond, Surrey: Curzon, 2001. ISBN 0-7007-1452-9
*Diakonov, Igor M., and Sergei Starostin. Hurro-Urartian as an Eastern Caucasian Language. Münchener Studien zur Sprachwissenschaft. Munich: R. Kitzinger, 1986. ISBN 3-920645-39-1
*Duchesne-Guillemin, Marcelle. A Hurrian Musical Score from Ugarit: The Discovery of Mesopotamian Music. Sources from the ancient near east, vol. 2, fasc. 2. Malibu, CA: Undena Publications, 1984. ISBN 0-89003-158-4
*Movsisyan, Artak Erjaniki. The Sacred Highlands: Armenia in the Spiritual Geography of the Ancient Near East. Yerevan: Yerevan University Publishers, 2004. ISBN 5-8084-0586-6
*• Kurkjian, Vahan M. A History of Armenia. New York: Armenian General Benevolent Union, 1958.
[[Κατηγορία:Λαοί της Βίβλου]]
| |||