Ακονκάγκουα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

[[Αρχείο:Aconcagua (aerial).jpg|thumb|250px|Ενάερια άποψη της ΑκονκάγκουαςΑκονκάγουας]]

Η '''ΑκοκάνγκουαΑκονκάγουα''' ([[ισπανική γλώσσα|ισπανικά]]: ''Aconcagua'') [[Ισπανική γλώσσα|ισπανική]] <small> προφορά [[ΔΦΑ]]</small>: [akoŋˈkaɣwa], είναι το ψηλότερο βουνό στην [[Αμερική]] με ύψος 6.959 μέτρα.<ref name="IGNmax">{{cite web |url= http://www.ign.gob.ar/AreaProfesional/Geografia/DatosArgentina/MaximasAlturas|title= Alturas y Depresiones Máximas en la República Argentina|language= Ισπανικά|trans_title = Maxium peaks and lows in the Argentine Republic|last1= Albanese|first1= Rubén|year= 2009|work= |publisher= Instituto Geográfico Nacional|accessdate=6 Μαρτίου 2012}}</ref> Βρίσκεται στις [[Άνδεις]], στην [[επαρχία ΜεντόζαΜεντόσα]] της [[Αργεντινή]]ς, 112 χιλιόμετρα βορειοδυτικά της πρωτεύουσα της επαρχίας [[ΜεντόζαΜεντόσα]]. Η κορυφή απέχει περίπου 5 χιλιόμετρα από την επάρχεία Σαν Χουάν και 15 χιλιόμετρα από τα σύνορα με τη [[Χιλή]]. Η ΑκοκάνγκουαΑκονκάγουα είναι η υψηλότερη κορυφή τόσο στο [[δυτικό ημισφαίριο|δυτικό]] όσο και στο [[νότιο ημισφαίριο]].

Η ΑκοκάνγκουαΑκονκάγουα που οριοθετείται από τις [[κοιλάδα (γεωγραφία)|κοιλάδες]] Βάγε ντε λας Βάκας (Valle de las Vacas) στα βόρεια και ανατολικά και τη Βάγε ντε λος Ορκόνες Ινφεριόρ (Valle de los Horcones Inferior) στα δυτικά και νότια. Το βουνό και η γύρω περιοχή είναι μέρος του Επαρχιακού πάρκου ΑκονκάγκουαςΑκονκάγουας. Το βουνό έχει μια σειρά από [[παγετώνας|παγετώνες]]. Ο μεγαλύτερος παγετώνας είναι ο Horcones Ventisquero Inferior με μήκος περίπου 10 χιλιομέτρων, που κατέρχεται από το νότιο μέτωπο και φτάνει σε υψόμετρο περίπου 3600 μ. κοντά στη κατασκήνωση Κονφλουένσια.<ref>Servei General d'Informacio de Muntanya, 2002, «Χάρτης 1:50.000 της ΑκονκάγκουαςΑκονκάγουας", δημοσιευμένος από το Cordee</ref> Δύο άλλα μεγάλα παγετωνικά συστήματα είναι τα Ventisquero de las Vacas Sur και Glaciar Este / Ventisquero Relinchos, που έχουν μήκος περίπου 5 χιλιομέτρων. Ωστόσο, το πιο γνωστός είναι ο βόρειο-ανατολικός Πολωνικός παγετώνας, μέρος μιας κοινής διαδρομής ανάβασης.

Το βουνό δημιουργήθηκε από την καταβύθισης της πλάκας Νάζκα κάτω από την πλάκα της Νότιας Αμερικής κατά τη διάρκεια της πρόσφατης γεωλογικής των Άνδεων. Κατά το ταξίδι του με το Μπιγκλ ο [[Κάρολος Δαρβίνος]] ανέφερε ότι ήταν ενεργό [[ηφαίστειο]] όμως πρόσφατες έρευνες απορρίπτουν αυτήν την υπόθεση, υποστηρίζοντας ότι είναι αποτέλεσμα της περίπλοκης δράσης [[ρήγμα (γεωλογία)|ρηγμάτων]].<ref>Simkin, T. and Siebert, L. (2002-). [http://www.volcano.si.edu/education/questions/index.cfm?faq=04 What is the world's highest volcano?] Smithsonian Institution, Global Volcanism Program. Ανακτήθηκε την 28 Νοεμβρίου 2007.</ref> Η προέλευση του ονόματος αμφισβητείται. Είτε προέρχεται από τη λέξη των [[Μαπούτσε]] Ακόνκα-Ουε (Aconca-Hue), η οποία αναφέρεται στο [[ΑκονκάγκουαΑκονκάγουα (ποταμός)|ποταμό ΑκονκάγκουαΑκονκάγουα]] και σημαίνει «προέρχεται από την άλλη πλευρά», την λέξη της γλώσσα [[Κέτσουα]] Άκον Κάουαν, που σημαίνει «πέτρινος φρουρός», ή τη λέξη Κέτσουα Άνκο Κάουακ, «άσπρος φρουρός».<ref name="secor_name">Secor, ''op. cit.'', p. 13.</ref>

Η ΑκονκάγκουαΑκονκάγουα είναι μια από τις βουνοκορφές της κύριας οροσειράς των Άνδεων, η οποία δημιουργήθηκε από την καταβύθιση της [[τεκτονικές πλάκες|τεκτονικής πλάκας]] Νάζκα κάτω από τη πλάκα της Νότιας Αμερικής. Η καταβύθιση μίας πλάκας κάτω από μια άλλη έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία ηφαιστείων. Όμως, η ΑκονκάγκουαΑκονκάγουα βρίσκεται σε μία ζώνη χωρίς ενεργά [[ηφαίστειο|ηφαίστεια]], η οποία εκτείνεται από το 28° μέχρι το 33° νότιο παράλληλο. Η έλλειψη ηφαιστείων είναι αποτέλεσμα της περίεργης τεκτονικής της περιοχής. Συνήθως η βυθιζόμενη πλάκα έχει κλίση 30 μοιρών. Όμως, σύμφωνα με σεισμικές μελέτες, η πλάκα κάτω από τη περιοχή της ΑκονκάγκουαΑκονκάγουα βρίσκεται πιο επιφανειακά και βυθίζεται με μικρότερη κλίση, περίπου 5 με 10 μοίρες. Η μικρή κλίση της βυθιζόμενης πλάκας προκάλεσε επίσης πέρα από τη λήξη της ηφαιστειακής δραστηριοτήτας, την εντόνη [[ρήγμα (γεωλογία)|ρηγμάτωση]] στην περιοχή, η οποία ανύψωσε την ΑκονκάγκουαΑκονκάγουα.<ref name=geolscrib>Marieke Dechesne [http://www.scribd.com/doc/24836826/Geology-of-Aconcagua The Geology of Aconcagua] Scrib.com. Ανακτήθηκε την 18 Ιουλίου 2012</ref>

Υπολογίζεται ότι αυτή η αλλαγή στην κλίση της πλάκας συνέβη για άγνωστο λόγο στο ύστερο [[Μειόκαινο]], πριν από 8 με 10 εκατομμύρια χρόνια. Πριν συμβεί αυτή η αλλαγή, η ΑκονκάγκουαΑκονκάγουα ήταν ενεργό στρωματοηφαίστειο. Η ηφαιστειακή δραστηριότητα στην ΑκονκάγκουαΑκονκάγουα ξεκίνησε στο ύστερο [[Κρητιδικό]] και συνεχίστηκε μέχρι το Μειόκαινο. Τα πετρώματα στις πλαγίες του βουνού είναι [[λάβα|λάβες]], πυροκλαστικά και κλαστικά πετρώματα. Η ΑκονκάγκουαΑκονκάγουα ήταν μέρος ενός μεγάλου ηφαιστειακού συμπλέγματος με πολλές ηφαιστειακές φλέβες, το οποίο βρισκόταν κοντά σε μια ρηχή θάλασσα. Πετρώματα από αυτή τη θάλασσα έχουν βρεθεί στη γύρω περιοχή και είναι καρβονίτες, [[ασβεστόλιθος|ασβεστόλιθοι]] και άλλα πετρώματα που γέμιζαν τη θάλασσα.<ref name=geolscrib/>

[[Αρχείο:Monte Aconcagua.jpg|thumb|left|250px|Η ΑκονκάγκουαΑκονκάγουα όπως φαίνεται από την είσοδο του πάρκου]]

Σε όρους [[αλπινισμός|ορειβασίας]], η ΑκονκάγκουαΑκονκάγουα είναι ένα τεχνικά εύκολο βουνό, αν προσεγγιστεί από τα βόρεια, μέσω της συνηθισμένης διαδρομής. Η ΑκονκάγκουαΑκονκάγουα είναι αναμφισβήτητα το ψηλότερο μη τεχνικό βουνό στον κόσμο, δεδομένου ότι η βόρεια διαδρομή δεν απαιτεί σχοινιά, πιολέ και καρφιά. Αν και οι επιπτώσεις λόγω του μεγάλου υψομέτρου είναι σημαντικές (η [[ατμοσφαιρική πίεση]] στη κορυφή είναι το 40% εκείνης που απαντάται στο επίπεδο της στάθμης της θάλασσας), η χρήση συμπληρωματικού [[οξυγόνο]]υ δεν απαιτείται. Η [[ασθένεια του υψομέτρου]] επηρεάζει σε διαφορετικό βαθμό τους ορειβάτες, ανάλογα με το βαθμό του εγκλιματισμού.<ref name=Acclimatization>{{cite journal |author=Muza, SR; Fulco, CS; Cymerman, A |title=Altitude Acclimatization Guide |journal=US Army Research Inst. of Environmental Medicine Thermal and Mountain Medicine Division Technical Report |issue=USARIEM–TN–04–05 |year=2004 |url=http://archive.rubicon-foundation.org/7616 |accessdate=5 Μαρτίου 2009}}</ref> Ακόμη και αν η συνηθισμένη διαδρομή είναι τεχνικά εύκολη, αρκετοί ορειβάτες χάνουν τη ζωή τους στο βουνού (τον Ιανουάριο του 2009 μόνο πέντε ορειβάτες έχασαν τη ζωή τους). Η κύρια αιτία είναι ότι πολλοί ορειβάτες υποτιμούν τους κινδύνους της ανάβασης και το ψυχρό καιρό, ο οποίος αποτελεί μια πραγματική πρόκληση σε αυτό το βουνό. Λόγω των καιρικών συνθηκών κοντά στην κορυφή, τα [[κρυοπάγημα|κρυοπαγήματα]] είναι πολύ συχνά.

Το πιο κοντινό χωριό στην ΑκονκάγκουαΑκονκάγουα είναι το [[Πουέντε ντε Ίνκα]], σε υψόμετρο περίπου 2.740 μέτρων. Η κατασκήνωση βάση είναι γνωστή ως ΠλάζαΠλάσα ντε Μούλας, σε υψόμετρο 4.370 μέτρα. Θεωρείται ότι είναι η δεύτερη μεγαλύτερη στο κόσμο μετά από αυτή του [[όρος Έβερεστ|όρους Έβερεστ]].

Η πρώτη προσπάθεια για την κατάκτηση της ΑκονκάγκουαςΑκονκάγουας από ένα Ευρωπαίο έγινε το 1883 από μια ομάδα της οποίας ηγείτο ο Γερμανός γεωλόγος και εξερευνητής Πάουλ Γουσφελντ. Ξεγέλασε τους αχθοφόρους με την ιστορία ότι υπήρχε θησαυρός στο βουνό και πλησίασε το βουνό από το Ρίο Βολκάν, κάνοντας δύο απόπειρες για την κατάκτηση της κορυφής από τη βορειοδυτική κορυφογραμμή, φτάνοντας σε υψόμετρο 6.500 μέτρων. Η διαδρομή που ακολούθησε είναι πλέον η συνηθισμένη διαδρομή μέχρι τη κορυφή. Η πρώτη καταγεγραμμένη ανάβαση ήταν το 1897 από μια βρετανική αποστολή με επικεφαλής τον Έντουαρντ Φιτζέραλντ. Η κορυφή κατακτήθηκε από τον Ελβετό οδηγό Matthias Zurbriggen στις 14 Ιανουαρίου<ref name="fitz98">{{cite journal|last=Fitzgerald|first=E. A.|year=1898|title=On Top of Aconcagua and Tupangato|journal=McClure's magazine|publisher=S. S. McClure, Limited|volume=12|issue=1|pages=71–78}}</ref> και από δύο άλλα μέλη της αποστολής λίγες ημέρες αργότερα.

Δεν υπάρχουν ξεκάθαρα στοιχεία αν οι [[Ίνκας]] είχαν ανέβει στο βουνό, αν και μπορούσαν να αναρριχηθούν σε μεγάλα υψόμετρα, όπως είχαν κάνει στο ύψους 6.721 μέτρων [[Γιουγιαϊγιάκο]]<ref>{{cite web |url=http://www.nationalgeographic.gr/0799/geographica.html |title=Αρχαία παιδιά των Άνδεων |accessdate=2012-15-09 |format= |work=Γεωγραφικά/Ιούλιος 1999 Αρχαία παιδιά των Άνδεων: Γιουγιαϊγιάκο = Llullaillaco |publisher=National Geographic Ελλάδα |language=ελληνικά}}</ref> (Llullaillaco). Το 1947 βρέθηκε στην ΑκονκάγκουαΑκονκάγουα ένας σκελετός [[γουανάκος]] στη ράχη που συνδέει τη βόρεια με τη νότια κορυφή. Θεωρείται αμφίβολο αν το γκουανάκος σκαρφάλωσε μόνο του τόσο ψηλά στο βουνό. Επίσης, σε ύψος 5.400 μέτρων στη νότια ράχη δυτική, κοντά ΤσέροΣέρρο Πιραμιδάλ έχει βρεθεί μια [[μούμια]] Ινκας.<ref name="recorded">R. J. Secor, ''Aconcagua: a climbing guide'', [[The Mountaineers (Pacific NW)|The Mountaineers]], 1994, ISBN 0-89886-406-2, p. 13.</ref>

* [http://zeitcam.com/webcam/aconcagua Καθημερινά βίντεο της ΑκονκάγκουαςΑκονκάγουας από τη βιντεοκάμερα της κατασκηνωτικής βάσης]