Ελληνικό αλφάβητο: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
πίσω στην τελευταία καλή εκδοχή, 3 Ιουλίου |
|||
Γραμμή 25:
|[[Αρχείο:phoenician_aleph.png|20px|Aleph]] [[Άλεφ]]
|-
|Β β
|{{Πολυτονικό|βῆτα}}
|[[βήτα]]
Γραμμή 46:
|[[Αρχείο:phoenician_daleth.png|20px|Daleth]] [[Ντάλετ]]
|-
|Ε ε
|{{Πολυτονικό|ἒ ψιλόν}}
|[[έψιλον]]
Γραμμή 67:
|[[Αρχείο:phoenician_heth.png|20px|Heth]] [[Χετ]]
|-
|Θ θ
|{{Πολυτονικό|θῆτα}}
|[[θήτα]]
Γραμμή 81:
|[[Αρχείο:phoenician_yodh.png|20px|Yodh]] [[Γιοντ]]
|-
|Κ κ
|{{Πολυτονικό|κάππα}}
|[[κάππα]]
Γραμμή 123:
|[[Αρχείο:phoenician_ayin.png|20px|Ayin]] [[Αγίν]]
|-
|Π π
|{{Πολυτονικό|πῖ}}
|[[πι]]
Γραμμή 137:
|[[Αρχείο:phoenician_res.png|20px|Res]] [[Ρες (γράμμα)|Ρες]]
|-
|Σ σ ς
|{{Πολυτονικό|σῖγμα}}
|[[σίγμα]]
Γραμμή 158:
|[[Αρχείο:phoenician_waw.png|20px|Waw]] [[Βάου]] ή {{Πολυτονικό|Βαῦ}}
|-
|Φ φ
|{{Πολυτονικό|φῖ}}
|[[φι]]
Γραμμή 197:
!Ανάλογο <br /> [[φοινικικό αλφάβητο|φοινικικό]]<br />γράμμα
|-
|Ϝ
| url = http://www.tlg.uci.edu/~opoudjis/unicode/nonattic.html#digamma
| title = Δίγαμμα
| accessdate = 10/05/2010
Γραμμή 207:
| language = Αγγλικά
}}</ref>
(Ͷ
| url = http://www.tlg.uci.edu/~opoudjis/unicode/other_nonattic.html#tsan
| title = Παμφυλιακό Δίγαμμα
| accessdate = 10/05/2010
Γραμμή 221:
|[[Αρχείο:phoenician_waw.png|20px|Waw]] [[Βάου]] ή {{Πολυτονικό|Βαῦ}}
|-
|Ͱ
| url = http://www.tlg.uci.edu/~opoudjis/unicode/unicode_aitch.html#tackheta
| title = Ήτα (δασυνόμενο)
| accessdate = 10/05/2010
Γραμμή 235:
|[[Αρχείο:phoenician_heth.png|20px|Heth]] [[Χετ]]
|-
|Ϻ
| url = http://www.tlg.uci.edu/~opoudjis/unicode/nonattic.html#san
| title = Σαν
| accessdate = 10/05/2010
Γραμμή 249:
|[[Αρχείο:phoenician_sade.png|20px|Sade]] [[Τσάντε]]
|-
|Ͷ
| url = http://www.tlg.uci.edu/~opoudjis/unicode/other_nonattic.html#tsan
| title = Τσαν
| accessdate = 10/05/2010
Γραμμή 263:
|
|-
|Ϙ
| url = http://www.tlg.uci.edu/~opoudjis/unicode/nonattic.html#koppa
| title = Κόππα
| accessdate = 10/05/2010
Γραμμή 273:
| language = Αγγλικά
}}</ref>
(
| url = http://www.tlg.uci.edu/~opoudjis/unicode/numerals.html#koppa
| title = Αριθμητικό Κόππα
| accessdate = 10/05/2010
Γραμμή 287:
|[[Αρχείο:phoenician_qof.png|20px|Qoph]] [[Κοφ]]
|-
|Ͳ
|[[σαμπί]]
|[ss] ([ts])
Γραμμή 301:
!Προφορά<ref name="ipa"/>
|-
|
| url = http://www.tlg.uci.edu/~opoudjis/unicode/other_ligatures.html#stigma
| title = Στίγμα
| accessdate = 10/05/2010
Γραμμή 314:
|[st]
|-
|
| url = http://www.tlg.uci.edu/~opoudjis/unicode/other_ligatures.html#ou
| title = Ου
| accessdate = 10/05/2010
Γραμμή 329:
|}
Το Ϛ (στίγμα) δεν είναι εν γένει γράμμα του αλφαβήτου, αλλά αντικαταστάτης του Ϝ (βαυ ή δίγαμμα) στο [[ελληνικό σύστημα αρίθμησης]]. Το
== Ιστορία ==
Γραμμή 337:
[[Αρχείο:NAMA Alphabet grec.jpg|thumb|Αρχαίο ελληνικό αλφαβητάριο [[Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο]], [[Αθήνα]]]]
Οι αρχαίοι Έλληνες είχαν διάφορους μύθους για το ποιος δημιούργησε το πρώτο αλφάβητο: Η [[Αθηνά]], ο [[Προμηθέας]], ο [[Ορφέας]], οι [[Μούσες]], ο [[Κέκροπας]], ο [[Σίσυφος]], ο [[Φοίνιξ (μυθολογία)|Φοίνιξ]] και η κόρη του [[Ακταίων|Ακταίωνα]].<ref name="historygreekalp00sophgoog"/> Πηγαίνοντας πίσω στη γραπτή παράδοση, βρίσκουμε διάφορες αναφορές περί του πώς πίστευαν οι Αρχαίοι ότι εξελίχθηκε το αλφάβητο. Σύμφωνα με τον Ρωμαίο [[Πλίνιος ο Πρεσβύτερος|Πλίνιο]], ο [[Επιγένης]] υποστήριζε ότι η γραφή ήταν γνωστή στους [[Ασσυρία|Ασσύριους]] 720.000 χρόνια πριν από την εποχή του.<ref name="historygreekalp00sophgoog">{{Cite web
| url = http://www.archive.org/details/historygreekalp00sophgoog
| title = History of the Greek Alphabet
| accessdate = 26/08/2009
Γραμμή 351:
=== Σύγχρονες θεωρίες ===
Για το πότε ακριβώς, σε ποιο μέρος και με ποιον τρόπο δημιουργήθηκε το ελληνικό αλφάβητο υπήρξαν πολλές απόψεις. Θεωρείται όμως αναμφισβήτητο πως πρότυπό του ήταν κάποια πρώιμη σημιτική γραφή, ενώ την ακριβή προέλευσή του άλλοι την αποδίδουν στο φοινικικό αλφάβητο<ref name=britannica>[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/244456/Greek-alphabet Greek Alphabet], Εγκυκλοπαίδεια Britannica (έκδοση on-line) {{en}}. Ανακτήθηκε 25/6/2013</ref> και άλλοι βλέπουν και επίδραση της πρωτο-χαναανιτικής γραφής.<ref name = JSSS>Niklaus Shaeffer, ''Journal of the Simplified Spelling Society'', [http://www.spellingsociety.org/journals/j31/mixes.php J31, 2002/2, σελ. 31-34]. Ανακτήθηκε 28/1/2009</ref> Η επικρατέστερη πάντως ερμηνεία θεωρεί πως πρότυπο υπήρξε το [[φοινικικό αλφάβητο]], το οποίο πρέπει να γνώρισαν οι Έλληνες καθώς ταξίδευαν στα τέλη του 9ου π.Χ. αιώνα στην ανατολική [[Μεσόγειος Θάλασσα|Μεσόγειο]].<ref>''«Με το αλφάβητο αυτό είναι γραμμένες οι ελληνικές επιγραφές, που είχαν βρεθεί κατά καιρούς στα ανάκτορα της Κνωσού, Πύλου κ.α., και που έγινε δυνατόν να διαβαστούν μόνο στα 1953, ύστερα από την ανακάλυψη της σημασίας των γραμμάτων από τον Άγγλο Μ. Ventris (βλ. Τόμ. Α', σ. 235). Επειδή όμως παρουσίαζε μεγάλες δυσκολίες, γιατί, ως συλλαβική, απαιτούσε 90 γράμματα, δηλαδή τόσα όσοι ήταν οι συλλαβικοί συνδυασμοί, οι Έλληνες κατά τον 10ο ή 9ο αι. π.Χ. το εγκατέλειψαν και πήραν το φοινικικό, που ήταν αλφαβητικό φωνητικό και το χρησιμοποίησαν προσαρμόζοντας το στις ανάγκες της ελληνικής φθογγολογίας»''<br />
('''''Ιστορία του Ελληνικού Έθνους''''', Εκδοτική Αθηνών, Τόμ. Γ2, σελ. 570)</ref>
<ref>''«Είναι φανερό ότι οι Έλληνες πήραν το αλφάβητο τους από τους Φοίνικες»''<br />
Γραμμή 385:
(''Ιστορία του Ελληνικού Έθνους'', Εκδοτική Αθηνών, Τόμ. Β, σελ. 196)</ref>
<ref>Μπαμπινιώτης, ''Συνοπτική Ιστορία της Ελληνικής Γλώσσας'', 5η Έκδ., Αθήνα 2002, 89 επ.</ref> Ωστόσο, τα ονόματα των ελληνικών γραμμάτων είναι γνωστά από πηγές του τέλους του 5ου αιώνα (Πλάτωνος Κρατύλος), ενώ τα ονόματα των σημιτικών γραμμάτων προκύπτουν από πηγές της ελληνιστικής εποχής και μεταγενέστερες. Οι πρώτες συστηματικές αναφορές των ονομάτων των εβραϊκών γραμμάτων εμφανίζονται στο Παλαιστινιακό Ταλμούδ (5ος αι. μΧ ;).<ref>[http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&aid=7856477 WILLI ANDREAS (2008). COWS, HOUSES, HOOKS: THE GRAECO-SEMITIC LETTER NAMES AS A CHAPTER IN THE HISTORY OF THE ALPHABET. The Classical Quarterly (New Series), 58, pp 401-423 doi:10.1017/S0009838808000517], σελ. 402, 406, 407.</ref>
Το 1952, ο ιστορικός Ignace Gelb<ref>Ignace Gelb. '''''A study of writing: the foundations of grammatology''''', University of Chicago Press, 1952.</ref> υποστήριξε ότι το αρχαιοελληνικό αλφάβητο χρησιμοποιεί μεν φοινικικούς χαρακτήρες αλλά είναι το πρώτο πραγματικό αλφάβητο (δηλ. γράμμα=φθόγγος) ενώ το φοινικικό και τα άλλα σημιτικά αλφάβητα που προηγήθηκαν είναι [[συλλαβάριο|συλλαβάρια]] (στα συλλαβάρια, κάθε χαρακτήρας αντιπροσωπεύει συγκεκριμένο συνδυασμό συμφώνου-φωνήεντος, δηλαδή συλλαβή). Η θέση αυτή στηρίχτηκε στην απουσία φωνηέντων, πλην ειδικών περιπτώσεων, στα σημιτικά αλφάβητα. Η άποψη αυτή έχει δεχτεί έντονη κριτική τα τελευταία χρόνια, ως μη λαμβάνουσα υπόψη την ιδιαιτερότητα των συμφώνων στις σημιτικές γλώσσες, μαζί με άλλα επιχειρήματα.<ref>Florian Coulmas. ''Writing systems. Αn introduction to their linguistic analysis'', Cambridge University Press, 2003, σ.113-114. ISBN 0-521-78737-8</ref><ref>David Diringer, Reinhold Regensburger. ''The alphabet: a key to the history of mankind'', Funk & Wagnalls, 1968, σ. 166.</ref><ref>Roy Harris. ''Rethinking writing'', Continuum International Publishing Group, 2001, σ. 130. ISBN 0-8264-5798-3</ref><ref name = JSSS
Μέσα στον 7ο π.Χ. αι. όλες οι ελληνικές πόλεις-κράτη είχαν ήδη διαμορφώσει και χρησιμοποιούσαν η καθεμιά το δικό της αλφάβητο με κατά τόπους ιδιομορφίες.
Το ελληνικό αλφάβητο έγινε η βάση για τη δημιουργία του [[λατινικό αλφάβητο|λατινικού αλφαβήτου]]. Πράγματι, το λατινικό αλφάβητο προέρχεται κυρίως από το [[ετρουσκικό αλφάβητο]] το οποίο με τη σειρά του, και σύμφωνα με την επικρατέστερη σήμερα άποψη, βασίστηκε στο ελληνικό.<ref name = JSSS
== Η εξέλιξη του αλφαβήτου ==
| |||