Φιλοσοφία της επιστήμης: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
JohnMad (συζήτηση | συνεισφορές)
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
JohnMad (συζήτηση | συνεισφορές)
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 5:
 
== Η φύση των επιστημονικών δηλώσεων ==
Η επιστήμη εξάγει συμπεράσματα για το πως λειτουργεί η [[φύση]] και για τον τρόπο με τον οποίο η επιστημονική θεωρία σχετίζεται με τον κόσμο. Βασισμένη στην [[πείραμα|πειραματική]] τεκμηρίωση, στη [[λογική επαγωγή]] και στη [[παραγωγικός συλλογισμός|λογική παραγωγή]], εξετάζει συστηματικά τον κόσμο και τις δομές, τα αντικείμενα και τα συστήματα που υπάρχουν μέσα στη φύση και στην κοινωνία. Παρατηρώντας τη φύση των ανθρώπων και του περιβάλλοντός τους, η επιστήμη επιχειρεί να ερμηνεύσει τις έννοιες που είναι συνυφασμένες με την καθημερινή ζωή και το [[περιβάλλον]], με βάση την '''επιστημονική μέθοδο'''.
 
=== Εμπειρισμός ===
Μια κεντρική αρχή της φιλοσοφίας της επιστήμης είναι ο [[εμπειρισμός]], ή η εμπιστοσύνη στην τεκμηρίωση. Ο ''εμπειρισμός'' είναισυνίσταται ηστην άποψη ότι η γνώση αντλείται από τις εμπειρίες που έχουμεβιώνουμε και τα αισθητηριακά ερεθίσματα τα οποία αυτά αποτυπώνουν στη ζωήσυνείδησή μας. Σύμφωνα με αυτόαυτή την προσέγγιση, οι επιστημονικές θέσεις επηρεάζονται αλλά και προκύπτουν από τις εμπειρίες ή τις παρατηρήσεις μας. Οι επιστημονικές [[υπόθεση|''υποθέσεις]]'' αναπτύσσονται και ελέγχονται μέσω [[εμπειρική μέθοδος|εμπειρικών μεθόδων]] που αποτελούνταιαποτελούμενων από [[παρατήρηση|''παρατηρήσεις]]'' και [[πείραμα|''πειράματα]]''. Άπαξ και αναπαραχθούν αρκετά και σε ικανοποιητικό βαθμό, οι πληροφορίες που προκύπτουν από παρατηρήσεις και πειράματα, αποτελούν πλέον ''τεκμήρια'' σύμφωνα με τα οποία η επιστημονική κοινότητα αναπτύσσει [[Θεωρία|θεωρίες]] που σκοπό έχουν να εξηγήσουν τα χαρακτηριστικά του κόσμου.
 
Οι παρατηρήσεις εμπεριέχουν την [[αντίληψη]], κατά συνέπεια αποτελούν [[Γνωσιοθεωρία|γνωστικές πράξεις]]. Δηλαδή, οι παρατηρήσεις είναι και αυτές μέρος της κατανόησής μας για τον τρόπο σύμφωνα με τον οποίο ο κόσμος λειτουργεί· καθώς η κατανόηση αυτή του κόσμου αλλάζει, οι ίδιες οι παρατηρήσεις μπορεί φαινομενικά να αλλάξουν. Ακριβέστερα, θα έλεγε κανείς ότι οι ερμηνείες μας επί των παρατηρήσεων μπορεί να αλλάξουν. Ένα καλά σχεδιασμένο πείραμα θα δώσει ταυτόσημα αποτελέσματα όταν επαναληφθεί με ταυτόσημο τρόπο. Όποτε το κοινωνικό πλαίσιο του παρατηρητή επηρεάζει την παρατήρηση, χάνεται η αντικειμενικότητα και η παρατήρηση δεν είναι πλέον χρήσιμη επιστημονικά. Αυτά είναι τα εγγενή όρια του εμπειρισμού, υπό την οντολογική προϋπόθεση πως ''πράγματι'' υφίσταται ένας αντικειμενικός, αυθύπαρκτος κόσμος, μία πραγματικότητα ανεξάρτητη από την υποκειμενική αντίληψη του καθενός για αυτήν.
 
Οι επιστήμονες προσπαθούν να χρησιμοποιήσουν επαγωγή, [[απαγωγήυποθετικο-παραγωγικός συλλογισμός|υποθετικο-παραγωγικό συλλογισμό]] και παραγωγή, για να ερμηνεύσουν τα αποτελέσματα των πειραμάτων, ενώ επικαλούνται βασικές [[εννοιολογική μεταφορά|εννοιολογικές μεταφορές]], ούτως ώστε να ενσωματώσουν τις παρατηρήσεις σε μία συνεκτική, αυτοσυνεπή δομή. Αυτή είναι η ουσία της επιστημονικής μεθόδου, η οποία έτσι «συμφιλιώνει» τις δύο βασικές σχολές της επιστημολογίας κατά τους [[Νεότερη εποχή|νεότερους χρόνους]]: τον εμπειρισμό και τον [[ορθολογισμός|''ορθολογισμό'']] (ρασιοναλισμό).
 
=== Επιστημονικός ρεαλισμός και ινστρουμενταλισμός ===