Αρχαία Πέλλα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

==Ιστορία==

Η πόλη ιδρύθηκε από τον Αρχέλαο Α' (413-399 π.Χ.) ή από τον Αμύντα Γ' για να γίνει η νέα πρωτεύουσα του Μακεδονικού κράτους αντί των [[Βεργίνα|Αιγών]] ([[Βεργίνα]]) . Η Πέλλα παρέμεινε πρωτεύουσα μέχρι την κατάλυση του Μακεδονικού κράτους από τους Ρωμαίους , οι οποίοι την λεηλάτησαν και μετέφεραν τους θησαυρούς της στη [[Ρώμη]] . Αργότερα η πόλη καταστράφηκε από σεισμό και στη συνέχεια ανοικοδομήθηκε . Περί το 180 μΧ ο [[Λουκιανός]] μας πληροφορεί ότι ''"είναι πια ασήμαντη και με λιγοστούς κατοίκους"'' .

Η παλαιότερη αναφορά που έχουμε για την Πέλλα είναι από τον [[Ηρόδοτος|Ηρόδοτο]] κατά την περιγραφή της εκστρατείας των [[Πέρσες|Περσών]] και από το [[Θουκυδίδης|Θουκυδίδη]] κατά την περιγραφή της Μακεδονικής επέκτασης και του πολέμου κατά του [[Σιτάλκης|Σιτάλκη]] , βασιλιά των [[Θράκες|Θρακών]] . Σύμφωνα με τον [[Ξενοφών|Ξενοφώντα]] , στην αρχή του 4ου αιώνα π.Χ. ήταν η μεγαλύτερη πόλη της Μακεδονίας . Η πόλη προσέλκυσε φημισμένους καλλιτέχνες της εποχής , όπως ο ζωγράφος [[Ζεύξης]] , ο ποιητής [[Τιμόθεος ο Μιλήσιος]] και ο [[Ευριπίδης]] , ο οποίος και πέθανε εκεί γράφοντας την [[τραγωδία]] ''Αρχέλαος'' .

Μετά το βίαιο θάνατο του Αρχελάου η ανάπτυξη του κράτους ανακόπτεται. Το μεγάλο του έργο συνεχίστηκε μετά από μερικές δεκαετίες, από τον Φίλιππο Β' (360-336 π.Χ.). Η προσπάθεια του Φιλίππου δεν περιορίστηκε μόνο στην εσωτερική ανάπτυξη, αλλά στράφηκε κυρίως στην επέκταση της πολιτικής δύναμης της Μακεδονίας. Στα χρόνια αυτά η Πέλλα φτάνει σε πλήρη ακμή, γίνεται "η μεγίστη τών εν Μακεδονία πόλεων" (Ξενοφών Ελληνικά V,2,13) και η ακτινοβολία της εξαπλώνεται σε ολόκληρο τον τότε γνωστό κόσμο με τις κατακτήσεις του Αλεξάνδρου Γ΄ (336-323 π.Χ.)Μετά τον θάνατο του Αλεξάνδρου ατέλειωτες διαμάχες ξεσπούν μεταξύ των διαδόχων του, μέχρι την άνοδο στον θρόνο του Αντίγονου Γονατά (276-239 π.Χ.). Πελλαίοι απόμαχοι του Μεγάλου Αλεξάνδρου ίδρυσαν ομώνυμη '''[[Πέλλα Δεκαπόλεως|αποικία]]''' στην Δεκάπολη της [[Παλαιστίνη (ιστορική περιοχή)|Παλαιστίνης]], στην ενδοχώρα της [[Συρία]]ς μια άλλη '''[[Απάμεια (Ορόντου)|Πέλλα]]''' και στον [[Περσικός Κόλπος|Περσικό κόλπο]] τον '''[[Πελλαίος δήμος|Πελλαίο δήμο]]'''.