Αντιμόνιο: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ Επέκταση του άρθρου
Επέκταση του άρθρου
Γραμμή 98:
 
Οι μεγαλύτερες εφαρμογές του μεταλλικού αντιμονίου είναι ως κράμα για το μόλυβδο και [[Κασσίτερος|κασσίτερο]] και για τις πλάκες μολύβδου - αντιμονίου σε μπαταρίες μολύβδου-οξέος. Κράματα μολύβδου και κασσιτέρου με το αντιμόνιο βελτιώνουν τις ιδιότητες από τα κράματα που χρησιμοποιούνται σε σφαίρες, κολλήσεις, και έδρανα. Οι ενώσεις του αντιμονίου είναι εμφανή πρόσθετα για το [[χλώριο]] και το [[βρώμιο]] που περιέχουν επιβραδυντικά φωτιάς που βρέθηκαν σε πολλά εμπορικά και εγχώρια προϊόντα. Μια αναδυόμενη εφαρμογή είναι η χρήση του αντιμονίου στον τομέα της μικροηλεκτρονικής.
 
==Χαρακτηριστικά==
 
===Ιδιότητες===
 
Το αντιμόνιο είναι στην ομάδα του αζώτου (ομάδα 15) και έχει ηλεκτροαρνητικότητα 2.05. Όπως είναι αναμενόμενο από την κατάταξη του στον περιοδικό πίνακα, είναι πιο ηλεκτροαρνητικό από τον [[Κασσίτερος|κασσίτερος]] και το [[Βισμούθιο|βισμούθιο]] και λιγότερο ηλεκτροαρνητικό από το [[Τελούριο|τελούριο]] ή το [[Αρσενικό|αρσενικό]]. Το αντιμόνιο είναι σταθερό σε θερμοκρασία δωματίου, αλλά αντιδρά με το οξυγόνο εαν θερμανθεί, δημιουργώντας τριοξείδιο του αντιμονίου, Sb<sub>2</sub>O<sub>3</sub>.
 
Το αντιμόνιο είναι ένα ασημί, στιλπνό γκρι μέταλλο το οποίο έχει σκληρότητα στην κλίμακα Mohs ίση με 3. Έτσι,το καθαρό αντιμόνιο είναι πολύ μαλακό για να δημιουργήσει σκληρά αντικείμενα. Νομίσματα φτιαγμένα από αντιμόνιο είχαν κυκλοφορήσει στο προάστιο Guizhou της Κίνας το 1931, αλλά επειδή ήταν πολύ ευαίσθητα, σταμάτησε η παραγωγή τους. Το αντιμόνιο είναι ανθεκτικό στη διάβρωση από οξέα.
 
Τέσσερα αλλοτρόπια του αντιμονίου είναι γνωστά : μια σταθερή μεταλλική μορφή και τρεις μετασταθερές μορφές (Εκρηκτική, μαύρη και κίτρινη). Το μεταλλικό αντιμόνιο είναι ένα εύθραυστο, ασημο-άσπρο γυαλιστερό μέταλλο. Όταν ψυχθεί αργά, το λιωμένο αντιμόνιο σχηματίζει μια τριγωνική μορφή, ισομορφική με το γκρι αλλοτρόπιο του αρσενικού. Μια σπάνια εκρηκτική μορφή του αντιμόνιου μπορεί να σχηματιστεί με την ηλεκτρόλυση του τριχλωρίδιου του αντιμόνιου. Εαν ξυστεί με ένα αιχμηρό αντικείμενο, πραγματοποιείται μια εξωθερμική αντίδραση και παράγεται λευκός καπνός καθώς σχηματίζεται το μεταλλικό αντιμόνιο. Όταν τριφτεί με ένα γουδί, συμβαίνει μια ισχυρή έκρηξη. Το μαύρο αντιμόνιο σχηματίζεται με την απότομη ψύξη των ατμών που προκύπτουν από το μεταλλικό αντιμόνιο. Έχει την ίδια κρυσταλλική δομή με τον κόκκινο φώσφορο και το μαύρο αρσενικό, οξειδώνεται στον αέρα και μπορεί να αναφλεχθεί στιγμιαία. Στους 100 °C, σταδιακά παίρνει τη σταθερή του μορφή. Το κίτρινο αλλοτρόπιο του αντιμόνιου είναι το ασταθέστερο. Έχει παραχθεί μόνο από την οξείδωση του [[Αντιμονίτης|αντιμονίτη]] (SbH<sub>3</sub>) στους -90 °C. Πάνω από αυτή τη θερμοκρασία σε απαλό φωτισμό, αυτό το μετασταθερό αλλοτρόπιο μεταμορφώνεται σε ένα ακόμα σταθερότερο μαύρο αλλοτρόπιο.
 
Το μεταλλικό αντιμόνιο τηρεί μια δομή στρωμάτων (ομάδα διαστήματος R{{overline|3}}m Αρ. 166) στην οποία τα στρώματα αποτελούνται από συγχωνευμένους δακτυλίους 6 μερών. Ο κοντινότερος και ο αμέσως κοντινότερος γείτονας σχηματίζουν ένα ακανόνιστο οκτάεδρο σύμπλεγμα, με τα τρία άτομα στο ίδιο διπλό στρώμα να είναι σχετικά πιο κοντά από τα τρία άτομα στο επόμενο. Αυτή η σχετικά κοντινή δομή προκαλεί μια υψηλή πυκνότητα 6,697 g/cm<sup>3</sup>, αλλά οι αδύναμοι δεσμοί μεταξύ των στρωμάτων οδηγεί σε χαμηλή σκληρότητα και υψηλή ευθραυστότητα του αντιμόνιου.
 
===Ισότοπα===
 
Το αντιμόνιο έχει δύο σταθερά [[Ισότοπο|ισότοπα]] : το <sup>121</sup>Sb με φυσικό πλεόνασμα 57,36% και το <sup>123</sup>Sb με φυσικό πλεόνασμα 42,64%. Έχει επίσης 35 [[Ραδιοϊσότοπο|ραδιοϊσότοπα]], από τα οποία τη μεγαλύτερη ζωή έχει το <sup>125</sup>Sb με [[Ημιζωή|ημιζωή]] 2,75 χρόνια. Επιπλέον, 29 μετασταθερές καταστάσεις έχουν εντοπισθεί. Η σταθερότερη από αυτές είναι <sup>120m1</sup> Sb με περίοδο ημιζωής 5,76 μέρες. Ισότοπα που είναι ελαφρότερα από το σταθερό <sup>123</sup>Sb τείνουν να αποσυντίθονται μέσω της β<sup>+</sup> αποσύνθεσης, και αυτά που είναι βαρύτερα τείνουν να αποσυντίθονται μέσω της β<sup>-</sup> αποσύνθεσης, με κάποιες εξαιρέσεις.
 
===Παρουσία===
 
Το πλεόνασμα του αντιμόνιου στο φλοιό της Γης εκτιμάται στα 0,2 ως 0,5 μέρη ανά εκατομμύριο, κοντά στην τιμή του [[Θάλλιο|θάλλιου]] στα 0,5 μέρη ανά εκατομμύριο και του ασημιού με τιμή 0,07 μέρη ανά εκατομμύριο.
 
== Ιστορία ==
 
[[File:antimony-symbol.svg|70px|thumb|alt=Ένας ασκίαστος κύκλος κάτω από ένα σταυρό.|Ένα από τα αλχημικά σύμβολα για το αντιμόνιο]]
Το [[Αντιμονίτης|τριθειούχο αντιμόνιο]] αναγνωρίστηκε στην Προδυναστική Αίγυπτο ως καλλυντικό ματιών ήδη από το 3.100 π.Χ., όταν εφευρέθηκε η μπαλέτα με τα καλλυντικά <ref>{{cite journal|doi=10.1111/j.1475-4754.2006.00279.x|title=Application of Lead Isotope Analysis to a Wide Range of Late Bronze Age Egyptian Materials|year=2006|last1=Shortland|first1=A. J.|journal=Archaeometry|volume=48|issue=4|page=657}}</ref>.