|
[[Αρχείο:Polykeraso8.jpg|thumb|right|270px|Το έδαφος και τα συστατικά του μέρη, όπως είναι για παράδειγμα ένα σπίτι, είναι αντικείμενο ιδιοκτησίας.]]
Η '''ιδιοκτησία''' ως όρος του δικαίου αναφέρεται στην κυριότητα, το απόλυτο δικαίωμα στην χρήση και εκμετάλλευση ενός πράγματος.
==Κοινοκτημοσύνη- ατομική ιδιοκτησία==
{{Δίγλωσση επιγραφή
| κείμενο1 = {{"|Η κοινοκτημοσύνη παρουσιάζει λοιπόν διάφορες δυσκολίες. Το ισχύον σύστημα όμως, αν μάλιστα βελτιωθεί με χρηστά ήθη και σωστούς νόμους, θα γίνει πολύ καλύτερο· διότι θα συγκεντρώσει ό,τι καλό έχουν και τα δύο συστήματα, δηλαδή της κοινοκτημοσύνης και της ατομικής ιδιοκτησίας. Μέχρι ένα βαθμό πρέπει να υπάρχει κοινοκτημοσύνη, γενικώς όμως ισχύει η ατομική ιδιοκτησία. Τις συγκρούσεις δεν τις προκαλεί το ιδιαίτερο ενδιαφέρον κάθε ιδιοκτήτη και μάλλον θα μειωθούν όταν ο καθένας προσέχει τη δουλειά του. Μόνο για λόγους καλοσύνης υπάρχει κοινή χρήση, σύμφωνα με την παροιμία «τα πράγματα των φίλων είναι κοινά». Όταν ο καθένας έχει την περιουσία του δίνει ένα μέρος στους φίλους του και άλλα μοιράζεται από κοινού, όπως για παράδειγμα οι [[Λακεδαιμόνιοι]] χρησιμοποιούσαν ο ένας τους δούλους του άλλου σαν δικούς του, αλλά και τα άλογα και τα σκυλιά και αν τους λείψουν εφόδια σε ένα ταξίδι ικανοποιούνται με ότι βρίσκουν στα χωράφια στην εξοχή. Είναι λοιπόν φανερό πως είναι καλύτερα η περιουσία να είναι ιδιόκτητη αλλά η χρήση να είναι κοινή. Το πως θα γίνει αυτό είναι έργο αποκλειστικά του νομοθέτη. Είναι απερίγραπτο το πόση ευχαρίστηση προκαλεί σε κάποιον η σκέψη ότι κάτι του ανήκει. Είναι φυσικό ν΄αγαπάει κανείς τον εαυτό του,δεν είναι μάταιο. Δίκαια όμως κατακρίνεται και η [[φιλαυτία]]· και φιλαυτία δεν είναι να αγαπάμε τον εαυτό μας, αλλά να τον αγαπάμε πολύ περισσότερο από όσο πρέπει. Το ίδιο ισχύει και για τον φιλοχρήματο μιας και όλοι οι άνθρωποι αγαπούν τα χρήματα. Είναι όμως η γλυκύτερη απόλαυση η καλοσύνη και η βοήθεια προς τους φίλους ή τους φιλοξενούμενους ή τους συντρόφους. Αυτό όμως συμβαίνει μόνο όταν υπάρχει ιδιοκτησία<ref>μτφ. Φιλολογική ομάδα ΚΑΚΤΟΥ, Αριστοτέλης , Πολιτικά τόμ. Ι, σ. 121, 1993</ref>}}<br>
| κείμενο2 = {{"|τὸ μὲν οὖν κοινὰς εἶναι τὰς κτήσεις ταύτας τε καὶ ἄλλας τοιαύτας ἔχει δυσχερείας, ὃν δὲ νῦν τρόπον ἔχει καὶ ἐπικοσμηθὲν ἔθεσι καὶ τάξει νόμων ὀρθῶν, οὐ μικρὸν ἂν διενέγκαι. ἕξει γὰρ τὸ ἐξ ἀμφοτέρων ἀγαθόν: [25] λέγω δὲ τὸ ἐξ ἀμφοτέρων τὸ ἐκ τοῦ κοινὰς εἶναι τὰς κτήσεις καὶ τὸ ἐκ τοῦ ἰδίας. δεῖ γὰρ πὼς μὲν εἶναι κοινάς, ὅλως δ' ἰδίας. αἱ μὲν γὰρ ἐπιμέλειαι διῃρημέναι τὰ ἐγκλήματα πρὸς ἀλλήλους οὐ ποιήσουσιν, μᾶλλον δ' ἐπιδώσουσιν ὡς πρὸς ἴδιον ἑκάστου προσεδρεύοντος: δι' ἀρετὴν δ' ἔσται πρὸς τὸ χρῆσθαι, κατὰ τὴν παροιμίαν, κοινὰ τὰ φίλων. ἔστι δὲ καὶ νῦν τὸν τρόπον τοῦτον ἐν ἐνίαις πόλεσιν οὕτως ὑπογεγραμμένον, ὡς οὐκ ὂν ἀδύνατον, καὶ μάλιστα ἐν ταῖς καλῶς οἰκουμέναις τὰ μὲν ἔστι τὰ δὲ γένοιτ' ἄν: ἰδίαν γὰρ ἕκαστος τὴν κτῆσιν ἔχων τὰ μὲν χρήσιμα ποιεῖ τοῖς φίλοις, τοῖς δὲ χρῆται κοινοῖς, οἷον καὶ ἐν Λακεδαίμονι τοῖς τε δούλοις χρῶνται τοῖς ἀλλήλων ὡς εἰπεῖν ἰδίοις, ἔτι δ' ἵπποις καὶ κυσίν, κἂν δεηθῶσιν ἐφοδίων ἐν τοῖς ἀγροῖς κατὰ τὴν χώραν. φανερὸν τοίνυν ὅτι βέλτιον εἶναι μὲν ἰδίας τὰς κτήσεις, τῇ δὲ χρήσει ποιεῖν κοινάς: ὅπως δὲ γίνωνται τοιοῦτοι, τοῦ νομοθέτου τοῦτ' ἔργον ἴδιόν ἐστιν. ἔτι δὲ καὶ πρὸς ἡδονὴν ἀμύθητον ὅσον διαφέρει τὸ νομίζειν ἴδιόν τι. μὴ γὰρ οὐ μάτην τὴν πρὸς αὑτὸν αὐτὸς ἔχει φιλίαν ἕκαστος, ἀλλ' ἔστι τοῦτο φυσικόν. τὸ δὲ φίλαυτον εἶναι ψέγεται δικαίως<ref>[[Πλάτων]], [[s:Νόμοι/Ε|Νόμοι κεφ. Ε]]</ref>: οὐκ ἔστι δὲ τοῦτο τὸ φιλεῖν ἑαυτόν, ἀλλὰ τὸ μᾶλλον ἢ δεῖ φιλεῖν, καθάπερ καὶ τὸ φιλοχρήματον, ἐπεὶ φιλοῦσί γε πάντες ὡς εἰπεῖν ἕκαστον τῶν τοιούτων. ἀλλὰ μὴν καὶ τὸ χαρίσασθαι καὶ βοηθῆσαι φίλοις ἢ ξένοις ἢ ἑταίροις ἥδιστον: ὃ γίνεται τῆς κτήσεως ἰδίας οὔσης.}}
| πηγή = [[Αριστοτέλης]], [[s:Πολιτικά/Β#p1263a|Πολιτικά , Βιβλίο δεύτερο 1263a & 1263b]]
| πλάτος = 280px
| font-size = 82%
}}
{{cquote|Στην [[κοινοκτημοσύνη]] δεν μπορεί κανείς να δείξει [[γενναιοδωρία]], ούτε μπορεί να προχωρήσει σε γενναιόδωρες πράξεις. Η γενναιοδωρία εκδηλώνεται μόνο στη χρήση της περιουσίας. Όσα κακά προκαλεί το ισχύον σύστημα, επειδή τάχα δεν υπάρχει κοινοκτημοσύνη, όπως δίκες για τα συμφωνητικά, ψευδομαρτυρίες και κολακείες προς τους πλούσιους δεν οφείλονται στο ότι δεν ισχύει κοινοκτημοσύνη, αλλά στη μοχθηρία των ανθρώπων,<ref>[[Θεόφραστος]], [[s:Χαρακτήρες|Χαρακτήρες]]</ref> αφού διαπιστώνουμε περισσότερες συγκρούσεις μεταξύ συνιδιοκτητών παρά μεταξύ εκείνων που έχουν χωριστές περιουσίες. Αν και διαπιστώνουμε ότι είναι λίγοι αυτοί όταν συγκριθούν με το μεγάλο αριθμό όσων έχουν ιδιωτική περιουσία. Είναι δίκαιο να μην πληροφορήσουμε τον κόσμο μόνο για τα κακά από τα οποία θα τους απαλλάξει η κοινοκτημοσύνη, αλλά και για τα καλά που θα τους στερήσει. Η ζωή με το σύστημα της κοινοκτημοσύνης φαίνεται εντελώς αδύνατη.|22px|22px|Αριστοτέλους Πολιτικά [[s:Πολιτικά/Β#p1263b|1263b 12-29]]}}
==Η ιδιοκτησία στο ελληνικό δίκαιο==
|
