Χρήστης:Aggelos24/πρόχειρο: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Aggelos24 (συζήτηση | συνεισφορές)
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Aggelos24 (συζήτηση | συνεισφορές)
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 1:
{{πρόχειρο χρήστη}}
<!-- ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΤΕΙΤΕ ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΑΥΤΗ ΤΗ ΓΡΑΜΜΗ -->
{{πηγές}}
Ο '''Henri Fayol''' ([[Κωνσταντινούπολη]], 29 Ιούλιος 1841 – [[Παρίσι]], 19 Νοέμβριος 1925) θεωρείται πατέρας της '''θεωρίας διαχείρισης'''. Επικέντρωσε το ενδιαφέρον του στο μάνατζμεντ ολόκληρης της επιχείρησης και όρισε τις λειτουργίες του [[Διοίκηση|μάνατζμεντ]], οι οποίες είναι ο προγραμματισμός, η οργάνωση, η διεύθυνση, ο συντονισμός και ο έλεγχος. Αυτές οι λειτουργίες χρησιμοποιούνται ακόμα και σήμερα για την περιγραφή της θέσης του μάνατζερ. Ο Fayol είναι επίσης γνωστός για τις '''δεκατέσσερις αρχές του μάνατζμεντ''' και την πεποίθηση του ότι οι δεξιότητες [[Διοίκηση|μάνατζμεντ]] μπορούν να αποκτηθούν μέσω της εκπαίδευσης.
 
Με τον όρο '''εργασιακές σχέσεις''' ή '''εργατικές σχέσεις''' χαρακτηρίζονται γενικά οι σχέσεις μεταξύ των εργοδοτών και των εργαζομένων, είτε απευθείας επί προσωπικού επιπέδου, δηλαδή μεταξύ διευθυντών και των προσώπων που παρέχουν την εργασία τους, είτε συλλογικά, μεταξύ των εργοδοτών ή εργοδοτικών οργανώσεων και των εργατικών ενώσεων ή σωματείων.
==Το έργο του==
Ο Henri Fayol, ο οποίος εκπαιδεύτηκε ως μηχανικός στην Γαλλία, κατείχε την ανώτατη θέση του διευθύνοντος συμβούλου μιας μεγάλη γαλλικής εταιρείας ανθρακωρυχείων. Το ενδιαφέρον του επικεντρώθηκε στην αποδοτικότητα και αποτελεσματικότητα ολόκληρης της επιχείρησης. Ο Fayol επεδίωξε την εφαρμογή επιστημονικών αρχών στο σύνολο μιας επιχείρησης. Η εργασία του έμεινε γνωστή ως θεωρία της διαχείρισης (Administrative Theory). Το γνωστότερο βιβλίο του, Administrative Industrielle et Générale (1929, Γενική και Βιομηχανική Διοίκηση), εξακολουθεί να διαβάζεται και θεωρείται κλασικό έργο του [[Διοίκηση|μάνατζμεντ]]. με αυτό το βιβλίο, ο Fayol συνέβαλε στη θεωρία της διαχείρισης με τέσσερις βασικές παρατηρήσεις:
#Διέκρινε το επίπεδο επίβλεψης από το επίπεδο διοίκησης, δίνοντας ουσιαστικά μεγαλύτερο κύρος και αναγνώριση στη διοίκηση παρά στην επίβλεψη των εργαζομένων. Αυτός ο διαχωρισμός μεταξύ διοικητικού και λειτουργικού επιπέδου στο εσωτερικό μιας επιχείρησης, συνέβαλε σημαντικά στην ενίσχυση του ανερχόμενου κύρους του μάνατζερ και στον καθορισμό των λεπτομερειών της σύγχρονης ιεραρχικής οργάνωσης των επιχειρήσεων.
#Όρισε το έργο των διευθυντικών στελεχών ως λειτουργίες του [[διοίκηση|μάνατζμεντ]] (functions of managment). Αυτές οι λειτουργίες χρησιμοποιούνται ακόμα και σήμερα στην ταξινόμηση και αξιολόγηση του [[διοίκηση|μάνατζμεντ]]. Είναι ο λεγόμενος λειτουργικός ορισμός του [[διοίκηση|μάνατζμεντ]] (funtional definition of management).
#Ανέπτυξε γενικές αρχές του [[διοίκηση|μάνατζμεντ]] που χρησιμοποιούνται ακόμα και σήμερα από διευθυντικά στελέχη. Αυτές οι αρχές προσέφεραν πρακτική βοήθεια στα στελέχη των επιχειρήσεων σχετικά με το πως πρέπει να ενεργούν.
#Υποστήριξε ότι στην εφαρμογή αυτών των αρχών απαιτείται ευελιξία και επίσης, ότι τα νέα στελέχη μπορούν να μάθουν να διευθύνουν. Πρόκειται για σοβαρή απόκλιση από την άποψη ότι οι μάνατζερ γεννιούνται και δεν γίνονται, η οποία αποτελεί ορόσημο της σύγχρονης θεωρίας και πρακτικής του μάνατζερ.
 
Οι εργασιακές σχέσεις, αν και αποτελούν κύριο αντικείμενο του [[Εργατικό Δίκαιο|Εργατικού Δικαίου]], εντούτοις αποτελούν ένα πολυεπιστημονικό πεδίο μελέτης της εργατικής απασχόλησης, όπως των πολιτικών επιστημών, της οικονομίας, της [[κοινωνιολογία]]ς ακόμα και της "ηθικής τάξης".
===Λειτουργίες του μάνατζμεντ===
Ο Fayol υποστήριξε ότι η δραστηριότητα του [[διοίκηση|μάνατζμεντ]] χαρακτηρίζεται από πέντε συγκεκριμένες λειτουργίες. Αυτές οι λειτουργίες ορίζουν τους μάνατζερ και όλες μαζί συνιστούν το λειτουργικό ορισμό του [[διοίκηση|μάνατζμεντ]]. Μάνατζερ θεωρείται κάποιος όχι επειδή αυτός είναι ο τίτλος του, αλλά επειδή η εργασία του αποτελείται από λειτουργίες του [[διοίκηση|μάνατζμεντ]], οι οποίες είναι κατά τον Fayol:
#Προγραμματισμός (Planning). Αυτή η λειτουργία συνίσταται στην πρόβλεψη μελλοντικών γεγονότων και στον καθορισμό των αποτελεσματικότερων μελλοντικών δραστηριοτήτων για την εταιρεία.
#Οργάνωση (Organizing). Η λειτουργία αυτή αποτελείται από τους τρόπους με τους οποίους καθορίζεται η δομή μιας επιχείρησης και εκχωρούνται οι δικαιοδοσίες και αρμοδιότητες στα στελέχη (εκχώρηση αρμοδιοτήτων).
#Διοίκηση (Commanding). Η λειτουργία αυτή αφορά τον τρόπο με τον οποίο οι μάνατζερ διευθύνουν τους εργαζόμενους. Ο Fayol ανέφερε ως παραδείγματα μεθόδων διοίκησης προσωπικού διάφορες δραστηριότητες, όπως η αποτελεσματική επικοινωνία, η διευθυντική συμπεριφορά και η χρήση της επιβράβευσης και της τιμωρίας.
#Συντονισμός (Coordinating). Η λειτουργία αυτή αφορά δραστηριότητες που αποσκοπούν στο συσχετισμό όλων των μεμονωμένων (ατομικών) προσπαθειών της επιχείρησης για την επίτευξη ενός κοινού στόχου.
#Έλεγχος (Controlling) Η λειτουργία αυτή αφορά τον τρόπο με τον οποίο οι διευθύνοντες αξιολογούν την απόδοση στο εσωτερικό της επιχείρησης, σε σχέση με τον προγραμματισμό και τους στόχους της επιχείρησης
 
Οι εργασιακές σχέσεις διακρίνονται, είτε ανάλογα με το είδος της εργασίας και της μερικής διαφορετικότητας αυτών, σε βιομηχανικές, βιοτεχνικές, ναυτικές κλπ, είτε με την εκπροσώπηση των εργαζομένων που μετέχουν σε [[εργατικές ενώσεις]], δηλαδή σε εργασιακές σχέσεις συνδικαλισμένων και μη συνδικαλισμένων.
Αυτές οι λειτουργίες μπορεί να θεωρούνται σήμερα δεδομένες ως ένας από τους σημαντικότερους τρόπους κατανόησης του [[διοίκηση|μάνατζμεντ]], αλλά στην εποχή του Fayol θεωρήθηκαν επαναστατικές.
 
Σημειώνεται ότι διεθνώς έχει επικρατήσει ο όρος «βιομηχανικές σχέσεις» (εργατικές) από το γεγονός ότι αυτές άρχισαν να παρακολουθούνται από τη λεγόμενη [[βιομηχανική επανάσταση]].
===Οι αρχές του μάνατζμεντ===
Βάσει των παρατηρήσεών του, ο Fayol ανέπτυξε δεκατέσσερις αρχές του [[διοίκηση|μάνατζμεντ]] για την καθοδήγηση του μάνατζερ στην επίλυση σύγχρονων προβλημάτων στην εργασία. Ισχυριζόμενος ότι ο μάνατζερ μπορεί να καθοδηγηθεί από αυτές τις αρχές, ο Fayol υποστηρίζει στα κείμενά του ότι ο μάνατζερ πρέπει να έχει ορισμένες ικανότητες και δυνατότητες, οι οποίες θα μπορούσαν να αποκτηθούν με εκπαίδευση. Ο Fayol επέμενε ότι η [[διοίκηση|διοίκηση επιχειρήσεων]] θα έπρεπε να διδάσκεται στα σχολεία και όχι απλώς κατά την εργασία. Η θεωρία του ότι οι διοικητικές ικανότητες διδάσκονται αποτελεί βάση των εκπαιδευτικών προγραμμάτων για το [[διοίκηση|μάνατζμεντ]]. Αν και πολλοί καλοί μάνατζερ της εποχής του χρησιμοποιούσαν ήδη αυτές τις αρχές, ο Fayol ήταν ο πρώτος που αναγνώρισε την σημασία του ως ολοκληρωμένου εργαλείου διοίκησης και το παρουσίασε σε κατανοητή μορφή.
Οι αρχές του μάνατζμεντ κατά το Fayol είναι:
#Καταμερισμός εργασίας. Η εργασία πρέπει να διαχωρίζεται σε βασικά επιμέρους μέρη και κατανέμεται σε μεμονωμένους εργαζόμενους ή ομάδες εργασίας οι οποίες μπορούν να έχουν εκπαιδευτεί σε αυτά, με αποτέλεσμα να προκύπτει η λεγόμενη εξειδίκευση εργασίας (work specialization).
#Εξουδιοδότηση. Εξουσιοδότηση είναι το νόμιμο δικαίωμα άσκησης εξουσίας μέσα στην επιχείρηση ώστε να επιτυγχάνεται η υπακοή των εργαζομένων. Είναι στενά συνδεδεμένη με την αρμοδιότητα (responsibility), δηλαδή την ευθύνη που προκύπτει από τη χρήση της εξουσιοδότησης. Εξουσιοδότηση και αρμοδιότητα πάνε μαζί, ενώ η μία χωρίς την άλλη οδηγεί σε διοικητική αποτυχία.
#Πειθαρχία. Είναι η επιβολή τιμωρίας για παράλειψη δράση σύμφωνα με τις επιθυμίες εκείνων που κατέχουν νόμιμη εξουσιοδότηση μέσα στον οργανισμό.
#Ενότητα διοίκησης. Κάθε εργαζόμενος πρέπει να δέχεται εντολές από ένα μόνο μάνατζερ. Πρόκειται για απλοποιημένη αντίληψη μιας επιχείρησης που εξασφαλίζει ελαχιστοποίηση των συγκρούσεων και προάγει σαφήνεια επικοινωνίας.
#Ενότητα κατεύθυνσης. Ολόκληρη η επιχείρηση θα πρέπει να έχει έναν κοινό στόχο και να προσπαθεί να επιτυγχάνει το στόχο αυτόν σε όλες τις δραστηριότητές της.
#Ατομική υπακοή. Οι στόχοι και τα συμφέροντα της επιχείρησης είναι σημαντικότερα και, επομένως, προηγούνται σε σχέση με τους προσωπικούς στόχους και τα συμφέροντα του ατόμου.
#Ανταμοιβή. Κάθε εργαζόμενος πρέπει να αμείβεται σύμφωνα με γενικούς κανόνες που εφαρμόζονται για όλους. Στον υπολογισμό των ποσών και των ειδών αμοιβής πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οι εξής παράγοντες: το κόστος διαβίωσης, το γενικό οικονομικό κλίμα και οι συγκεκριμένες επιχειρηματικές συνθήκες, τα προσόντα του εργαζόμενου, η προσφορά και η ζήτηση για τους εργαζόμενους, καθώς και τα επίπεδα παραγωγικότητας που επιτυγχάνονται.
#Συγκεντρωτισμός. Η σημασία των υφισταμένων μειώνεται καθώς η επιχειρησιακή εξουσία και η ευθύνη για τη λήψη αποφάσεων συγκεντρώνεται στους διευθύνοντες. Οι μάνατζερ είναι υπεύθυνοι για τη λήψη αποφάσεων και δίνουν λόγο γι' αυτές. Στους υφιστάμενους θα πρέπει να εκχωρείται μόνο η απαιτούμενη αρμοδιότητα για την εκτέλεση της εργασίας που τους ανατέθηκε. Το αντίθετο του συγκεντρωτισμού είναι η αποκέντρωση.
#Διοικητική κλίμακα ιεραρχίας. Οι μάνατζερ μιας εταιρείας είναι οργανωμένοι σε μια κλιμακωτή ή ιεραρχική αλυσίδα διοίκησης. Η εξουσιοδότηση και η αρμοδιότητα εκχωρούνται από την κορυφή προς τη βάση της κλίμακας ιεραρχίας και μειώνονται όσο κατέρχεται κανείς την κλίμακα της ιεραρχίας. Τα κατώτερα στελέχη έχουν αρμοδιότητα να ενημερώνουν τους ανωτέρους στην κλίμακα της ιεραρχίας σχετικά με τρέχουσες πληροφορίες για την ολοκλήρωση των καθηκόντων. Με τον τρόπο αυτό προκύπτει μια «ιεραρχική» οργάνωση.
#Τάξη. Οι πόροι της επιχείρησης - πρώτες ύλες και εργαζόμενοι - πρέπει να βρίσκονται στη σωστή θέση, στο σωστό τόπο και χρόνο. Αυτή η τάξη στους πόρους μιας επιχείρησης εξασφαλίζει τη μέγιστη αποδοτικότητα.
#Ισότητα. Οι εργαζόμενοι πρέπει να αισθάνονται ότι έχουν ίση και δίκαιη μεταχείριση. Το αίσθημα δικαιοσύνης επιτυγχάνεται με οργανωτικούς κανόνες που είναι λογικοί και εφαρμόζονται με συνέπεια σε όλους τους εργαζόμενους.
#Σταθερότητα προσωπικού. Οι επιτυχημένες επιχειρήσεις κρατούν τους καλούς μάνατζερ, κάτι που πρέπει να αποτελεί στόχο για μια επιχείρηση. Το ικανό και επιτυχημένο προσωπικό αποτελεί ζωτικό πόρο για μια επιχείρηση, η στάση της οποίας θα πρέπει να ενθαρρύνει τη μακροπρόθεσμη δέσμευση του στελέχους με αυτή.
#Πρωτοβουλία. Η διοίκηση πρέπει να ενθαρρύνει την ατομική πρωτοβουλία των εργαζομένων, η οποία ορίζεται ως η επιπλέον εργασιακή προσπάθεια που καταβάλλεται από τους ίδιους τους εργαζόμενους για το καλό της επιχείρησης.
#Ομαδικό πνεύμα. Η Διοίκηση πρέπει να προσπαθεί να ενθαρρύνει την εναρμόνιση και τα κοινά ενδιαφέροντα, ώστε να επιτυγχάνονται καλές σχέσεις ανάμεσα στους εργαζόμενους.
 
Τις εργασιακές σχέσεις επιμελούνται οι διατάξεις του [[Εργατικό Δίκαιο|Εργατικού Δικαίου]] και προσδιορίζονται από τις [[Συλλογική σύμβαση εργασίας|συλλογικές συμβάσεις εργασίας]].
==Βιβλιογραφία==
 
* «Μάνατζμεντ», Patrick J. Montana, Bruce H. Charnov, Μετάφραση Μαρία Ι. Ρούβαλη, Επιμέλεια Γιάννης Κατσαντώνης, Εκδόσεις Κλειδάριθμος.
Στην Ελλάδα, την καθ΄ ύλη αρμοδιότητα ελέγχου της ορθής τήρησης των εργατικών διατάξεων και των συμβάσεων εργασίας καθώς και τους όρους υγιεινής και ασφάλειας στους χώρους εργασίας και με αρμοδιότητα κολασμού κάθε βεβαιωμένης παρεκτροπής ή έλλειψης, ασκεί το [[Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας]] με τα κατά τόπους κλιμάκιά του.
 
==Ιστορικοί σταθμοί==
Στις [[ΗΠΑ]] του 1935 πρωτοθεσπίστηκε [[νόμος]] για τις εργασιακές σχέσεις. Οι [[Νόμος|νόμοι]] που θεσπιστήκαν στις [[ΗΠΑ]] για τις εργασιακές σχέσεις ήταν η βάση για αντίστοιχους [[Νόμος|νόμους]] στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες.
 
*'''1935''' Νόμος περί εργασιακών σχέσεων (National Labor Relations Act, γνωστός και ως Wagner Act). Αυτός ο νόμος, ο οποίος χαρακτηρίζεται ως καταστατικός χάρτης της εργασίας, αναγνώρισε τα [[Εργατικό σωματείο|σωματεία]] ως εξουσιοδοτημένους εκπροσώπους των εργαζομένων και επέβαλε στους εργοδότες να διαπραγματεύονται με τα [[Εργατικό σωματείο|σωματεία]] συλλογικά.
*'''1938''' Νόμος περί δίκαιων προτύπων εργασίας (Fair Labor Standars Act), ο οποίος καθόριζε το βασικό μισθό και τις συνθήκες βάσει των οποίων καταβάλλονταν οι υπερωρίες.
*'''1946''' Εργατικός Νόμος του 1946 (Employment Act of 1946), ο οποίος καθορίζει τον εθνικό στόχο της πλήρους απασχόλησης.
*'''1947''' Νόμος περί εργασιακών σχέσεων (Labor Management Relations Act), ο οποίος θεσπίζει ορισμένους περιορισμούς στις δραστηριότητες των [[Εργατικό σωματείο|εργατικών σωματείων]].
*'''1962''' Νόμος περί εκπαίδευσης και εξέλιξης του εργατικού δυναμικού (Man-power Training and Development Act), ο οποίος προβλέπει τη διάθεση ειδικών κεφαλαίων για τους ανειδίκευτους εργάτες.
*'''1963''' Τροποποίηση του Νόμου περί δίκαιων εργασιακών προτύπων για ίσες αμοιβές (Equal Pay Amendment to the Fair Labor Standars Act), ο οποίος απαγορεύει τις μισθολογικές διακρίσεις λόγω [[Φύλο|φύλου]].
*'''1964''' Νόμος περί πολιτικών δικαιωμάτων (Civil Rights Act), ο οποίος απαγορεύει τις διακρίσεις [[Φυλή|φυλής]], χρώματος ή εθνικής καταγωγής.
*'''1967''' Νόμος περί διακρίσεων λόγω ηλικίας στην εργασία (Age Discrimination in Employment Act), ο οποίος απαγορεύει τις διακρίσεις που σχετίζονται με την ηλικία και προστατεύει τους εργαζόμενους ηλικίας 40 μέχρι 65 ετών.
*'''1970''' Νόμος περί ασφάλειας και υγείας στην εργασία (Occupational Safety and Health Act, OSHA), ο οποίος ορίζει πρότυπα υγείας και ασφάλειας, καθώς και τρόπους εφαρμογής αυτών των προτύπων.
*'''1972''' Νόμος περί ίσως ευκαιριών στην εργασία (Equal Deployment Opportunity Act), ο οποίος ενθαρρύνει τα προγράμματα θετικής δράσης.
*'''1973''' Νόμος περί αποκατάστασης του 1973 (Rehabilitation Act of 1973), ο οποίος επιβάλλει στους εργοδότες να υιοθετούν θετικά μέτρα και να προσλαμβάνουν [[Αναπηρία|άτομα με ειδικές ανάγκες]].
*'''1973''' Νόμος περί απασχόλησης και εκπαίδευσης εργαζομένων (Comprehensive Employment and Training Acta, CETA), ο οποίος διαθέτει κεφάλαια κυρίως για τους [[Ανεργία|ανέργους]].
*'''1974''' Νόμος περί συνταξιοδοτικής [[Ασφάλεια (σύμβαση)|ασφάλισης]] των εργαζομένων (Employee Retirement Income Security Act, ERISA), ο οποίος διέπει τα συστήματα ιδιωτικής [[Σύνταξη|συνταξιοδότησης]].
 
 
[[Κατηγορία: Εργατικό Δίκαιο]]
[[Κατηγορία: Κοινωνιολογία]]