Μπρεσσανόνε: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Το '''Μπρεσανόνε''' ή '''Μπρίξεν''' ([[Ιταλική γλώσσα|ιταλικά]] : ''Bressanone'', [[Γερμανική γλώσσα|γερμανικά]] : ''Brixen '', [[Λαδινικά]] : ''Persenon'' ή ''Porsenù'') είναι πόλη της [[Ιταλία]]ς με 20.686<ref>[http://demo.istat.it/bil2010/index.html Dato Istat] - Popolazione residente al 31 dicembre 2010.</ref> κατοίκους η τρίτη σε πληθυσμό<ref>[http://www.comuni-italiani.it/021/lista.html Comuni italiani.it] - Elenco comuni della Provincia di Bolzano, 26 novembre 2011</ref> τηςστην [[ΜπολτζάνοΑυτόνομη (επαρχία)|Αυτόνομης Επαρχίας του ΜπολτζάνοΜπολτσάνο]], που βρίσκεται στις [[Άλπεις|Δολομίτικες Άλπεις]].

Σύμφωνα με την παράδοση ιδρύθηκε το 901 πριν ακόμα την ίδρυση της [[Κόμης του Τιρόλο|κομητείας του Τιρόλο]] όπου ανήκε για πολλά χρόνια. Για πολλούς αιώνες η πόλη ήταν υπό την κυριαρχία του τοπικού επισκόπου-πρίγκιπα, επίσκοποςτου επισκόπου του Μπρίξεν, όπου ήταν και η έδρα του. Εκκλησιαστικά σήμερα στην πόλη έχει την έδρα της η ''επισκοπή Μπολτζάνο-Μπρεσασόνε'' από το 1964 που ιδρύθηκε και περιλαμβάνει τα εδάφη που ανήκουν στην [[Ιταλία]] της παλιάς επισκοπής. Τα εδάφη της παλιάς επισκοπής που βρίσκονται στην [[Αυστρία]] ενσωματώθηκαν στην επισκοπή του [[Ίνσμπρουκ]]. Πολιούχος της πόλης είναι ο ''Άγιος Κασσιανός της Ίμολα''<ref>Cfr. a proposito Leo Andergassen, Vom ludi magister zum episcopus: zur Ikonographie des Cassian von Imola, in «Der Schlern», 74, 2000, pp. 358-403.</ref> που γιορτάζει στις 8 Μαΐου. Τα λείψανα του μαζί με αυτά του επισκόπου-άγιου ''Albuino Ingenium'' βρίσκονται στον καθεδρικό ναό της πόλης.

Το 73,13% του πληθυσμού της πόλης μιλάνεομιλεί γερμανικά, το 25,65% Ιταλικάιταλικά και το 1,23% λαδινικά.<ref>[http://www.provincia.bz.it/astat/download/mit17_02.pdf Astat informazioni Nr. 17 - agosto 2002]</ref>.

Απέχει 40 χλμ από το [[Μπολτζάνο]], 35 χλμ από το [[Μπρουνίκο]] και 45 χλμ από την σήραγγα στο [[Πέρασμα Μπρενέρο]] στα Ιταλο-Αυστριακά σύνορα. Το Μπρεσασόνε βρίσκεται χτισμένο σε μια κοιλάδα 560 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Περιβάλλεται από ψηλές βουνοκορφές όπως, η [[Μόντε Τέλεγκραφ]] (2504 μ.) , ''Cima Cane'' (2.354μ.) και η [[Μόντε Πάσκολο]] (2.439 μ.). Η πόλη έχει πολύ πράσινο και πάρκα , το 1883 με τα αντιπλημμυρικά έργα που έγιναν προέκυψε μια λωρίδα γης ανάμεσα στους δύο ποταμούς που δημιουργήθηκε πάρκο-κήποι.<ref name=historia>Karl Mittermaier, [http://www.aczivido.net/historia/altoadige/brixen1.php?PHPSESSID=ea6a74757f2869 Bressanone] Casa Editrice A.Weger - Bressanone, 1998.</ref>

Με βάση το μέσο όρο (1951-2010), η μέση θερμοκρασία του ψυχρότερου μήνα - Ιανουαρίου - ανήλθε σε -2.0 ° C, ενώ ο πιο καυτός μήνας ο - Ιούλιος - είναι 19,2 ° C. <ref name =tempmendie>[http://www.provincia.bz.it/meteo/download/6960_-_TS_-_Bressanone_-_Brixen%283%29.pdf Bressanone - Valori medi delle temperature massime e minime (1951-2010)], <small>dati da Provincia autonoma di Bolzano</small></ref>. Η μέση ετήσια βροχόπτωση είναι περίπου 700 mm, κατανεμημένα σε 85 ημέρες κατά μέσο όρο .

Η πόλη αναφέρεται πρώτη φορά το 827 με το όνομα ''Pressen''<ref>[http://homepage.uibk.ac.at/~c61705/30b-korr.pdf "Die Quartinus-Urkunden"] (documenti di Quartinus) di Richard Heuberger, 1930, museo Ferdinandeum di Innsbruck</ref> , με την ονομασία ''Prichsna'' το 901, με το όνομα ''Prixina'' το 935-955, έπειτα σαν ''Brihsine'' και από το 1297 αναφέρεται ως Μπρίξεν (Brixen). Το σημερινό όνομα , Μπρίξεν, πιστεύεται ότι προέρχεται από το Κελτικό "Brig" από το οποίο βγαίνει και το όνομα της [[Μπρέσια]].<ref>Egon Kühebacher, Die Ortsnamen Südtirols und ihre Geschichte, vol. 1, Bolzano, Athesia, 1995, p. 61. ISBN 88-7014-634-0</ref>. Την περίοδο της ενετικής κυριαρχίας στην τοπική διάλεκτο τα [[Λαδινικά]] ονομαζόταν "Persenù " .<ref>AA.VV., Nomi d'Italia. Novara, Istituto Geografico De Agostini, 2004</ref>.

Στην περιοχή έχουν βρεθεί οικισμοί της μεσολιθικής περιόδου, κικαι ερείπια οικισμού της εποχής του χαλκού. Μέσα στην πόλη το 1996 σε ανακίνηση ναού βρέθηκαν ερείπια καλύβας που χρονολογείται περίπου 2500 χρόνια πριν.<ref name=historia/>. Το 15 μχ στην περιοχή χτίστηκε μικρός Ρωμαϊκός οικισμός που τον 5ο αιώνα κατακτήθηκε από το [[Δουκάτο της Βαυαρίας]].<ref>[http://www.enrosadira.it/bressanone/storia.htm Storia di Bressanone su Enrosadira.it]</ref>. Στα τέλη του 8ου αιώνα η περιοχή πέρασε στην εκκλησιαστική εξουσία του [[Σάλτσμπουργκ]] , πριν ανήκε στο πατριαρχείο της Aquileia.<ref>Cfr. Josef Riedmann, Säben-Brixen als bairisches Bistum, in «Jahresberichte der Stiftung Aventinum», 5, 1990, pp. 5-35.</ref>.

Από ένα έγγραφο της 13ης Σεπτεμβρίου 901, είναι γνωστό ότι οδόθηκε δώρο στον τότε επίσκοποςεπίσκοπο της Säben ''ΖαχαρίαςΖαχαρία'' του δόθηκε δώρο στην περιοχή ένα αγρόκτημα από τον βασιλιά [[Λουδοβίκος Ε' της Γαλλίας|Λουδοβίκο]]. Το έγγραφο αυτό θεωρείται η ιδρυτική πράξη της πόλης, μάλιστα το 965 οι επίσκοποι του Säben μετέφεραν την έδρα τους στο Μπρίξεν. Ο Επίσκοπος ''Heriward'' (1017-1022) άρχισε να χτίζει τα τείχη της πόλης, τα οποία συμπλήρωσε ο επόμενος επίσκοπος, ''Hartwig'' (1022-1039), με την προσθήκη της τάφρου στα βόρεια και δυτικά και των αμυντικών πύργων νότια της πόλης.<ref>[http://www.enrosadira.it/bressanone/storia.htm Storia di Bressanone su Enrosadira.it]</ref>.

Στις 7 Ιουνίου 1027 όλη η κοιλάδα ''Ινν'' και το Μπρίξεν καταλήφθηκαν από τον στρατό του Δούκα ''Welf ΙΙ της Βαυαρίας'', και δίνεται ως δώρο στον επίσκοπο ''Hartwig'' όπου είναι και ο πρώτος πρίγκιπας-επίσκοπος του Μπρίξεν. Ένα από τους επισκόπους ήταν και ο [[Πάπας Δάμασος Β΄|Δάμασος Β']] όπου έγινε πάπας το 1048.<ref>fr. Guido Martin, Der salische Herrscher als Patricius Romanorum. Zur Einflußnahme Heinrichs III. und Heinrichs IV. auf die Besetzung der Cathedra Petri, in «Frühmittelalterliche Studien», 1994, pp. 257–295.</ref>.

Μεταξύ 25 και 26 Ιουνίου 1080 στον καθεδρικό και το βαπτιστήριο του Αγίου Ιωάννη πραγματοποιήθηκε η Σύνοδος των Επισκόπων, στην οποία ο αυτοκράτορας [[Ερρίκος Ε΄]], επικουρούμενος από τον επίσκοπο Hartwig, κατάφερε να εκθρονίσει τον [[Γρηγόριος Η΄|Πάπα Γρηγόριο VII]] και αν αναγνωρίσει ως αντίπαπα τον [[Κλημέντης Γ'|Κλημέντη Γ']]<ref name=historia/>. Το 1091 στους επίσκοπους του Μπρίξεν δόθηκε η κοιλάδα της [[Κοιλάδα Πουστερία|Πουτσερία]]. Το 1179 ο αυτοκράτορας [[Φρειδερίκος Α' Βαρβαρόσσα|Φρειδερίκος]] παραχώρησε προνόμια εθνικής κυριαρχίας.<ref>[http://www.enrosadira.it/bressanone/storia.htm Storia di Bressanone su Enrosadira.it]</ref>. Το 1115 ενισχύθηκαν τα τείχη και το 1265 τελείωσε η κατασκευή του νέου επισκοπικού μεγάρου.<ref>[http://www.enrosadira.it/bressanone/storia.htm Storia di Bressanone su Enrosadira.it]</ref>. Μέχρι το 1363 η περιοχή ανήκε στην κομητεία του Τιρόλο και τότε πέρασε στο κράτος των Αψβούργων.

Το 1444 η πόλη έπαθε μεγάλες καταστροφές από πυρκαγιά.<ref name=historia/>. Το 1450 εξελέγη επίσκοπος ο ''Nicola Cusano'' που δύο χρόνια μετά ήρθε σε ρήξη με τον κόμη του Τιρόλο και ανακηρύχθηκε δούκας μέχρι τον θάνατο του το 1464 όπου το Μπρίξεν επέστρεψε στο βασίλειο των Αψβούργων.

Τον Δεκέμβριο του 1551 πέρασε από την πόλη μια αποστολή με έναν ελέφαντα, δώρο του βασιλιά της [[Πορτογαλία]]ς Ιωάννη Γ' στον Μαξιμιλιανό Β' . Ο ελέφαντας διέμεινε στου στάβλους ενός ξενοδοχείου που υπάρχει και σήμερα και πήρε το όνομα του σαν ανάμνηση . Στην πρόσοψη του ξενοδοχείου έχει ζωγραφιστεί το γεγονός.<ref>[http://www.scribd.com/doc/58100558/Itinerari-Travel-35-parte1 Itinerari travel], pag 115</ref><ref name=historia/>. Το 1558 κατασκευάστηκε η πρώτη δημόσια βρύση με τρεχούμενο νερό.<ref name=historia/>.

Στις 23 του Μάρτη του 1797 12.000 άνδρες του [[Ναπολέων Α΄ της Γαλλίας|Ναπολέοντα]] κατέλαβαν το Μπρίξεν. Ο στρατός όμως έφερε μαζί του και κάποια αρρώστια , εξαπλώθηκε επιδημία που σκότωσε πολλούς κατοίκους που θάφτηκαν σε ομαδικούς τάφους. Στις 3 Απριλίου ο γαλλικός στρατός αποσύρθηκε από την πόλη. Το 1803 το Μπρίξεν είχε περίπου 3000 κατοίκους και πέρασε περίοδο παρακμής με την διάλυση του επισκοπικού κράτους-πριγκιπάτου. Το 1809 καταλήφθηκε εκ νέου από τα στρατεύματα του Ναπολέοντα έως το 1814 με την ήττα του Ναπολέοντα πέρασε στην κυριαρχία του Τιρόλο κι έπειτα της [[Αυστροουγγαρία]]ς<ref>[http://www.enrosadira.it/bressanone/storia.htm Storia di Bressanone su Enrosadira.it]</ref>. Το 1865 κατασκευάστηκε σιδηροδρομικό δίκτυο που ένωνε το Μπρίξεν και το [[Νότιο Τιρόλο]] με την υπόλοιπη Αυστρία μέσω του περάσματος Μπρένερ.

Στον [[ΑΠΠ|Α' παγκόσμιοΠαγκόσμιο πόλεμοΠόλεμο]] η πόλη ήταν δίπλα στο ένα μέτωπο του πολέμου και όλος ο ανδρικός πληθυσμός κατατάχτηκε να πολεμήσει. Τον Νοέμβριο του 1918, ιταλικά στρατεύματα κατέλαβαν το Μπρίξεν και σταδιακά όλο το Νότιο Τιρόλο το οποίο το κατέχουν εώςέως και σήμερα, και χωρίζοντας το Τιρόλο στα δύο.<ref>[http://www.enrosadira.it/bressanone/storia.htm Storia di Bressanone su Enrosadira.it]</ref>.

Μέχρι το 1925 στους δρόμους της πόλης κατά την νύχτα επιτηρούσαν [[Νυχτοφύλακας|νυχτοφύλακες]], μάλιστα αναφέρεται το γεγονός ενός νυχτοφύλακα που πέθανε και πήρε την θέση του η γυναίκα του για να αναπτυχθεί ένας θρύλος γύρω από αυτή , την "κυρά του πύργου".<ref>[http://blog.brixen.org/it/page/4/ Blog Brixen]</ref>

Το νοσοκομείο του Μπρεσασόνε άρχισε να χτίζετε το 1910 από τον αυτοκράτορα [[Φραγκίσκος Ιωσήφ Α΄ της Αυστρίας|Φραγκίσκο της Αυστρίας]] και τα εγκαίνια του έγιναν το 1914 από τον τότε Κάιζερ Franz Josef-Krankenhaus Jubiläum.<ref>[http://www.austria-lexikon.at/af/Wissenssammlungen/Biographien/B%C3%B6hler,_Lorenz Lorenz Böhler a Bressanone]</ref>. Μάλιστα το νοσοκομείο ξεκίνησε με τμήματα ιατρικής, χειρουργικής, μαιευτικής, γυναικολογίας, ρευματολογίας, παιδιατρικής, μολυσματικών ασθενειών, και χειρουργεία. Το 1930 προστέθηκε νέο κτίριο και μεταφέρθηκε εκεί το νοσοκομείο ενώ τα παλιά κτίρια λειτούργησαν σαν σανατόριο. Το 1944 οι Γερμανοί το χρησιμοποίησαν σαν στρατιωτικό νοσοκομείο , μετά την απελευθέρωση το σανατόριο επεκτάθηκε στις 170 κλίνες. Το 1954 φωτιά στην ξύλινη οροφή του σανατορίου κατέστρεψε τα 2/3 της αλλά αποκαταστάθηκε σε τρεις μήνες.<ref>Vinicio Sarti, Dal fiume alla montagna. Editore Weger, Bressanone 2005. ISBN 88-88910-27-1</ref>. Τελευταία φορά ανακινήθηκε το 2002 .

Η πόλη διαθέτει τμήματα του πανεπιστημίου του Μπολτζάνο<ref>[http://www.unibz.it/en/public/university/default.html Sito della LUB]</ref>, και θερινό τμήμα του πανεπιστημίου της Πάδοβας.<ref>[http://www.dei.unipd.it/wdyn/?sez_alias=ssie Sito Universita' di Padova]</ref>. Εκτός από δημόσια δημοτικά σχολεία και γυμνάσια έχει και ιδιωτικά.

Η οικονομία της πόλης βασίζεται κυρίως στον τουρισμό, ειδικά την χειμερινή περίοδο όπου γύρω από το Μπερσασόνε υπάρχουν τρία χιονοδρομικά κέντρα. Κατά τη διάρκεια του έτους 2010, έγιναν 630.690 διανυκτερεύσεις στην πόλη , αύξηση 1% έναντι του προηγούμενου έτους. Το 2010 οι επισκέπτες ήταν 621.633, από αυτούς 271.407 ήταν οι Ιταλοί, 257.859 Γερμανοί, 25653 Αυστριακοί , 16561 Ελβετοί, 13.257 Τσέχοι, 7946 Ολλανδοί, 5584 Γάλλοι, 4970 Πολωνοί και 3.520 Αμερικανοί.<ref>[http://altoadige.gelocal.it/cronaca/2011/05/23/news/turismo-record-di-ospiti-italiani-4266690 Articolo Altoadige]</ref>. Στην περιοχή υπάρχουν και πολλές βιοτεχνίες αλλά και θυγατρικές ξένωξένων επιχειρήσεων.

Την πόλη την συνδέει με την υπόλοιπη Ιταλία ο αυτοκινητόδρομος Α22, αλλά και ο σιδηρόδρομος μέσω του Μπρένερ. Απέχει 40 χιλιόμετρα από το αεροδρόμιο του Μπολτζάνο και 60 χλμ από το αεροδρόμιο του Ντομπιάκο. Τα ταξί της πόλης και τα λεωφορεία έχουν χρώμα ασημί.<ref>[http://www.rfi.it/cms/v/index.jsp?vgnextoid=1798cba92b80b110VgnVCM1000003f16f90aRCRD Sito RFI]</ref>.

* Siglinde Clementi (a cura di), ''L'altra storia - contributi alla storia delle donne di Bressanone dal Basso Medioevo fino all XX secolo'', Bressanone: Weger, 2005. ISBN 88-88910-18-2