Βικιπαίδεια

Ινσουλίνη: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιήγηση ιστορικού διαδραστικά
← Προηγούμενη διαφοράΕπόμενη διαφορά →
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
ΟπτικήΚώδικας wiki
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 1:
[[Αρχείο:Insulincrystals.jpg|thumb|right|300px|Κρύσταλλοι ινσουλίνης.]]
Η '''ινσουλίνη''' είναι [[ορμόνη]] που παράγεται σε ειδική μοίρα του [[πάγκρεας|παγκρέατος]] (και συγκεκριμένα από ομάδες κυττάρων που ονομάζονται «νησίδια του Langerhans») ή Β-κύτταρα. Τα κύτταρα αυτά πρώτα παράγουν ένα πρόδρομο μόριο την προϊνσουλίνη, η ο οποία μετατρέπεται σε ινσουλίνη μετά την αφαίρεση την μεσαίου τμήματος της. Παίζει πρωτεύοντα ρόλο στον [[μεταβολισμός|μεταβολισμό]] των [[υδατάνθρακας|υδατανθράκων]] (σακχάρων) του οργανισμού. Η ινσουλίνη δρα σε όλους τους ιστούς του σώματος (ιδιαίτερα όμως στο [[ήπαρ]], στους [[μυς|μύες]] και στο [[λιπώδης ιστός|λιπώδη ιστό]]), βοηθώντας στην πρόσληψη της [[γλυκόζη|γλυκόζης]] από τα [[κύτταρο|κύτταρα]]. Εκτός από αυτή τη λειτουργία της για τη ρύθμιση της γλυκόζης η ινσουλίνη εμπλέκεται και στην διατήρηση επαρκών ενεργειακών αποθεμάτων ούτως ώστε να καθίσταται εφικτή η ανάπτυξη και η αναπαραγωγή. Το γεγονός ότι το κεντρικό νευρικό σύστημα παίζει ρόλο-κλειδί και στις δύο προαναφερόμενες λειτουργίες, και ότι τόσο το σωματικό βάρος όσο και η γλυκόζη του αίματος ρυθμίζονται κατά κύριο λόγο από την ίδια ορμόνη, αποτελεί αντικείμενο συνεχούς έρευνας. Η σημασία της ινσουλίνης στην εγκεφαλική λειτουργία έχει μελετηθεί πολύ λιγότερο σε σχέση με το ρόλο της στην περιφέρεια. Παρ’ όλα αυτά, η πλειοτροπική φύση της δράσης της ινσουλίνης στο [[κεντρικό νευρικό σύστημα]] έχει υπάρξει το αντικείμενο πληθώρας αξιολογήσεων <ref>Niswender, K.D. and Schwartz, M.W., Insulin and leptin revisited: adiposity signals with overlapping physiological and intracellular signaling capabilities, Front Neuroendocrinol, 2003, 24, 1-10 </ref><ref> Zhao, W.Q., Chen, H., Quon, M.J. and Alkon, D.L., Insulin and the insulin receptor in experimental models of learning and memory, Eur J Pharmacol, 2004, 490, 71-81 </ref>.
Η ινσουλίνη, αλληλεπιδρώντας με άλλα ρυθμιστικά [[πεπτιδιοΠεπτίδιο|πεπτίδια]] και [[νευροδιαβιβαστές]], μπορεί να ενεργοποιήσει διεργασίες που σχετίζονται με την τροφική συμπεριφορά, τη μάθηση και τη μνήμη, ενώ δυνητικά εμπλέκεται και στην ενδοεπικοινωνία εγκεφαλικών δομών, και πιο συγκεκριμένα του υποθαλάμου και του [[μεταιχμιακό σύστημα|μεταιχμιακού συστήματος]]. Είναι γενικά αποδεκτό ότι η αποδοτική δράση της ινσουλίνης στον εγκέφαλο είναι απαραίτητη για τη διατήρηση της ενέργειας, των επιπέδων της γλυκόζης και της λιπιδικής ομοιόστασης <ref>Woods, S.C., Schwartz, M.W., Baskin, D.G. and Seeley, R.J., Food intake and the regulation of body weight, Annu Rev Psychol, 2000, 51, 255-277.</ref><ref> Obici, S., Feng, Z., Karkanias, G., Baskin, D.G. and Rossetti, L., Decreasing hypothalamic insulin receptors causes hyperphagia and insulin resistance in rats, Nat Neurosci, 2002a, 5, 566-572.</ref><ref> Obici, S., Zhang, B.B., Karkanias, G. and Rossetti, L., Hypothalamic insulin signaling is required for inhibition of glucose production, Nat Med, 2002b, 8, 1376-1382. </ref><ref> Fehm, H.L., Kern, W. and Peters, A., The selfish brain: competition for energy resources, Prog Brain Res, 2006, 153, 129-140. </ref>.
 
Η ανεπάρκεια της ινσουλίνης προκαλεί την νόσο του [[Διαβήτης (ασθένεια)|σακχαρώδη διαβήτη]] (τύπου 1 ή [[Σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2|τύπου 2]]). Η ορμόνη αυτή έχει παρασκευαστεί συνθετικά από το [[1921]] και χορηγείται σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη. Παρασκευάζεται και με βάση την ινσουλίνη από ζώα, κυρίως [[χοίρος|χοίρους]]. Σήμερα παρασκευάζεται - με την τεχνική της γενετικής μηχανικής - και από βακτήρια.
 
== Χημική δομή ==
 
Αποτελείται από 2 πολυεπτιδικές αλυσίδες οι οποίες ενώνονται μεταξύ τους με δισουφλιδικούς δεσμούς. ΣυνολίκάΣυνολικά αποτελείται από 51 αμινοξέα. 21 Στην α-αλυσίδιδααλυσίδα και 30 στην β-αλυσίδα.
 
==Σύνθεση και ρύθμιση σύνθεσης της ινσουλίνης==
Η ινσουλίνη είναι μια μικρή [[πρωτεΐνη]]. Αποτελείται από μια α – αλυσίδα 21 αμινοξικών καταλοίπων που είναι συνδεμένησυνδεδεμένη με μια β – αλυσίδα 30 αμινοξικών καταλοίπων με δυο δισουλφιδικές γέφυρες. <ref>Henquin, J.C., Pathways in beta-cell stimulus-secretion coupling as targets for therapeutic insulin secretagogues, Diabetes, 2004, 53 Suppl 3, S48-58. </ref> Η προ – ινσουλίνη όπως προαναφέρθηκε συντίθεται στα β – κύτταρα των παγκρεατικών νησιδίων του Langerhans και στη συνέχεια αποκόπτεται από ειδικά ένζυμα (προκομβερτάσες) σε ινσουλίνη και σε πεπτίδιο C. Η ινσουλίνη αποθηκεύεται σε εκκριτικά κυστίδια. Η ινσουλίνη αυξάνει την πρόσληψη γλυκόζης από τους μυς και από τον λιπώδη ιστό, μετατοπίζοντας μεταφορείς γλυκόζης από μια ενδοκυττάρια δεξαμενή στην κυτταρική επιφάνεια.<ref>Nelson, T.J. and Alkon, D.L., Insulin and cholesterol pathways in neuronal function, memory and neurodegeneration, Biochem Soc Trans, 2005, 33, 1033-1036.</ref>
Αν και το [[mRNA]] και η πρωτεΐνη της ινσουλίνης έχουν βρεθεί σε αρκετούς ιστούς (σε διαφορετικά μοντέλα διαβήτη) σε τρωκτικά, η ινσουλίνη παράγεται φυσιολογικά στα εξαιρετικά εξειδικευμένα β – κύτταρα στα νησίδια του παγκρέατος. Η ιστο – ειδική έκφραση της ινσουλίνης ρυθμίζεται στενά στο μεταγραφικό επίπεδο και τα κύρια ρυθμιστικά στοιχεία εντοπίζονται στο 5΄ ακραίο άκρο του γονιδίου της ινσουλίνης <ref>Desvergne, B., Michalik, L. and Wahli, W., Transcriptional Regulation of Metabolism Physiol. Rev. 86: 465-514, 2006, 2006, 86, 465-514.</ref>. Στα ενήλικα θηλαστικά, η έκφραση του γονιδίου της ινσουλίνης περιορίζεται ουσιαστικά στα β – κύτταρα του παγκρέατος. Υπάρχει μια εξαιρετικά συντηρημένη περιοχή ~ 340 kb ανοδικά της θέσης έναρξης της μεταγραφής, που αναφέρεται ως προαγωγέας της ινσουλίνης και συνεισφέρει τόσο στην ιστο – ειδική έκφραση, όσο και στην μεταβολική ρύθμιση του γονιδίου της ινσουλίνης. Η έκκριση της ινσουλίνης παρακολουθεί πιστά τις αλλαγές της ενεργειακής ισορροπίας σε τάξη μεγέθους λεπτών ως ωρών.
 
== Βιολογικός ρόλος ==
 
Η ινσουλίνη ρυθμίζει την συγκέντρωση της [[γλυκόζης]] στο [[αίμα]] σε συνεργασία με την [[γλυκαγόνη]]. Αυτές οι 2 [[ορμόνες]] παράγονται ενδοκρινικά στο [[πάγκρεας]] με τη διαφορά ότι η [[γλυκαγόνη]] παράγεται στα α-κύτταρα. Ο μηχανισμός δράσης τους είναι ακριβώς αντίστροφος, για αυτό μπορούμε να πούμε ότι αλληλορυθμίζονται μεταξύ τους. Η ινσουλίνη έχει αναβολική δράση και η [[γλυκαγόνη]] καταβολική. Είναι απαραίτητη η ισορροπία ανάμεσα στις 2 ορμόνες γιατί έτσι εξασφαλίζεται η καλή λειτουργία του οργανισμού
 
== Διαταραχές έκκρισης ινσουλίνης ==
Γραμμή 23:
== Ινσουλίνωμα ==
 
Το ινσουλίνωμα είναι όγκος του παγκρέατος, που σχετίζεται με τα β-κύτταρα. Ο όγκος είναι [[καλοήθης]] ή [[κακοήθης]]. Οδηγεί σε αύξηση της παραγωγής της [[ινσουλίνης]] και αυτό με την σειρά του οδηγεί σε υπογλυκαιμία. Οι μέθοδοι εκλογής για τη διάγνωση του είναι η [[αξονική τομογραφία]] και η [[μαγνητική τομογραφία]]. Η θεραπεία εξαρτάται από το είδος του όγκου και τη χημική του συμπεριφορά.
 
 
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/wiki/Ινσουλίνη"