Βακτήριο: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ Το αρχείο Bakterien_MBL1932.png αφαιρέθηκε αφού διαγράφηκε στα Commons από τον Fastily με αιτία: Copyright violation: see [[commons:Commons:Deletion requests/Files in Category:Meyers Bli...
XenoVon (συζήτηση | συνεισφορές)
μ ορθογραφικές διορθώσεις
Γραμμή 1:
[[Αρχείο:Pseudomonas aeruginosa SEM.jpg|thumb|270px|right|Το βακτήριο ''Pseudomonas aeruginosa'' σε [[ηλεκτρονικό μικροσκόπιο σάρωσης]].]]
Τα '''Βακτηριόφυτα'''(*), λεγόμενα και '''σχιζομύκητες''', ευρύτερα γνωστά ως '''βακτήρια'''<ref>Το άρθρο αναπτύσσεται ως προς το ''βακτήριο'' (bacterium). Ειδικότερα στον πληθυντικό ''βακτήρια'' ή '''ευβακτήρια''', (bacteria ή eubacteria) χαρακτηρίζεται μία από τις κύριες ομάδες οργανισμών σύμφωνα με πρόσφατες ταξινομήσεις με βάση τις γενετικές δομές και αλληλουχίες. Δείτε σχετικά την ενότητα "ταξινόμηση βακτηρίων".</ref> είναι μικροσκοπικοί, [[κύτταρο|μονοκύτταροι]], (σπάνια πολυκύτταροι), [[Προκαρυωτικά κύτταρα|προκαρυωτικοί]] [[οργανισμός (βιολογία)|οργανισμοί]], που συναντούνται σε κάθε είδους [[βιότοπος|βιότοπο]] και σε πολύ μεγάλους αριθμούς, όπως σε δισεκατομμύρια ανά γραμμάριο γόνιμου κηποχώματος ή σε εκατομμύρια σε μια σταγόνα [[σάλιο|σάλιου]]. Μερικά εξ αυτών είναι [[αυτότροφος|αυτότροφα]] και περιέχουν [[βακτηριοχλωροφύλλη|βακτηριοχλωροφύλλες]] και [[βακτηριοβιριδίνη]] εκτελώντας αναεροβική [[φωτοσύνθεση]]. Τη μορφή και τη δράση των βακτηρίων μελετά η [[Βακτηριολογία]].
 
Το όνομα "βακτήρια" (λιγότερο ορθά "βακτηρίδια"), που έχει καταστεί διεθνής όρος, προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη "βακτηρία" (κοινώς "ράβδος, μπαστούνι"), λόγω του σχήματος που είχαν οι πρώτοι εξ αυτών παρατηρηθέντες μικροοργανισμοί. Στην νεότερη ελληνική γραμματεία ο όρος αυτός εισήχθηκε ως "βακτηρίδια" το 1879 από τον Γεώργιο Καραμήτσα.
 
(*) Στην αρχική [[ταξινόμηση φυτών]] κατά τον [[Κάρολος Λινναίος|K. Λινναίο]] τα βακτηριόφυτα αποτελούσαν το πρώτο γένος του [[Βασίλειο των Φυτών|Βασιλείου των Φυτών]]. Στην κλασική ταξινόμηση, κατά τον ΓουαϊτέικερΓουίτακερ (1969), τα βακτηριόφυτα, ή βακτήρια, ταξινομούνταν στο βασίλειο των μονήρων του υπερβασιλείου των προκαρυωτικών. Στη σύγχρονη εναλλακτική ταξινόμηση, που έγινε με βάση τη γενετική δομή κατά τον Woese, το 1994, τα βακτήρια αποτελούν ομώνυμο υπερβασίλειο.
 
== Μορφολογία ==
 
Τα βακτηριόφυτα ή βακτήρια αποτελούνται κατά μονάδα από ένα κύτταρο πουκαι μπορεί να εμφανίζονται με διάφορα σχήματα όπως:
* [[σφαίρα|Σφαιρικό]] (χαρακτηρίζονται ως [[κόκκος|κόκκοι]])
* Ραβδοειδές (χαρακτηρίζονται ως [[βάκιλλος|βάκιλλοι]])
Γραμμή 16:
 
== Μέγεθος ==
Οι διαστάσεις των βακτηρίων μετριούνται σε [[μικρόμετρο|μικρόμετρα]], ('''μm'''), (εκατομμυριοστά του μέτρου, ή χιλιοστά του χιλιοστομέτρου), κατά συνέπεια είναι ορατά μόνο με [[μικροσκόπιο]]. Πρόκειται για τους μικρότερους μονοκύτταρους οργανισμούς μεταξύ των εμβίων όντων της [[Φύση]]ς, μετά από τους [[ιός|ιούς]] και τις συγγενικές [[ρικέτσιες]]. Απαντώνται σε οποιοδήποτε [[περιβάλλον]], από τους πάγους των πολικών περιοχών μέχρι τις ερήμους των τροπικών περιοχών και από τις κορυφές των υψηλότερων βουνών μέχρι τα βάθη των Ωκεανών. Εντοπίζονται πάνω στα σώματα ζώων και φυτών καθώς και στο έδαφος.
 
Τα περισσότερα βακτήρια χαρακτηρίζονται ''ενεργά'' όταν η θερμοκρασία περιβάλλοντος είναι μεγαλύτερη των +5&nbsp;°C, με εξαίρεση κάποια θαλάσσια και εδαφικά που παραμένουν ενεργά γύρω στους 0&nbsp;°C, ή λίγο χαμηλότερα. Το ανώτατο όριο δραστηριότητας των εδαφίων είναι η θερμοκρασία των +37&nbsp;°C. Πέραν των +70&nbsp;°C πεθαίνουν ή καθίστανται ανενεργά. Σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες παρατηρείται μια μορφή [[χειμερία νάρκη|χειμερίας νάρκης]].
Γραμμή 22:
== Κυτταρική δομή ==
Τα βακτήρια έχουν πολύ απλή κυτταρική δομή. Η κυτταρική μεμβράνη τους αποτελείται από ''ημικυτταρίνες'' ή ''πηκτινοειδείς'' ουσίες, συνεπώς δεν υφίσταται τυπικά [[κυτταρικός πυρήνας]] καθώς και σύνθετα [[οργανίδια]]. Αυτή η κυτταρική μεμβράνη των βακτηρίων περιβάλλεται από το κυτταρικό τοίχωμα, που είναι το κοινό χαρακτηριστικό όλων των βακτηρίων, εκτός των εκπροσώπων της τάξης Mollucutes (Bacteria > [[Firmicutes]] > [[Mollucutes]]).<br />
Το [[DNA]] τους οργανώνεται σε πυρηνοειδές, χωρίς [[πυρηνική μεμβράνη]] και χωρίς σχηματισμό [[χρωμόσωμα|χρωμοσωμάτων]]. Πολλά βακτήρια περιέχουν επιπλέον [[πλασμίδιο|πλασμίδια]], δηλαδή μικρά, αυτόνομα κυκλικά μόρια [[DNA]]. Η ικανότητα των πλασμιδίων να μεταφέρονται από το ένα βακτήριο στο άλλο, προσθέτονταςπροσθέτοντάς του έτσι νέες ιδιότητες, έχει τεράστια σημασία στην ανάπτυξη παθογονικότητας και ανθεκτικότητας σε [[αντιβιοτικό|αντιβιοτικά]] από βακτηριακά στελέχη· έχει επίσης βρει θεαματικές εφαρμογές στην «Τεχνολογία του [[Ανασυνδυασμένο DNA|Ανασυνδυασμένου DNA]]» ([[γενετική μηχανική]]).
 
== Βασική διάκριση ==
Γενικά τα βακτήρια διακρίνονται σε δύο βασικές κατηγορίες: στα "θετικά [[Χρώση κατά Γκραμ|κατά Γκραμ]]" (Gram-positive) και στα "αρνητικά κατά Γκραμ", (Gram-negative). Στην ομάδα των θετικών κατά Γκραμ περιλαμβάνονται οι [[ακτινομύκητες]], οι [[βάκιλλοι]] και οι [[γαλακτοβάκιλλοι]], οι [[στρεπτόκοκκος|στρεπτόκοκκοι]], τα [[κλωστρίδια]], καθώς και το φωτοσυνθετικό βακτήριο [[ηλιοβακτήριο]].
 
== Ταξινόμηση βακτηρίων ==
Για την ταξινόμηση των βακτηρίων λαμβάνονται υπόψη διάφορα χαρακτηριστικά τους όπως: το σχήμα, το μέγεθος, η δυνατότητα σχηματισμού αποικίας, το είδος της τροφής, τα προϊόντα του μεταβολισμού, οι αντιδράσεις, η αντιγονική σύνθεσή τους καθώς και ο βαθμός ανοχής τηςστην περιβαλλοντικήςπεριβαλλοντική αλλαγήςαλλαγή.
 
=== Στο βασίλειο των Φυτών ===
Γραμμή 58:
</table>
 
Σημειώνεται ότι η ταξινόμηση των δέκα παραπάνω κατηγοριών, όπως και σ΄ άλλες περιπτώσεις π.χ. [[φύκη]], παραμένει προβληματική. Τα βακτήρια είναι πολύ πρωτόγονοι οργανισμοί. Πολλοί βιολόγοι τα κατατάσσουν με τις ρικέτσιες και τους ιούς σε ξεχωριστή ομώνυμη ομοταξία. Για πολλά χρόνια οι ακτινομύκητες, τα μυξοβακτήρια και τα μυκητοπλάσματα κατατάσσονταν ως βακτήρια, αν και έχουν ασυνήθιστο κύκλο ζωής και διαφορετική δομή. Σήμερα περιλαμβάνονται όλα στην ομοταξία Σχιζομύκητες, ενώ οι ρικέτσιες που άλλοτε κατατάσσονταν στα βακτήρια, σήμερα θεωρούνται ιδιαίτερη τάξη της ομοταξίας [[Μικροτατόβια]].
 
=== Στο βασίλειο των Βακτηρίων ===
Η κατηγορία των προκαρυωτικών μπορεί να διακριθεί σε δύο επικράτειες: τα ευβακτήρια (eubacteria) και τα αρχαιοβακτήρια ή αρχαία (archaebacteria). Σε μοριακό επίπεδο, τα μέλη των δύο επικρατειών διαφέρουν αρκετά μεταξύ τους.<ref>Alberts B et al. Βασικές Αρχές Κυτταρικής Βιολογίας (τόμος 1). σελ. 18. Ιατρικές Εκδόσεις Π.Χ. Πασχαλίδης.</ref>
Σήμερα τα βακτήρια έχουν δικό τους βασίλειο καιπου περιλαμβάνει πάνω από 20 συνομοταξίες, συμπεριλαμβανομένων των [[Ακτινοβακτήρια|Ακτινοβακτηρίων]], [[Πρωτεοβακτήρια|Πρωτεοβακτηρίων]] και [[Κυανοβακτήρια|Κυανοβακτηρίων]].
 
== Χρησιμότητα ==