Πρωταγόρας (διάλογος): Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Divineale (συζήτηση | συνεισφορές)
μ Εξελληνισμός+επιμέλεια με τη χρήση AWB (10111)
Γραμμή 1:
{{Βιβλίο
| πρωτότυπο_όνομα_βιβλίου = Πρωταγόρας (διάλογος)
| εικόνα = [[αρχείοΑρχείο:Protagoras by Plato.JPG|250px]]
| λεζάντα = </small>«'''''Πόθεν ω Σώκρατες, φαίνει;'''''»<small><br>(Έκδοση του κειμένου με ελληνικές και λατινικές επεξηγήσεις, 1854)
| συγγραφέας = [[Πλάτων]]
Γραμμή 18:
| σελίδες =
}}
Ο '''Πρωταγόρας''' είναι διάλογος του [[Πλάτων|Πλάτωνα]]α, που γράφτηκε στην πρώτη σωκρατική περίοδο της συγγραφικής του δραστηριότητας και αναφέρεται στους ηθικούς κινδύνους που ελλοχεύουν για όσους νέους υποστούν την παιδαγωγική επίδραση των σοφιστών. Τόπος του διαλόγου είναι το σπίτι του πλουσίου Αθηναίου [[Καλλίας|Καλλία]], ο οποίος φιλοξενούσε τον σοφιστή και φιλόσοφο [[Πρωταγόρας| Πρωταγόρα]].
==Χρονολόγηση και ιστορικό του διαλόγου==
Γραμμή 27:
Μέσα από τη συζήτηση αναδεικνύονται οι πεποιθήσεις του σοφιστή φιλοσόφου και η αμφισβήτηση του Σωκράτη. Ο διάλογος επικεντρώνεται στο επίμαχο ζήτημα του κατά πόσον μπορεί η ηθική ή η αρετή να αποτελέσουν αντικείμενο επαγγελματικής διδασκαλίας. Στη συζήτηση παρεμβάλλεται κάποια στιγμή υπέρ του Σωκράτη και ο Αλκιβιάδης.
 
Ο διάλογος φαίνεται (από τις ηλικίες των συνομιλούνταν και από το κλίμα της συνάντησης) ότι έγινε γύρω στο 432 ή 433 π.Χ. και πάντως πριν από τον [[Πελοποννησιακός Πόλεμος|Πελοποννησιακό Πόλεμο]]. Ο Πρωταγόρας παρουσιάζεται από τον Πλάτωνα ([[Σωκρατικό ζήτημα|πιθανόν]] και τον [[Σωκράτης|Σωκράτη]]) σαν ένας φιλόδοξος έμπορος της γνώσης που χρησιμοποιεί τη φιλοσοφία χωρίς καν να τη γνωρίζει επαρκώς σε βάθος. Αυτό απορρέει από την έντονη αντιπάθεια του συγγραφέα προς τους σοφιστές και τον Πρωταγόρα προσωπικά. Εντούτοις ο [[Πρωταγόρας]] υπήρξε ιδιαίτερα σημαντικός διανοούμενος όπως και άλλοι αναφερόμενοι στο διάλογο σοφιστές.
 
Ο Πλάτωνας στο διάλογο που φέρεται να είχε ο Σωκράτης ουσιαστικά εξευτελίζει την σοφιστική και τους σοφιστές λέγοντας ότι τριγυρίζουν στα μέγαρα και ζουν πλουσιοπάροχα διδάσκοντας κάτι που δεν διδάσκεται, ενώ οι πραγματικά ηθικοί άνθρωποι ζουν ταπεινά και συνήθως φτωχικά.
Γραμμή 80:
 
==Το νόημα ενός ποιήματος του [[Σιμωνίδης ο Κείος|Συμωνίδη]]==
Ο Πρωταγόρας μεταφέρει το ερώτημα στην ποίηση ρωτώντας το Σωκράτη αν διαπιστώνει κάποια αντίφαση: <br>
 
Αλήθεια, να γίνει άνθρωπος καλός, δύσκολο πράγμα, <br>
με χέρια και με πόδια και μυαλό τετράγωνο <br>
δίχως ψεγάδι καμωμένος. <br>
 
- Ξέρεις, λοιπόν, είπε, ότι προχωρώντας το άσμα λέει κάπου:
Κι ούτε καλά ηχεί στ΄αυτιά μου κείνο που λέει ο [[Πιττακός]]
παρόλο που το είπε άνθρωπος σοφός και φωτισμένος· <br>
δύσκολο, λέει, να μείνει άνθρωπος καλός. <br>
 
Ο Σωκράτης προσκάλεσε τον Πρόδικο που ήταν συμπολίτης του Σιμωνίδη λέγοντας: για να μη μας εκπορθήσει ο Πρωταγόρας χρειαζόμαστε τη μουσική σου με την οποία διακρίνεις το «θέλω» και το «επιθυμώ».
Γραμμή 106:
Στον επίλογο του διαλόγου γίνεται μια ανακεφαλαίωση, όπου διαπιστώνεται πως τόσο ο Σωκράτης όσο και ο Πρωταγόρας μετέβαλαν τις απόψεις τους. Ο Σωκράτης αμφισβητεί αρχικά το διδακτικό της αρετής, τελικά όμως το παραδέχτηκε, αφού βρήκε την ουσία της αρετής, που αποτελείται από τη γνώση και την επιστήμη. Από την άλλη μεριά, ο Πρωταγόρας επέμεινε με στην αρχική του γνώμη για το διδακτό της αρετής, παραδέχτηκε όμως τη σωκρατική αντίληψη για την ενότητα της αρετής και δέχτηκε την ταύτισή της με την επιστήμη και τη γνώση.
 
Αφού ο Πρωταγόρας προηγουμένως υποστήριξε την ίδια άποψη, ο Σωκράτης τον ρώτησε, εάν κάποιος άνθρωπος θα έκανε κάτι κακό στον εαυτό του εν γνώσει και άν όχι γιατί κάποιοι άνθρωποι επιδίδονται σε καταχρήσεις που προσφέρουν μόνο προσωρινή απόλαυση. Αποφαίνονται δε γιατί δεν σκέφτονται την ύστερη ζημιά, όπως κάποια αντικείμενα φαίνονται μικρότερα από απόσταση, και πως αν είχαν πλήρη γνώση θα κάναν μόνο καλό. Άρα η καλοσύνη είναι γνώση, το ίδιο και η ανδρεία αφού κολυμπάει σε πιο επικίνδυνα νερά αυτός που ξέρει καλύτερο κολύμπι και όχι αυτός που δεν ξέρει. Εάν όλα είναι γνώση λοιπόν, όλα είναι το ίδιο και ο Πρωταγόρας είναι αναγκασμένος να συμφωνήσει. Επισημαίνει όμως ότι εάν αυτό είναι αλήθεια, τότε η αρετή είναι διδακτή αφού είναι γνώση [361a].
 
Οι δύο συνομιλητές λοιπόν αλλάζουν θέσεις αμοιβαία αφού ο ένας υιοθετεί την άποψη του άλλου και φεύγουν υποσχόμενοι να συνεχίσουν τη συζήτηση.
Γραμμή 124:
*"Σχολικό Βιβλίο Γ' Λυκείου Θεωρητικής Κατεύθυνσης ΟΕΔΒ, έκδοση Θ-2009"
==Εξωτερικοί σύνδεσμοι==
*[http://el.wikisource.org/wiki/%CE%A0%CF%81%CF%89%CF%84%CE%B1%CE%B3%CF%8C%CF%81%CE%B1%CF%82 Πρότυπο κείμενο ed. John Burnet University/ Oxford Press, 1903] <br>
 
{{Έργα του Πλάτωνα}}
{{Πλάτωνος Μύθοι}}
 
[[Κατηγορία:Πλατωνικοί διάλογοι]]