|
Ο '''μοντερνισμός''', με την ευρύτερη έννοια της λέξης, είναι η μοντέρνα σκέψη και η πρακτική της εφαρμογή, στο πλαίσιο της [[νεωτερικότητα]]ς. Ο όρος περιγράφει ωστόσο και ένα πλέγμα θέσεων, αντιλήψεων και κινημάτων τα οποία εμφανίστηκαν στην [[τέχνη]], στην [[πολιτική]] και τη [[φιλοσοφία]] από τα τέλη του [[19ος αιώνας|19ου αιώνα]], υπό την πίεση των πρωτοφανών αλλαγών τις οποίες είχαν επιφέρει στη [[Δύση]] η νεωτερικότητα, ο [[καπιταλισμός]] και η σαρωτική [[τεχνολογία|τεχνολογική]] εξέλιξη μετά τον [[Διαφωτισμός|Διαφωτισμό]], για να επικρατήσουν καθολικά μέχρι και τον [[Β' Παγκόσμιος Πόλεμος|Β' Παγκόσμιο Πόλεμο]].
Ο '''Μοντερνισμός''', στην γενική του έννοια, είναι η μοντέρνα σκέψη, ο χαρακτήρας και ακόμα η πρακτική του εφαρμογή. Πιο συγκεκριμένα, ο όρος περιγράφει το μοντερνιστικό ρεύμα μαζί με τις πολιτιστικές τάσεις και το σύνολο των πολιτιστικών κινημάτων που εμφανίστηκαν μαζί με συνταρακτικές αλλαγές στην Δυτική κοινωνία στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ού αιώνα.
Ο Μοντερνισμόςμοντερνισμός ήτανστην τέχνη υπήρξε μία αντίδραση στις συντηρητικές αξίες του [[Ρεαλισμός|Ρεαλισμούρεαλισμού]]. Αδιαμφισβήτητα, το πιο παραδειγματικό κίνητρο του Μοντερνισμούμοντερνισμού ήταν η απόρριψη της παράδοσης και η παρωδία της, παρ'όλα αυτάμα και η χρήσηαξιοποίησή της υπό νέες οπτικές γωνίες και ερμηνεύσειςερμηνείες. Ο Μοντερνισμόςμοντερνισμός απέρριπτε τηντις "σιγουριά"βεβαιότητες της διαφωτιστικής σκέψης, την έννοια ενός συμπονετικού, παντοδύναμου Θεού ως ανώτατης πηγής [[Αναγέννησηηθική|ηθικών]]ς αρχών, καθώς και την έννοιαπεποίθηση ενόςπως συμπονετικούμία κοινή, παντοδύναμουκαθολικά Θεούαποδεκτή, αντικειμενική ερμηνεία της φυσικής και επικροτούσεκοινωνικής ταπραγματικότητας αφηρημέναείναι δυνατόν να προσεγγιστεί χάρη στην [[λογική|ορθολογικότητα]], αντισυμβατικάενώ προέβαλλε τη μεγάλη σημασία της υποκειμενικότητας και επικροτούσε τις νέααντισυμβατικές ήθητεχνοτροπίες, που κατέφθασαν με την αλλαγή του αιώνα μέσω της συνεχώς εξελισσόμενης τεχνολογίας και των επιπτώσεων που είχε ο [[Α΄Α' Παγκόσμιος Πόλεμος]] στον ψυχισμό των καλλιτεχνών. Οι παλιές, καθιερωμένες καλλιτεχνικές φόρμες αντικαταστάθηκαν από τους μοντερνιστές με νέες, εγγύτερα στον χαρακτήρα της εποχής, προκειμένου να εκφραστεί η επισφαλής θέση του ατόμου στον πολύπλοκο νεωτερικό κόσμο.
Στη φιλοσοφία και στην πολιτική, αντιθέτως, ο μοντερνισμός μετασχημάτισε κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα τα αιτήματα του Διαφωτισμού σε ριζοσπαστικά κινήματα ([[φιλελευθερισμός]], [[εθνικισμός]], [[σοσιαλισμός]]) με αξιώσεις αντικειμενικότητας και καθολικότητας, με πλήρη πίστη στο δυναμικό της ορθολογικότητας και της τεχνολογικής εξέλιξης για τη βελτίωση της κοινωνίας.
Ο μοντερνισμός βασίστηκε και σε προηγούμενα επαναστατικά κινήματα, μεταξύ των οποίων ο [[φιλελευθερισμός]] και ο [[κομμουνισμός]].
Η περίοδος μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, εν πολλοίς εξαιτίας της τρομερής εμπειρίας του τελευταίου, θεωρείται ως η κρίσιμη χρονική φάση όπου ο μοντερνισμός έπαψε σταδιακά να επικρατεί προς όφελος του αναδυόμενου [[μεταμοντερνισμός|μεταμοντερνισμού]], τόσο στην τέχνη όσο και στη φιλοσοφία και την πολιτική.
Όσον αφορά την ποίηση ο μοντερνισμός εξεγέρθηκε ενάντια στο κάθε τι παραδοσιακό και εναντιώθηκε στον ορθό λόγο του Διαφωτισμού,καταργώντας καθιερωμένες αξίες και συμβάσεις.
==Βιβλιογραφία==
* Β. Κιντή, Π. Τουρνικιώτης, Κ. Τσιαμπάος (επιμ.), ''Το μοντέρνο στη σκέψη και τις τέχνες του 20ού αιώνα'', Αθήνα: Αλεξάνδρεια, 2013.
== Δείτε επίσης ==
* [[Μεταμοντερνισμός]]
|
