Ναός Επικούριου Απόλλωνα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

| ΜΠΚ = Ναός ΕπικούριουΕπικούρειου Απόλλωνα

Ο '''ναός του ΕπικούριουΕπικούρειου Απόλλωνα''' στις Βάσσες της [[Φιγαλεία]]ς είναι ένας από τους σπουδαιότερους και επιβλητικότερους της αρχαιότητας. Αφιερώθηκε από τους Φιγαλείς στον [[Απόλλωνας|Απόλλωνα]] διότι τους βοήθησε να ξεπεράσουν μια επιδημία πανώλης. Ο ναός υψώνεται επιβλητικά στα 1.130 μέτρα, στο κέντρο της [[Πελοπόννησος|Πελοποννήσου]], πάνω στα βουνά μεταξύ [[Ηλεία]]ς, [[Αρκαδία]]ς και [[Μεσσηνία]]ς και βρίσκεται 14 χλμ. νότια της [[Ανδρίτσαινα]]ς και 11 χλμ. βορειοανατολικά των [[Περιβόλια Αρκαδίας|Περιβολίων]]. Ο ναός ανεγέρθηκε το δεύτερο μισό του 5ου αιώνα π.Χ. (420-410 π.Χ;) και αποδίδεται στον [[Ικτίνος|Ικτίνο]], τον αρχιτέκτονα του [[Παρθενώνας|Παρθενώνα]]. Το μνημείο αυτό με την πανανθρώπινη σημασία και συνάμα ένα από τα καλύτερα σωζόμενα της κλασικής αρχαιότητας ήταν το πρώτο στην [[Ελλάδα]] που ανακηρύχθηκε [[Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς]] από την [[UNESCO]] το [[1986]]. Τμήμα της ζωφόρου του ναού αποσπάστηκε το [[1814]] και εκτίθεται στο [[Βρετανικό Μουσείο]] στο [[Λονδίνο]].

Ο κλασικός ναός είναι θεμελιωμένος πάνω στο φυσικό βράχο του όρους Κωτιλίου σε ειδικά διαμορφωμένο γήπεδο. Η τοποθεσία του ναού ονομαζόταν στην αρχαιότητα Βάσσες (μικρές κοιλάδες) και φιλοξενούσε από τον 7ο αιώνα π.Χ. ιερό του Απόλλωνος Βασσίτα που είχαν ιδρύσει οι γειτονικοί Φιγαλείς, οι οποίοι λάτρευαν τον θεό με την προσωνυμία ΕπικούριοςΕπικούρειος δηλαδή βοηθός, συμπαραστάτης στον πόλεμο ή στην αρρώστια. Ο πρώτος ναός γνώρισε και μεταγενέστερες φάσεις, γύρω στο 600 και γύρω στο 500 π.Χ., από τις οποίες σώζονται πολυάριθμα αρχιτεκτονικά μέλη. Η μετάβαση στον Ναό του ΕπικούριουΕπικούρειου Απόλλωνα γίνεται από το παραλιακό χωριό Θολό, μέσω Νέας Φιγάλειας (Φιγαλείας) Ηλείας κατά μήκος του ποταμού Νέδα. Ο δρόμος είναι μεν ασφαλτοστρωμένος αλλά λίαν κοπιαστικός λόγω στενότητας και στροφών. Τονίζεται ότι πρόκειται για κοπιαστική μετάβαση και επιστροφή. Η πρόσβαση αυτή είναι δυτική. Από Ανατολικά η πρόσβαση γίνεται μέσω Τρίπολης και Μεγαλόπολης. Η οδική σήμανση είναι άριστη.

Τα ευρήματα μεταφέρθηκαν στη Ζάκυνθο, με τη συγκατάθεση του Βελή πασά, που είχε δωροδοκηθεί για το σκοπό αυτό. Το 1814 η ζωφόρος αγοράστηκε με εντολή του Αγγλου αντιβασιλιά πρίγκηπα Γεωργίου και το 1815 κατέληξε στο Βρετανικό Μουσείο. Ο Άγγλος διανοούμενος Christian Muller χαρακτήρισε την υφαρπαγή των μνημείων πράξη βανδαλισμού, αντίστοιχη με αυτή του λόρδου Έλγιν <ref name="Sch">[http://users.sch.gr/ipap/Ellinikos%20Politismos/naoi/Basses/Apollon,%20Basses.2.htm Ιστοχώρος για τον ΕπικούριοΕπικούρειο Απόλλωνα]</ref>.

Το 1902 έγινε συστηματική ανασκαφή της περιοχής από την πρώτη Αρχαιολογική Εταιρία Αθηνών υπό τους αρχαιολόγους Κ. Κουρουνιώτη Κ. Ρωμαίο και Π. Καββαδία. Περαιτέρω ανασκαφές έλαβαν χώρα το 1959, 1970 και 1975-80 υπό την διεύθυνση του Ν. Γιαλούρη. Το 1975 δημιουργήθηκε η Επιτροπή Συντηρήσεως του Ναού του ΕπικουρίουΕπικουρείου Απόλλωνος με καθήκοντα τον προγραμματισμό και τη σύνταξη μελετών συντήρησης και αναστήλωσης. Το 1982 η Επιτροπή ανασυστάθηκε και το Υπουργείο Πολιτισμού ανέλαβε την αποκατάσταση του μνημείου. Το σαθρό έδαφος στο οποίο είναι χτισμένος, οι ψυχρές κλιματολογικές συνθήκες που επικρατούν στην περιοχή και το ασβεστολιθικό υλικό από το οποίο είναι φτιαγμένος, επέβαλαν τη μόνιμη κάλυψη του με στέγαστρο από το 1987. Σύμφωνα με τον προγραμματισμό του υπουργείου το στέγαστρο, το αντισεισμικό ικρίωμα και οι άλλες εγκαταστάσεις θα απομακρυνθούν μετά την ολοκλήρωση των απαραίτητων επεμβάσεων<ref name="Ministry" />.

Εικόνα:Ναός ΕπικουρίουΕπικουρείου Απόλλωνα Ανατολική πλευρά.jpg|Ναός ΕπικουρίουΕπικουρείου Απόλλωνα Ανατολική πλευρά.

Εικόνα:Ναός ΕπικουρίουΕπικουρείου Απόλλωνα Δυτική πλευρά.jpg|Ναός ΕπικουρίουΕπικουρείου Απόλλωνα Δυτική πλευρά.

* [http://odysseus.culture.gr/h/2/gh251.jsp?obj_id=1142 Υπουργείο Πολιτισμού: Ναός ΕπικούριουΕπικούρειου Απόλλωνα]

* [http://whc.unesco.org/en/list/392/ UNESCO: Ο ναός του ΕπικούριουΕπικούρειου Απόλλωνα στις Βάσσες (αγγλικά)]

{{DEFAULTSORT:ΕπικουριουΕπικουρειου Απολλωνα Ναος}}