Ακτοπλοΐα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Ο όρος '''Ακτοπλοΐα''' χρησιμοποιείται υπό δύο κύριες έννοιες, εκείνης της ''ακτοπλοϊκής ναυτιλίας'' (coastal navigation) και εκείνης της παράκτιας συγκοινωνίας, περισσότερο γνωστής ως ''ακτοπλοϊκή συγκοινωνία'', που αφορά κυρίως συγκοινωνία μεταξύ εγγύς [[λιμένας|λιμένων]] της ίδιας Χώρας. Γενικά η ακτοπλοΐα λέγεται σε αντιδιαστολή της ποντοπλοΐας ή θαλασσοπλοΐας ή [[ωκεανοπλοΐα]]ς.

 

Η Ακτοπλοϊκή [[ναυτιλία]] είναι ο αρχαιότερος τρόπος - μέθοδος διενέργειας [[πλους|πλόων]] "εν όψει ακτών" όπου και ο προσδιορισμός της θέσης του [[πλοίο]]υ, το ([[γεωγραφικό στίγμα]]), γίνεται από εμφανή σημεία ξηράς παράλληλα με την αναγνώριση ενδείξεων που φέρονται στους [[ναυτικός χάρτης|ναυτικούς χάρτες]] και παρατηρήσεων π.χ. [[Φάρος|Φάρων]], [[σημαντήρας|σημαντήρων]] [[βυθομέτρηση|βυθομετρήσεων]] κλπ., δια των οποίων και προσδιορίζεται η συνέχεια της πορείας (πλεύσης) του πλοίου. Όλα τα είδη θαλάσσιας πλεύσης (ναυτιλίας) ξεκινούν με ακτοπλοΐα και καταλήγουν σ΄ αυτή.

 

Σήμερα μετά τη σπουδαία εφεύρεση και ευρεία εφαρμογή των συσκευών [[GPS]] όπου η ανεύρεση του γεωγραφικού στίγματος δίδεται σε απειροελάχιστο χρόνο, και μάλιστα ανεξάρτητα των υφισταμένων κάθε φορά καιρικών συνθηκών, όλοι οι παραπάνω υπολογισμοί περιορίζονται μόνο ως εκπαίδευση μαθητών ναυτικών σχολών, ή ως εγκυκλοπαιδική γνώση της ιστορίας της ακτοπλοΐας και γενικότερα της ναυσιπλοΐας.

 

Με την έννοια της συγκοινωνίας παράκτιων περιοχών (coasting) η ''ακτοπλοϊκή συγκοινωνία'' διακρίνεται σε

# ''<u>Μεγάλη ακτοπλοΐα</u>'' ή ''<u>διεθνή ακτοπλοΐα</u>'', που διεξάγεται μεταξύ λιμένων εγγύς κρατών π.χ. Ελλάδας-Ιταλίας, Αγγλίας-Γαλλίας κ.λπ..

Η σημασία των παραπάνω διακρίσεων έγκειται στο ότι εφαρμόζονται, κατά περίπτωση, διαφορετικοί κανόνες διεξαγωγής μεταφοράς κυρίως επιβατών, ειδικότερα σε χώρους ενδιαίτησης, αλλά και φορτίων μεταξύ των λιμένων.

 

Στην Ελλάδα τα θέματα Ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών καθορίζονται κυρίως από τον [[Κ.Δ.Ν.Δ.]] άρθρα 164-180 που αφορούν ακριβώς τα ειδικά θέματα Ακτοπλοΐας. Οι σημαντικότερες εξ αυτών διατάξεις προβλέπουν τα ακόλουθα:

# Δικαίωμα διενέργειας ακτοπλοϊκής συγκοινωνίας μεταξύ ελληνικών λιμένων έχουν μόνο τα αναγνωρισμένα ελληνικά [[επιβατηγό πλοίο|επιβατηγά]]. (Επεκτάθηκε σε όλα τα κοινοτικά από το 2003 για εναρμόνιση με τις οδηγίες της ΕΕ).

Μετά τον [[Β' Π.Π.]] οι ακτοπλοϊκές συγκοινωνίες άρχισαν ν΄ αναπτύσσονται εκπληκτικά συμβάλλοντας, ή και ίσως ακολουθώντας, την μεγάλη εσωτερική μετανάστευση που ακολούθησε. Θρυλικά πλοία της εποχής εκείνης μέχρι την δεκαετία του 1970, που η ανάμνησή τους συγκινεί ακόμα, πρώτιστα τους νησιώτες αλλά και άλλων ηπειρωτικών περιοχών ήταν τα φερόμενα ως Ατμόπλοια τότε (τα τελευταία πορθμεία): "Αμαρυνθία", "Άνδρος", "Γλάρος", "Φίλιππος" (Εταιρείας Καβουνίδη), "Χαλκιδική", "Χιμάρα", "Αδρίας" (μετέπειτα "Έσπερος"), "Αρντένα", "Καδιώ" (Ετ. Σιγάλα), "Ηλιούπολις", "Μαρή", "Γεώργιος Τόγιας", "Νικόλαος Τόγιας" και "Κωστάκης Τόγιας", "Μοσχάνθη", "Κώστας", "Πειραιεύς" (της εταιρ. Τόγιας), "Ιόνιον" και "Λήμνος" (εταιρείας Τυπάλδου), "Αγγέλικα" και "Αιιγαίο" (αδελφά πλοία επίσης του Τυπάλδου), "Εριέττα" (του Ι. Λάτση), "Μαρινέλα" (πρώην Κωστάκης Τόγιας), "Λέων" και "Μυρτιδιώτισσα", (εταιρείας Μπιλίννη), "Δέσποινα", "Παντελής", και "Γεώργιος Φ." (του Φουστάνου), "Μιαούλης", "Κανάρης", "Καραϊσκάκης" (Εταιρ. Νομικού) και "Κολοκοτρώνης", αδελφά πλοία, (Ποταμιάνου), "Λητώ" και "Απόλλων" (Ετ. Νομικού), "Κυκλάδες", "Μίνως", "Ηράλκειον" (Τυπάλδου), "Ύδρα", "Καμέλια", "Μυκήναι", "Πορτοκαλής Ήλιος" (Αργοσαρωνικού), "Ρέθυμνο", "Κάντια", "Παναγία Τήνου" Ι και ΙΙ, "Ναϊάς Ι" και ΙΙ, "Οία", "Αγαπητός Ι", "Άδωνις", "Έλλη", (Ετ. Φραγκουδάκη), "Νάξος" και "Πάρος", (Ετ. Νάξου), "Σάμαινα" και "Ίκαρος" (Σάμου), κ.ά.

 

*Ετυμολογικά όρος ακτοπλοΐα είναι σύνθετος από τη λέξη [[ακτή]] + ''πλοΐα'' (επιχείρηση πλου). Οτιδήποτε σχετιζόμενο με τον όρο αυτό καλείται '''ακτοπλοϊκό''', π.χ. πλοία που δρομολογούνται ή εκτελούν πλόες ακτοπλοΐας χαρακτηρίζονται ομοίως με τον τύπο τους '''ακτοπλοϊκά''' π.χ. ακτοπλοϊκό [[επιβατηγό πλοίο|επιβατηγό]], ακτοπλοϊκό [[φορτηγό πλοίο|φορτηγό]], ακτοπλοϊκό [[πορθμείο]] κ.λπ. Οι διενεργούντες ακτοπλοΐα καλούνται '''[[ακτοπλόος|ακτοπλόοι]]''', π.χ. ακτοπλόοι ναυτικοί, (οι ναυτικοί που προτιμούν να ναυτολογούνται σε ακτοπλοϊκά πλοία για διάφορους λόγους).