Λατομείο Κιλκίς: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

{{Πρότυπο:Πόλη (Ελλάδα)

Το '''Λατομείο''' (ή Λατόμι), γνωστότερο ως '''Καραθοδωραίικα''' είναι χωριό του [[Νομός Κιλκίς|νομού Κιλκίς]] και του [[Δήμος Πολυκάστρου|δήμου Πολυκάστρου]]. Έχει πραγματικό πληθυσμό 12 κατοίκους ([[{{2001}}]]). Παλαιότερες ονομασίες του ήταν Σπανό και Σπάντσι. Μέχρι το 1927 ονομάζονταν Σπάντσοβο ή Σπάντζοβο<ref>[http://pandektis.ekt.gr/dspace/handle/10442/172215?locale=el Πανδέκτης, μετονομασίες οικισμών]</ref>.

Τα Καραθοδωραίικα βρίσκονται βορειοδυτικά του [[Κιλκίς]] επί της [[Εθνική Οδός 1|Εθνικής Οδού Θεσσαλονίκης - Ευζώνων]]. Είναι το πρώτο χωριό που συναντά κανείς μετά τους Ευζώνους εισερχόμενος στην Ελλάδα από την [[ΠΓΔΜ]]. Απέχει 10χλμ. από το τελωνείο των Ευζώνων. Η Εθνική Οδός εφάπτεται του οικισμού και υπάρχει ημικόμβος εξόδου, ο οποίος λειτουργεί περιστασιακά.

Στο χωριό ζούσαν χριστιανοί και λίγοι μουσουλμάνοι κατά τη διάρκεια της [[Τουρκοκρατία|Τουρκοκρατίας]]ς και οι κάτοικοι ήταν κολλήγοι του Ισπανοεβραίου ([[Σεφαρδίτες|Σεφαρδίμ]]) Σαούλ Μοδιάνο<ref>[http://lithoksou.net/gevgeli.html Ιστοσελίδα Δημήτρη Λιθοξόου]</ref>. Υπήρχε επίσης και Τούρκος Μπέης, ο οποίος εκμεταλλευόταν κάποια αγροκτήματα. Οι χριστιανοί κάτοικοι του Σπαντζόβου κατέληξαν στην εξαρχική πλευρά και με τη [[Συνθήκη του Νεϊγύ]] το [[1919]] προσέφυγαν στη [[Βουλγαρία]]. Το 1920 στο χωριό εγκαταστάθηκαν (αφού εξαγόρασαν το κτήμα από το Σ. Μοδιάνο) δύο οικογένειες [[Σαρακατσάνοι|Σαρακατσαναίων]] ''(Καραθοδωραίοι και Αρκουδαίοι), αλλά και οι "σμίχτες"<ref name="Σημείωση1" group="Σημ.">Οι σμίχτες ήταν οικογένειες που δεν ανήκαν σε κάποιο τσελιγγάτο και γι αυτό έσμιγαν τα πρόβατά τους σε κάποιο οργανωμένο τσελιγγάτο για να εξασφαλίσουν προστασία και βοσκότοπους</ref> Σκαντζουραίοι'', οι οποίες ξεκαλοκαίριαζαν με τα κοπάδια τους στην περιοχή ''Μηλιάκι'' [[Βέρμιο|Βερμίου]], κοντά στα Τρία-Πέντε Πηγάδια<ref>[http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:5dUqaVc29wYJ:sarakatsanika.pblogs.gr/files/256083-%CE%92%CE%B5%CF%81%CE%BC%CE%AF%CE%BF.docx+%CE%9C%CE%B7%CE%BB%CE%B9%CE%AC%CE%BA%CE%B9&cd=1&hl=el&ct=clnk&gl=gr&lr=lang_el Αγγελική Χατζημιχάλη: "Οι Σαρακατσιάνοι", Σαρακατσάνικα ονόματα από τα τσελιγκάτα του Βερμίου]</ref>. Οι μουσουλμάνοι κάτοικοι αποχώρησαν από το Λατόμι το 1923 με τη [[Συνθήκη της Λωζάνης]]. Η περιοχή θεωρούνταν ιδανική για προστασία από την [[ελονοσία]] (που σημείωνε έξαρση την εποχή εκείνη), λόγω του ισχυρού βόρειου άνεμου, Βαρδάρη που φυσάει σχεδόν όλο το χρόνο. Το χωριό ήταν χτισμένο στη δυτική όχθη της (σήμερα αποξηραμένης) λίμνης Αρτζάν. Από το 1928 έως το 1934 εκτελέστηκαν αποστραγγιστικά έργα με σκοπό την αποξήρανση των δίδυμων λιμνών Αρτζάν - Αματόβου. Έως τότε μαρτυρείται ιχθυόσκαλα με σημαντικές ποσότητες αλιευμάτων<ref>Δίκαιος Βασιλειάδης, Ιστορία του Πολυκάστρου, σελ. 83</ref>.

Στο χωριό υπάρχει το [[Διασυμμαχικό Μνημείο Διάσπασης του Μακεδονικού Μετώπου]] του [[Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος|Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου]] που εορτάζεται κάθε χρόνο με τη συμμετοχή ανώτατων αξιωματούχων, στρατιωτικών, διπλωματών και απογόνων πολεμιστών του Α΄ΠΠ, της [[Ελλάδα|Ελλάδας]]ς, της [[Σερβία|Σερβίας]]ς, της [[Γαλλία|Γαλλίας]]ς, της [[Μεγάλη Βρετανία|Μεγάλης Βρετανίας]] και της [[Ιταλία|Ιταλίας]]ς (τελευταία εκπροσωπείται και η [[Ρωσία]]<ref>[http://www.eidisis.gr/topika-nea-toy-n-kilkis/epeteios-diaspasis-makedonikoy-metopoy.html Eidisis.gr, Η ενημερωτική πύλη του Κιλκίς, Επέτειος Διάσπασης Μακεδονικού Μετώπου, Παρασκευή 5 Οκτωβρίου 2012]</ref>). Η επέτειος τιμάται κάθε τελευταία Κυριακή του Σεπτεμβρίου από το 1918<ref>[http://www.eidisis.gr/topika-nea/topika-nea/91e-epeteios-tes-diaspases-tou-makedonikou-metopou.html Άρθρο της ''Πρωινής του Κιλκίς'', 91η επέτειος της διάσπασης του Μακεδονικού Μετώπου, Κιλκίς 11 Οκτωβρίου 2009]</ref><ref>[http://www.ambafrance-gr.org/france_grece/spip.php?article2301 Γαλλική Πρεσβεία στην Ελλάδα, Επίσκεψη του Jean-Marie Bockel στη Θεσσαλονίκη και το Πολύκαστρο]</ref>.

Στα Καραθοδωραίικα λειτουργούσε δημοτικό σχολείο έως τη δεκαετία του '70. Έκτοτε οι κάτοικοι άρχισαν να το εγκαταλείπουν για το γειτονικό [[Πολύκαστρο]] και τη [[Θεσσαλονίκη]], καθώς η κτηνοτροφία έπαψε πια να είναι η κύρια ασχολία τους.

Λόγω των εκτεταμένων πλημμυρών που σημειώνονταν στις περιοχές όπου άλλοτε βρίσκονταν ο πυθμένας της λίμνης Αρτζάν, αλλά και λόγω της υποχώρησης του υδροφόρου ορίζοντα (από την υπεράντληση των υδάτων για τις ανάγκες άρδευσης), αποφασίστηκε η επανόρθωση τμήματος της αποξηραμένης λίμνης Αρτζάν. Σήμερα έχει κατασκευαστεί ανάχωμα ύψους 8 μέτρων με σκοπό να αποταμιεύει ύδατα, ώστε να αποκατασταθεί η στάθμη των υπόγειων υδάτων της περιοχής. <ref>[http://www.agelioforos.gr/default.asp?pid=7&ct=1&artid=27394 Άρθρο ''Αγγελιοφόρου'', "Καταστροφές σε Κιλκίς, Καβάλα, Δράμα", Βάσω Ντούνα, Θεσσαλονίκη 12 Φεβρουαρίου 2010]</ref>

{{σημειώσεις|group="Σημ."}}