Αμίνες: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Yobot (συζήτηση | συνεισφορές)
μ Διόρθωση συντακτικού κώδικα με τη χρήση AWB (10454)
Γραμμή 8:
'' Να μην συγχέονται με τα [[αμίδια]]''.
 
Οι '''αμίνες''' είναι οι [[άζωτο|αζωτούχες]] [[οργανική ένωση|οργανικές ενώσεις]] με μία τουλάχιστον '''αμινομάδα''', δηλαδή -NH<sub>2</sub> ή -NH- ή >Ν-, ως κύρια [[χαρακτηριστικές ομάδες|χαρακτηριστική ομάδα]]. Η αμινομάδα μπορεί να θεωρηθεί ότι προέρχεται από την αντικατάσταση ενός τουλάχιστον [[άτομο|ατόμου]] [[υδρογόνο|υδρογόνου]]υ [[αμμωνία|αμμωνίας]]ς από ένα τουλάχιστον [[υδρογονάνθρακες|υδροκαρβύλιο]] (ή υποκατεστημένο παράγωγο αυτών με χαρακτηριστικές ομάδες «κατώτερες» από την αμινομάδα). Ανάλογα με τον αριθμό των υδρογόνων της αμμωνίας που έχουν αντικατασταθεί από υδροκαρβύλια οι αμίνες διακρίνονται σε πρωτοταγείς, δευτεροταγείς και τριτοταγείς. Αντίθετα όμως από άλλες οργανικές ενώσεις (όπως π.χ. [[αλκοόλες]], ο τελευταίος χαρακυηρισμός (πρωτοταγής κ.τ.λ.), αναφέρεται στη συνδεσμολογία του ατόμου του αζώτου, και όχι του άνθρακα.<ref name="ReferenceA">Αναστάσιου Βάρβογλη, «Χημεία Οργανικών Ενώσεων», Παρατηρητής, Θεσσαλονίκη 1991, σελ. 115, §8.2.</ref><ref> McMurry, John E. (1992), Organic Chemistry (3rd ed.), Belmont: Wadsworth, ISBN 0-534-16218-5.</ref>. Τα [[αμινοξέα]] που περιέχουν μία τουλάχιστον αμινομάδα και έχουν ορισμένες ιδιότητες των αμινών, αλλά δεν ανήκουν (επίσημα) σ' αυτές, αλλά στα [[καρβοξυλικά οξέα]], γιατί η καρβοξυλομάδα που περιέχουν θεωρείται «ανώτερη» χαρακτηριστική ομάδα από την αμινομάδα. Υπάρχουν ακόμη ανόργανα παράγωγα τις αμμωνίας, ή [[ανόργανες αμίνες]], που επίσης ονομάζονται «..αμίνες», όπως π.χ. η [[χλωραμίνη]] NH<sub>2</sub>Cl, αλλά δεν περιλαμβάνονται στις οργανικές αμίνες, στις οποίες αναφέρεται αυτό το λήμμα. Οι [[ιμίνες]] διαφέρουν από τις αμίνες στο ότι σ' αυτές (τις ιμίνες) το άζωτο ενώνεται με ένα άτομο άνθρακα με διπλό δεσμό. Τα [[αμίδια]] πάλι, διαφέρουν στο ότι η αμινομάδα τους ενώνεται άμεσα με καρβονύλιο, γεγονός που μεταβάλλει τις ιδιότητες αρκετά ώστε να αποτελούν διαφορετική κατηγορία ενώσεων. Δυο ομάδες -NH<sub>2</sub> δεν μπορούν να είναι ενωμένες με το ίδιο άτομο άνθρακα (τουλάχιστον όχι σε σταθερή ένωση), αλλά δυο ομάδες R<sub>2</sub>N- ή και RHN- (όπου τα R παριστάνουν εδώ υδροκαρβύλια, όχι απαραίτητα ίδια), δίνουν τις σχετικά σταθερές «gem-διαμίνες». Οι πρωτοταγείς και οι δευτεροταγείς αμίνες με α- διπλό δεσμό [[ισομέρεια|ισομερειώνονται]] στις [[ταυτομέρεια|ταυτομερείς]] τους ιμίνες, αλλά οι τριτοταγείς σμίνες με α- διπλό δεσμό, οι «εναμίνες», είναι σταθερές και οι [[αιθέρες|ενολαιθέρες]]<ref>Αναστάσιου Βάρβογλη, «Χημεία Οργανικών Ενώσεων», Παρατηρητής, Θεσσαλονίκη 1991, σελ. 115, §8.2.<name="ReferenceA"/ref>.
 
== Ταξινόμηση των αμινών ==
Γραμμή 21:
# Οι '''αλειφατικές αμίνες''' δεν έχουν αρωματικό σύστημα άμεσα ενωμένο με το άτομο αζώτου της αμινομάδας τους<ref>Σύμφωνα με έναν άλλο τρόπο κατάταξης δεν περιέχουν καθόλου αρωματικό ή αντιαρωματικό σύστημα.</ref>.
# Οι '''αρωματικές αμίνες''' έχουν αρωματικό σύστημα άμεσα ενωμένο με το άτομο αζώτου της αμινομάδας τους. Οι αρωματικές αμίνες συχνά ονομάζονται [[ανιλίνη|ανιλίνες]], από το όνομα της απλούστερης αυτών<ref>Σύμφωνα με έναν άλλο τρόπο κατάταξης περιέχουν ένα τουλάχιστον αρωματικό σύστημα. Οι ανιλίνες, που έχουν αρωματικό σύστημα άμεσα ενωμένο με το άτομο αζώτου της αμινομάδας τους θεωρούνται υποκατηγορία των αρωματικών αμινών.</ref>.
# Οι '''αντιαρωματικές αμίνες''' έχουν αντιαρωματικό σύστημα άμεσα ενωμένο με το άτομο αζώτου της αμινομάδας τους<ref>Σύμφωνα με έναν άλλο τρόπο κατάταξης περιέχουν ένα τουλάχιστον αντιαρωματικό σύστημα. Οι αμίνες, που έχουν αντιαρωματικό σύστημα άμεσα ενωμένο με το άτομο αζώτου της αμινομάδας τους θεωρούνται υποκατηγορία των αρωματικών αμινών.</ref>.
 
Η άμεση επαφή με ένα αρωματικό σύστημα περιορίζει δραστικά την αλκαλικότητα των αρωματικών αμινών, ανάλογα και με την παρουσία ή μη και άλλων υποκαταστατών. Επίσης, η παρουσία άμεσα συνδεμένης αμινομάδας επιρεάζει άμεσα και τη δραστικότητα του αρωματικού συστήματος, την οποία αυξάνει μερικώς, γιατί το άζωτο αφενώς περιέχει ένα μονήρες ζεύγος [[ηλεκτρόνια|ηλεκτρονίων]], οπότε λειτουργεί ως «δότης ηλεκτρονίων» στο αρωματικό σύστημα, δηλαδή υπρρχει θετικό [[συζυγιακό φαινόμενο]] (+R), αλλά
Γραμμή 55:
 
== Χρήσεις των αμινών ==
Οι αμίνες συναντώνται σε πολλές βιολογικές λειτουργίες. Μία μεγάλη κατηγορία [[νευροδιαβιβαστές|νευροδιαβιβαστών]] είναι αμίνες και είναι γνωστές ως κατεχολαμίνες. Χαρακτηριστική ένωση αυτής της κατηγορίας είναι η [[αδρεναλίνη]]. Πολλές αμίνες έχουν εθιστική δράση στους οργανισμούς και μία μεγάλη κατηγορία τέτοιων ενώσεων αποτελούν ναρκωτικές ουσίες, όπως η [[αμφεταμίνη]]. Λόγω της έντονης δράσης τους στον οργανισμό κάποιες χρησιμοποιούνται ως φαρμακευτικές ουσίες, ως ηρεμιστικά ή αντιαλλεργιογόνα.
 
== Σημειώσεις και αναφορές ==
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/wiki/Αμίνες"