Μαλλί: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Γραμμή 33:
===Βάψιμο===
Το τελικό στάδιο της κατεργασίας είναι το βάψιμο του μαλλιού, το οποίο αφορά κυρίως το λευκό μαλλί· τα σκουρόχρωμα μαλλιά (''λάϊα'' ή ''σίβα'') είτε αφήνονται στο φυσικό τους χρώμα, ή βάφονται μόνο μαύρα.
Πριν τη βαφή, οι ''κελέδες'' εμβαπτίζονται σε ένα ειδικό λουτρό, κατά το οποίο το μαλλί προετοιμάζεται να δεχθεί το χρώμα και να μπορέσει να το διατηρήσει. Η διαδικασία αυτή λέγεται ''πρόστυψη'' και παραδοσιακά χρησιμοποιούνταν [[στάχτη]], [[στύψη]] ή και [[αλάτι]] - στη σύγχρονη βιομηχανία χρησιμοποιούνται χημικά προϊόντα, κατάλληλα για την στερεοποίηση της επικείμενης βαφής.
Με την ολοκλήρωση της πρόστυψης και στο στράγγισμα των κελέδων, το μαλλί στη συνέχεια εμβαπτίζεται σε άλλο λουτρό, το οποίο περιέχει τη βαφή. Παραδοσιακά, η βαφή περιέχει φυτικές χρωστικές ουσίες, οι οποίες λαμβάνονται κατά κύριο λόγο από φυτά, αλλά ενίοτε και από ορυκτά ή έντομα: το βαθύ [[κόκκινο]] επιτυγχάνεται με το [[ριζάρι]], το [[μαύρο]] με φλούδες [[καρυδιά]]ς, το [[κυανό]] με [[λουλάκι]]. Το λουτρό της βαφής γινόταν σε μεγάλα καζάνια, στα οποία έβραζαν τα φυτικά μέρη μαζί με το μαλλί, διαδικασία η οποία μπορούσε να κρατήσει από μερικές ώρες έως και μέρες. Συχνά, για να επιτευχθεί ο σωστός ή επιθυμητός χρωματικός τόνος, το λουτρό έπρεπε να επαναληφθεί πολλές φορές, συσσωρεύοντας έτσι μεγαλύτερες ποσότητες χρωστικών στις ίνες.
Στο παρελθόν, η ποιότητα του νερού, η περιεκτικότητα του φυτού σε χρωστικές και οι κλιματολογικές συνθήκες συχνά καθιστούσαν τη βαφή ασταθή. Ορισμένα μέρη πήραν το όνομά τους από τη σταθερή ποιότητα του αποτελέσματος, όπως το χωριό [[Ριζάρι (Θεσσαλία)|Ριζάρι]] της [[Θεσσαλία]]ς, όπου το κόκκινο χρώμα που επιτύγχαναν ήταν κατά κύριο λόγο σταθερό, λαμπερό και στον ίδιο χρωματικό τόνο. Ουσιαστικό μέρος της διαδικασίας ήταν η σταθεροποίηση της βαφής, η οποία επιτυγχάνεται με ένα τελικό στυπτικό λουτρό, κατά το οποίο οι χρωστικές «κλειδώνουν» με τις ίνες και ο δεσμός τους γίνεται αρκούντως ισχυρός, ώστε το νήμα να μην ξεβάφει στο πλύσιμο ή να ξεθωριάζει με την καθημερινή του χρήση.
Στη σύγχρονη βιομηχανική πρακτική επιβάλλεται η ίδια αρχή, με τη διαφορά ότι πλέον χρησιμοποιούνται χημικές βαφές με ενσωματωμένους στερωτικούς παράγοντες, οι οποίες ανευρίσκονται στο εμπόριο σε πληθώρα χρωμάτων και τύπων.
==Εξωτερικοί σύνδεσμοι==
| |||