Θρησκεία στην αρχαία Ρώμη: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Γραμμή 16:
Η εδαφική επέκταση εις βάρος των Ελλήνων οδηγεί στην παρακμή των παραδοσιακών ρωμαϊκών θεσμών και αξιών.{{παραπομπή}} Οι Ρωμαίοι γοητεύονται από καθετί ελληνικό {{παραπομπή}} και η καθολική αποδοχή ελληνικών συνηθειών, θεσμών, τέχνης, φιλοσοφίας και δοξασιών κατά το [[2ος αιώνας π.Χ.|δεύτερο αιώνα π. Χ.]] συνθέτει τον λεγόμενο [[ελληνορωμαϊκός πολιτισμός|ελληνορωμαϊκό πολιτισμό]], ο οποίος γρήγορα αντικαθιστά τον «αγνό» ρωμαϊκό ο οποίος, έτσι κι αλλιώς, κατά καιρούς είχε δεχτεί ισχυρές ελληνικές επιρροές {{παραπομπή}}. Χαρακτηριστική είναι η πλήρης υιοθέτηση τόσο των ελληνιστικών μυστηριακών λατρειών όσο και της τυπολατρικής αστικής [[Αρχαία ελληνική θρησκεία|ελληνικής θρησκείας]] με μία απλή ταύτιση των ανάλογων θεοτήτων. Ορισμένες βέβαια από τις τελευταίες παρέμειναν διακριτές και συνέχισαν να λατρεύονται ξεχωριστά, είτε επειδή δεν είχαν κανένα ελληνικό ανάλογο (π.χ. ο διπρόσωπος [[Ιανός]] η μία όψη του οποίου ήταν πολεμική και η άλλη ειρηνική), είτε λόγω των διαφορετικών ιδιοτήτων τους (π.χ. ο ρωμαϊκός [[Μαρς|Άρης]] ήταν επιπλέον θεός της βλάστησης και της γονιμότητας σε σχέση με τον επίφοβο ελληνικό θεό του πολέμου, ενώ η ρωμαϊκή Εστία θεωρούνταν πολύ σπουδαιότερη θεότητα από το ελληνικό αντίστοιχο της).
 
Ωστόσο, συνολικά, οι έτσι κι αλλιώς παρεμφερείς αστικές λατρείες της Ελλάδας και της Ιταλίας {{παραπομπή}} συγχωνεύονται και εμπλουτίζουν η μία την άλλη, τόσο μυθολογικά όσο και τελετουργικά, παρά τις τοπικιστικές διαφορές από πόλη σε πόλη. Ιδιαίτερης αναφοράς χρήζουν τα Βακχικά Μυστήρια τα οποία μεταφέρονται στην Ιταλία περί το [[200 π.Χ.]] και επανέρχονται σε μία πρότερη, πιο μυστικοπαθή, πιο κτηνώδη αλλά και πιο εξισωτική μορφή τους, με αποτέλεσμα να γίνουν ευρέως αποδεκτά από τις καταπιεσμένες κοινωνικές ομάδες (γυναίκες, δούλοι κλπ) και να τρομοκρατήσουν τους πατρικίους και τους πλούσιους πληβείους οι οποίοι τα έβλεπαν ως δημόσιο κίνδυνο και απειλή κατά του κράτους.
 
Αυτή την εποχή η επιρροή της εκλεπτυσμένης και ακριβούς [[ελληνική γλώσσα|ελληνικής γλώσσας]], όπου αναπτύχθηκαν η [[φιλοσοφία]] και η [[λογοτεχνία]], είναι καταλυτική. Η ελίτ της Ιταλίας μιλά εξίσου καλά λατινικά και ελληνικά, ενώ δεκάδες Έλληνες διδάσκαλοι φιλοσοφίας και [[ρητορική|ρητορικής]] έρχονται στη Ρώμη κάθε χρόνο για να διδάξουν την πλούσια παιδεία της Ανατολής. Όπως συνέβη κατά την [[κλασική εποχή]] στην Ελλάδα, έτσι και τώρα στη Ρώμη η κρατική αστική λατρεία αρχίζει πλέον να υπομνηματίζεται και να ερμηνεύεται προαιρετικά με πολυάριθμους, συχνά ασύμβατους τρόπους από διάφορες ελληνικές φιλοσοφικές σχολές οι οποίες, από κοινού με τις ποικίλες μυστηριακές λατρείες, επιχειρούν να της προσδώσουν [[μεταφυσική|μεταφυσικό]] και [[ηθική|ηθικό]] περιεχόμενο και να τη μετατρέψουν σε δημόσιο και συλλογικό συμπλήρωμα μίας ιδιωτικής, μυσταγωγικής και σωτηριολογικής πρακτικής. Επιπλέον ο τυπικός διανοητικός και θρησκευτικός [[συγκρητισμός]] της ελληνιστικής εποχής εμφυτεύεται με μεγάλη επιτυχία στην καρδιά του ρωμαϊκού κόσμου: κατά τον δεύτερο αιώνα π. Χ. εκατοντάδες ξενικές θεότητες συμπληρώνουν στην ίδια τη Ρώμη την αστική ελληνορωμαϊκή λατρεία, με την ανοχή αν όχι με την ενθάρρυνση του κράτους.