Νήσος Αγίας Ελένης: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
IM-yb (συζήτηση | συνεισφορές)
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
ορθογραφ
Γραμμή 49:
<!-- Τέλος πληροφοριών χώρας-->
 
Η '''νήσος της Αγίας Ελένης''' ([[Αγγλική γλώσσα|αγγλικά]]: ''Saint Helena''), που πήρε το όνομά της από την [[Αγία Ελένη|Αγία Ελένη της Κωνσταντινούπολης]], είναι ηφαιστειογενές νησί που ανοίκειανήκει στο υπερπόντιο έδαφος [[Αγία Ελένη, Ασενσιόν και Τριστάν ντα Κούνια]]<ref>[http://publications.europa.eu/code/el/el-5000500.htm Υπηρεσία Εκδόσεων — Διοργανικό εγχειρίδιο σύνταξης κειμένων — Παράρτημα A5<!-- Τίτλος που μπήκε από Bot -->]</ref> του [[Ηνωμένο Βασίλειο|Ηνωμένου Βασιλείου]] στο Νότιο [[Ατλαντικός Ωκεανός|Ατλαντικό Ωκεανό]]. Εκτός από το ομώνυμο νησί, το υπερπόντιο έδαφος περιλαμβάνει τα νησιά [[Νήσος Αναλήψεως|ΑσένσιονΑσενσιόν]] (Αscencion) και [[Τριστάν ντα Κούνια]] (Tristan da Cunha). Πρωτεύουσα και κύριο λιµάνι είναι το [[Τζέιµσταουν]].
 
Η Αγία Ελένη έγινε γνωστή ως τόπος εξορίας του [[Ναπολέων|Ναπολέοντα]], ο οποίος έζησε εκεί από το [[1815]] μέχρι το θάνατό του το [[1821]]. Το Longwood House, όπου έμεινε ο Ναπολέων, και το Sane Valley, όπου θάφτηκετάφηκε, ανήκουν στη γαλλική κυβέρνηση από το 1858. Έχει έκταση 413 τετρ. χλμ. και πληθυσμό, με βάση εκτιμήσεις του 2009, 7.637 κατοίκους<ref name= "cia">[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/sh.html CIA World Factbook]</ref>.
 
Το νησί ανακαλύφθηκε στις [[21 Μαΐου]] [[1502]] από τον εξερευνητή Ζοάο ντα Νόβα, ο οποίος του έδωσε το όνομα '''Αγία Ελένη'''. Το νησί ήταν ακατοίκητο και με τα χρόνια οι Πορτογάλοι έχτισαν ένα παρεκκλήσι και μερικά σπίτια, αν και δεν έγινε ποτέ μόνιμη εγκατάσταση. Εισήγαγαν επίσης κατσίκια που θα χρησίμευαν ως πηγή κρέατος για μελλοντικές αποστολές. Ο [[Τόμας Κάβεντις]] έγινε ο πρώτος Άγγλος που επισκέφτηκε το νησί, σε μια αποτυχημένη αποστολή το [[1591]]. Οι [[Ολλανδία|Ολλανδοί]] διεκδίκησαν το νησί το [[1645]]-[[1659]] και αργότερα το [[1673]], αλλά τελικά μετά την επέμβαση του Αγγλικού Ναυτικού το νησί αποδόθηκε στην Εταιρεία Ανατολικών Ινδιών από τον [[Κάρολος Β' της Αγγλίας|Κάρολο Β'Β΄ της Αγγλίας]]. Το [[1999]], και αργότερα το [[2005]], η Βρετανική Κυβέρνηση ανακοίνωσε σχέδια κατασκευής αεροδρομίου στην Αγία Ελένη, για να τονώσει την οικονομία και να μειώσει την εξάρτηση από τη ναυσιπλοΐα.
 
== Ιστορία ==
=== Ανακάλυψη και εποικισμός ===
[[Αρχείο:16 Napoleons exole St Helena June1970.jpg|thumb|200px|left|H οικία Λόνγκγουντ, όπου κρατήθηκε ο Ναπολέοντας.]]
Οι περισσότερες ιστορικές πηγές προσδιορίζουν την ανακάλυψη του νησιού στις [[21 Μαΐου]] του [[1502]] από τον [[Ισπανία|Ισπανό]] θαλασσοπόρο Ζοάο ντα Νόβα κατά το ταξίδι επιστροφής του από την [[Ινδία]]. Η ονομασία αποδίδεται στην Αγία Ελένη της [[Κωνσταντινούπολη]]. Μία άλλη άποψη αναφέρει ότι το νησί ανακαλύφθηκε στις [[30 Ιουλίου]] του [[1503]] από μία μοίρα πλοίων με διοικητή τον [[Εστεβάο ντα Γκάμα]], αποδίδοντας στον ντα Νόβα την ανακάλυψη του νησιού [[Τριστάν ντα ΚούναΚούνια]]<ref>A.H. Schulenburg, 'The discovery of St&nbsp;Helena: the search continues'. Wirebird: The Journal of the Friends of St&nbsp;Helena, Issue 24 (Spring 2002), pp.13–19.</ref><ref>Duarte Leite, História dos Descobrimentos, Vol. II (Lisbon: Edições Cosmos, 1960), 206.</ref><ref>de Montalbodo, Paesi Nuovamente Retovati & Nuovo Mondo da Alberico Vesputio Fiorentino Intitulato (Venice: 1507).</ref>. Οι Πορτογάλοι βρήκαν το ακατοίκητο [[νησί]] χωρίς [[δέντρο|δέντρα]] και πόσιμο [[νερό]], ενώ εισήγαγαν ζώα (κυρίως [[κατσίκα|κατσίκες]]), οπωροφόρα και [[λαχανικά]], κατασκεύασαν μία [[εκκλησία]] και ένα ή δύο σπίτια, και άφησαν εκεί τους άρρωστους ναύτες τους, για να επιστρέψουν αργότερα στην [[Πορτογαλία]]. Οι έποικοι παρέμειναν αλλά δεν κατασκεύασαν κάποιο μόνιμο οικισμό. Το νησί απέκτησε ιδιαίτερη σημασία ως σημείο ανεφοδιασμού κατά την επιστροφή από την [[Ασία]], καθώς βρίσκεται στη ζώνη των αληγών [[άνεμος|ανέμων]] που οδηγούσαν τα [[πλοίο|πλοία]] από το [[Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας]] στο νότιο [[Ατλαντικός|Ατλαντικό]].
 
Υπάρχει η διαδεδομένη άποψη ότι οι Πορτογάλοι κατάφεραν να κρατήσουν την ύπαρξη του νησιού μυστική μέχρι σχεδόν το τέλος του 16ου αιώνα, αν και τόσο η θέση όσο και το όνομα του αναφέρεται σε ένα [[Ολλανδία|Ολλανδικό]] βιβλίο του [[1508]], στο οποίο περιγράφεται μία Πορτογαλική αποστολή του [[Φρανσίσκο ντε Αλμέιντα]] στις Ανατολικές Ινδίες. Επίσης, ο [[Λόπο Χόμεμ Ρέινεϊς]] αναφέρει τις θέσεις της Αγίας Ελένης και του νησιού [[Νήσος Αναλήψεως|Ασένσιον]] στον παγκόσμιο άτλα του [[1519]]<ref>The Voyage from Lisbon to India, 1505–6, being an account and journal by Albericus Vespuccius, translated from the contemporary Flemish [by George Frederick Barwick and Janet M. E. Barwick], and edited with prologue and notes by C. H. Coote. [With the text of the original entitled “Die reyse va Lissebone” in facsimile.], Published by B. F. Stevens in 1894.</ref>.
Γραμμή 65:
 
=== Η εταιρία των Ανατολικών Ινδιών, 1658–1815 ===
[[Αρχείο:Thornton, St Helena.jpg|thumb|250px|left|Άποψη της πόλης και του νησιού της Αγίας Ελένης κατά την εποχή ιδιοκτησίας της Εταιρίας των Ανατολικών ΙνδινώνΙνδιών σε γκραβούρα του 1790.]]
Η ιδέα προσάρτησης της Αγίας Ελένης στο Αγγλικό Στέμμα εμφανίστηκε πρώτη φορά το [[1644]], ενώ το [[1649]] η [[Εταιρία των Ανατολικών Ινδιών]] εξέδωσε οδηγία στα πλοία της να περιμένουν το ένα το άλλο στην Αγία Ελένη κατά το ταξίδι επιστροφής τους στη [[Βρετανία.]] Από το [[1656]] και στη συνέχεια η εταιρία ζήτησε από την κυβέρνηση να συνοδεύει με πολεμικά σκάφη τα πλοία της από την Αγία Ελένη στη Βρετανία, ενώ παράλληλα της χορηγήθηκε το δικαίωμα διακυβέρνησης του νησιού, κατά την περίοδο της Κοινοπολιτείας του [[Όλιβερ Κρόμγουελ]], το [[1657]]<ref>[http://www.sthelena.se/history/cron.txt History: St. Helena homepage]</ref>. Τον επόμενο χρόνο, η εταιρία εγκατέστησε στο νησί αποίκους καλλιεργητές και το οχύρωσε, ενώ ένας στόλος για την προστασία του νησιού έφτασε το [[1659]]. Από αυτό το έτος, η Αγία Ελένη έχει τον τίτλο της δεύτερης παλαιότερης Αγγλικής αποικιακής κτήσης με τις [[Βερμούδες]]. Με την αποκατάσταση της μοναρχίας το [[1660]], ο οικισμός ονομάστηκε Τζέιμσταουν, ενώ το προνόμιο ιδιοκτησίας του νησιού από την εταιρία αναγνωρίστηκε και από το στέμμα.
 
Το [[1672]], η ανταγωνίστρια Ολλανδική Εταιρία των Ανατολικών Ινδιών επιχείρησε να καταλάβει με στρατιωτικές δυνάμεις το νησί, καθώς ο σταθμός που λειτουργούσε στο Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας δεν αποτελούσε ιδανικό λιμάνι για τα συμφέροντά της. Η Βρετανική διοίκηση εγκατέλειψε προσωρινά το νησί για τη [[Βραζιλία]], για το επανακαταλάβει το [[1673]] χωρίς απώλειες και ένοπλη σύρραξη. Τον ίδιο χρόνο η εταιρία ζήτησε περισσότερα προνόμια από τον Κάρολο τον Β'Β΄ της Αγγλίας, για να προωθήσει το [[εμπόριο]].
 
== Πανίδα ==
Γραμμή 76:
[[Αρχείο:St-Helena-Jamestown.jpg|thumb|250px|Άποψη του [[Τζέιμσταουν]], πρωτεύουσας της Αγίας Ελένης.]]
[[Αρχείο:St-Helena-Jamestown-from-above.jpg|thumb|250px|Άποψη του [[Τζέιμσταουν]] από ψηλά.]]
Η Αγία Ελένη έχει πληθυσμό περίπου 4.250 κατοίκων, κυρίως βρετανικής καταγωγής -από μετανάστες και στρατιώτες-, αλλά και απόγονους σκλάβων που μεταφέρθηκαν με την ίδρυση της αποικίας, αρχικά από την [[Αφρική]] (Πράσινο Ακρωτήριο, Χρυσή Ακτή και δυτική ακτή της Αφρικής), αλλά και στη συνέχεια από την [[Ινδία]] και τη [[Μαδαγασκάρη]]. Η εισαγωγή σκλάβων σταμάτησε λόγω του αυξημένου ποσοστού τους στον πληθυσμό το [[1792]]. Το νησί αποικήθηκε από τους Βρετανούς πρώτη φορά το [[1659]]. Το [[1804]] η Αγία Ελένη έγινε η έδρα της Βρετανικής μοίρας της δυτικής Αφρικής, για την παρεμπόδιση της εξαγωγής σκλάβων στη [[Βραζιλία]], με συνέπεια την απελευθέρωση αρκετών χιλιάδων σκλάβων στο νησί. Σχεδόν όλοι ήταν Αφρικανοί και περίπου 500 παρέμειναν εκεί, ενώ οι υπόλοιποι σταδιακά στάλθηκαν στις δυτικές Ινδίες και το [[Κέιπ Τάουν]], και τελικά στη [[Σιέρα Λεόνε]]. Επίσης, μετανάστες από την [[Κίνα]] μεταφέρθηκαν στο νησί από το [[1810]] με κορύφωση του ρεύματος το [[1818]]. Μετά την επαναφορά του Στέμματος στη Βρετανία το [[1834]], οι περισσότεροι επαναπατρίστηκαν, αν και αρκετοί μεταφέρθηκαν στη [[Νότια Αφρική]]. Αντίστοιχα, στο νησί βρέθηκαν και λίγοι Ινδοί, κύρια αποσχολούμενοιαπασχολούμενοι σε λιμενικές εργασίες.
 
Ο χριστιανισμός έχει βαθιές ρίζες στην Αγία Ελένη και έχει παίξει έναν συμβολικό ρόλο στην τοπική κοινωνία. Η πλειοψηφία των κατοίκων ανήκουν στην [[Εκκλησία της Αγγλίας]], μέλη της επισκοπής της Αγίας Ελένης, η οποία περιλαμβάνει και το νησί Ασενσιόν. Έδρα της επισκοπής είναι το νησί της Αγίας Ελένης. Το [[2009]] συμπληρώθηκαν 150 χρόνια από την ίδρυση της επισκοπής. Στο νησί στην πορεία των χρόνων είχαν συνεχή παρουσία και άλλα χριστιανικά δόγματα, όπως η [[Καθολική Εκκλησία]] από το [[1852]], ο [[Στρατός της Σωτηρίας]] από το [[1886]], η [[Βαπτιστές|Εκκλησία των Βαπτιστών]] από το [[1845]], καθώς και πρόσφατα η [[Εκκλησία των Αντβεντιστών της Έβδομης Ημέρας]], οι [[Μάρτυρες του Ιεχωβά]] (3% του πληθυσμού<ref>''Βιβλίο Έτους των Μαρτύρων του Ιεχωβά 2014'', Watch Tower Bible And Tract Society of Pennsylvania, σελ. 178</ref>.) και η [[Νέα Αποστολική Εκκλησία]]. Ο [[Μπαχαϊσμός]], ως νεότερη θρησκεία, έχει παρουσία επίσης στο νησί από το [[1954]].
Γραμμή 82:
Το αρχιπέλαγος [[Τριστάν ντα Κούνια]], το οποίο κατοικείται από το [[1815]] και ανήκει διοικητικά στην Αγία Ελένη, έχει πληθυσμό μικρότερο από 300 κατοίκους, κυρίως με ρίζες από τη [[Βρετανία]], την [[Ιταλία]], αλλά και την ίδια την Αγία Ελένη. Ο χριστιανισμός είναι η κύρια θρησκεία, με επικρατέστερη την [[Εκκλησία της Αγγλίας]] και την [[Καθολική Εκκλησία]].
 
Το νησί [[Νήσος Αναλήψεως|ΑσένσιονΑσενσιόν]] δεν έχει μόνιμους κατοίκους, αλλά κατοικείται από μεταβαλλόμενο πληθυσμό περίπου 1,000 ατόμων, μέλη των στρατιωτικών δυνάμεων των [[ΗΠΑ]] και της [[Βρετανία]]ς, καθώς και πολιτικό προσωπικό, που απασχολούνται στην Αγγλοαμερικανική αεροπορική βάση, μαζί με τις οικογένειές τους, αλλά και προσωπικό των κυβερνητικών τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών της Βρετανίας.
 
Οι πολίτες της Αγίας Ελένης και των άλλων νησιών της διοικητικής επικράτειάς της έχουν την υπηκοότητα των Βρετανικών Υπεράκτιων Περιοχών, ενώ από το [[2002]] έχουν παράλληλα και τη Βρετανική υπηκοότητα.
 
Μετά την περίοδο του [[Ναπολέων|Ναπολέοντα]] στο νησί, διαδοχικές εξάρσεις ανεργίας έχουν οδηγήσει σε μετανάστευση των κατοίκων κυρίως προς τη [[Μεγάλη Βρετανία]], τη [[Νότια Αφρική]], και παλαιότερα προς την [[Αυστραλία]]. Σήμερα, καταγράφεται αντίστοιχη κίνηση προς το γειτονικό νησί [[Νήσος Αναλήψεως|ΑσένσιονΑσενσιόν]] λόγω της στρατιωτικής βάσης, στα νησιά [[Νήσοι Φώκλαντ|ΦόκλαντΦώκλαντ]] μετά τον ομώνυμο πόλεμο, αλλά και στη [[Βρετανία]].
 
Η Αγία Ελένη παραμένει μία από τις περιοχές του κόσμου χωρίς κανένα καταγεγραμένοκαταγεγραμμένο κρούσμα [[AIDS]]. Το προσδόκιμο ζωής στο σύνολο του πληθυσμού ήταν σύμφωνα με εκτιμήσεις του 2009 τα 78,44 χρόνια (75,52 χρόνια οι άνδρες και 81,5 οι γυναίκες).<ref name="cia"/>
 
== Διακυβέρνηση ==